Batık Maliyet nedir? Geçmişte kullanılmış olan ve kısmen veya tamamen geri alınması olanağı kalmamış bulunan maliyetlere denir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Mülakat Kavramları
Barter nedir? Para kullanılmadan malların birbirleriyle değiş tokuş edildiği ticaret yöntemidir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Barem nedir? Ücret ve aylıkların derece ve miktarlarını gösteren kıdem esası üzerine kurulu cetvel, hesap cetvelidir. Gelirlerin ne kadar vergisi olduğunu gösteren cetvel, anlamında da kullanılır. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Bağlı Yetki nedir? Hukukun idareye belli bir davranışı emretmesi ve idarenin de buna göre davranmasıdır. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Ayı Piyasası nedir? Piyasanın genel olarak gelecek hakkında karamsarlığını ve piyasada düşüş beklendiğini belirtir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Apel nedir? Pay bedelinin taksitle ödenmesinin söz konusu olduğu durumlarda, şirket yönetim kurulu tarafından ortaklara yapılan çağrıya denir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Antagonizm Teorisi nedir? Ricardo’ya göre; emeğin ücretini kısmadan, sermayenin karının artırılamamasıdır. Ona göre emek ve sermaye bir düşmanlık, husumet içindedir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Alameti Farika nedir? İmal edilen mallar için saptanan işaret, yapımcıların ya da satıcıların mallarını başka mallardan ve rakip firmalardan ayırmak için kullandıkları markadır. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Akseptans nedir? Kabul edilmiş poliçedir. Bir poliçeyi ödeyecek kimse tarafından, poliçe bedelinin vadesinde ödeneceğinin imza yoluyla taahhüt edilmesi demektir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Akord(Parça Başı) Sistemi nedir? İşçinin ürettiği mal birimi başına ücret ve ödenmesini öngören ücretlendirme sistemidir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Ahlaki Risk nedir? Yönetimde asil ve vekilden her birinin, kendi menfaatini artırmak amacıyla diğerinden bilgileri saklaması veya bilgileri manipüle ederek söylemesidir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Abatament Yöntem nedir? Azaltma anlamına gelir. Matrahta yapılan indirimin sabit miktarlı olamayıp, her matrah diliminde giderek azalan şekilde uygulamasına denir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
70 Kuralı nedir? Bir ülkenin büyümesinin kaç yıl içinde o anki durmunun 2 katına çıkacağını bulmayı sağlar. – Büyüme hızı > %5 ise; 72/Ülkenin Büyüme Oranı – Büyüme hızı < %5 ise; 70/ Ülkenin Büyüme Oranı şeklinde hesaplanır. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Ücret, faiz rant ve karın ekonomide dağılımına 1.en iyi teori; bunların devletin müdahalesiyle dağılımına da 2.en iyi teori denir. Birinci en iyi teoriye göre, pareto etkinlik koşullarının tüm sektörlerde sağlandığı bir ekonomi birinci en iyidir. Mc=p’dir ve bir sapma olmadan etkinlik sağlanır. İkinci en iyi teorem Lipsey ve Lancaster tarafından geliştirilmiştir. İki sektörlü bir piyasada …
1 ) ACİZ VESİKASI : Alacaklı alacağının tamamını alamamışsa kalan miktar için kendisine verilen vesika, belge 2 ) ANONİM ŞİRKETİ : Bir unvana sahip, esas sermayesi belirli ve paylara bölünmüş olan ve borçlarından dolayı yalnız mal varlığı ile ortaklarının sorumluluğu bulunan, taahhüt etmiş oldukları sermaye payı ile sınırlı bulunan şirkettir 3 ) ARİYET : Ödünç; …
İKTİSAT TESTİ ÇÖZ KITLIK: İnsan ihtiyaçlarının sonsuz, ancak bu ihtiyaçları karşılayacak kaynakların sınırlı olması olgusudur. İKTİSAT: Bireyler ve toplumların sahip oldukları sınırlı kaynaklarla, sınırsız olan ihtiyaçlarını karşılamak için nasıl dağıt-tıklarının incelenmesidir. MİKRO İKTİSAT: İktisadın mevcut durumunu inceleyerek insan davranışı ve insanların piyasa, endüstri, firma ve birey gibi nispeten küçük birimlerle ilişkili tercihlerini inceleyen bölümdür. MAKRO …
Dolaylı-dolaysız vergilerin vergi adaleti açısından durumu Dolaylı ve Dolaysız Vergilerin Vergi Adaleti Açısından Karşılaştırılması Dolaysız vergiler dolaylı vergilere göre daha adaletlidir. Çünkü, dolaysız vergiler genellikle kişiselleştirilebilen (subjektif) niteliktedir. Kişiselleştirilebilen vergiler kişilerin ödeme güçlerine göre ayarlanabilmekte ve uyumlaştırılabilmektedir. Özellikle en az geçim indirimi, artan oranlılık (matrah arttıkça vergi oranının artması) ve ayırma ilkesinin (gelirin elde …
Haksız rekabete karşı açılacak davalar : HAKSIZ REKABET Bir tanım vermek gerekirse haksız rekabet, iktisadi rekabetin iyi niyet kurallarına aykırı olan aldatıcı davranış veya başkaca suretle her türlü kötüye kullanılmasıdır. Bu tanıma göre önce iktisadi bir rekabet mevcut olmalıdır. Ekonomik rekabetin ilk koşulu, ortada ekonomik bir etkinliğin bulunmasıdır. Haksız rekabetin ikinci unsuru iyi niyet kurallarına …
Kamu gelirleri nelerdir : 1. Kamu Gelirlerinin Tanımı: Kamu gelirleri, devletin ve diğer kamu kuruluşlarının, kamu hizmetlerini karşılamak amacıyla kanuna dayanarak çeşitli kaynaklardan elde ettikleri gelirlerdir. Bu gelirler ile devlet, mal ve hizmetleri satın alır ve bunlarla kamusal hizmeti gerçekleştirir. Kamu gelirleri devletin egemenlik gücüne dayanılarak değişik kaynaklardan elde edilir. Kamu geliri çoğunlukla millî gelir …
Anayasa mahkemesine bireysel başvuru : Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvurunun kapsamı, Anayasa’da teminât altına alınmış olan temel hak ve özgürlüklerin devletin kamu gücü aracılığı ile ihlâl edilmesidir. Bu kapsamı şu şekilde açıklayabiliriz :Gerek Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde gerekse Anayasa’da sayılmış ve teminât altına alınmış olan insan haklarının devletin kamu gücü aracılığı ile ihlâli söz konusu olabilmektedir. …
Uluslararası tahkim nedir? : Literatürde “Arbitration” olarak geçmekte olan bu kelime Türkçe’ye HAKEM olarak çevrilebilmektedir. Hakemlik (Tahkim) müessesinde uyuşmazlıklar genel olarak 3 kişilik bir komisyon tarafından çözümlenir. Bu komisyon, biri davacı, biri davalı ve 3.sü ise davacı ve davalının mutabık kaldığı bir hakem ya da mutabık kalınamaması durumun da Hakemlik müessesesinin re’sen atayacağı bir hakemden …
Birleşmiş milletlerin amacı ve ilk icraatı: Birleşmiş Milletler Örgütü ya da kısaca Birleşmiş Milletler (BM), 24 Ekim 1945’te kurulmuş dünya barışını, güvenliğini korumak ve uluslar arasında ekonomik, toplumsal ve kültürel bir iş birliği oluşturmak için kurulan uluslararası bir örgüttür. Birleşmiş Milletler kendini “adalet ve güvenliği, ekonomik kalkınma ve sosyal eşitliği uluslararasında tüm ülkelere sağlamayı amaç …
Karşılık ayırma : V.U.K.’nun 323. maddesinde ticari ve zirai kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile ilgili olmak şartıyla, dava veya icra safhasında bulunan alacaklar, yapılan protestoya veya yazı ile bir defadan fazla istenilmesine rağmen borçlu tarafından ödenmemiş bulunandava ve icra takibine değmeyecek derecede küçük alacakların şüpheli alacak sayılacağı ve bu çeşit alacaklar için değerleme …
Hedging : Ekonominin araçlarından biri olan Hedging ; bugünden gelecekteki fiyat riskine karşı korunma anlamına gelmektedir. Hedging fiyat dalgalanmalarının yol açtığı zarar riskini azaltma yöntemi; birbirinin aynı ya da çok benzer malları eşit miktarlara ayırarak iki farklı piyasada aynı anda satma ya da satın alma işlemidir.Bir tahıltüccarınınmısır satın alması ve aynı anda aynı miktardamısırıgelecekte, belli …
Piyasa Yapıcılığı Sistemi (Primary Dealer): Birincil piyasa işlemlerinde etkinliği artırmak, ikincil piyasaların işleyişini kolaylaştırmak amacı ile, hazine veya merkez bankalarının, borçlanma senedi ihracı (ihale), döviz müdahalesi türü işlemlerinde sadece belli kriterlere göre seçtiği banka ve diğer bazı kuruluşları taraf kabul ettiği bir sistemdir. Piyasa yapıcısı adı altında seçilen kuruluşlar, ikincil piyasalarda aralıksız işlem yapmak, kotasyon vermek, bir ihracın belli …
SÖZDE SUÇ Failin gerçekleştirmeyi düşündüğü ya da gerçekleştirdiği eylemin kanunda suç olarak tanımlanmadığı durumlarda sözde ( mefruz ) suç vardır. Fail suç işlediğini düşünmektedir oysa ortada bir suç yoktur. Örn: Komşusunun koyununu çaldığını zannederek kendi koyununu çalan kimsenin durumu. Kişi hırsızlık suçunu işlediğini düşünmekte ve fakat kendi koyununu çaldığı için eylem suç değildir. Örn: Evlilik dışı birlikteliklerde kişi zina …
Yurtdışı yasağı niçin getirilir? Anayasa’nın “Yerleşme ve seyahat hürriyeti” başlıklı 23. maddesinde yapılan değişiklikle, vergi borcu nedeniyle mükelleflerin yurt dışına çıkışını engelleyen yasal düzenlemeye dayanak teşkil eden “vatandaşlık ödevi” ibaresi, yurt dışına çıkma hürriyetini sınırlandıran sebepler arasından çıkartıldı. Bunun yerine, “vatandaşın yurt dışına çıkma hürriyeti, ancak suç soruşturması veya kovuşturması sebebiyle hakim kararına bağlı olarak sınırlanabilir” şeklinde yeni bir düzenleme yapıldı.Bu …
Şahsiyeti dışa karşı koruyan başlıca 4 dava vardır: 1. Tespit Davası: Kanun koyucumuz, bir saldırı sonucunda şahsiyet hakları zedelenmiş olan kimselere, sona ermesine rağmen etkisini hala da devam ettirmekte olduğu takdirde, bu saldırının haksızlığını“tecavüzün hukuka aykırılığını” tespit ettirmek üzere dava açma hakkını tanımaktadır. Tespit davasının açılabilmesi için şahsiyet haklarına karşı yapılmış ve sona ermiş bulunan bir haksız saldırının “etkilerini hala …
İKAMETGAH TÜRLERİ: 1. İradi İkametgah: Bir kimsenin kendi isteğiyle seçeceği ikametgahdır. Bir kimsenin yerleşmek niyetiyle oturduğu yerdir. Bir yerin ikametgah sayıla bilmesi için –bilfiil oturması, -yerleşmek niyetiyle olması gerekir. Yerleşmek niyetiyle olmaksızın oturulan yer ikametgah değil, mesken(konut) olarak adlandırılır. 2. İtibari İkametgah: İradi bir ikametgahı bulunmayan şahıslar hakkında söz konusu olur. İradi bir ikametgahı bulunmayan kimselerin halen oturmakta oldukları …
DAVANIN GÖREVSİZ YARGI YERİNDE AÇILMASI: Üç durum söz konusudur. 1)Açılan iptal davasına bakma yönetsel yargının görev alanı dışında ise görev ve yetki kurallarına uyularak görevsizlik kararı verilir.Örneğin idare mahkemesi yada Danıştay’da açılmış bir iptal davası adli yada askeri yargının görev alanı içine giriyorsa görevsizlik kararı verilir. 2)Açılan iptal davası yönetsel yargının görev alanı içinde kalmakla birlikte yanlış yönetsel yargı …
Zilyetlik,Kazanılması ve Türleri Eşya üzerinde sahip olunan fiili iktidara zilyetlik, bu fiili iktidara sahip olan kimseye de zilyet denir.Maddi unsur olan fiili hakimiyet ile manevi unsur olan zilyetlik iradesine ihtiyaç vardır. Zilyetlik aslen veya devren kazanılır. 1-Aslen kazanma: Zilyetliğin, başka bir kişinin devre ilişkin iradesi olmaksızın kazanılmasıdır. Örneğin denizden tutulan balıklar üzerindeki zilyetlik gibi. 2-Devren kazanma: Bir şey üzerindeki …
-Fiili memurluk Yetki Gaspının İstisnasıdır.fiilî memur (fonctionnaıre de fait)” teorisi durumunda yapılan yetki gaspının hukuka aykırı olmadığı-ve dolayısıyla fiilî memurun işlemlerinin sakat olmadığı kabul edilmektedir. fiilî memur teorisi de iki alt teoriye ayrılmaktadır. (1) Birincisi “görünüşte memur teorisi’dir . Bu teoriye göre, iyi niyetli üçüncü kişiler, bir makamı işgal eden ve dıştan bakıldığında yetkiliymiş sanılan kişilerin işlemlerine karşı korunur . …
Olağanüstü Hal ve Sıkıyönetimin ilan edilmesi usulü, Olağanüstü hal ilânı işlemi, hukukî biçim olarak bir Bakanlar Kurulu kararı şeklinde ortaya çıkar. O nedenle, olağanüstü hal ilân kararı da tüm Bakanlar Kurulu kararlarının tâbi olduğu usûle tâbi olacaktır. Bakanlar Kurulu kararları bir kolektif işlemdir. Olağanüstü hal ilân kararı, Cumhurbaşkanının, Başbakanın ve istisnasız bütün bakanların iradelerini aynı anda ve aynı …
Danıştay’ın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davalar 1. Bakanlar Kurulu kararlarına 2. Başbakanlık, bakanlıklar ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının müsteşarlarıyla ilgili müşterek kararnamelere 3. Bakanlıkların düzenleyici işlemleri ile kamu kuruluşları veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarınca çıkarılan ve ülke çapında uygulanacak düzenleyici işlemlere 4. Danıştay İdari Dairesince veya İdari İşler Kurulunca verilen kararlar üzerine uygulanan eylem ve …
Hukuk alanında en çok sorulan sorular: -Yüksek Mahkemeler Nelerdir, -Temel Hak ve Ödevlerin sınırlandırılması ve durdurulması sebepleri, -Olağanüstü Kanun Hükmünde Kararname ve Olağan Kanun Hükmünde Kararnameleri özellikleri, -Yargı yoluna kapalı olan başlıca işlemler, -Olağanüstü Hal ve Sıkıyönetimin ilan edilmesi usulü, -Hukuk devletinin unsurları nelerdir, -Anayasa Mahkemesine Def’i (itiraz) yolu usulünü anlatınız, -Somut ve soyut norm denetimi hakkında kısace bilgi veriniz, …
-Piyasa başarısızlığının nedenleri nelerdir, -Talebin Fiyat ve Gelir esnekliği nedir, -Talebin fiyat esnekliğinin belirleyicileri nelerdir, -Piyasa mekanizmasına müdahale yolları, -Tarife ve kota arasındaki temel fark nedir, -Azalan marjinal fayda ne demektir, -Farksızlık eğrilerinin özellikleri, -Tipik olmayan farksızlık eğrilerinin özellikleri nelerdir, – Giffen mal ne demektir, -Azalan verimler kanunu, -Üretimin 3 bölgesinin özellikleri, -Eş ürün eğrilerinin özellikleri, -Tam rekabetin özellikleri, -Örümcek …
Rasyonalite ve Maksimand İlkesi: Kamu tercihi teorisine göre bireyler rasyonel ve tutarlı tercihlere sahiptir. Bireyler kamusal kararların alınmasında, özel ekonomideki gibi rasyonel davranırlar. Bu ilke bağlamında, kamu tercihi teorisi kamu kesimindeki amacın kamu yararını en çoklaştırmak olduğu tezine karşı çıkar. Kamusal karar sürecinde herkes bulunduğu konuma göre kendi çıkarını en çoklaştıracak tercihlerde bulunur. Özel tercihlerde olduğu gibi kamusal tercihlerde de …
Solow artığı (Solow residual) 1950″li yılların sonuna doğru R. Solow”un ortaya koyduğu, bir ekonominin toplam üretimindeki artışın emek ile sermayede meydana gelen büyüme ile açıklanamayan kısmı.. gy= agl + (ı-a) gk + z olarak ifade edilen toplam üretim fonksiyonundaki z değeri. gy üretimin yıllık artış oranı, gl emeğin büyüme oranı, gk sermayenin büyüme oranı, a üretim içindeki emeğin görece …
Schumpeter tipi Büyüme Modeli Üzerinde önemle durulması gereken ve yeni jenerasyon modellere bir geçiş aşaması niteliği taşıyan diğer bir model de Schumpeter’in “Yenilik Modeli”dir. J.Schumpeter kapitalist sistemin dinamiği gereği ekonomik bunalımla karşılaşacağı yerde, devamlı gelişeceğini savunmuştur. Sistemin yarattığı hasıla artışı istismara değil, işçi sınıfın refahının yükselmesine yol açacaktır. Aslında kapitalist sistemin sonunu getirecek olan ekonomik bunalımlar değil, bu refah artışı …
Friedman’nın Sürekli Gelir Hipotezi Bireyin tüketimi sadece cari dönemde elde ettiği gelire bağlanmayıp yaşam boyu hipotezinde olduğu gibi ileri dönemde elde etmeyi umduğu gelire de bağlıdır. Uzun dönemli gelir beklentisi vardır. Tüketim= Cari dönemdeki gelir+ Uzun dönemdeki gelir beklentisi Sürekli Gelir: Bireyin yaşı, mesleği sağlık durumu, eğitimi vb pek çok faktörün göz önüne alınmasıyla bireyin planlanan dönem içersinde …
Modigliani’nin Yaşam boyu Hipotezi Bireyler tüketimlerini karşılayabilmek için cari kullanıla bilinir gelire ek olarak gelecek dönemlerde elde edecekleri geliride göz önünde bulundururlar. Tüketim kısa dönemde bir gelir değişikliğine değil uzun dönemde bir gelir değişikliğine bağlıdır. (istikrarlı tüketim kalıbı tercih edilir).Veya başka bir ifade ile bireyin tüketimleri yaşam boyunca elde etmeyi düşündükleri gelirin bir fonksiyonudur. Bu nedenle de tüketim istikrarlı …
Reel Ankes (Pigou) Etkisi: Her şahıs, elinde, belirli miktarda mal ve hizmete sahip olabilecek bir satın alma gücü bulundurmak ister. Başka bir deyişle, kişilerin elde tutmak istedikleri belirli bir para miktarı vardır ki, onlar, bu paranın nominal (nakdî) kıymetinden ziyade, onun reel değeriyle ilgilidirler. Dolayısıyla, fiyatların seyrine göre, kişilerin ellerinde bulundurdukları paralar da -değer ve nakdî yönden- değişir ki, …
Ürün yasam eğrisi Yeni bir ürünün pazardaki asamalarını tanımlar. Bu asamalar; giriş, büyüme, olgunluk ve düşüşten oluşur ve her aşamada ayrı ürün, fiyat, dağıtım ve tutundurma çabaları uygulanır. Üretilen ürünün izlediği hayat seyri. Giriş, büyüme, zirve, azalma ve silinme şeklinde bölümlenir. Ürün piyasaya girişi sürecinde kar elde edemez, içinde bulunulan sektöre göre yeni bir ürün ise rekabet düşük olacak …
DIŞ YANSIMA Ulusal ekonomiler dış ticaret yoluyla birbirleriyle kaynaşmışlardır. Birindeki ekonomik faaliyetlerin genişlemesi veya daralması, kolayca diğerlerine yayılır. İthalat, başkalarının ihracatı demektir. Bizim gelirimizdeki bir artış, ithalatımızı genişleterek ticaret ortaklarımızda da geliri artırır. Fakat onlardaki gelir artışı, diğer yandan onların da bizden ithalatını artıracağından bizim gelirimiz yeniden artmış olacaktır. Bu süreç, milli gelirdeki daralma bakımından da geçerlidir. Böylece, milli gelirdeki …
İHRACAT KARTELİ (EXPORT CARTEL) Aynı ülkede faaliyet gösteren teşebbüslerin ürünlerini dış piyasalarda satmak veya pazarlamak için birlikte hareket ederek uluslararası rakiplerine karşı avantaj elde etmesidir. Her ne kadar bu durum ihracatçı ülke ekonomisi açısın- dan yararlı olsa da ithalatçı ülkede rekabeti bozucu bir etki yapmakta ve rekabet otoritelerince rekabet karşıtı bir eylem sayılmaktadır. Nitekim ihracat kartel- leri üyelerinin maliyetlerini azaltırken …
MEMURLUK ÇIKMIŞ MÜLAKAT SORU VE CEVAPLARI İÇİN TIKLAYINIZ… İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Döviz ve Döviz Kuru Nedir ve Nasıl Belirlenir? Döviz (ya da kambiyo), yabancı ülke paralarına verilen genel addır. Dolar, Euro, Pound, Yen, Yuan bizim açımızdan dövizdir. Döviz kuru, bir ülkenin parasının yabancı paralar karşısındaki değerini belirleyen katsayıya verilen genel addır. Bu çerçevede örneğin TL’nin Dolar karşısındaki değerine kısaca Dolar Kuru deniyor. Bugünlerden 1 Dolar, piyasada …
Herfindahl – Hirshman Endeski Piyasa yoğunlaşmasını gösteren bir endekstir. Piyasadaki firmaların piyasa paylarının karesi alınır ve bunlar toplanarak bir değere ulaşılır. Ulaşılan bu değer sıfıra yaklaştıkça piyasada yoğunlaşma azalıyor, sıfırdan uzaklaştıkça yoğunlaşma artıyor demektir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Türev Ürünler (Derivatives) Getirisi, başka bir değerin getirisine bağlanmış yani başka bir değerin getirisinden türetilmiş araçlara türev ürün adı veriliyor. Türev ürünler denildiği zaman forward, swap, opsiyon ve yapılandırılmış ürünler anlaşılıyor. Bu ürünlerin en önemli özelliği, zaman içinde fiyat dalgalanmaları nedeniyle değerleri değişkenlik gösteren ürünlere bir çeşit denge getirmesidir. Bu değerlere yatırım yapanlar riskten korunmak …
Net Hata ve Noksan (Net Errors and Omissions) Bir ülkenin dış dünya ile ekonomik ilişkilerini gösteren ödemeler dengesine ilişkin verilerin derlenmesinde ortaya çıkan hatalar ve eksikliklerin ödemeler dengesi tablosunda gösterildiği kaleme net hata ve noksan adı veriliyor. Net hata ve noksan kalemi, ölçüm hataları ve tablodaki verilerin eksik veya fazla derlenmesinden kaynaklanır. Net hata ve …