Osmanlı Devleti
1299-Osman Bey’in devleti kurmasıyla başlar.
Kuruluş Dönemi
1453-İstanbul’un Fethi.
Yükselme Dönemi
1579-Sokullu Mehmeh Paşanın ölümü.
Duraklama Dönemi
1699-Karlofça Antlaşması.
Gerileme Dönemi
1792-Yaş Antlaşması.
Dağılma Dönemi
1922-Saltanatın kaldırılması.

Osmanlı Devletinin Kısa Zamanda Büyümesinin Sebepleri

Bizans İmp.
1-Taht kavgaları
2-Tekfurlar(vali) halka zulm ediyo
3-Bulgar ve Sırplar savaşı

Balkan (BulgarxSırplar)
1-Bizansla savaş
2-İç karışıklık
3-Taht kavgası

Avrupa(İngilterexFransa)
1-Yüzyıl savaşlarının etkisi ile İngiltere ve Fransa zayıflamıştır.

–

Karakeçili aşireti->KAYI->Oğuzlar
Anadolu Selçukklu Devletine giriyor.
Anadolu Selçuklu Devleti hükümdarı I.Alaaddin Keykubat
-Anadolu’da önce Ahlat sonra Ankara’nın güneyindeki Karacadağ’a yerleştiriliyor.
-Anadolu Selçuklu Devletine yaptığı hizmetlerden doları Söğüt ve Domaniçi toprakları veriliyor.

Kuruluş Dönemi(1299-1453)

Padişahlar
1-Osman Bey
2-Orhan Bey
3-I.Murat
4-I.Beyazıt(Yıldırım)
Fetret Devri->Hükümdarsız geçen dönemdir. Başlama nedeni Ankara savaşı.
5-I.Mehmet(Çelebi)
6-II.Murat

Osman Bey Dönemi
-Babası Ertuğrul Gazi’nin ölümüyle 1281’de başa geçiyor.1299’da beyliğin bağımsızlığını ilan ediyor.
-Tekfurlardan, Bilecik,İnegöl,Yarhisar,Yundhisar,Karacahisar alınıyor.
-1302 Koyunhisar savaşı:Türklere İzmit yolu açılıyor ve Bursa 3 taraftan kuşatılıyor.
Not:: Koyunhisar savaşı İlk Osmanlı-Bizans savaşıdır.
-Şeyh Edebali’nin kızı Bala Hatun ile evlenerek ahilerin desteğini arkasına alıyor.

Orhan Bey Dönemi
-1326 Bursa fethediliyor.
Not::Başkent Bilecik’ten , Bursa’ya alınıyor.
Not::Bursa’nın alınması Osmanlı için hem siyasi hemde ekonomik bir kazanç olmuştur.
-1329 Maltepe(Palekanon) Savaşı:İznik ve İzmit fethi kolaylaştı.
-1331 İznik , 1337 İzmit’in fethi
Not:: İznik , Askeri üs olarak kullanıldı.
Not:: Kocaeli yarımadasının fethi
-1345’te Karasioğulları Beyliği alınıyor.
Not::İlk defa Anadolu Türk Siyasi birliği sağlama çalışmaları başlıyor.
Not::İlk defa Denizcilik faaliyetleri başladı.
Not::Hacı İlbeyi , Ece Halil , Evrenuz Bey gibi komutanlar osmanlı hizmetine girdi.

Balkanlardaki Fetihler
-Bizans’taki taht kavgalarının etkisiyle Kantakuzen , Orhan Bey’den yardım istemiş. Yapılan yardım karşılığında Çimpe Kalesi alınmıştır.
-Rumelide bu sayede Tekirdağ,Malkara,Keşan,Çorlu,Lüleburgaz alınıyor.

Orhan Bey Dönemi Teşkilatlanma Çalışmaları
-İlk donanma kuruluyor.
-İlk düzenli ordu (yaya ve müsellem) kuruluyor.
-İlk defa vezirlik(idari) ve kadılık kurumu oluşturuluyor.
-İlk medrese İznik’te açılıyor.
-Gümüş para bastırılıyor.

I.Murat (Hüdavendigar) Dönemi
-1363 Sazlıdere savaşı:Edirne fethedildi.
Not::Balkanlarda yapılacak fetihlerde askeri üs vazifesi görüyor.
Not::Bursa’dan sora başkent Edirne’ye taşındı.
-1364 Sırpsındığı Savaşı(OsmanlıxHaçlı)
Not::İlk Osmanlı-Haçlı savaşıdır.
Not::Balkanlarda yapılacak fetihler hız kazanıyor.
-1371 Çirmen Savaşı(OsmanlıxSırp)
Not::Makedonya yolu açılır.
-1389 I.Kosova Savaşı(OsmanlıxHaçlı)
Not::Osmanlı , Tuna’ya kadar ola yerleri ele geçiriyor.

I.Murat Dönemi Teşkilatlanma Çalışmaları
-Veraset sistemini değiştirdi.
Ülke hanedan üyelerinin ortak malıdır. yerine
Ülke padişah ve çocuklarının ortak malıdır. geldi
amaç: Taht kavgasını azaltmaktır.
-Yeniçeri ocağı kuruldu.
Pençik:Savaşta esir edilen askerlerin 5/1 ‘inin osmanlı ordusunda kullanılmasıdır.
Not::Bu sistemi kullanılmadı ordudaki asker sayısının yetersizliğinden kaynaklanır.
Devşirme:Gayrimüslüm çocuk yaşta alınarak belli bir eğitimden geçirilmesiyle oluşan sistemdir.
-Tımar Sistemi kuruldu
Tımar Sistemi:Savaşta başarı göstermiş komutanlara , başarılı devlet memurlarına maaş karşılığıda veriln topraktır.
-Rumeli beyler beyliği kuruldu
-Veziriazam(Vezirlerin en büyüğü.),Kazasker(Divandaki davalara bakar.),Defterdar(Maliye işlerine bakar.)
-Topçu ocağı kuruldu.

I.Beyazıt(Yıldırım) Dönemi

-İstanbulu ilk kuşatan I.Beyazıttır.
Not::Osmanlının İslam dünyasında ve beylikler arasındaki önemi artıyor.
-Eflak Osmanlı egemenliğini tanıyor.
-Arnavutluk ve Karadağ Osmanlı egemenliğini tanıyor.
-İstanbul Kuşatmaları:
1391->Bizans sınırlarını yıkacak güçlü toplar olmadığı için kuşatma kaldırılmıştır.
1396->Niğbolu savaşı
1397->Bizans sınırlarını yıkacak güçlü toplar olmadığı için kuşatma kaldırılmıştır.
1400->Ankara Savaşı

-1396 Niğbolu Savaşı(OsmanlıxHaçlı)
Not::Abbasi Halifesi bu zaferden sonra ”Sultanı İklim-i Rum” ünvanı alıyor.

Not::Yıldırım Beyazıt balkanlardaki fetih hareketlerini tamamladıktan sonra Anadolu Türk Siyasi Birliği sağlama çalışmalarıı başlatır.

Anadolu Türk Siyasi Birliği Sağlama Çalışmaları
-I.Murat Dönemi
->Germiyanoğlu Süleyman Şah’ın kızı Devlet Sultan ile evlenerek(Beyazıt evleniyo) Kütahya,Simav,Tavşanlı,Emet çeyiz olarak alınıyor.
->Hamitoğullarından satın alma yolu ile Isparta,Beyşehir,Akşehir,Seydişehir , Yalvaç alınıyor.
-Yıldırım Beyazıt Dönemi
->Germiyanoğulları,Aydınoğulları,Saruhanoğulları,Me nteşeoğulları ve Candaroğullarının kastamonu kolu alınarak Anadolu Türk Siyasi birliği büyük ölçüde sağlanıyor.

Ankara Savaşı(1402)
-Sebepleri
1-İki hükümdarın cihan hakimiyeti
2-İkisininde birbirini tehdit olarak görmesi
3-İki hükümdarın birbirine hakaret dolu sözler veren mektuplar göndermsi
->Yıldırımı tarafında bulunan Karatatarlar ve Anadolu beylikleri ihanet etmiş bu yüzden Yıldırım Beyazıt kaybetmiştir.

-Sonuçları
1-Anadolu Türk Siyasi birliği bozuldu.
2-Fetret Devri başladı.
3-Beylikler tekrardan ortaya çıktı.(Karasioğulları hariç)
4-İstanbul’un fethi gecikti.
5-Balkanlarda fetihler durdu
Not::Osmanlı balkanlarda çok fazla toprak kaybetmedi çünkü İskan ve Hoşgörü politikası ile balkan devletleri arasındaki siyasal ve dinsel çekişmelerden dolayı çok fazla toprak kaybetmemiştir.Böylelikle fetihlerin devamı,kalıcılığı ve bölgenin türkleşmesi sağlanarak aynı zamanda konar göçerlere yeni yurtlar bulma imkanı olmuştur.

Fetret Devri
Başlama sebebi:Ankara savaşı.
-Timur ülkesinde dönmeden Y.Beyazıt’ın oğulları arasında ülkeyi paylaştırıyo.
Süleyman->Edirne
İsa->Balıkesir
Mehmet->Amasya->Siyasi birliği sağlıyor
Musa->Bursa
-Timur Mustafa’yı semerkant’a götürüyor amacı taht kavgası çıkarmak daha sonra mustafa serbest kalır.
Veraset sistemi:Ülke padişah ve çocuklarının ortak malıdır.

I.Mehmet(Çelebi) Dönemi
-Anadolu Türk Siyasi birliğini büyük ölçüde sağladı.
-İlk Osmanlı-Venedik Deniz Savaşı(1416) yapıldı.
Not::Osmanlı bu mücadeleyi kaybetti.Çünkü donanması tecrübesiz ve zayıftı.
-İsyanlar
1-Şeyh Bedrettin İsyanı
->İran’da tasavvuf eğitimi aldı.
->Müritleri Dörtlüce Mustafa ve Torlak Kemal
->İzmir ve Manisa’da isyan çıkarmış ve idam edilmiştir.

2-Mustafa Çelebi (Düzmece Mustafa)
->Timur’un ölümüyle Anadoluya gelen Mustafa Çelebi Bizans’tan aldığı destekler giriştiği taht mücadelesini kaybedince fidye karşılığı Bizans’ta kalmıştır.

II.Murat Dönemi
-İsyanlar
1-Mustafa Çelebi isyanı
->Hükümdar değişikliğini fırsat bilen bizans Mustafa Çelebi’yi serbest bırakıyor ve ölümüyle isyan bitiyor.

2-Şehzade Mustafa isyanı
->Amcası Mustafa Çelebi’yi serbest bırakan bizansın üzerine yürüyor.Bunun üzerine Bizans kardeşi Şehzade Mustafa’yı kışkırtıyor ve ölümüyle isyan bitiyor.

-Eflak Voyvodası Hünyadi Yanaş akıncı boylarını yenilgiye uğrattı.
-Bu yenilgiden cesaret alan balkan devletleri oluşturdukları haçlı ittifakıyla II.Murat’ı yenilgiye uğratmış II.Murat bunun üzerine barış istemek zorunda kalmıştır.
-1444 Edirne-Segedin Antlaşması
1-Sırp krallığı yeniden kurulacak fakat osmanlıya vergi verecek.
2-Eflak Macarlara ait olacak fakat osmanlıya vergi verecek.
3-Anlaşma 10 yıl geçerli olacak.
4-Tuna Nehri iki taraf arasında sınır olacak.
5-Her iki tarafta kutsal kitapları üzerine yemin edecek.

-1444 Varna Savaşı
->Osmanlı tahtına 12 yaşında bir çocuğun geçmesi haçlıları cesaretlendirmiş yapılan mücadeleyi osmanlı kazanmıştır.

-1448 II.Kosova Savaşı
1-Balkanlarda Türk hakimiyeti kesinleşti.
2-İslam dünyasındaki prestiji arttı.
3-Haçlılar savunmaya geçerken Türkler taaruza geçti.

II.Mehmet(Fatih) Dönemi
-İstanbul’un fethi (1453)
Nedenleri:
1-Bizans’ın şehzadeleri kışkırtması
2-Bizans’ın Anadolu Beyliklerini kışkırtması
3-Bizans’ın Avrupa’yı kışkırtması(haçlı seferleri)
4-Anadolu ve Rumeli arasında bütünlüğü sağlamak
5-Peygamber efendimizin hadisi şerifi
6-İstanbul’un önemli ticaret yolları üzerinde olması

-İstanbul’un fethinin hazırlıkları
1-Şahi adı verilen devasa toplar hazırlanıyor.
2-Havan topları yapıldı.
3-Tekerleklekli kuleler yapıldı.
4-Mora ve balkanlara ordu gönderildi.
5-Silivri ve Vize kaleleri alıdı.
6-Anadolu hisarı(Güzelce hisar)karşısına Rumeli hisarı(Boğazkesen)yaptırıldı.
7-Karamanoğullarıyla anlaşma yapılıyor.

-Bizans’ın yaptığı hazırlıklar
1-Grejuva denile Rum ateşi geliştiriliyor.
2-Bizans surları güçlendiriliyor.
3-Avrupa’dan yardım isteniyor.
4-Katolig ve Ortadoksları birleştirme fikri ortaya atılıyor.
5-Halicin girişine kalın zincirler çekiliyor.

-İstanbul’un Fethi Sonuçları
1-İstanbul başkent oluyor.
2-II.Mehmet’e fatih ünvanı veriliyor.
3-Anadolu ve Rumeli toprakları birleşiyor.
4-Kuruluş devri sona eriyor Yükselme devri başlıyor.
5-Önemli ticaret yolları türklerin eline geçiyor.
6-Ortadoksların koruyuculuğu türklerin eline geçiyor.
Not::Avrupa Hristiyan birliğini parçalamak için.
7-Coğrafi keşifler başladı.
8-Orta çağın sonu Yeni çağın başlangıcıdır.
9-Bizans’tan kaçan bilim adamları İtalya’da Rönesans hareketlerine neden olmuştur.
10-Ateşli silahların etkisiyle Avrupa’da Feodalite(Derebeylik)sona ermiştir.

Not:6. maddeye kadar olanlar Türk Tarihi sonuçlarıdır. 7,8,9 ve 10. maddeler Dünta Tarihi sonuçlarıdır.

Fatih Dönemindeki Askeri ve Siyasi Gelişmeler
-Sırbistan fethediliyor.
-Amasra , cenevizlerden alıarak AKaradeniz de güvenliği sağlama çalışmaları başlıyor.
-Mora alınarak Akdeniz’in güvenliğini sağlama çalışmaları başlamıştır.
-Sinop, isfendiyaroğullarından alındı.
-Trabzon Rum İmp. son verilerek Anadolu Türk Siyasi birliğini sağlamada çok önemli bir adım atılmıştır.
Not: Mora ve Trabzon alınarak Bizansı yeniden diriltme umutları sona ermiştir.
-Eflak Voyvodası Vlad(Kazıklı Voyvoda)Macarlarla anlaşınca eflak alınıyor.
-Bosna-Hersek balkanlardaki haçlı ittifakına katıldığından dolayı önce Bosna ardından Hersek alınmıştır.

-Osmanlı-Venedik savaşları
16yıl süren savaşların sonunda 1479 yılında Venedik barış istemek zorunda kalmış.Buna göre
1-Venedik savaş tazminatı ödeyecek
2-Venedik yıllı vergi verecek
3-Venedik İstanbul’da elçi(Balyas) bulundurabilecek.
Not:Osmanlı ilk defa Venediğe fatih döneminde Kapitülasyon(ayrıcalık,intiaz)verdi.
Not:Venediğe Kapitülasyo verilmesinin amacı;
1-Haçlı ittifakını parçalamak
2-Akdeniz ticaretinin canlandırmak

-Kırım’ın Fethi
Not:Karadeniz Türk gölü haline geliyor.

-Otlukbeli Savaşı
Akkoyulu Devleti (Uzun hasan hkmdar.)x Osmanlı(Fatih)
Not:Doğu Anadolu nun güvenliği Osmanlıya geçiyor.

-Boğdan alınıyor.
-Arnavutluk alınıyor.
-Yunan adalarının alınması
Taşoz
Eğriboz
Limni
Semadirek
İmroz
Midilli
Kısaca:TELSİM

-İtalya seferi ile Otranto fethedildi.

Yeniçağ’da Avrupa
-Teknolojik Gelişmeler
1-Barutun ateşli silahlarda kullanılması
a-Feodalita(Derebeylik) sona eriyor.
b-Merkezi krallıklar tekrardan güçlenmeye başladı.
c-Monarşi(Mutlakiyet) rejimi
2-Pusula ve gemicilik sanatının gelişmesi
a-Coğrafi keşifler
3-Kağıt ve Matbaa
a-Okuma yazma oranı artması
b-Hümanizm
c-Rönesans
d-Reform

Coğrafi Keşifler
XV ve XVI yüzyıllarında Avrupa’da yei kıtalar,denizler,okyanuslar keşfedilmesi hareketine denir.
Not:Tarihde ilk defa coğrafi keşifleri başlatan ülkeler İspanya ve Portekiz’dir(İlk sömürge imparatorluklarıdır.).İkinciler ise İngiltere ve Fransa’dır.

Coğrafi Keşiflerin Sebepleri
1-Avrupa’da cesur gemicilerin yetişmesi
2-Hristiyalığı yayma düşüncesi(Nisyonellik)
3-Ticaret yollarının türklerin elinde olması
4-Kralların kaşifleri desteklemesi
5-Pusula ve gemicilik sanatı
6-Doğunun zenginliğini ele geçirme düşücesi

Keşifler
1-Bartelmi Diaz=Ümit Burnu’nu buluyor.
2-Vasko dö Gama=Hindistan’a giden yeni bir yol buluyor.
3-Kristof Kolomb=Hindistan’a giden 2.yol buluyor(aslında amerika kıtasını buluyor). Vespuçi’ deAmerika kıtası olduğunu kanıtlıyor.
4-Macellan=Dünya’nın yuvarlaklığını ispat etmiştir.

Coğrafi Keşifler Sonuçları
1-Yeni kıtalar,okyanuslar,hayvanlar,bitkiler vb. keşifler yapılıyor.
2-Avrupa’da zenginliğin ölçüsü toprak iken altın ve gümüş alıyor.
3-Akdeniz Limanları önemini yitirirken atlas okyanusundaki Limanlar önem kazanıyor.
4-İlk sömürge imparatorlukları kuruluyor.(İspanya-Portekiz)
5-Köle ticareti başlıyor.
6-Kilise ve din adamlarına duyulan güven azalıyor.
7-Hristiyanlık çok geniş alana yayıldı.

Rönesans
XV ve XVI yüzyıllarda İtalya’da bilim,sanat,edebiyat alanında meydana gelen gelişmelerdir.

Hümanizm
Skolastik düşünceye karşı insan ve doğa sevgisini ön planda tutan akıl ve bilime önem veren düşünce sistemidir.

Rönesansın İtalya’da başlamasının sebepleri
1-İtalya’nın siyasi durumu(şehir devletleri halinde yaşaması)
2-İtalya’nın dini merkez olması(Papa-Vatikan)
3-İtalya’nın ticaretle zenginleşmesi
4-İtalya’nın coğrafi konumu(Doğu medeniyetine olan yakınlığı)

Rönesansın Sebepleri
1-Coğrafi keşiflerle bütün dünyanın tanınması
2-Avrupa’da dahi sanatçıların yetişmesi
3-Bizanslı bilim adamlarının etkisi
4-Kilisenin önem kaybetmesi
5-Avrupa’da sanatı ve sanatçıyı koruyan Mesen sanatının etkisi
6-Kağıt ve matbaanın etkisiyle yeni düşüncelerin hızla yayılması

Rönesansın Sonuçları
1-Avrupa’da bilimde,sanatda,edebiyatta birçok eser ortaya çıktı.
2-Skolastik düşünce yıkılırtken yerine özgür düşünce ortaya çıktı.
3-Aklın ve bilimin ön planda tutulduğu pozitif düşünce ile deneyle gözlenen önem

İlgili Kategoriler

Anadolu AÖF