Ünite 1- Uluslararası İşletmeciliğe Giriş
Uluslararası ticaret (dış ticaret): Bir işletmenin ürün ve hizmetlerinin ithalat ve ihracatıyla meşgül olduğunda gerçekleşir.
Uluslararası yatırım: Bir işletmenin ana ülkesinin dışında işletmecilik faaliyetinin yürütmek amacıyla kaynak transfer etmesi
Ulusal ve uluslararası işletme yöneticiler arasındaki farklar: Uluslar arası işletme yöneticisinin daha fazla risk, belirsizlik ve güçlüklerle karşı karşıya olmasıdır. Bu riskler politik, ekonomik, hukuki, çevredeki değişik para piyasaları ve döviz kuru
-Kültür: Ev sahibi ülke kültürünce belirlenen görgü, gelenek, değer ve normlar çerçevesinde hareket etmelidir
-Finansal ortam: Farklı para birimleri ve farklı devlet yasaları
-Hukuki çevre: Kanun tüzük ve yönetmeliklerden oluşan hukuki çevrenin ülkeden ülkeye farklılık göstermesi
-Tüketici tercihleri: Ev sahibi ülke tüketicisine faydalı olmak için global standart ürünlerde bile değişiklik yapmak
Uluslararası işletmeciliği önemli kılan etkenler:
-Teknoloji: Çağdaş yönetim, pazarlama, üretim, lojistik gibi her konuda kullanılır.
-Rekabet: Uluslararası işletmeciliğin önemini daha da arttırmıştır.
-Standardizasyon: Dünya pazarlarında genellikle geçerli olan norm ve uygulamaların benimsenmesidir. Tüketici zevk tercih ve çıkarları, pazar modellerindeki ulusal ve bölgesel farklılıklar teknoloji, iletişim, ulaşım ve reklamcılık alanındaki ilerlemeler standardizasyona geçişte sorunları azalmıştır.
İş çevresi iç ve dış olarak ikiye ayrılır.
İç çevre: Şirketin misyonu örgüt yapısı, işe alma politikası, tedarikçi firmalar ile ilişkiler.
Dış çevre: örn: sağlık ve güvenlik yasalarındaki ticaret politikaları
-Uluslararası işletmeciliğin politik etkisi: Çin’in dünya ticaret örgütüne girmek için kapitalizmi karşı tavrını yumuşatması, ticaret ve yatırım politikalarını liberalleştirmesi, devlet işletmelerin küçük bir kısmını özelleştirmesi
-Ekonomik entegrasyon ve globalleşme: Globalleşme dünya pazarlarındaki mal ve hizmet üretiminin birbirine bağlı(entegre)
Uluslararası İşletmeciliğin Tarihsel Gelişimi
-Ticaret Dönemi (1500-1850): Dış ülkelerden satın aldıkları malları Avrupa’ya göndererek büyük karlar sağladığı dönemdir. İpek baharat, kıymetli metallerin ticareti yapılmıştır. Osmanlı İmparatorluğu Fransızlara tanıdığı kapitülasyonlar bu dönemde olmuştur. Bu dönemde bankacılık önemli ve zorunlu bir faaliyet haline gelmiştir.
-Sömürgecilik Dönemi (1850-1914): Sanayi devrimi sonucunda büyük işletmeler kurulmuştur. Tarım ve madencilik faaliyetlerine önem verilmiştir. Dupont silah fabrikasının Kanadalı iki barut fabrikasını satın almıştır.
-Ayrıcalıklar Dönemi (1914-1945): Otomobil sektöründe dış ülkelere yapılan yatırımlar önem kazanmıştır. İlk modern uluslar arası işletme olan Unilever kurulmuştur. 1929 Ekonomik buhranının ABD ve Avrupa’nın diğer ülkelerdeki gücünü azaltmıştır. Dünya savaşı sonrasında çeşitli bölgeler işgal edilmiştir.
-Uluslararası Dönemi (1945’ten günümüze kadar): 1945-1970 global genişleme dönemidir. 1950-1960 ABD dünyaya açılmaya başlamış. 1970 kaynak ve enerji konusunda daha etkili ve tedbirli davranan Avrupa ve Japon işletmeleri, ABD işletmelerine karşı üstünlük sağlanmıştır. 1980 ler de teknoloji transferleri artmıştır. Aynı yıllarda uluslararası işletme yöneticileri kültürel farklılıkları daha fazla dikkate alarak faaliyette bulunmaya başlamışlardır.
Ünite 2- Ülke Dışı Faaliyetler
Uluslararası işletmeleri ülke dışında faaliyet göstermeye iten nedenler: Ülke dışında fırsatlar doğması, kar yönünden ülke içinde tıkanıklık, ülkelerin himayecilikten uzaklaşması, ticaret engellerinin kaldırılması, ülkelerin politik düşüncelerinin değişmesi ve yabancı sermayenin teşvik edilmesi. Ülke içinde işletmelerin aşırı büyümeleri, sermaye birikimi, teknolojik gelişim, üretim faktörü fiyatlarının ülkeden ülkeye değişmesi
Ülke Dışı Faaliyet Türleri:
1.İhracat: Ülke dışı faaliyetlerin en eski, en kolay ve en çok tercih edilenidir. Riski en düşük olandır. İşletmenin yönetim yapısında büyük değişikliklere ihtiyaç göstermez, dış pazarların daha iyi tanınmasını sağlar.
-Dolaylı ihracat: Aracılar vasıtasıyla ya da başka bir yerli imalatçıya satarak yabancı firmalara satması. Özel bir uzmanlık gerektirmez. Doğrudan ihracattan daha kolaydır.
-Doğrudan ihracat: Doğrudan yabancı firmalara satmasıdır. Önemli ticaret engellerinin bulunamadığı durumlarda firmanın tercihidir. Daha düşük maliyetlidir. Özel bir uzmanlık gerektirmeyen ihracat türü.
2.Doğrudan yabancı yatırım: Firmanın kendi geleceğini ve ev sahibi ülkenin geleceğine olan taahhüdünü gösterir. Ticaret engellerinin firmanın doğrudan ihracat vasıtasıyla karşılaştırmalı üstünlüğünden çıkar sağlaması. Özellikle petrol ve diğer maden üretim şirketleri gibi doğal kaynak tabanlı işletmelere uygundur.
3.Ortaklıklar: Ortak işletme kurma nedenleri: Sermaye ile ilgili riskler, sermaye ihtiyacı, başarı faktörü ihtiyacı (başarılı dağıtım ağı, yetişmiş üst ve orta basamak yönetici gibi), politik baskılar, ev sahibi hükümetiyle iyi ilişkiler kurma ihtiyacı
Ortak işletme kurarken mülkiyet stratejisine etki eden faktörler: Faaliyet gösterecek ülkenin ekonomik durumu, ülkenin tutumu, yerel işletmenin seçimi, üst yönetimin düşüncesi
Yerel Ortak Bulma zorluğu: Yerel ortağın geçmişteki çalışma sisteminin yetersizliği, yerel ortaklara olan güven azlığı, uluslararası işletme ile yerel işletmenin çıkarları arasındaki çelişki, serbestçe hareket etme yeteneği kazanma
Ortaklık Türleri:
-Lisans antlaşması: Lisans veren (Lisansör) ve lisans alan (lisansiye) iki firmayı kapsayan yabancı pazara giriş yöntemidir
-Royalte: (İşletme Payı) Satılan her ürün için lisansiye firmanın lisansör firmaya ödediği bedeldir.
-Entellektüel varlık: Firmanın zaman ve ar-ge fonu harcayarak geliştirdiği fiziksel olmayan (know-how, marka adları, patent)
-Franchising: Marka adı, pazarlama tekniği kullanma izni verme. Standart eğitim programları, pazarlama ve yönetim teknikleri, logistik destek gibi destek hizmetleri vermeyi taahhüt eder.
-Joint Venture (J.V): Yabancı bir işletmenin yerli bir işletme ile ortak olarak yeni bir işletme kurmasıdır. Ev sahibi ülkelerde %100 mülkiyete izin verilmemesi nedeni ile J.V. ler bir pazara girmenin tek yolu olmaktadır.
-Yönetim Sözleşmesi: Firmanın yönetsel uzmanlığından ve yönetim personelinin bir kısmından yararlanmayı olanaklı kılan ortaklık türüdür. Yönetim sözleşmeleri 3-5 yıllık süreler için hazırlanır.
Ünite 3- Uluslararası İşletmelerde Örgüt Yapıları
Temel Örgüt Yapıları (Geleneksel örgüt yapıları)
1.Başlangıç bölüm yapısı: Firmalara uluslar arası pazar ilk girişte ya yan kuruluş ya da yöresel ürün ve hizmetlerin ihracatı
2.Uluslararası bölüm yapısı: İşletmelerin uluslararası faaliyetleri büyüme devam ederse tüm uluslararası faaliyetleri yürüten firmalar uluslararası bölüm yapısında gruplandırılır.
3.Global yapı düzenlemeleri (Global Ürün Bölümü): Ülkedeki bölümlere ürün grupları için dünya çapında sorumluluk verir. Ürün bölümünde sorumlu yönetici ürün hattında global tabanlı yetkiye ve fonksiyonel desteğe sahiptir. Merkez bütçeyi kontrol edebilir, bazı kararları destekleyebilir.
-Global Bölge Bölümü: Faaliyetler ürün tabanlı değil coğrafi alan tabanlıdır. Global bölüm yöneticileri kendilerine verilen coğrafik alandaki tüm işletme faaliyetlerininden sorumludur.
-Global Fonksiyonel Bölüm: Temel olarak fonksiyonel ikinci olarak ürünsel faaliyetleri düzenler. Bu yapı petrol ve madencilik sektöründe uygulanamaz. Üretim süreçleri, sıkı merkezi kontrol ve koordinasyon gerektiren firmalarla ürünlerini ve hammaddelerini bir coğrafi bölgeden diğerine taşıyan firmalar için geçerlidir.
4.Karma Örgüt Yapıları: Uluslararası işletme coğrafik ve ürün hattını matriks yapıyı kullanarak koordine eder. Örgüt ihtiyaçlarını en iyi biçimde karşılayacak, özel tasarım türünün oluşturulmasına olanak sağlar.
Geleneksel olmayan örgütsel yaklaşımlar: Şirket birleşmeleri ve ele geçirmeler, ortak girişimcilik. Keiretsu (birbiriyle yakın işbirliği ve çalışma içinde olan büyük ve dikey olarak birleşme şirketler topluluğu)
-Asya ve Batı firmalarının farklılıkları: Temel değerler, yönetim şekli, örgüt, eylem
Yan Şirket Yönetim Kurulu: Uluslararası işletmelerin faaliyet alanının karmaşık olması ve hızlı karar alma zorunluluğu. Görevleri şunlardır: yerel yönetime tavsiyede bulunmak, ünitelere yerel şartlara alışmalarına yardım etmek, stratejik planlara yardım etmek
Uluslararası İşletmelerin Örgütsel Özellikleri:
1.Biçimsellik: Karar alma, iletişim ve kontrolde tanımlanmış yapı ve sistemlerin kullanılması
-Objektif biçimsellik: Örgütsel yapı, iş tanımları, iş kuralları, iş akışı şeması ve programı
-Subjektif biçimsellik: İşlerin yaptırılmasında belirlenmiş amaçlar.
2.Uzmanlık: Kişilerin özel ve tanımlanmış görevleri.
-Yatay uzmanlık: Kişilere belli işlevleri yerine getirebilmeleri için verilmiş işler
-Dikey uzmanlık: Kişilerin performanstan hep beraber sorumlu oldukları grup ve bölümlere verilen işler
3.Merkezleşme: Önemli kararların üst yönetim tarafından alınması
Ünite 4- Uluslararası İşletmelerde İnsan Kaynakları Yönetimi
Yerel ve uluslararası insan kaynakları arasında beş önemli fark vardır: Vergilendirme, çoklu ücret değerleri, personel yaşamı, göç eden nüfus, dışsal etkene maruz kalma
Uluslararası işletmelerde insan kaynakları süreci: İşe alma, eğitim ve geliştirme, performans değerleme, ücret yönetimi, işçi işveren ilişkisi
Uluslararası işletmede insan kaynağı sağlama politikaları
1. Etnosentrizm: Ana ülkeden yönetici- Uluslararası işletmelerin gelişmelerinde ilk kullandıkları kadrolama politikası. Yönetici maliyetleri yüksektir. Ülkeye alışması için artı ödeme yapan kadrolama
2. Polisentrizm: Ev sahibi uyruklu yönetici – orta ve alt düzey
3. Geosentrizm: Ana ve ev sahibi dışında 3.ülkeden yönetici
Üçüncü bir ülkeden gelerek ana ülkede çalışanlara İnpatriate denir
4. Regiosentrizm: Birincisi Coğrafik bölge (Ortadoğu), ikincisi ekonomik bölge (Avrupa birliği) – daha uzun vadeli görev için daha az artı ödeme yapan kadroloma politikası
Uluslararası İşletmelerde Temel İnsan Kaynakları Yönetimi Fonksiyonları
1.İşe Alma: Personel seçiminden önce iş için gerekli asıl beceri tanımlanmalıdır. Ülke dışı personel seçiminde testler kullanılmaktadır. Bu en çok tercih edilen görüşme yöntemidir.
-Ülke dışı görevlendirmede başarıyı sağlayan unsurlar: Kişisel uyum, diğerine uyum, algılama kabiliyeti, kültürel zorluklar
-Başka ülkelerde görev yapan yöneticilerin başarısızlıklarının sebepleri: Kariyer engeli, kültürel çatışma ve kültürlerarası eğitim eksikliği, teknik uzmanlık üzerinde fazla yoğunlaşmak, sorunlu çalışanlardan kurtulma eğitimi, ailevi sorunlar
-Geri dönüşlerdeki zorluklar: Yurtdışında edindikleri yeteneklere saygı duyulmaması, güç kaybı, eve dönüşlerin iyi planlanmaması, ters kültür şoku.
2. Eğitim ve Geliştirme
-Eğitim: Belirli bir işle ilgili yetenek ve becerileri artırmak
-Geliştirme: Yöneticileri yeni görevlere veya üst düzey pozisyonlara hazırlamak
-Ülke dışı görevli yöneticilere verile eğitimler: Kültürel, dil ve uyum
3. Performans Değerleme: Belirlenen koşullara göre bir işin yerine getirilme düzeyi
4.Ücret yönetimi: Farklı ekonomik koşulların ve farklı ulusal ödeme uygulamalarının nasıl uyumlaştırılacağı, ülke dışında görevli yöneticilerin nasıl ücretlendirileceği
DERS NOTU 2
ULUSLAR ARASI İŞLETMECİLİK ÖZET FİNAL ÜNİTE 5
Uluslararası Pazarlama, işletme amaçlarına ulaşmayı sağlayacak değişimi gerçekleştirmek üzere malların, hizmetlerin, fikirlerin geliştirilmesi, fiyatlandırılması ve dağıtılmasına ilişkin olarak, birde ULUSLAR ARASI İŞLETMECİLİK SÜPER ÖZET FİNAL ÜNİTE 5
Uluslararası Pazarlama, işletme amaçlarına ulaşmayı sağlayacak değişimi gerçekleştirmek üzere malların, hizmetlerin, fikirlerin geliştirilmesi, fiyatlandırılması ve dağıtılmasına ilişkin olarak, birden çok ülkede yapılan, planlama ve uygulama sürecidir
Yerel İşletmeler): Tamamen iç pazara dönük olarak faaliyet gösterirler
İhracatçı İşletmeler : İçe dönüktür. Tesadüflere bağlı geçici ihracat yaparlar.
4P 1) Ürün 2) Fiyat 3) Dağıtım, 4) Tutundurma
ULUSLARARASI PAZARLAMA ÇEVRESİ
1) Ekonomik Çevre Faktörleri 2) Yasal ve Politik Çevre Faktörleri 3) Demografik Çevre Faktörleri 4) Kültürel Faktörler 5) Doğal Çevre Faktörleri 6) Teknolojik Çevre Faktörleri
- Asıl (öz) ürün, tüketicinin bir ürünü satın alırken neyi satın aldığını ifade eder
- Somut ürün: Öz, asıl ürünü tamamlayan; kalite, şekil, marka ve ambalaj gibi niteliklerden oluşur.
- Zenginleştirilmiş ürün: Ürünle birlikte sunulan ya da işletmenin pazarlama sisteminin sağladığı ek yarar ve hizmetler bütünüdür.
Ürün Planlamasında Stratejik Alternatifler
- Dünya genelinde tek ürün tek mesaj stratejisi
- Yararlanma şekli değişen tek ürün farklı mesaj stratejisi
- Farklı ürün aynı mesaj stratejisi • Farklı ürün farklı mesaj stratejisi • Yeni ürün üretmek:
Uluslararası Ödeme Şekilleri
- Konsinye Satış:Malın mülkiyetinin ihracatçıda olduğu, mal bedelininse mal satıldıkça ödendiği bir ödeme biçimidir.
- Poliçe Karşılığı Ödeme:Mal bedelinin poliçe karşılığı ödenmesi esasına dayanır.
- Akreditifle Ödeme:İhracatta en yaygın kullanılan ödeme biçimidir. Aracı bankalarınişleme katılımı, riskin azaltılması açısından önemlidir.
F.O.B: Malın teslim yerinde yüklemenin de üreticiye ait olmasını
F.A.S: Malın gemiye teslim maliyetinin fiyata dahil olmasını, yükleme maliyetinin hariç tutulmasını
C.I.F. Üreticinin fiyatında malın yabancı limana ulaşması için kullanılacak tüm giderleri
** Genellikle ihracatta F.O.B. fiyat; ithalatta C.I.F. fiyat kullanılır.
Ürün Planlamasında Stratejik Alternatifler
- Dünya genelinde tek ürün tek mesaj stratejisi
- Yararlanma şekli değişen tek ürün farklı mesaj stratejisi
- Farklı ürün aynı mesaj stratejisi
- Farklı ürün farklı mesaj stratejisi
- Yeni ürün üretmek
*** Maliyeti Temel Alan Fiyatlandırma:En basit fiyatlandırma yöntemi maliyet artı yöntemidir.
Ülkelerin kendi pazarlarını diğerlerinden ayıran belli başlı uygulamaları aşağıdaki gibidir.
- Gümrük engelleri, • İthalat kota ve lisansları • Ulusal para ve kambiyo sistemleri,
- Vergi sistemleri, • Taşıma politikaları, • Mallara ilişkin özel yasalar
ÜNİTE 6
Piyasa, alıcı ve satıcıların karşı karşıya geldiği ortamlardır.
Finansal Piyasa, fon arz eden birimlerle fon talep eden birimlerin karşılaşmasını sağlayan ortamlardır.
Finansal varlık, finansal piyasalara fon sunanların, sundukları fon karşılığında, fon talebinde bulunanlardan aldıkları varlıklara finansal varlık denir.
İşlem Hacmi, borsada belirli bir sürede işlem görmüş hisse senetlerinin toplam değerini ifade eder
Doğrudan Döviz Kuru(Avrupa Döviz Kuru ), kurun bir birim yabancı para ile değiştirilebilen ulusal para miktarı olarak ifade edilmesidir.
Dolaylı Döviz Kuru,(ABD Döviz Kuru ) kurun, bir birim ulusal paranın karşılığı olan yabancı para miktarı şeklinde tanımlanmasıdır.
Çapraz Kur, iki ulusal para arasındaki kur, başka bir ulusal para baz alınarak hesaplandığında belirlenen kura verilen ad.
Kur Marjı (spread), döviz alış kuruyla satış kuru arasındaki farka verilen ad.
Spot (vadesiz) Döviz İşlemi: Belirli bir kur üzerinden değiştirilmesi düşünülen dövizlerin taahhüt edilmesiyle taahhüt edilen dövizlerin değişiminin aynı zamanda olmasıdır.
Vadeli Döviz ( forward) İşlemi: Anlaşmayla taahhüt edilen dövizlerin fiilen değiştirilmesi, taraflarca belirlenecek gelecekteki bir günde yapılması işlemidir.
Forward Sözleşmeler: Ödemenin ve teslimin ilerideki bir tarihte yapılmak üzere, finansal ya da finansal olmayan varlıkların fiyat ve miktarlarının bugünden belirlendiği sözleşmelerdir
Futures Sözleşmeler: Döviz, hazine bonosu, tahvil gibi finansal ya da finansal olmayan varlıkları sözleşme tarihinde belirlenmiş bir fiyattan gelecekte belirli bir tarihte satın alma ya da satma sözleşmeleridir
** Futures işlemler organize piyasalarda gerçekleştirilen standart nitelikli işlemlerdir.İşlemler borsada yapılır
Swap, tarafların karşılıklı olarak ödemelerini değiştirme, diğer bir ifade ile takas etme işlemidir
Spot Döviz İşlemleri (Peşin Döviz İşlemi )
* Herhangi bir vade koşulu ileri sürmemektedirler.
* Değişimi söz konusu olan döviz tutarlarının, karşılıklı olarak, anlaşmadan hemen sonra ya da anlaşmayı izleyen ikinci iş günü içinde ödenmesi gerekir.
DÖVİZ KURU SİSTEMLERİ
1) Sabit Döviz Kuru Sistemleri 2) Ayarlanabilir Sabit Kur Sistemi
3) Esnek Kur Sistemi(floating) 4) Karma Kur Sistemi
Europara piyasasında faiz oranları genellikle LİBOR. ya da PIBOR baz alınarak belirlenir
Yabancı Tahvil : Yabancı bir piyasada satılmak üzere ihraç edilen, o ülkenin ulusal parasıyla çıkarılan, uzun vadeli borçlanma araçlarıdır.
Uluslararası Sermaye Bütçelemesinde Risk
1) İşletme ve Finansman Riski 2) Enflasyon ve Döviz Kuru Riski 3) Politik Risk
- a) Merkezileştirilmiş Nakit Yönetimi : Her bir bağlı kuruluşun en az nakit miktarı üzerindeki miktarı merkeze göndermesi
- b) Uluslararası Tahsilat ve Ödemeleri Hızlandırma : SWIFT ile tek bir ağ kurulur ödemeler tek bir ağ üzerinden gerçekleşir
- c) Ödemelerin Netleştirilmesi : Maliyetleri azaltmak için ödemelerin netleştirilmesi
ÜNİTE 7
Kültür: Bilgiyi, sanat ve ahlakı, örf ve adetleri, bireyin bağlı bulunduğu bir toplumun üyesi olması sebebiyle kazandığı alışkanlıkları ve bütün özellikleri içine alan karmaşık bir bütündür.
Örgüt kültürü: Genel olarak bir işletmedeki “paylaşılan filozofiler, ideolojiler,değerler, inançlar, beklentiler, tutumlar ve normların bir bütün olarak oluşturulması” şeklinde tanımlamıştır
İŞ BAŞVURULARINDA KULLANABİLECEĞİNİZ SERTİFİKA PROGRAMLARI HAKKINDA DETAYLI BİLGİ İÇİN TIKLAYINIZ! YA DA 0850 346 78 54 ARAYINIZ!
ÖRGÜT KÜLTÜRÜNÜ ETKİLEYEN UNSURLAR
1) İç çevre unsurları: üretim konusu, faaliyet alanı, yöneticiler,yönetim biçimi, işletme sahipleri, alt kültürler, üretim tipi ve teknolojisi
2) Dış çevre unsurları : Toplumun kültürü, devlet yapısı, tüketiciler,rakip işletmeler
Farklılıkların Yönetimi : Örgüt içerisindeki tüm farklı unsurların eşit yönetilmesi
Aile Kültürü : Hiyerarşi ve bireyin uyumu üzerinde güçlü bir vurgu yapmaktadır
Eyfel Kulesi Kültürü : Hiyerarşi ve göreve uyum üzerinde güçlü bir vurgu yapan bir örgüt kültürüdür
Güdümlü Füze Kültürü: Proje grupları ve takımları tarafından yerine getirilen işlerin uyumuna odaklanmaktadır. “sibernetik” olarak adlandırılabilir. güdüleme, parayla ve çıkarla değil, içsel olarak gerçekleşme eğilimindedir
Kuluçka kültüründe değişim hızlı ve kendiliğindendir. Bütün çalışanlar aynı hedefi gerçekleştirmek üzere çalışmaktadır.
Aile kültürünün tam tersine,bu kültürde liderlik, bir pozisyon verilerek kazanılan bir şey değil, başarılan bir şeydir.
Örgüt Yapılarında Olması Gereken Özellikler
- Esneklik • Planlama • Koordinasyon • Kontrol
Hofstede ülkeleri karşılaştırmada dört tane kültürel değer boyutu belirlemiştir:
(1) Güç mesafesi, (2)Belirsizlikten kaçınma, (3) Bireycilik, (4) Erillik ve Dişilik yaklaşımı
** Bütün işletmeler, iyi kötü, güçlü zayıf bir örgüt kültürüne sahiptir. Ancak, görünen o ki varlıklarını sürdürebilen, rakiplerine karşı üstünlük sağlayabilen işletmeler,paylaşılmış özgün bir kültüre sahip olan işletmelerdir.
ÜNİTE 8
Muhasebe: Bir ekonomik birimin finansal nitelikteki olaylarına ilişkin belgelerin toplanması, kaydedilmesi, sınıflanması ve özetlenmesi, analizi ve yorumladıktan sonra bilgi kullanıcılarına raporlar şeklinde sunulması eylemlerdir
Muhasebenin bilgi sağlayacağı alanlarını üç temel grupta toplayabiliriz.
1)Finansal durumu hakkında 2) Faaliyet sonuçları hakkında 3) Nakit akışları hakkında bilgi sunmayı hedefler
** Birçok ülkede muhasebe “Tarihi Maliyet İlkesi”ne dayanır. Bu ilke finansal işlemlerin kayda alınması ve raporlanmasında kullanılan para biriminin satın alma gücünün değişmediği varsayımına dayanır
Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu uluslararası muhasebe standartlarının geliştirilmesi, kabulü ve kullanılmasında en önemli kurumdur
YABANCI PARALI MAL ALIŞI
Not: Yabancı paralı ödemede kur farkından olumlu bir sonuç doğarsa ise Kambiyo karlarıolumsuz bir sonuç çıkar ise Kambiyo zararları hesabına yazılır
** Türk Lirasının ABD doları karşısında değer kazanması, ithalatçının kârını artırırken ihracatçının zararını artırmaktadır.
Konsolide finansal tablolar, Ana ortaklığın ve onun bağlı ortaklıklarının varlıklarının, borçlarının, öz kaynaklarının, gelirlerinin, giderlerinin ve nakit akışlarının tekbir işletmeninki gibi sunulduğu, bir gruba ait finansal tablolardır.
*Yabancı Bağlı şirketin ana şirkete 300 TL borcu vardır.
** Bağlı şirket, ana şirketin lisansıyla üretim yapabilmek için, ana şirkete 1.000 TL lisans ücreti ödemektedir.
Önemli : Ana şirket ve Yan şirketin toplamları alınırken * işareti ile açıklananlar düşülerek hesaplanır
Finansal tabloların çevrim işlemi: Finansal tablolarını ana şirketin ülke para birimi itibariyle yeniden kayda alma işlemi
Cari ve Cari Olmayan Kalemler Yöntemi
Varlıklar, elde edildikleri cari kurdan kaynaklarsa oluştukları tarihte geçerli olan kurdan çevrilir
Parasal ve Parasal Olmayan Kalemler Yöntemi
Parasal varlıklar cari döviz kuruyla çevrilir. Parasal olmayan kalemler ise tarihi kurlardan çevrilir.
Zaman Faktörüne Dayalı Yöntem
Varlık ve borçlar, maliyet değerleriyle değerlemeye tabi tutulan unsurlar, edinildikleri tarihi kurüzerinden çevrilir
* Piyasa değerleriyle değerlemeye tabi tutulmuşlarsa o zaman,bilanço tarihindeki cari kurüzerinden çevrilir
Cari Kur (Kapanış Kuru) Yöntemi
Cari kur yöntemine göre tüm varlık ve borçlar, bilanço tarihinde geçerli olan kurdan yani kapanış kurundan öz kaynaklarsa tarihi kurdan çevrilir
ULUSLARARASI VERGİLEME İLE İLGİLİ KONULAR
Transfer fiyatlaması, Aynı ana şirketler grubundaki bir şirketin, gruptaki diğer bir şirkete mal ya da hizmet sattığında uyguladığı fiyata, transfer fiyatı denir.
Vergi Cennetleri : Vergi cenneti ülkeler kurum kazancı üzerinden ya hiç vergi almaz ya da çok düşük bir vergi oranı uygularlar. Uluslararası işletmeler nispeten düşük bir ücretle vergi cenneti olan ülkedeki bir bağlı şirkete tamamen sahip olabilirler.