I. Varlığı, felsefe parçalayarak, bilim bütün olarak inceler.

II. Varlığın var olması konusunda, bilim dogmatik; felsefe kuşkucu bir tutum içindedir.

III. Bilim varlığı sadece madde olarak, felsefe hem madde hem düşünsel olarak ele alır.

IV. Varlıkla ilgili sorulara, bilimin cevabı kesindir; felsefenin cevabı olasılıklıdır.

Yukarıdaki bilgilerden hangileri doğrudur?

I. Einstein’ın uzay-zamanın büküldüğünü öngören görelilik kuramı

II. Louis Pasteur’ün 1884 yılında keşfettiği kuduz aşısı

III. Bir dik üçgenin alanını hesaplamada kullanılan matematik bağıntısı

IV. Walter Hunt tarafından 1849’da bulunan çengelli iğne

Yukarıdakilerden hangileri ideal varlık türüne “örnek” oluşturur?

Üzerinde yaşadığımız dünya gerçektir; dünya küresi üzerindeki enlem, boylam, ekvator diye adlandırdığımız varlıklar ideal varlıklardır. Herkes dünyananın varlığını görür, işitir, dokunur, tadar; varoluşu sürekli değil, geçicidir; bir süre içinde var olur, bir süre sonra yok olur. Buna karşın ideal varlıklar süreklidir, değişmezler; hep vardırlar, yok olmazlar.

Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılamaz?

Bilimin giderek artan ölçülerde uzmanlaştığı ve alt dallara ayrıldığı günümüz koşullarında, bilimsel sonuçların eş güdümüne hiç kuşku yok ki ihtiyaç duyulmaktadır. Bireysel bilim araştırmacıları kendi alanlarının dışındaki alanlarda ne olup bittiğinin farkına varmalarının sağlanmasına ihtiyaç duyulur. İşte bu noktada metafizikçiler, salt tikel bilimlerin sonuçlarını toplamaya ve onların sentezini yapmaya dönük bir işlev üstlenirler.

Bu parçada metafiziğin hangi özelliği vurgulanmaktadır?

Evrende başıboş bırakılmış hiçbir nesne yoktur. Nere de bir nesne görsek onun evren sistemi içinde bir işlevi vardır. Evrendeki canlı, cansız her varlığın doğası gereği bir işlevi vardır. Bu varlık gerek bir sinek olsun gerek yuvarlanıp giden bir taş olsun. İşlevini yerine getiren varlık, başarılı, yeterli ve erdemli bir varlıktır. Buna göre her varlığın payına düşen bir işlevi vardır; hiçbiri başıboş değildir.

Bu parça, ontolojinin hangi sorusuna yanıt niteliğindedir?

Descartes’a göre, felsefe, kökleri metafizik, gövdesi fizik ve gövdesinden çıkan dalların da diğer bilim dalları olan bir ağaç gibidir. Buna göre, fiziğin bir bilim olarak güvenilir olduğunu göstermek için köklerinin sağlam olduğunu göstermek zorundasınız. Maddi dünyanın bir teorisini kurmak istiyorsanız öncelikle, “Varlık var mıdır? Varlığın kökeni nedir? Varlık değişken midir? Varlığın ana maddesi nedir? Evrende özgürlük var mıdır? Evren sonlu mudur, sonsuz mudur? Evrende amaçlılık var mıdır?” biçimindeki soruları cevaplamak zorundasınız.

Descartes’ın bu düşüncelerine dayanarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

– Bütün olaylar mekanik bir şekilde birbirlerine bağlıdır.

– Düşünce ve onun etkinlikleri beyinde meydana gelen süreçlerdir.

– Değerler ve idealler farklı fiziksel etkileşimlere verilen adlardır.

Bu açıklamalar, aşağıdaki akımlardan hangisine aittir?

Eğitim-öğretim hayatım boyunca elimden onlarca kalem geçti; mavi, kırmızı, siyah, yeşil, uzun, kısa, ince, kalın. Her biri bir an var oldu, sonra yok oldu. Buna karşın zihnimdeki kalem ben doğduğumdan beri hep var; ne eskiyor ne eksiliyor ne değişiyor ne de yıpranıyor.

Bu parçadaki varlık görüşünün dayandığı temel varsayım aşağıdakilerden hangisidir?

Varlık vardır. Peki, varlık nedir? Varlık şu ağaç, şu masa veya şu at değildir. Onlar sadece bir görünüştür, ezeli ve ebedi değildir. Asıl varlık içinde yaşadığımız dünyada algıladığımız şu ağacın, şu masanın, şu atın ötesinde değişmeyen, nesneler dünyasının var olmalarını borçlu olduğu, ezeli ve ebedi olandır.

Bu parça, asıl varlık olarak aşağıdakilerden hangisini vurgulamaktadır?

Descartes’a göre, varlık ruh ve madde olmak üzere iki tözden oluşur. De La Mettrie’ye göre, gerçekten var olan yalnızca maddedir.

Bu parçadaki görüşlerle, ontolojinin hangi sorusuna yanıt verilmektedir?