Halkla İlişkiler ve İletişim, Halkla İlişkiler Mesleği
HALKLA İLİŞKİLERİN UYGULAMA ALANLARI
Halkla ilişkilerde iletişim sürece kaynak, mesaj ve alıcı öğelerinden oluşmaktadır. Bu süreçte kaynak mesajı düşünüp tasarlar, mesajlar daha sonra uygulamaya dönüşür, kodlanır, belli bir kitle iletişim aracı ya da ortamı ile hedef kitleye iletilir, hedef kitle de mesajı yorumlar ve mesajın anlaşılıp anlaşılmadığını belirten bir sinyali kaynağa geri besleme ile geri gönderir.
HALKLA İLİŞKİLERDE ÇALIŞMALARIN TEMEL AMAÇLARI
Kurumun geleceğini tahmin etmek, eğilimlerini belirlemek, Kamuoyu, hedef kitlenin tutum ve beklentileri ve faaliyetlerinin planlanması için araştırma yapmak. Hedef kitle ile çift yönlü iletişimi sağlamak. Anlaşmazlıkları ve yanlış anlaşılmaları engelleyerek karşılıklı saygıyı sağlamak. Kamu yararını düşünmek. Çalışanlarla olumlu işbirliği içinde olarak aidiyet duygusunu geliştirmek. Tutundurma faaliyetlerine destek olmak. Kârlılığı sağlamak.
HALKLA İLİŞKİLERDE İLETİŞİM MODELLERİ
Proaktif ve reaktif iletişim: Bir kurumun sorun çözmekten çok fırsat yaratmaya yönelik olan çabaları proaktif halkla ilişkiler, karşı karşıya kaldığı olumsuzluklara karşı geliştirdiği halkla ilişkiler çabaları ise, reaktif halkla ilişkiler olarak tanımlanmaktadır.
Sihirli mermi kuramı: bu kurama göre tasarlanan iletiler kitle iletişim araçlarıyla kamuoyuna ulaştırılacak ve böylece ikna süreci başlamış olacaktır. Bu kurama göre, hedef kitleye düşünce kalıpları, tutumları, hiç dirençle karşılaşılmadan oluşturulabilinir.
İki aşamalı akış kuramı: bu kurama göre, kitle iletişim araçlarının etkisi, kişisel etkileşime göre daha azdır ve kanaat önderlerinin iletişimin amacına ulaşmasında etkili olduğudur. Bu kuramın uygulamada en önemli sakıncası ise düzenli, sürekli ve belirlenmiş kamuoyu önder grubun varlığından söz edilmemesidir.
Fikir grupları kuramı: bu kurama göre, kamuoyu önderlerinin etkisi kabul edilmekle birlikte, kamuoyu üzerindeki tek etkili kişi ya da gruplar olarak düşünülmemelidir. İlgi alanları benzer olan kişilerin ortak karara varmaları ile çoğunluğa uyma eğiliminin diğerlerinin de görüşlerini etkileyeceği temeline dayanır.
Difüzyon kuramı: farkındalık yaratılması, dikkat çekilen konunun diğer insanlarla paylaşılması ve davranış biçimine dönüşmesi açısından halkla ilişkiler uygulamaları ile ilgilidir. Çünkü bu kuram, önce dikkatlerin bir konuya çekilmesi ve ilgi duyulmasının sağlanması, sonra paylaşılan bilgilerin fark edilmesi ve edinilen bilgilerin yaşamda yer bulması temeline dayanır.
Gündem oluşturma kuramı: medyanın kamuoyuna ne düşüneceğini değilse bile ne hakkında düşünmesi konusunda yönlendirdiği varsayımına dayanmaktadır.
DEĞİŞEN İLETİŞİM VE HALKLA İLİŞKİLER
Sosyal medyanın işbirliği ve katılımcılık özellikleri, açık yönetim ve demokratik anlayışı benimseyen kurumların iki yönlü simetrik halkla ilişkiler uygulamalarıyla örtüşmektedir. Rekabet, kurum ve hedef kitleleri arasındaki karşılıklı iletişimi, etkileşimi zorunlu hale getirmiş, tam da bu noktada sosyal medya devreye girmiştir. Giderek tüketicilerin üretim sürecine katılmaları biçimine dönüşen katılımcı yaklaşım ile sosyal medyanın doğası ise uyum sağlamıştır. Safko ve Brake göre bireylerin iletişim, işbirliği, eğitim ve eğlence olmak üzere dört temel nedenle ilişkide bulunduğu sosyal medya kategorileri
Facebook, mySpace, LinkedIn gibi Sosyal ağ siteleri,
İçerik Üretme Siteleri (blog, ağ günlükleri )
Fotoğraf Paylaşım Siteleri (Flicker)
Ses Paylaşım Siteleri (Podcast)
Video Paylaşım Siteleri (You Tube)
Microbloglama (Twitter)
Kişisel Yayınlar (Ubroadcast, NowLive)
Sanal Dünyalar (Second life)
Sanal Oyun Ortamları
İçerik Takip Etme Araçları (feedly, reader gibi özellikle hedef kitlenin görüşlerini anlamak için uygun sitelerdir.)
RSS (bilgilerin otomatik olarak ulaştırılması)
Araştırma (googling gibi araştırma ile eş anlamlı sözcüklerin doğmasına neden olmuştur.)
Mobil araçlar yoluyla erişilebilen her türlü sosyal medyayı içeren uygulamaları ve
Skype, Ichat gibi kişiler arası iletişim için yararlanılan yöntemler olarak sıralanmaktadır.
1955 yılında halka ilişkiler alanında kurulan ilk uluslararası meslek örgütü olarak (IPRA) Uluslararası Halkla İlişkiler Derneği, hem mesleğin gelişimine katkıda bulunmakta, hem de meslek mensuplarının uyması gereken etik kodlarla ve mesleğin gelişimine katkıda bulunacak olan halkla ilişkiler eğitimi ile ilgili çalışmalar yapmaktadır. 72 ülkeden üyesi olan IPRA meslek standartlarının gelişmesi konusunda da faaliyetlerde bulunmaktadır.
HALKLA İLİŞKİLER ALANINDA ÇALIŞACAK OLAN KİŞİLERİN ÖZELLİKLERİ:
Akademik eğitim yanında sınavla ölçülmesi zor ama uygulamada gerekli olan sağduyu genişliği, örgütlenme, eleştiri ve tarafsız olabilme, empati kurabilme yeteneğine sahip olmalıdır. Soğukkanlı olabilmek, ayrıntıları görebilmek, gerekli olduğunda saat sınırı olmadan çalışabilmek, mizah duygusu yaratıcılık ve esneklik, aynı andı pek çok sorunla uğraşabilmek ve sorun çözme yeteneği gibi diğer bireysel beceriler de hakla ilişkiler alanında çalışacak olanların sahip olması gereken diğer özelliklerdir
HALKLA İLİŞKİLER BİRİMİNİN GÖREVLERİ:
Basın bülteni yazmak ve dağıtmak.
Basın konferansı, basın resepsiyon ve basın gezisi düzenlemek.
Medya enformasyon servisi oluşturmaktır.
Yöneticiler için basın, radyo ve televizyonda röportaj imkânları yaratmak.
Fotoğraf konusunda sanatçılarla işbirliği içinde olmaktır.
Personele yönelik gazete ve dergi yayımlamaktır.
Dağıtımcılar, tüketiciler, kullanıcılar yani dış hedef kitleye yönelik gazete, dergi yayımlamak.
Yıllık raporları hazırlamak ve dağıtımını sağlamaktır.
Kuruluşun gelişim sürecini aktaran belgesel gibi görsel işitsel araçlardan yararlanılmasına imkân hazırlamak, web sitesi hazırlamak.
Sergi ve gösterileri organize etmektir.
Kurumsal kimlik oluşturmak amacıyla logo, renk, basım stili oluşturmak. Sponsorluk konusunda karar vermek. Kuruluş gezileri düzenlemektir.
Satış ve ortaklar toplantısında kuruluşu temsil etmek.
Kamuoyu araştırmaları yapmaktır.
Reklam ajansı ile işbirliği içinde olmak. Yeni birimler için resmi açılışlar düzenlemek.
Siyasi liderlerle iletişim kurmak. Yıl dönümlerini kutlamak, ödül törenleri ve yarışmalar düzenlemek.