VERGİ MEVZUATI VE UYGULAMASI SORU VE CEVAPLAR
GELİR VERGİSİ KANUNU
S-1)Şirketleri sınıflandırınız.Türlerine göre şirketlerin ve ortakların nasıl vergilendirildiğini açıklayınız.
C-1) Şirketleri iki ana başlık altında toplayabiliriz:
a)şahıs şirketleri
-kollektif şirket
-adi şirket
-adi komandit şirket
- b) sermaye şirketleri
-limited şirket
-anonim şirket
-eshamlı komandit şirket
Şahıs şirketleri şirket olarak vergiye tabi değildir.Şirket ortakları vergiye tabidir. Kollektif şirket,adi şirket ve adi komandit şirketin komandite ortakları GELİR VERGİSİ KANUNU’na göre ticari kazanç üzerinden gelir vergisine göre vergilendirilirler. Adi komandit şirketlerin komanditer ortakları ise Gelir vergisi kanununa göre MENKUL SERMAYE İRADI üzerinden gelir vergisine göre vergilendirilirler.
Sermaye şirketleri (eshamlı komandit şirket hariç) şirket olarak KURUMLAR VERGİSİ’ne göre vergilendirilirler.şirket ortakları ise kar dağıtılması durumunda Gelir vergisi kanununa göre MENKUL SERMAYE İRADI üzerinden gelir vergisine tabii tutulurlar.
Eshamlı komandit şirketin komanditer ortağı kurumlar vergisine tabidir.komandite ortağı ise gelir vergisi kanununa göre ticari kazanç üzerinden gelir vergisine göre vergilendirilir.
S-2) Gelir Vergisi Kanununa göre ticari kazancın tarifini yapınız.
C-2) Her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançlar ticari kazançtır.
S-3)Gelir vergisi kanununa göre hangi kazançların ticari kazanç sayılacağını yazınız.
C-3)Bu kanunun uygulanmasında, aşağıda yazılı kazançlar ticari kazanç sayılır:
-maden, taş ve kireç ocakları, kum ve çakıl istihsal yerleri ile tuğla ve kiremit harmanlarının işletilmesinden;
-coberlik işlerinden;
-özel okul ve hastanelere benzeri yerlerin işletilmesinden;
-kendi nam ve hesaplarına menkul kıymet alım-satım ile devamlı olarak uğraşanların bu işlerinden;
-gayrımenkullerin alım,satım ve inşa işleriyle devamlı olarak uğraşanların bu işlerden;
-diş protezciliğinden elde edilen kazançlar;
-satın alınan arazinin iktisap tarihinden itibaren 5 yıl içinde parsellenerek bu müddet içinde veya daha sonraki yıllarda kısmen veya tamamen satılmasından elde edilen kazançlar.
S-4) Gelir vergisi kanuna göre safi ticari kazancın tespit edilmesi için indirilmesi kabul edilen giderleri sayınız.
C-4) safi ticari kazancın tespitinde aşağıdaki giderler indirim olarak kabul edilir:
-ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderler;
-hizmetli ve işçilerin iş yerinde veya iş yerinin müşetemilatında işae ve ibate giderleri,tedavi ve ilaç giderleri,sigorta primleri ve emekli aidatı;
-işle ilgili olmak şartıyla,mukavelenameye veya ilama veya kanun emrine istinaden ödenen zarar,ziyan ve tazminatlar;
-işle ilgili ve yapılan işin ehemmiyeti ve genişliği ile mütenasip seyahet ve ikamet giderleri
-kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dahil olan ve işte kullanılan taşıtların giderleri;
-işletme ile ilgili olmak şartıyla;bina,arazi,gider,istihlak,damga,belediye vergileri,harçlar ve kaydiler gibi ayni vergi,resim ve harçlar;
-vergi usul kanunu hükümlerine göre ayrılan amortismanlar
-işverenlerce,sendika kanunu hükümlerine göre sendikalara ödenen aidatlar
-işverenler tarafından ücretliler adına bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payları
-fakire yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara maliye bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda,temizlik,giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedeli.
S-5)Gelir vergisi kanununa göre gider olarak kabul edilmeyen ödemeleri sayınız.
C-5) Aşağıda yazılan olan ödemeler gider olarak indirim konusu olamaz:
-teşebbüs sahibi ile eşinin ve çocuklarının işletmeden çektikleri paralar
-teşebbüs sahibinin kendisine,eşine,küçük çocuklarına işletmeden ödenen ayılıklar,ücretler,ikramiyeler,komisyonlar ve tazminatlar
-teşebbüs sahibinin işletmeye koyduğu sermaye için yürütülecek faizler
-teşebbüs sahibinin,eşinin ve küçük çocuklarının işletmede cari hesap veya diğer şekillerdeki alacakları üzerinden yürütülecek faizler
-her türlü para cezaları ve vergi cezaları ile teşebbüs sahibinin suçlarından doğan tazminatlar
-her türlü alkol ve alkollü içkiler ile tütün ve tütün mamüllerine ait ilan ve reklam giderlerinin%50’si
-kiralama yoluyla edinilen veya işletmede kayıtlı olan yat,kotra,tekne,sürat teknesi gibi motorlu deniz,uçak ve helikopter gibi hava taşıtlarından işletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayanların giderleri ile amortismanlar,
-basın yoluyla işlenen fiillerden veya radyo ve televizyon yayınlarından doğacak maddi ve manevi zararlardan dolayı ödenen tazminat giderleri.
S-6)Gelir vergisi kanununa göre basit usulde ticari kazancın tespitini kısaca açıklayınız.
C-6)Basit usulde ticari kazancın tespiti; bir hesap dönemi içinde elde edilen hasılat ile giderler ve satılan malların alış bedelleri arasındaki müspet farktır.Bu fark yapılan faaliyetle ilgili olarak vergi usul kanunu hükümlerine göre alınması ve verilmesi mecburi olan alış ve giderler ile hasılatlara ilişkin belgelerde yazılı tutarlara göre hesaplanır.
S-7)Gelir vergisi kanununa göre zirai faaliyet,zirai işletme,mahsul,münferit beyanname kavramlarını tanımlayınız.
C-7) ZİRAİ FAALİYET:arazide,deniz,göl ve nehirlerde,ekim,dikim,bakım,üretme,yetiştirme ve ıslah yollarıyla veya doğrudan doğruya tabiattan istifade etmek suretiyle nebat,orman,hayvan,balık ve bunların mahsullerinin istihsalini,avlanmasını,avcıları ve yetiştiricileri tarafından muhafazasını,taşınmasını,satılmasını veya bu mahsullerden sair bir şekilde faydalanılmasını ifade eder.
ZİRAİ İŞLETME:Zirai faaliyetten elden edilen mahsullerin dükkan ve mağaza açılarak satıldığı yere zirai işletme denir.
MAHSUL:Zirai faaliyet sonucunda elde edilen maddelere mahsul denir
MÜNFERİT BEYANNAME:dar mükelleflerin yıllık beyanname ile bildirmek zorunda olmadıkları kazanç ve iratlardan vergisi tevkif suretiyle alınmamış olanların bildirilmesine mahsus beyannamedir.
S-8) Gelir vergisi kanununa göre serbest meslek kazancın tespitinde hasılattan indirilebilecek mesleki giderleri yazınız.
C-8) serbest meslek kazancının tespitinde hasılattan indirilebilecek mesleki giderler şunlardır:
-mesleki kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen genel giderler
-hizmetli ve işçilerin iş yerinde veya iş yerinin müştemilatındaki işae ve ibate giderleri,tedavi ve ilaç giderleri,sigorta primleri ve emekli aidatı ile giyim giderleri
-mesleki faaliyetle ilgili seyahat ve ikamet giderleri
-mesleki faaliyette kullanılan tesisat,demirbaş eşya ve envantere dahil taşıtlar için vergi usul kanunu hükümlerine göre ayrılan amortismanlar
-kiralanan veya envantere dahil olan ve işte kullanılan taşıtların giderleri
-alınan mesleki yayınlar için ödenen bedeller
-mesleki faaliyetin ifası için ödenen mal ve hizmet alım bedelleri
-serbest meslek faaliyetleri dolayısıyla emekli sandıklarına ödenen giriş ve emeklilik aidatları ile mesleki teşekküllere ödenen aidatlar
-mesleki kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen meslek,ilan ve reklam vergileri ile iş yerleriyle ilgili ayni vergi,resim ve harçlar
-mesleki faaliyetle ilgili olarak kanun,ilam ve mukavelenameye göre ödenen tazminatlar
S-9)Gelir vergisi kanununda düzenlenen birden fazla yıla sirayet eden inşaat ve onarma işlerinde müşterek genel giderler ve amortismanların dağıtım esaslarını yazınız
C-9)
a)yıl içinde birden fazla inşaat ve onarma işinin birlikte yapılması halinde,her yıla ait müşterek genel giderler bu işlere ait harcamaların enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş tutarlarının birbirlerine olan nispeti dahilinde;
b)yıl içinde veya birden fazla inşaat ve onarma işinin bu madde şümulüne girmeyen işlerle birlikte yapılması halinde,her yıla ait müşterek genel giderler
c)birden fazla inşaat ve onarma işlerinde veya bu işlerle sair işlerde müştereken kullanılan tesisat,makine ve ulaştırma vasıtlarının amortismanları,bunların her işte kullandıkları gün sayısına göre.
S-10)Gelir vergisi kanununda düzenlenen birden fazla yılına sirayet eden inşaat ve onarma işlerinde bitim tarihini yazınız.
C-10)İnşaat ve onarma işlerinde geçici ve kesin kabul usulüne tabi olan hallerde geçici kabulün yapıldığını gösteren tutanağın idarece onaylandığı tarih;diğer hallerde işin fiilen tamamlandığı veya filen bırakıldığı tarih bitim tarihi olarak kabul edilir.Bitim tarihinden sonra bu işlerle ilgili olarak yapılan giderler ve her ne nam ile olursa olsun elde edilen hasılat,bu giderlerin yapıldığı veya hasılatın elde edildiği yılın kar veya zararının tespitinde dikkate alınır.
S-11)Gelir vergisi kanuna göre,vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanları sadece yazınız.
C-11)Kamu idare ve müesseleri,iktisadi kamu müesseseleri,sair kurumlar,ticaret şirketleri,iş ortakları,dernekler,vakıflar,dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri,kooperatifler,yatırım fonu yönetenler,gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı,zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler ödemeleri nakden veya hesaben yaptıkları sırada,istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar.
S-12)Gelir vergisi kanununa göre gelir vergisi kimler adına tarh edilir ve kimler tarhiyata muhatap tuturlurlar.
C-12) Gelir vergisi bu vergiyle mükellef olan gerçek kişiler namına tarh edilir.
Tarhiyata muhatap olanlar:
-küçüklerle kısıtlılarda,bunların nam ve hesabına kanuni temsilciler
-vergi tevkif suretiyle alınması halinde,mükellef hesabına tevkifat yapmaya mecbur olanlar
-dar mükellefiyette,mükellefin türkiye’de daimi temsilcisi mevcutsa mükellef hesabına daimi temsilci,daimi temsilci mevcut değilse,kazanç ve iratları yabancı kişiye sağlıyanlar tarhiyatta muhatap tutulurlar.
S-13)Gelir vergisi kanununa göre gelirin unsurlarını sayınız,serbest meslek kazancını kısaca açıklayınız.
C-13) Gelire giren kazanç ve iratlar şunlardır:ticari kazançlar,zirai kazançlar,ücretler,serbest meslek kazançları,gayrımenkul sermaye iratları,menkul sermaye iratları,diğer kazanç ve iratlar.
Serbest meslek kazancı;her türlü serbest meslek faaliyetinden elde edilen kazançlar serbest meslek kazancıdır.Serbest meslek faaliyeti;şahsi mesaiye,ilmi veya mesleki bilgiye ve ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan kimselerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında,kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.
S-14)Bilanço esasına göre ticari kazancın tespitini,gelir vergisi kanununu hükümleri çerçevesinde açıklayınız.
C-14) Bilanço esasına göre ticari kazanç,teşebbüsteki öz sermayenin hesap dönemi sonunda ve başındaki değerleri arasındaki müspet farktır.Bu dönem zarfında sahip veya sahiplerce;
-işletmeye ilave olunan değerler bu farktan indirilir
2-işletmeden çekilen bu değerler ise bu farka ilave olunur.Ticari kazancın bu şekilde tespit edilmesi sırasında vergi usul kanunun değerlemeye ait hükümleri ile gelir vergisi kanunun indirilebilecek ve indirilemeyecek giderlere ait hükümlerine uyulur.
S-15) Gelir vergisi kanuna göre ücretin tarifini yapınız,ücret sayılan ödemeleri sayınız.
C-15)ücret,işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlarla sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
Ücret sayılan ödemeler şunlardır;
-kanunla kurulan emekli sandıkları sandıklardan ödenenler dışında kalan emeklilik,maluliyet,dul ve yetim aylıkları,
-evvelce yapılmış veya gelecekte yapılacak hizmetler karşılığında verilen para ve ayınlarla sağlanan diğer menfaatler
-türkiye büyük millet meclis,il genel meclisi ve belediye meclisi üyeleri ile özel kanunlarına veya idare kararlara göre kurulan daimi veya geçici bütün komisyonların üyelerine ve yukarıda sayılanlara benzeyen diğer kimselere bu sıfatları dolayısıyla ödenen veya sağlanan para,ayın ve menfaatler,
-yönetim ve denetim kurulları başkanı ve üyeleriyle tasfiye memurlarına bu sıfatları dolayısıyla ödenen veya sağlanan para,ayın ve menfaatler
-bilirkişilere,resmi arabuluculara,eksperlere,spor hakemlerine ve her türlü yarışma jürisi üyelerine ödenen veya sağlanan para,ayın ve menfaatler
-sporculara transfer ücreti veya sair adlarla yapılan ödemeler ve sağlanan menfaatler
S-16)Gelir vergisi kanuna göre gayrımenkul sermaye iratlarında,emsal kira bedeli uygulanmayacak halleri yazınız.
C-16) kira bedeli uygulanmayacak haller;
-boş kalan gayrımenkullerin muhafazaları maksadı ile bedelsiz olarak başkalarının ikametgahına bırakılması
-binaların mal sahiplerinin usul,füru ve kardeşlerinin ikametgahına tesis edilmesi
-mal sahibi ile birlikte akrabalarının da aynı evde veya dairede ikamet etmesi
-genel bütçeye dahil daireler ve katma bütçeli idareler,il özel idareleri ve belediyeler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan kiralamalarda
KURUMLAR VERGİSİ KANUNU
S-1)Kurumlar vergisi kanunlarına göre kurumlar vergisine tabi kurumları sadece yazınız.
C-1)Kurumlar vergisi kanununa tabi kurumlar şunlardır:
-sermaye şirketleri,
-kooperatifler,
-iktisadi kamu müesseseleri,
-dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler.
S-2)Kurumlar vergisi kanununa göre tam mükellefiyeti açıklayınız.
C-2)TAM MÜKELLEFİYET:kanuni veya iş merkezi Türkiye’de bulunanlar,gerek Türkiye içinde gerekse Türkiye dışında elde ettikleri kazançların tamamı üzerinden vergilendirilirler.
S-3) Kurumlar vergisi kanununa göre dar mükellefiyeti açıklayınız.
C-3) Kanuni ve iş merkezlerinin her ikisi de Türkiye’de bulunmayanlar,sadece Türkiye’de elde ettikleri kazançlar üzerinden vergilendirilirler.
S-4) Kurumlar vergisinde gider olarak kabul edilmeyen ödemeleri yazınız.
C-4)kurumlar vergisinde gider olarak kabul edilmeyen ödemeler şunlardır:
-öz sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faizler,
-örtülü sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faiz,kur farkları ve benzeri giderler,
-transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazançlar,
-her ne şekilde ve ne isimle olursa olsun ayrılan yedek akçeler,
-her türlü para cezaları,vergi cezaları,gecikme zamları ve faizleri,
-menkul kıymetlerin itibari değerlerinin altında ihracından doğan zararlar
-kiralama yoluyla edinilen veya işletmede kayıtlı olan;yat,kotra,tekne,sürat teknesi gibi motorlu deniz taşıtları ile uçak,helikopter gibi hava taşıtlarından işletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayan giderleri ve amortismanları
-sözleşmelerde ceza şartı olarak konulan tazminatlar hariç olmak üzere kurumun kendisinin,ortaklarının,yöneticilerinin ve çalışanlarının suçlarından doğan maddi ve manevi zarar tazminat giderleri
-basın yoluyla işlenen fiillerden veya radyo ve televizyon yayınlarından doğacak maddi ve manevi zararlardan dolayı ödenen tazminat gideri
-her türlü alkol ve alkollü içkiler ile tütün ve tütün mamullerine ait ilan ve reklam giderlerinin %50’si.
S-5)Kurumlar vergisi kanununa göre,tasfiye,birleşme,devir ve bölünme hallerinde beyanname verme ve ödeme sürelerini kısaca açıklayınız.
C-5) TASFİYE : tasfiye beyannameleri, tasfiye memurları tarafından tasfiye dönemlerinin sonundan itibaren yazılı sürelerde;tasfiyenin sona erdiği döneme ilişkin tasfiye beyannamesi ise tasfiyenin sonuçlandığı tarihten itibaren otuz gün içinde kurumun bağlı olduğu vergi dairesine verilir.
BİRLEŞME:birleşilen kurum,münfesih kurumun tahakkuk etmiş ve edecek vergi borçlarını ödeyeceğini ve diğer ödevlerini yerine getireceğini münfesih kurumun birleşme sebebiyle verilecek olan kurumlar vergisi beyannamesinin ekinde vereceği bir taahhütname ile taahhüt eder.Mahallin en büyük mal memuru,bu hususta birleşilen kurumdan ayrıca teminat isteyebilir.
DEVİR :devir tarihi itibariyle hazırlayacakları ve müştereken imzalayacakları münfesih kuruma ait kurumlar vergisi beyannamesi ile,devir işleminin hesap döneminin kapandığı aydan kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği ayın sonuna kadar geçen süre içerisinde yapılması halinde 30 gün içinde kurumun bağlı olduğu vergi dairesine verirler.
BÖLÜNME:bölünme tarihi itibariyle hazırlayacakları ve müştereken imzalayacakları bölünen kuruma ait kurumlar vergisi beyannamesi ile,bölünme işleminin hesap döneminin kapandığı aydan kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği ayın sonuna kadar geçen süre içerisinde yapılması halinde,bölünen kurumun önceki hesap dönemine ilişkin olarak hazırlayacakları ve müştereken imzalayacakları bölünen kuruma ait kurumlar vergisi beyannamesini, bölünmenin Ticaret sicili gazetesinde ilan edildiği tarihten itibaren otuz gün içinde bölünen kurumun bağlı olduğu vergi dairesine verirler.
S-6)Gayrimenkul ve iştirak hisselerinin satışına ek olarak, kurumlar vergisi kanununda yer alan hükümleri açıklayınız.
C-6)gayrimenkul ve iştirak hisselerinin satışı kurumlar vergisinde istisnalardır.Yani bunların satışından elde edilen gelirler vergiden müstesnadır.
S-7)Kurumlar vergisi kanununa göre kanuni merkez ve iş merkezi kavramlarını açıklayınız.
C-7) KANUNİ MERKEZ:Vergiye tabi kurumların kuruluş kanunlarında,tüzüklerde,ana statülerinde veya sözleşmelerinde gösterilen merkezdir.
İŞ MERKEZİ:iş bakımından işlemlerin fiilen toplandığı ve yönetildiği merkezdir.
S-8)Kurumlar vergisi kanununa göre,kurumlara nakden veya hesaben yaptıkları ödemeler üzerinden istihkak sahiplerinin kurumlar vergisine mahsuben kesinti yapmak zorunda olanları yazınız.
C-8) –Kamu idare ve kuruluşları,
-iktisadi kamu kuruluşları
-sair kurumlar,
-ticaret şirketleri,
-iş ortakları,
-dernekler,
-vakıflar,
-dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri
-kooperatifler
-yatırım fonu yönetenler
-gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı,
-zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler.
VERGİ USUL KANUNU
S-1) Vergi usul kanununa göre,yoklamanın maksadını açıklayarak yoklamaya yetkili olanları yazınız.
C-1)Yoklamada maksat, mükellefleri ve mükellefiyetle ilgili maddi olayları,kayıtları ve mevzuları araştırmak ve tespit etmektir.
Yoklamaya yetkililer
-vergi dairesi müdürleri
-yoklama memurları,
-yetkili makamlar tarafından yoklama işi ile görevlendirilenler,
-vergi incelemesine yetkili olanlar,
-gelir uzmanları tarafından yapılır.
S-2)Vergi usul kanununa göre defter tutmak zorunda olanları sadece yazınız.
C-2) Defter tutmak zorunda olanlar:
-ticaret ve sanat erbabı
-ticaret şirketleri
-iktisadi kamu müesseseleri
-dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler
-serbest meslek erbabı
-çiftçiler
S-3) Vergi usul kanununa göre bilanço esasına göre defter tutulması gereken defterleri sadece yazınız.
C-3) –Yevmiye defteri
-defteri kebir
-envanter defteri ve bilanço günü
S-4)Vergi usul kanuna göre tasdike tabi defterleri sadece yazınız
C-4) Tasdike tabi defterler şunlardır:
-yevmiye ve envanter defterleri
-işletme defteri
-çiftçi işletme defteri
-imalat ve istihsal vergisi defteri
-nakliyat vergisi defteri
-yabancı nakliyat kurumlarının hasılat defteri
-serbest meslek kazancı defteri
S-5)Vergi usul kanununa göre değerlemeyi tanımlayınız
C-5)Değerleme, vergi matrahlarının hesaplanabilmesiyle ilgili iktisadi kıymetlerin takdir ve tesbitidir.
S-6)Vergi usul kanununa göre değerleme ölçülerini sadece yazınız.
C-6) maliyet bedeli,borsa rayici,tasarruf değeri,mukayyet değer,itibari değer,rayiç bedel.
S-7)Vergi usul kanununa göre iktisadi işletmelere dahil kıymetlerden alacaklar ve borçların değerleme ölçülerini yazınız.
C-7)Alacaklar mukkayet değerleriyle değerlenir. Mevduat veya kredi sözleşmelerine müstenit alacaklar değerleme gününe kadar hesaplanacak faizleriyle birlikte dikkate alınır.Vadesi gelmemiş olan senede bağlı alacaklar değerleme gününün kıymetine icra olunabilir.bu takdirde,senette faiz nispeti açıklanmış ise bu nispet, açıklanmamışsa cumhuriyet merkez bankasının resmi iskonto haddi uygulanır.
Borçlar ise,mukkayet değerleriyle değerlenir.aynı alacaklarda yapılan işlemler borçlarda da yapılır.
S-8)Vergi usul kanununa göre iktisadi işletmelere dahil kıymetlerden emtianın değerlemesi hükümlerini açıklayınız ve imal edilen emtianın maliyet bedeline dahil olan unsurları sayınız.
C-8)Emtia,maliyet bedeliyle değerlenir.emtianın maliyet bedeline nazaran değerleme günündeki satış bedelleri %10 ve daha fazla bir düşüklük gösterdiği hallerde mükellef,maliyet bedeli yerine emsal bedeli ölçüsünü tatbik edebilir.
İmal edilen emtianın maliyet bedeline dahil olan unsurları:
-mamulün vücuda getirilmesinde sarf olunan iptidai ve ham maddelerin bedeli,
-mamule isabet eden işçilik,
-genel imal giderlerinden mamule düşen hisse,
-ambalajlı olarak piyasaya arz edilmesi zaruri olan mamullerde ambalaj malzemesinin bedeli.
S-9)Vergi usul kanununa göre vergi alacağını ortandan kaldıran halleri kısaca yazınız.
C-9) Ödeme,zamanaşımı ve terkin,vergi hatalarını düzeltme,tahakkuktan vazgeçme
S-10)Vergi usul kanuna göre tahakkuktan vazgeçme hususunu kısaca açıklayınız.
C-10)İkmalen ve resen veya idarece tarh edilen vergi ve bunlara ilişkin cezaların toplam miktarı 13tl’yi aşmaması ve tahakkukları için yapılacak giderlerin bu miktardan fazla olacağının tespiti halinde,maliye ve gümrük bakanlığınca belirlenecek usul ve esaslar dahilinde tahakkuklarından vazgeçilebilir.
S-11)Vergi usul kanununa göre vergilendirme hataları nelerdir açıklayınız
C-11) HESAP HATALARI
-Matrah hataları
-vergi miktarında hatalar
-verginin mükerrer olması
VERGİLENDİRME HATALARI
-mükellefin şahsında hata
-mükellefiyette hata
-mevzuda hata
-vergilendirme veya muafiyet döneminde hata
S-12)Vergi usul kanununa göre düzeltme zamanaşımını açıklayınız.
C-12)Düzeltme zamanaşımı süresi:
-zamanaşımı süresinin son yılı içinde tarh ve tebliğ edilen vergilerde hatanın yapıldığı,
-ilan yolu ile tebliğ edilip vergi mahkemesinde dava konusu yapılmaksızın tahakkuk eden vergilerde mükellefe ödeme emrinin tebliğ edildiği,
-ihbarname ve ödeme emri ilan yoluyla tebliğ edilen vergilerde 6183 sayılı kanuna göre haczin yapıldığı tarihten başlayarak bir yıldan aşağı olamaz.
S-13)Vergi usul kanununa göre kanuni temsilcilerin ödevlerini açıklayınız.
C-13)Tüzel kişilerle küçüklerin ve kısıtlıların,vakıflar ve cemaatler gibi tüzelkişiliği olmayan teşekküllerin mükellef veya vergi sorumlusu olmaları halinde bunlara düşen ödevler kanuni temsilcileri,tüzelkişiliği olmayan teşekkülleri idare edenler ve varsa bunların temsilcileri tarafından yerine getirilir.
S-14)Vergi usul kanununa göre vergi kesenlerin sorumluluğunu açıklayınız.
C-14)Yaptıkları veya yapacakları ödemelerden vergi kesmeye mecbur olanlar,verginin tam olarak kesilip ödenmesinden ve bununla ilgili diğer ödevleri yerine getirmekten sorumludurlar.Bu sorumluluk,bunların ödedikleri vergilerden dolayı asıl mükelleflere rücu etmek hakkını kaldırmaz.
S-15)Vergi usul kanununa göre verginin terkini hükümlerini açıklayınız.
C-15)yangın,yer sarsıntısı,yer kayması,su basması,kuraklık,don,muzir hayvan ve haşerat istilası ve bunlara benzer afetler yüzünden:
1-varlıklarının en üçte birini kaybeden mükelleflerin bu afetlerin zarar verdiği gelir kaynakları ile ilgili bulunan vergi borçları ve vergi cezaları,
2-mahsullerinin en üçte birini kaybeden mükelleflerin,afete maruz arazi için zararın tahakkuk ettiği hasat ve devşirme zamanına tesadüf eden yıla ait olarak tahakkuk ettirilen arazi vergisi borçları ve vergi cezaları,maliye bakanlığınca zararla mütenasip olmak üzere,kısmen veya tamamen terkin olunur.maliye bakanı terkin yetkisini mahalline devredebilir.zarar derecesini ve ilgili bulunduğu gelir kaynağını mahalli idare heyetleri yaptıracağı tahkikat üzerine tespit eder.
S-16)Vergi davasını açmaya yetkili olanlar ile dava açma süresini kısaca açıklayınız.
C-16)Mükellefler ve kendilerine vergi cezası kesilenler,tarh edilen vergilere ve kesilen cezalara karşı vergi mahkemelerine dava açabilirler.vergi dairesi tadilat ve takdir komisyonlarınca tahmin ve takdir olunan matrahlara karşı vergi mahkemesinde dava açabilirler.belediyelerde dava açma yetkisini belediye adına vardiyat müdürü,olamayan yerlerde hesap işleri müdürü veya o görevi yapan kullanır.vergi dairesi başkanlıkları ile vergi daireleri,maliye bakanlığı gelir idaresi başkanlığınca belirlenen tutarları aşan davalarda gelir idaresi başkanlığının muvafakatını almadan vergi mahkemesi kararları aleyhine temyiz yoluna gidemezler.
KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU
S-1) Katma değer vergisi kanununa göre teslimi tanımlayınız.
C-1)Teslim;bir mal üzerindeki tasarruf hakkının malik veya onun adına hareket edenlerce,alıcıya veya adına hareket edenlere devredilmesidir.
Bir mal üzerindeki tasarruf hakkının iki veya daha fazla kimse tarafından zincirleme akit yapılmak suretiyle,malın bu arada el değiştirmeden doğrudan sonuncu kişiye devredilmesi halinde,aradaki safhaların her biri ayrı bir teslimdir.
Su,elektrik,gaz,ısıtma,soğutma ve benzeri şekillerdeki dağıtımlar da mal teslimidir.
Kap ve ambalajlar ile döküntü ve tali maddelerin geri verilmesinin mutat olduğu hallerde teslim,bunlar dışında kalan maddeler itibariyle yapılmış sayılır.
Trampa iki ayrı teslim hükmündedir.
S-2)Katma değer vergisi kanununa göre teslim sayılan halleri yazınız.
C-2)Teslim sayılan haller şunlardır:
-vergiye tabi malların her ne suretle olursa olsun,vergiye tabi işlemler dışındaki amaçlara işletmeden çekilmesi, vergiye tabi malların işletme personeline ücret,prim,ikramiye,hediye,teberru gibi namlarla verilmesi,
-vergiye tabi malların,üretilip teslimi vergiden istisna edilmiş olan mallar için her ne suretle olursa olsun kullanılması veya sarfı,
-mülkiyeti muhafaza kaydıyla yapılan satışlarda zilyedliğin devri.
S-3)Katma değer vergisi kanununa göre hizmeti tanımlayınız.
C-3)Hizmet,teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemlerdir.Bu işlemler;bir şeyi yapmak,işlemek,meydana getirmek,imal etmek,onarmak,temizlemek,muhafaza etmek,hazırlamak,değerlendirmek,kiralamak,bir şeyi yapmamayı taahhüt etmek gibi şekillerde gerçekleştirilebilir.Bir hizmetin karşılığının bir mal teslimi veya diğer bir hizmet olması halinde bunların her biri ayrı işlem olup,hizmet veya teslim hükümlerine göre ayrı ayrı vergilendirilir.
S-4) Katma değer vergisi kanununa göre hizmet sayılan halleri yazınız
C-4) hizmet sayılan haller;vergiye tabi bir hizmetten,işletme sahibinin,işletme personelinin veya diğer şahısların karşılıksız yararlandırılması hizmet sayılır.
S-5) Katma değer vergisi kanununa göre serbest bölgelerde katma değer vergisini açıklayınız.
C-5)Katma değer vergisi kanununa göre serbest bölgelerde; Serbest bölgelerdeki müşteriler için yapılan fason hizmetlerinin 3065 sayıl Katma Değer Vergisi (KDV)Kanunu karşısındaki durumu : 3065 sayılı KDV Kanununun 5766 sayılı Kanunun 12/e maddesi ile değişik 11/1-a maddesinde, serbest bölgelerdeki müşteriler için yapılan fason hizmetlerin KDV’den müstesna tutulduğu hükme bağlanmıştır.
S-6)Katma değer vergisi kanununa göre vergiyi doğuran olayın meydana gelmesini kısaca açıklayınız.
C-6) Katma değer vergisi kanununa göre vergiyi doğuran olay;
-mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde,malın teslimi veya hizmetin yapılması,
-malın tesliminden veya hizmetin yapılmasından önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi hallerinde,bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere fatura veya benzeri belgelerin düzenlemesi
-kısım kısım mal teslimi veya hizmet yapılması mutad olan veya bu hususlarda mutabık kalınan hallerde,her kısmın teslimi veya kısım hizmetinin yapılması
-komisyoncular vasıtasıyla veya konsinyasyon suretiyle yapılan satışlarda,malların alıcıya teslimi
-malın alıcıya veya onun adına hareket edenlere gönderilmesi halinde,malın nakliyesine başlanması veya nakliyeci veya sürücüye tevdii
-su,elektrik,gaz,ısıtma,soğutma ve benzeri enerji dağıtım veya kullanımlarında bunların bedellerinin tahakkuk ettirilmesi
-ithalatta,gümrük kanununa göre gümrük vergisi ödeme mükellefiyetinin başlaması,gümrük vergisine tabi olmayan işlemlerde ise gümrük beyannamesinin tescili
-ikametgahı,işyeri,kanuni merkezi ve iş merkezi Türkiyede bulunmayanlar tarafından yabancı ülkeler ile Türkiye arasında yapılan taşımacılık ile transit taşımacılıkta gümrük bölgesine girilmesi veya gümrük bölgesinden çıkılması,anında meydana gelir.
S-7) Katma değer vergisi matrahının oluşumunu matraha dahil olan ve olmayan unsurlar yönünden irdeleyin
C-7)Matraha dahil olan unsurlar
-teslim alanın gösterdiği yere kadar satıcı tarafından yapılan taşıma,yükleme ve boşaltma giderleri
-ambalaj gideri,sigorta,komisyon ve benzeri gider karşılıkları ile vergi,resim,harç,pay,fon karşılığı gibi unsurlar
-vade farkı,fiyat farkı,faiz,prim gibi çeşitli gelirler ile servis ve benzer adlar altında sağlanan her türlü menfaat,hizmet ve değerler
Matraha dahil olmayan unsurlar
-teslim ve hizmet işlemlerinde fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen ticari teamüllere uygun miktardaki iskontolar,
-hesaplanan katma değer vergisi
S-8) Katma değer vergisi kanuna göre belgesiz mal bulunduranların sorumluluğunu kısaca açıklayınız
C-8)KDV’nun 9.maddesinin 2.bendine göre:fiili yada kaydi envanter sırasında belgesiz mal bulundurulduğu veya belgesiz hizmet satın alındığının tespiti halinde,bu alışlar nedeniyle ziya uğratılan katma değer vergisi,belgesiz mal bulunduran veya hizmet satın alan mükelleften aranır.
Belgesiz mal bulundurdukları veya hizmet satın aldıkları tespit edilen mükelleflere,bu mal ve hizmetlere ait alış belgelerinin ibrazı için tespit tarihinden itibaren 10 günlük bir süre verilir.bu süre içinde alış belgelerinin ibraz edilmemesi halinde,belgesi ibraz edilmeyen mal ve hizmetlerin tespit tarihindeki emsal bedeli üzerinden hesaplanan katma değer vergisi,alışlarını belgeleyemeyen mükellef adına resen tarhedilir.bu tarhiyata vergi ziyaı cezası uygulanır.ancak belgesiz alınan mal ve hizmetleri satanlara,bu satışlarla ilgili olarak,vergi inceleme raporuna dayanılarak katma değer vergisi tarhiyatı yapıldığı takdirde,ziya uğratılan vergi ve buna ilişkin ceza ayrıca alıcılardan aranmaz.
S-9)Katma değer vergisi kanunun,emsal bedel ve emsal ücreti hakkındaki hükümlerini belirtiniz.
C-9)hükümleri;
-bedeli bulunmayan veya bilinmeyen işlemeler ile bedelin mal,menfaat,hizmet gibi paradan başka değerler olması halinde matrah işleminin mahiyetine göre emsal bedeli veya emsal ücretidir
-bedeli emsal bedeline veya emsal ücretine göre göre açık bir şekilde düşük olduğu ve bu düşüklüğün mükellefçe haklı bir sebeple açıklanmadığı hallerde de,matrah olarak emsal bedeli veya emsal ücreti esas alınır.
-emsal bedel veya emsal ücreti vergi usul kanunu hükümlerine göre tespit olunur
-katma değer vergisi uygulaması bakımından emsal bedelin tayininde genel idare giderleri ve genel giderlerden mamule düşen hissenin bedele katılması mecburidir.
-serbest meslek faaliyetleri için ilgili meslek teşekküllerince tespit edilmiş bir tarife varsa,hizmetin bedeli,bu tarifede gösterilen ücretten düşük olamaz.
S-10)Katma değer vergisi kanununa göre, indirilmeyecek katma değer vergisini açıklayınız
C-10)İndirilmeyecek katma değer vergisi;
-vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi ve hizmet iflası ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisi
-faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere işletmelere ait binek otomobillerinin alış vesikalarında gösterilen katma değer vergisi
-deprem,sel felaketi ve maliye bakanlığının yangın sebebiyle mücbir sebep ilan ettiği yerlerdeki yangın sonucu zayi olanlar hariç olmak üzere,zayi olan mallara ait katma değer vergisi
-gelir ve kurumlar vergisi kanunlarına göre kazancın tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen katma değer vergisi.
AMME ALACAKLARI TAHSİL USULÜ HAKKINDA KANUN
S-1) İhtiyati haczi tanımlayınız
C-1)Borçludan teminat istenmesini gerektiren haller varsa,borçlunun ikametgahı bilinmiyorsa,borçlu kaçmışsa ya da mallarını kaçırması ve hileli yollara sapması olasılığı varsa,belli sürelerde teminat göstermemiş,yada gösterdiği kefil kabul edilmemişse,mal bildiriminde bulunmamış ya da noksan bulunmuşsa,borçlu hakkında para cezasını gerektiren fiil dolayısıyla kamu davası açılmışsa,iptali istenen işlem ve tasarruf konusu malları elden çıkarmamışsa,elden çıkaranın da diğer malları hakkında uygulanmak üzere elden çıkarma işlemlerinin iptalini gerektirecek şartlar varsa,hiçbir süreyle sınırlı olmaksızın alacaklı kamu idaresinin en büyük memurunun kararıyla ihtiyati hacze gidilir.
S-2)Tecili açıklayınız
C-2)Amme borcunun vadesinde ödenmesi veya haczin tatbiki veyahut haciz olunmuş malların paraya çevrilmesi amme borçlusunu çok zor duruma düşürecekse,borçlu tarafından yazı ile istenmiş ve teminat gösterilmiş olmak şartıyla,alacaklı amme idaresince veya yetkili kılacağı makamlarca;vergi,resim,harç,ceza tahkik ve takiplerine ait muhakeme masrafı,vergi cezası,para cezası ve gecikme zammı alacaklarının iki yılı,bu alacaklar dışında kalan amme alacaklarının ise beş yılı geçmemek üzere ve faiz alınarak ertelenebilmesi,takstilendirebilmesi.
S-3)Amme alacaklarının korunmasına yönelik önlemeleri sıralayınız
C-3) amme alacaklarının korunmasına yönelik önlemler şunlardır
1 – teminat isteme
2- şahsi kefalet
3 – ihtiyati haciz
4 – ihtiyati tahakkuk
5 – amme alacaklarında rüçhan hakkı
6 – teminat hükmünde olan eşya
ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ KANUNU
S-1)Vergiyi doğuran olayı yazınız.
C-1)özel tüketim vergisi kanununa göre vergiyi doğuran olay;
-mal teslimi veya ilk iktisap hallerinde malın teslimi veya ilk iktisabı
-malın tesliminden önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi hallerinde,bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesi
-kısım kısım mal teslim edilmesi mutat olan veya bu hususlarda mutabık kalınan hallerde,her bir kısmın teslimi
-komisyoncular vasıtasıyla veya konsinyasyon suretiyle yapılan satışlarda malların alıcıya teslimi
-ithalatta,4458 sayılı gümrük kanununa göre gümrük yükümlülüğünün doğması
S-2)Teslim ve teslim sayılan halleri yazınız
C-2)ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ KANUNUNA göre teslim;bir mal üzerindeki tasarruf hakkının malik veya adına hareket edenlerce,alıcıya veya onun adına hareket edenlere devredilmesini ifade eder.
Teslim sayılan haller;
-vergiye tabi malların,vergiye tabi olan malların imali dışında her ne suretle olursa olsun kullanılması,sarfı,işletmeden çekilmesi veya işletme personeline ücret,prim,ikramiye,hediye,tebrru gibi namlarla verilmesi,
-mülkiyeti muhafaza kaydıyla yapılan satışlarda zilyetliğin devri.
S-3)Özel tüketim vergisi kanununa göre vergi sorumlusunu yazınız.
C-3) ÖTV Kanuna göre vergi sorumlusu;mükellefin Türkiye içinde ikametgahının,işyerinin,kanuni ve iş merkezlerinin bulunmaması halleri ile gerekli görülen diğer hallerde maliye bakanlığı,vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutabilir.
VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ KANUNU
S-1) Veraset ve intikal vergisi kanununa göre verginin konusunu yazınız.
C-1)Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetinde bulunan şahıslara ait mallar ile Türkiye’de bulunan malların veraset tarikiyle veya herhangi bir suretle olursa olsun ivazsız bir tarzda bir şahıstan diğer şahsa intikali veraset ve intikal vergisine tabidir.Bu vergi,Türk tabiiyetinde bulunan şahısların ecnebi memleketlerde aynı yollardan iktisap edecekleri mallara da şamildir.Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetindeki bir şahsın Türkiye hudutları dışında bulunan malını veraset tarikiyle veya sair suretle ivazsız bir tarzda iktisap eden ve Türkiye’de ikametgahı olmayan ecnebi şahıs bu vergi ile mükellef tutulmaz.
S-2)Veraset ve intikal vergisi kanununa göre beyanname verme sürelerini yazınız.
C-2)Beyanname verme süreleri;
-ölüm Türkiye’de vukubulmuş ise mükelleflerin Türkiye’de bulunmaları halinde ölüm tarihini takibeden dört ay içinde,mükelleflerin yabancı bir memlekette bulunmaları halinde ölüm tarihini takibeden altı ay içinde;
-ölüm yabancı bir memlekette vukubulmuş ise mükelleflerin Türkiye’de bulunmaları halinde ölüm tarihini takiben altı ay içinde,mükellefler müteveffanın bulunduğu memlekette oldukları takdirde ölüm tarihini takiben dört ay içinde,mükellefler müteveffanın bulunduğu yerin dışında başka bir yabancı memlekette oldukları takdirde de ölüm tarihini takibeden sekiz ay içinde;
-gaiplik halinde,gaiplik kararının ölüm siciline kaydolunduğu tarihi takibeden bir ay içinde;
-diğer suretle vaki intikallerinde malların hukuken iktisabedildiği tarihi takiben bir ay içinde
-gerçek ve tüzel kişilerce düzenlenen yarışma ve çekilişler ile 5602 sayılı kanunda tanımlanan şans oyunlarında,yarışma ve çekiliş ile müsabakaların yapıldığı günü takip eden ayın 20’nci günü akşamına kadar.
S-3)Veraset ve intikal vergisi kanununa göre verginin ödenme sürelerini yazınız.
C-3)Veraset ve intikal vergisi tahakkukundan itibaren üç yılda ve her yıl mayıs ve kasım ayılarında olmak üzere iki eşit taksitte ödenir.