ANADOLU SELÇUKLU DEVLETİ
- 1075 yılında Kutalmışoğlu Süleyman Şah tarafından İznik’te kurulmuştur.
- Haçlı Seferi sonunda merkezini İznik’ten Konya’ya taşımıştır.
- Zamanla Danişmentliler, Saltuklar, Artuklular ve Mengücekler’e son vererek Anadolu da Türk siyasi birliğini sağlamıştır.
- 1176 Miryakefalon (Yurt tutan savaşı)(Kumdanlı) ile Bizans’ı mağlup etti.(Anadolu kesin Türk yurdu haline geldi I.Mesut’tan itibaren Avrupalı kaynaklar Anadolu’dan Türkiye diye bahsetti.)
- Bu devletin zamanında ticareti geliştirmek için;
- Alanya, Antalya, Sinop, Samsun ve Kırım’ın Suğdak limanı fethedilmiştir.
- Kervansaraylar yapılmıştır.
- Dünyada ilk defa sigortacılık sistemi başlatılmıştır.
- Kıbrıs krallığı ve Venedik ile ticaret antlaşmaları imzalanmıştır.
- Sivas ticarette istasyon merkezi haline gelirken, Kayseri’de milletlerarası fuar olan “ Yabanlu Pazarı” kurulmuştur.
- 1230 yılında Yassı Çemen Savaşı’yla Harzemşahlar yenildi.
- 1240 yılında Türk tarihinin ilk dini nitelikli toplumsal ayaklanması olan Baba İshak İsyanı ortaya çıktı. İsyanın nedenleri; devletin iyi idare edilememesi, Türkmenlerin otlaklar yüzünden yerli halkla geçinememesi ve Türkmenlerin Müslüman olmalarına rağmen eski inançlarını terk edememeleri.
- 1243 yılında İlhanlılarla yapılan Kösedağ Savaşı Bu savaşın sonuçları şunlardır;
- Anadolu da Türk siyasi birliği bozuldu. (2. kez Türk beylikleri kuruldu. Anadolu tahrip edildi.
- Anadolu Selçuklu Devleti İlhanlılara tabi(bağlı) hale geldi.
ANADOLU SELÇUKLU DEVLETİ KÜLTÜR VE MEDENİYETİ
- DEVLET YÖNETİMİ
- Hükümdar: Keyhüsrev, Keykavus, Keykubat Farsça unvanlar olup bunları kullanan tek devlet Anadolu Selçuklu Devleti’dir.dir. “Key” ise sultan anlamına gelmektedir.
- Divan-ı Ala: Tüm devlet meselelerinin tartışılıp karara bağlandığı yerdir. Divan-ı Pervane ise ;ikta topraklarının dağıtımından sorumlu olan divandır.Görevlisine ise pervaneci
Divan-ı berid: Haberleşme, posta işlerine bakar.
- İLİM İNSANLARI
- Sadrettin Konevi: Konya’ ya ismini veren ilim insanıdır.
- Mevlana: Kebir ve Mesnevi
- Yunus Emre : Risalettin-i nushiye
- Hacı Bektaşi Veli: Makalat
- Nasrettin Hoca: Nükte ustasıdır.
- Aşık paşa: Garipname eseriyle ünlüdür.
- Hacı Paşa: Anadolu’nun İbni Sinası’dır.
- Ravendi: Tarihçidir. Türkiye Selçuklu Tarihi adındaki eserini I.Gıyaseddin’e sunmuştur.
- EKONOMİ
- Allah yolunda birliktelik anlamına gelen fütüvvet anlayışına göre birleşen esnaf örgütlenmesine Ahilik denir. Ayrıca o dönemde Avrupa’da sadece Hrıstiyanların üye olabildiği Gild ve Hansa adında esnaf teşkilatları bulunmaktadır.
- Kurucusu Ahi Evran’dır.
- Bu teşkilatın felsefesini kuruluş yapısını Ahi Evran’ın yazdığı Letaif-i Hikmet kitabından öğrenilir.
- Bu teşkilata gayrimüslimler giremez.
- Ahilik Osmanlı’da Lonca olarak devam etmiştir
- İhtiyaca göre mal üretimi yapar.
- Malın kalitesini denetler.
- Ahiler yalan söyleyemez.
- Gerektiğinde Cihat’a katılır.
- Mesleki eğitim verir.
- Yeni dükkân açacaklara kredi verir.
- Hâsılat ne kadar esnaf varsa bölüştürülür.
- Hâsılatın %1 ile %10 u arasında ortak sandığa para kesilir.
- Malın fiyatını belirler.
- Merkezleri Kırşehir, Konya, Kayseri’dir.
- Ahi Evran’ın eşi Fatma Bacı da esnaf eşlerini eğitmek ve yetim kalan kız çocuklarını korumak için Bacıyan-ı Rum ( Anadolu Kadınları) teşkilatını kurmuştur. Bu teşkilatın sloganı “aşına, eşine ve işine dikkat et”dir.
- MİMARİ
- Osmanlı’ya ait eserler; Edirne, İstanbul, Bursa ve Trabzon şehirlerinde yoğundur. Ayrıca eserin içinde Sultan, Paşa, Yeşil kelimeleri varsa Osmanlı’ya aittir.
- Kayseri, Konya,Alanya,Antalya,Sivas,Erzurum,Ankara,Kırşehir ‘deki eserler ASD’ye aittir.Örneğin;
- Kırşehir: Cacabey Medresesi
- Konya : Alaeddin Camii,Karatay Medresesi,Beyşehir Ulu camii
- Kayseri: Hunad Hatun türbesi
- Sivas : Gök Medrese
- Erzurum : Çifte Minareli Medrese
- Ankara: Akköprü, Arslanhane Camii
Anadolu Selçuklu Devleti’nin ilkleri;
- En eski camii: Konya Alaaddin Camii
- En eski hastane: Kayseri Gevher Nesibe Darüşşifası
- En eski medrese: Kayseri Koca Hasan Medresesi
- En eski kervansaray: Alay Han