Sivil Toplum Örgütlerinin Amaçları ve İşlevleri
- Sivil toplum örgütlerinin kuruluş amaçları birbirinden farklılıklar gösterse de hepsinin dayandığı temel, “birlikten güç doğar.” ilkesidir. Sivil toplum örgütleri:
- Bireyler arasında hoşgörü ve dayanışmayı artırır,
- Bilinçlenmeyi sağlar,
- Ortak hareket etme duygusu kazandırır,
- Aynı düşünceleri paylaşanları bir araya getirir,
- Ortak amaçların gerçekleştirilmesini sağlar.
Sağlık, eğitim, spor vb. konulara odaklanıp sadece bu alanlarda faaliyet gösteren sivil toplum örgütlerinin yanı sıra bulundukları topluma bir ses olabilme çabası içinde olanlar da söz konusudur.
Sivil toplum örgütlerinin temel amaçları şu şekilde özetlenebilir.
- Kamuoyu oluşturma yoluyla bireylerin taleplerinin dile getirilmesine ve dikkate alınmasına yardımcı olmak.
- Çoğulcu ve katılımcı bir toplum yapısının sağlanmasında etkin bir rol üstlenmek.
- Gerek devletin gerçekleştirdiği uygulamalara gerekse pazar ekonomisinin dayattığı bazı mekanizmalara karşı koruyucu tampon olma işlevi görmek.
- Toplum içinde, toplumun çıkarları doğrultusunda kamuoyu oluşturarak bireylerin taleplerinin dile getirilmesini sağlamak.
- Temel ölçeklerde projeler üretmek ve bu projelere kaynak aktarımını sağlamak.
- Üretilen projeleri uygulamaya geçirerek eğitim, sosyal refah ve istihdam konularında hükümet politikalarına paralel ya da alternatif sorumluluklar üstlenmek.
- Çoğulcu, katılımcı bir toplum yapısının oluşmasını sağlayarak piyasadaki metalaşmaya ve egemen piyasa değerlerine karşı dengeleyici bir unsur olmak.
Sivil toplum örgütlerinin amaçları çerçevesinde birçok toplumsal işlevleri de söz konusudur. Bu işlevleri şu şekilde özetlemek mümkündür:
- Demokrasinin gelişmesine katkıda bulunur.
- Bireylerin ortak amaç ve hedefleri doğrultusunda, siyasi iradeyi ve yönetimi karar alma sürecinde kamuoyu oluşturmak suretiyle etkiler.
- Devletin eylemlerinin sivil toplum tarafından denetlenmesine olanak sağlama; diğer yandan da topluma devlet karşısında bir koruma sağlama işlevi görür
- Kamuoyu oluşturarak bireylerin taleplerini dile getirmeleri için uygun ortam sağlar.
- Belirli konularda kamuoyu duyarlılığının yaratılması/artırılması ve hükümetleri harekete geçiren siyasi baskıların ortaya çıkmasını sağlar.
- Çoğulcu toplum yapısını geliştirerek, egemen aktörlere karşı dengeleri sağlayan bir unsur olarak işlev görür.
- Bireylerin siyasi kültürlerini geliştirir yani katılımcı ve çoğulcu bir kültürel yapı geliştirir ve pekiştirir. Bu sayede bireylere yönetim deneyimi de kazandırılabilir.
- Sorunlara, esnek yapılarından dolayı, çok daha işlevsel çözümler geliştirebilir. Dolayısıyla projeler üretip bu projelere gerekli kaynakları da bulabilir.
Özellikle, eğitim, sosyal refah ve istihdam konularında hükümet politikalarına paralel ya da alternatif sorumluluklar alabilir