ANADOLU’DA KURULAN II.TÜRK BEYLİKLERİ
- OSMANOĞULLARI: Söğüt ve Domaniç’te kuruldu. Merkezi otoritesi en güçlü olan Türk İslam devletidir.
- KARAMANOĞULLARI: Karaman ve Konya çevresinde kuruldular. Kendisini Anadolu Selçuklu Devleti’nin varisçisi saydı. Bu yüzden Osmanlı’yı en çok uğraştıran beylik oldu.1277’de Karamanoğlu Mehmet Bey Türkçeyi resmi dil ilan etti.
- GERMİYANOĞULLARI: Kütahya ve çevresinde kuruldu. Osmanlı devletine çeyiz yoluyla katılmışlardır.
- DULKADİROĞULLARI: Maraş’ta kuruldular. Osmanlı’ya katılan en son beyliktir.
Denizci olanlar:
- HAMİTOĞULLARI: Isparta, Antalya, Eğridir’de kurulmuşlardır. Osmanlı devletine topraklarını satarak para yoluyla katıldılar.
- KARESİOĞULLARI: Çanakkale, Balıkesir de kuruldu. Osmanlıya katılan ilk beyliktir.
- SARUHANOĞULLARI: Manisa
- MENTEŞEOĞULLARI: Muğla’da kuruldular. Güney Batı Anadolu’nun Türkleşmesine katkı sağladılar.
- CANDAROĞULLARI (İSFENDİYANOĞULLARI):Sinop ve Samsun’da kuruldular.
- AYDINOĞULLARI: Aydın’da kuruldu. Türk tarihinde Venedik’e ilk kapitülasyon veren devlettir.(1348)
10.VE 13.YY’DA KURULMUŞ DİĞER TÜRK DEVLETLERİ
- AKKOYUNLULAR
- En önemli hükümdarı Uzun Hasan’dır. Avrupa’da “Küçük Türk” diye anılır.( Fatih’ten ayırt etmek için )
- Kuran-ı Kerim-i Türkçe’ye çevirmişlerdir.
- Şii karakterli bir devlettir.1402 Ankara Savaşı’ndan sonra Osmanlı’ya rakip olmuşlardır.
- 1473 yılında Fatih ile yaptığı Otlukbeli Savaşı’nı kaybedip yıkılmıştır.
- Dönemin bilim insanı Ali Kuşçu hem Akkoyunlar’da hem de Fatihin daveti üzerine Osmanlı Devleti’nde yaşamıştır.
- Balbal dikme geleneğini devam ettirmişlerdir.
- HARZEMŞAHLAR
- Harezm bölgesinde kurulmuştur.
- Kurulduğu yerin ismini almıştır.
- Kendini Büyük Selçuklu Devleti’nin varisçisi olarak görmüştür.
- İlhanlılar Otrar Faciası’nı yaşatmışlardır.
- TİMUR DEVLETİ
- 1402 Ankara Savaşı’yla Osmanlı’yı Fetret dönemine sokarken Karadeniz’in üstünde bulunan Altın ordu devletinin yıkarak Rusların Karadeniz’e inmesini sağlamıştır.
- Bu zamanda Uluğ Bey, Hüseyin Baykara, Ali Şir Nevai ve İsa Savcı gibi önemli bilim insanları yetişmiştir.Ali Şir Nevai; Muhakemetü’l lugateyn adında yazdığı eserinde Türkçe nin Farsça’dan üstün olduğunu ispat etmeye çalışmıştır. Kendisi Çağatay Türkçesi’nin en büyük şairi kabul edilir.
- MOĞOL İMPARATORLUĞU
- Kurucusu Cengiz Han’dır. Kendisi ölmeden önce oğulları ve torunları arasında ülkeyi paylaştırmıştır. Moğol Devleti parçalanarak; Altınordu, Kubilay (Çin’de kurulmuştur. Asimile olmuştur. Ünlü seyyah Marco Polo bu devleti ziyaret etmiştir.) İlhanlı ( 1258’te Abbasilere son vermiştir. Ayrıca Batıniliği’de ortadan kaldırmıştır.) Çağatay devletleri kurulmuştur.
- BABÜR İMPARATORLUĞU
- 1526’da Hindistan’da kuruldu.
- Babür Şahı Cihan Şah Eşi Mümtaz Sultan’a ( Nur Banu Sultan ) Hindistan’ın Agra kentinde Tac Mahal’i yaptırmıştır. Ayrıca Babür Şah kendi yaşamını anlattığı eseri “Vekayi”(Babürname)’dir.
- 1858’de İngiltere yıkmıştır.