İnsan hakları korunması rejimleri
*İHEB(İnsan hakları evrensel beyannamesi), İnsanın zorbalık ve baskıya karşı sonçare olarak baş kaldırmak zorunda kalması için, insan haklarının hukukun egemenliğiyle korunmasının önemli olduğunu vurgular.
*Devler insan haklarının hem ihlal eden hem de koruyan , korumakla yükümlü olan tek aktördür.
*Ülke düzyinde insan haklarının korunması : _yargı yoluyla _İdari, siyasi yollarla korunabilir.
*TBMM İnsan hakları incelem komisyonu: T.C. de insan hakları ülke çapında korunması amacıyla hukuk mekanizması dışında kurulan ilk kuruluştur.Bazı Görevleri :
_uluslararsı kabul gören insna hakları konusunda gelişmeleri incelemek
_T.C. insan haklarıalanında taraf olduğu uluslararsı ant. İle yapılması gereken değişiklikleri izlemek ve düzenlemek.
_İnsan haklarının ihlale uğradığına dair iddialar ve gerekli olduğu durumlarda gerekli mercilere iletmek.
*BİHB – Başbakanlık İsan hakları başkanlığı : İnsna hakları ile ilgili sürekli görevli kuruluşlarda temes halinde bulunmak ve koordinasyonu sağlamak.
*İnsan hakları başkanlığı koordinatörlüğünde sekretaryasında birçok koruma ve denetleme kuruluşları kuruldu.Bunlar, İnsan Hakları Üst Kurulu, İnsan Hakları Danışma Kurulu ve İnsan hakları Heyetleridir.
*İnsan hakları üst kurulu, insan hakkı korunması gelişirilmesi ne yönelik düzenlemeler yapmakla görevldir.
*İnsan hakları danışma kurumu : İnsna hakları kuruluşları ve sivil toplum kuruluşları arası iletişimi sağlar.
*İnsan hakları Heyeti : İnsan hakları ihlali iddialarınını yerinde incelemek ve araştırma yapma kuruluşlarıdır
*PARİS İLKELERİ ne göre, küresel insan hakları kuruluşları şu özellikleri taşımalıdırç.
_insan haklarının geliştirilmesi ve yetkilendirilmesi için geniş olarak donatılmalı.
_yapısı, toplumun çoğulu yapısını yansıtmalı, üyelere gerekli güvenceleri vermeli.
_ülkesel kuruluşlar, çalışmalarını gerektiği gibi yürütebilmeleri için yeterli mali kaynaklara sahip olmaları.
*ECOSOC BM bünyesi altında oluşan, ekonomik ve sosyal hakları savunma amacıyla faaliyet yürütür.
*BM nininsan hakları alanında ilk attığı önemli adım : 10 aralık 1948 de İNSAN HAKLARI EVRENSE BEYANı(IHEB dır
Antlaşmalar ile kurulan BM insan hakları Organları
• İnsan Hakları Komitesi (CCPR) • Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Komitesi (CESCR)
- Irk Ayrımcılığnı Önleme Komitesi (CERD) • Kadınlara Karşı ayrımcılığı Önleme Komitesi (CEDAW)
- İşkenceyi Önleme Komitesi (CAT) • Çocuk Haklar› Komitesi (CRC)
- Göçmen işçiler Komitesi (CMW) • Engelliler Komitesi (CRPD)
AGİT : Avrupa güvenlik iş birliği teşkilatı: 1975 de Helsinki senedinin kabuluyle ,Avrupanın siyasi ve güvenlik çevresinin dönüşümü içindir
ÖZETLERDE KALDIM
+10 ARALIK, “İnsan hakları Günü olarak kutlanır.
+Taraf ülkeler üzerinde bağlayıcı olan İnsan hakları belgeleri ANLAŞMA dır.
+BM İnsan halkayı organları bazılar :Genel Kurul, İnsan Hakları Komteleri, Komiserliği, Konseyi dir.
+1235 PROSEDÜRÜ : ECOSOC’un 1967 de aldığı kararla insan hakları komisyonunda belirlenen ülkelerde insan haklarını tartışma yetkisi vermesidir.
+BM İnsan hakları sözleşmeriyle kurulan İnsan hakları kimitelerinin denetim yöntemleri :
_Düzenli raporlama, _Düzenli ziyaret, _Biraysel şikayet, _Soruştrma
+Avrupa İnsan hakları mahkemesi(AİHM), AVTUPA KONSEYİ nin organıdır.
+TC: De bazı İnsan hakları resmi kurumları bazıları = _Başbakanlı İnsan hakları başkanlığı, _İl insan hakları kurulları
_TBMM insan hakları inceleme komisyonu, _İnsan hakları üst kurulu
+TBMM insan hakları incelem komisyonu, aynı zamanda siyasi bir organ niteliğindedir.
+Bölgesel insan hakları koruma meanizmasını içeren bazı ulus arası kuruluşlar = _Avrupa konseyi, _ ASEAN,
_Abd ülkeleri örgütü, _Afrika birliği Örgütü
AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ, daimi bir insan hakları mahkemesidir.
*bölgesel mekanizmalar BM’te kıyasla daha etkindir, verimlidir, fonsiyoneldir ama güçlü bir yaptırımda yoksundur, iç hukuk gibi.