Mevsimlerin Oluşumu Ekinokslar ve Solsistler Mevsimlerin Oluşumu MEVSİMLER VE ÖZELLİKLERİ Mevsimler güneşin gün dönümü ve gece gündüz eşitliği noktaları arasından geçişleri arasındaki sürelerdir. Mev-simlerin oluşmasının temel sebebi eksen eğikliği ve Dünya’nın Güneş çevresindeki hareketidir. Her iki yarım kürede de mevsimler birbirinin tersi olarak yaşanır. KYK yazı yaşarken, GYK kışı yaşamaktadır. Aynı şekilde birinde sonbaharı yaşanırken …
Ders Notları
ROMA İMPARATORLUĞU * Helenistik döneme son veren uygarlık Roma İmparatorluğudur. * Siyasal yapı : Krallık – Cumhuriyet -İmparatorluktur. Not : Rejim cumhuriyet iken devlet senatosunun atatıdığı halk meclisinin onayladığı iki meclis tarafından yönetilir. Olağanüstü durumlarda senatonun sınırsız yetki verdiği kişilere diktatör denir. Önemli : (” Türkiye Cumhuriyeti tarihinde bu duruma örnek olarak Kütahya – Eskişehir …
Okyanus Akıntıları ve Kıyı Tipleri Okyanuslar ve Denizler Deniz Suyunun Hareketleri Deniz suları akarsular, rüzgarlar, buzullar gibi aşındırma ve biriktirme yolu ile yeryüzünü şekillendirir. Deniz suları çeşitli etkenlerle hareket etmektedir. Bu hareketlerden en etkili olanlar, Dalgalar Gel-git Akıntılar Dalgalar Dalgalar, deniz ve göllerdeki kuzey sularının periyodik salınımlarıdır. Dalga oluşumunun temel nedeni rüzgarlardır. Deniz yüzeyini yalayarak …
FORMÜL ESNEKLİĞİ YÖNTEMİ: Parlamentonun hükumetin hangi durumlarda müdahelesinin zorunlu olduğunu belirtip alınacak önlemlerin türü ve oranını hükumetin takdirine bıraktığı yöntemdir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
ÇEKiM HiPOTEZi : Önceki dönem fiili işsizlik haddi, önceki dönem doğal işsizlik haddinden büyük olursa, cari dönem doğal işsizlik haddi de önceki dönem doğal işsizlik haddinden büyük olur. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Semen Nedir? *Satım sözleşmesinde alıcının borcu. * Roma hukuku’nda birşeyin bedeli. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
SPOT PİYASA: Mal, döviz ve menkul kıymetlerin nakit para karşılığında ve hemen teslim kaydıyla satıldığı piyasalardır. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
SİYASET Siyaset Nedir : Ortak kurallar ve karar alma mekanizmasıyla ilgilenen Sosyal bilim dalıdır. SİYASET BİLİMİN TEMEL KAVRAMLARI : İktidar : • Bir kimsenin kendi istediğini bu talebe, yönelik muhalefetin varlığına rağmen yaptırabilme gücünü ifade eder. • İktidar ilişkilerin özünde zor kullanma tehdidi yatar .Her iktidar kendini meşru göstermek zorundadır. Meşrulaştırmak : • İktidara itaat …
HUKUKUN TEMEL KAVRAMLARI Ø Toplum içerisinde bireylerin çıkar çatışmalarını uzlaştırmak, birbirleriyle olan ilişkilerini ve davranışlarını düzenlemek ve böylece toplum düzenini sağlamak ve sürdürmek amacıyla getirilmiş kurallara, toplumsal davranış kuralları (sosyal düzen kuralları ya da toplumsal hayatı düzenleyen kurallar )denir. Ø SOSYAL HAYATI DÜZENLEYEN KURALLAR: Toplumsal yaşamı düzenleyen kurallar din, ahlak, görgü, örf ve adet …
İlgili Kategoriler İletişim Ders Notları
Ödemeler Bilançosu: Bir ülkenin 1 yıl içinde yabancı ülkelerle olan tüm ekonomik ilişkilerini göstermek için belirli bir sisteme göre tutulan kayıtlara ödemeler bilançosu denir. 4 ana gruptan oluşur. Cari işlemler hesabı (Dış Tic. Dengesi, Hizmetler Dengesi, Gelir Dengesi ve Cari Transferlerdir) Sermaye ve Finans Hesabı (Doğrudan Yatırımlar, Portföy Yatırımlar (Hisse snt. Bor. Snt.), Diğer Yatırımlar, …
Lex Comiseria Yasağı: Borç ödemezse alacaklı, alacağını rehinli taşınmazın satış bedelinden elde etme hakkına sahiptir. Borcun ödenmemesi halinde rehinli taşınmazın mülkiyetinin alacaklıya geçeceğine ilişkin sözleşme hükmü geçersizdir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Hâkimin Hukuk Yaratması ve Sonuçları: Kanunda uygulanabilir bir hüküm bulunmaması bir kanun boşluğudur. Kanun boşluğuyla karşılaşan hâkim örf ve adet hukukuna başvurur. Örf ve adet hukuku hukukun 2. kaynağıdır. Yazılı olmayan toplumca benimsenen kurallardır. Örf ve adet hukukunda uygulanacak bir hüküm yoksa hukuk boşluğu oluşur. Bu hukuk boşluğunu kendini kanun koyucu yerine koyarak genel, soyut …
Erdemli Mal ve Hizmetler: Ya doğrudan bedelsiz olarak topluma sunulan ve finansmanı vergilerle sağlanan ya da piyasa fiyatının altında pazarlanmak suretiyle topluma sunulan ve kişi veya kişi gruplarının sahip oldukları ekonomik durumun iyileştirilmesi amacını güden mal ve hizmetlerdir. Huzur evi, kamu sağlık hizmetleri erdemli mal ve hizmetlere örnek olarak gösterilebilir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Klüp Mal: Sınırlı sayıdaki üyesine yönelik sunulan mallar olup, bu mal ve hizmetten yararlanan üyeler bu malların finansmanını zorunlu olarak karşılarlar. Vakıflar dernekler tenis kulübü vb. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Advalorem: Matrah, bir mal ya da hizmetin parasal değeri üzerinden hesaplanıyorsa advalorem; hacmi, alkol derecesi, miktarı gibi fiziksel ölçüler ile hesaplanıyorsa, spesifik yöntem kullanıyor demektir. Kdv, gelir vergisi vs. advalorem, mtv ise spesifiktir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Üçlü Arbitraj iki ulusal para arasında dolaylı yoldan elde edilen çapraz kur ile dolaysız kur arasındaki farklılıktan kaynaklanan arbitraj diğer ismi çapraz kur farklılıklarına bağlı arbitraj. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
homo economicus: Kendisine sunulan fırsatlara ilişkin mevcut bilgi ve diğer kısıtlar altında önceden belirlediği olası en iyiye ulaşmaya çalışan, çoğu aza tercih eden ve tercihlerinde tutarlı olan birey. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Tahvilin Getirileri ve Sorumlulukları: Yatırım aracı olarak tahvili seçen kişi ve kuruluşlar kazanç sağlamak yanında bazı sorumlulukları da yerine getirmelidirler. Bu hak ve sorumluluklar şu şekilde sıralanabilir. – Tahvil sahibi şirketin kar zarar riskine katlanmaz. Sadece şirkete faiz karşılığında borç vermiş olur. – Tahvil sabit getirili menkul kıymettir. Bu nedenle tahvilin getirisi önceden bilinir. – …
Enflasyon spirali: Fiyatlar genel düzeyinin bir kez yükselmeye başlamasıyla çeşitli gelir gruplarının yarattığı gelir çekişmesi nedeniyle maliyetlerin artması; maliyet artışları sonucunda da fiyatlar genel düzeyinin daha da yükselmesi biçiminde ortaya çıkan ve iktisadi karar birimlerinin beklentilerinin de değişmesiyle birlikte kendi kendini büyüterek gelişen enflasyon süreci. Ücret fiyat sarmalı. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
PEÇELEME: Vergi yükümlüleri ve sorumluları özel hukuk biçimlerini ve kurumlarını olağan kullanımları dışında kötüye kullanarak vergi kaçırma amacı güdüyorlarsa bu amaca yönelen sözleşmelere peçeleme sözleşmesi adı verilir. örnek: (a) sahip olduğu binasını (b)’ye ivazsız kullandırmış ve (b) de (a)’ya belirli bir miktar faizsiz borç para vermiş olsun. taraflar arasındaki bu ilişki süreklilik arz ediyorsa karşımıza …
KAMU HARCAMALARININ ARTIŞ NEDENLERİ Savaş ve Savunma Harcamalarında Artış (Askeri Nedenler) İktisadi ve Siyasi Nedenler (Devlet Anlayışında Meydana Gelen Değişmeler) Sosyal devlet de artış olur. Teknolojik İlerlemeler > Öncelikle teknolojik ilerlemeler devletin yeni görevler üstlenmesine neden olabilir. Devletin doğal tekel malları üretmesinin temel nedenlerinden birisi de budur. Ağır giriş maliyetleri oluşturan bu girişimler teknolojik gelişme sonucu …
Sendikasyon kredisi: çeşitli bankaların bir araya gelerek yüksek miktarda bir kaynağı sağlaması şekliyle oluşturulan kredi türüdür. kredi verenler açısından risk oranının düşüklüğü nedeniyle cazip olurken, kredi kullananlar yönünden -özellikle ihracatın finansmanı için- uygun maliyetli bir kaynak oluşturuyor. kredilerin faizi genellikle libor (londra bankalar arası borçlanma faizi) üzerine yüzde 0.5-1 gibi risk primi eklenmesiyle belirlenir. İlgili …
TEMSİLDE ADALET VE YÖNETİMDE İSTİKRAR > Anayasa, seçimlerin temsilde adalet ve yönetimde istikrar ilkelerini bağdaştıracak şekilde yapılmasını öngörmektedir. Temsilde adalet, tüm siyasal görüşlerin Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde temsilini gerektirirken; yönetimde istikrar ilkesi, daha kolay hükümet kurulabilmesi için Mecliste daha az sayıda siyasal parti bulunmasını amaçlamaktadır. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Negatif faiz oranı: Faiz oranının sıfırın altında olma durumudur. Teorik olarak imkansız gibi gözüken bir olgudur fakat, tasarruf oranı fazla olduğu durumlarda oluşabilir. Şöyle ki örneğin bankaya yatırılan mevduat miktarları bankaların beklediğinden ya da stoklayabileceğinden fazla olur ise, o banka yeni gelen mevduatları saklayabilmek için bir ek bedel isteyebilir. Yani artık parayı tutmak için bir …
Orta Gelir Tuzağı: Orta gelir seviyesine ulaşmış ekonomilerin, çok uzun yıllar boyunca bu seviyede kalıp, yüksek gelirli grup seviyesine sıçrayamamalarını ifade etmektedir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
İkame Etkisi > Tüketicinin malın fiyatı düştüğünde diğer mallara göre ucuzlayan maldan daha çok satın almasına denir. Ucuzlayan mal görece pahalı gelen mallar yerine ikame edilmektedir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Kameral Muhasebe Sistemi: Bütçe ile ilgili rakamların gelir ve giderlerin tahakkukunu tahsilatını bütçe tertibine göre veren bir sistemdir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Kazai Rüşt: Reşit olmayan birinin, olağanüstü bir durum söz konusu ise mahkeme kararı ile reşit olma hali İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Bir anayasanın ‘sert’ olduğunu gösteren özellikler: Değiştirilemeyecek maddeler içermesi Değiştirilmesi için özel (nitelikli) çoğunluk aranması (3/5, 2/3 gibi) Halkoylaması usulüne yer vermesi İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Yumuşak para: döviz piyasaları üzerindeki hükümet müdahalelerinin derecesi arttıkça, diğer bir deyişle, kambiyo denetimi uygulaması yaygınlaştırıldıkça o ülke parasının “yumuşaklık” derecesi de artar. Bu tanımlamaya göre konvertibıl olmayan paralar yumuşak paradır İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Çapraz Talep Esnekliği: bir malın fiyatındaki yüzde değişimin bir başka malın talep miktarında neden olduğu yüzde değişime olan ilişkin ölçüttür ve a malındaki bir fiyatın yüzde değişiminin b malı fiyatındaki yüzde değişime göre oranını temsil eder. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Gölge Bankacılık: banka gibi algılanan, banka gibi hareket eden, banka gibi borç alıp veren yatırım yapan; ancak bankalar gibi düzenlemelere tabi olmayan finansal kuruluşların yaptıkları işlemleri ifade ediyor. Çin’de uygulanıyor. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Bağlı ticaret:iki ülke arasında yapılan ticari sözleşmede, ihracatçı ülkenin, ithalatçı ülkeden ihracat bedeli için döviz dışında başka bir işlem talep etmesi şeklinde yapılan ticarettir. Örnek; Türkiye ile Rusya arasında 1984 yılında imzalanan doğalgaz anlaşması ile Türkiye Rusya’dan doğalgaz ithal etmektedir. Rusya’da bu doğal gaz bedelinin yüzde otuz beşi (%35) kadar, Türkiye’den ihracat malı satın alma, …
İşletme adı ve ticaret ünvanı nedir? İşletme adı, işletmeyi tanıtmak ve benzer işletmelerden ayırt etmek için kullanılır. Ticaret unvanını sadece tacirler kullanabilirken işletme adını esnaf da kullanabilir. İşletme adını kullanmak mecburiyeti yoktur. İşletme adının nasıl oluşturulacağı işletme sahibine bırakılmakla beraber, seçilecek işletme adının aldatıcı nitelikte olmaması ve kamu düzenine aykırı düşmemesi gerekir. İşletme adının ticaret …
Vadeli çeklere nasıl reeskont ayrılır ? Özün önceliği gereği vadeli çek alacak senetlerine aktarılır ondan sonra da alacak senetleri reeskontu yapılır. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Türkiye ekonomisinin güçlü ve zayıf yanları? Türkiye ekonomisinin güçlü yanları; -Şirketlerin uyum yeteneği -Büyüme hızı -Kişi başına GSYH artışı -Şirket yöneticilerinin itibarı -İşsizlikle mücadele mevzuatı -Teşvikler -Hükümet kararları -Şirket kuruluş süresi -Finans ve bankacılık mevzuatı -Çalışma saatleri -Finansal riskler -Nitelikli mühendisler. Türkiye ekonomisinin zayıf yanları: -Cari açık -İleri teknoloji içeren ihracat, -Efektif gelir vergisi oranı, …
Tahvil ihracının öz kaynaklara etkisi nedir? Tahvil şirket için uzun vadeli yabancı kaynak niteliğindedir. Öz kaynaklara etkisi yoktur. Öz kaynaklara etkisi olan hisse senedidir. Hisse senedi öz sermaye iken tahvil yabancı sermaye niteliğindedir. Örneğin şirket iflas etti ve tasfiye aşamasında. Bu durumda tahviller önce ödenir. Hisse senetleri en son ödenir. Tahvil vadesinde itfa edilir çünkü …
Üçlü açmaz, imkansız üçlü nedir? Ekonomideki imkânsız üçleme ya da üçlü açmaz (impossible trinity ya da trilemma) hipotezine göre; sermaye hareketlerinin serbestliği, sabit döviz kuru ve bağımsız bir para politikası uygulaması aynı anda var olamaz. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Tam Rekabet Piyasasının Özellikleri a) Atomize Olma; Alıcı ve satıcıların çok sayıda olması demektir. b)Mobilite; Alıcıların, satıcıların, mal ve hizmetler ile üretim faktörlerinin hiçbir ek maliyete katlanmadan piyasaya giriş-çıkış serbestliğini taşımaları anlamına gelir. c)Homojenlik; Arz edilen belirli bir mal veya hizmetin tüm birimlerinin aynı kalitede ve aynı görünümde olması gerekliliğidir. d)Şeffaflık; Piyasadaki alıcı ve satıcıların …
Sivil Toplum Kavramının Tanımı Türkçede kullanılan sivil sözcüğü Latince “civis” kökünden türetilmiştir, “yurttaş veya kenttaş” anlamını taşımaktadır. Sivil toplum ise yine Fransızcadaki “societe civilie” sözcüğünden gelmektedir. Sivil toplum kavramının şu anki anlayışıyla olmasa da ilk olarak Platon ve Aristo’da devlet kavramıyla birlikte kullanılmıştır. Sivil toplum örgütlerini tanımlarken öncelikle içinde geliştiği ortamı yani sivil toplumu tanımlamak gerekmektedir. Aksi …
Sivil Toplum Örgütlerinin Amaçları ve İşlevleri Sivil toplum örgütlerinin kuruluş amaçları birbirinden farklılıklar gösterse de hepsinin dayandığı temel, “birlikten güç doğar.” ilkesidir. Sivil toplum örgütleri: Bireyler arasında hoşgörü ve dayanışmayı artırır, Bilinçlenmeyi sağlar, Ortak hareket etme duygusu kazandırır, Aynı düşünceleri paylaşanları bir araya getirir, Ortak amaçların gerçekleştirilmesini sağlar. Sağlık, eğitim, spor vb. konulara odaklanıp sadece bu …
Sivil Toplum Konusunda Tartışmalar 1980’lerden sonra sıkça tartışılan bir konu haline gelmiş ve çok çeşitli içerikler yüklenmiş bir kavram olan ‘sivil toplum’un kökeni Antik Yunan’a kadar uzanır. Klasik siyaset ve hukuk felsefesinde daha çok devlet referanslı olan sivil toplum kavramını ilk kez Aristoteles’in kullandığı ve bu kavramın Laticeye societas civilis olarak çevrilen ‘politike koinoia’ olduğu …
SİVİL TOPLUM ÖRGÜTLERİNİN GELİŞİM SÜRECİ Uluslararası sivil toplum örgütlerinin gelişim süreci 19. yüzyılın ortalarına kadar uzanmaktadır. Bugünkü anlamda “sivil toplum kuruluşu” kavramı ilk defa 1945 yılında Birleşmiş Milletler teşkilatının kuruluşu sırasında, Kuruluş Beyannamesinin 10.Bölümününün 71. Maddesinde devlet ve üye ülkelere ait olmayan örgütlerin danışmanlık rolü ile ilgili tanımlamada kullanılmıştır. Sivil toplum örgütlerinin sürdürülebilir kalkınma alanındaki hayati …
TÜRKİYE’DE SİVİL TOPLUM ÖRGÜTLERİ Sivil toplum örgütlerinin Türkiye’deki tarihsel sürecine bakıldığında, Osmanlı İmparatorluğunun Uluslararası Cenevre Sözleşmesi’nde 5 Temmuz 1865’te taraf olarak yer aldığı ve 11 Haziran 1868 tarihinde “Osmanlı Yaralı ve Hasta Askerlere Yardım Cemiyeti”ni kurduğu görülmektedir. Zamanla İmparatorluk genelinde yaygınlaşan ve “Hilâli Ahmer” adını alan bu köklü kuruluş, İslâm ülkelerinde modern anlamdaki ilk sivil …
Türkiye’deki Sivil Toplum Örgütlerinin Sorunları Sivil toplum örgütleri, araştırma ve bilişim çalışmalarını etkin bir şekilde sürdürebilmesi için uluslararası kuruluşlar tarafından desteklenmektedir ancak bu kuruluşların sıkıntı çektiği konuların olduğu da bilinmektedir. Bu sıkıntıların başında bilgi, iletişim ve işbirliği ihtiyacı gelmektedir. Sivil toplum örgütlerinin ortak sorunları özetlenecek olursa; Sivil toplum örgütlerinin demokratik ve katılımcı bir toplumdaki yeri …
BATI’DAKİ BARIŞ HAREKETİNİN TARİHÇESİ Ulus Devletlerin Ortaya Çıkışı Savaş, devletler için siyasi rakipleri yok etmek ve şiddeti tekelleştirmek için tarihsel olarak en önemli yöntem olmuştur .Modern ulus devletlerin oluşumundan sonra da savaş, belirleyici önemini korumuştur. Savaşlar modern ulus devletin oluşumunda büyük bir rol oynasa da siyasi otorite gücünü sadece şiddetten değil, aynı zamanda kurduğu meşruiyet …
Bedelli sermaye artırımı ve bedelsiz sermaye artırımı nedir? Bedelli sermaye artırımı, şirketin dış kaynaklar karşılığında (bedel) hisse senedi dağıtarak sermayeyi artırması işlemidir. Bedelli sermaye artırımında şirketin kasasına ek para girer; bedelsiz sermaye artırımındaysa girmez. Bedelsiz sermaye artırımı, şirketin öz sermaye kalemi altında birikmiş kaynaklar (buna dönem karı da dahil edilebilir) kullanılarak ödenmiş sermayesini artırması işlemidir …
Tobin vergisi? Kısa vadeli sermaye hareketleri nedeniyle ödemeler dengesi ve makro ekonomik göstergelerinde istikrarı yakalayamayan ekonomilerde sermayenin yurt içi giriş ve çıkısı arasındaki sureyi uzatmayı ve kısa vadeli sermaye hareketleri yerine uzun vadeli yatırımı amaçlayan sermayenin girişini sağlamayı hedefleyen Nobel ödüllü iktisatçı James bobin’in bulduğu ve adıyla anılan bir tur sermaye vergisi. İlgili Kategoriler Mülakat …
İptal davaları, yönetimin hukuka uygunluğunu sağlayan yollar olup, bu yolla idarenin hukuka açıkça aykırı işlemleri iptal edilmektedir. Menfaati ihlal edilen hemen herkese dava hakkı tanınmaktadır. İptal davaları tamamen idari yargıya özgü bir dava türü olup, sonuçlarından ilgili olan her kes yararlanabilmektedir. Tam yargı davalarında, bir hakkın ihlali neticesi bunun yerine getirilmesini veya uğranılan zararların karşılanması …