Ödemeler Bilançosu: Bir ülkenin 1 yıl içinde yabancı ülkelerle olan tüm ekonomik ilişkilerini göstermek için belirli bir sisteme göre tutulan kayıtlara ödemeler bilançosu denir. 4 ana gruptan oluşur. Cari işlemler hesabı (Dış Tic. Dengesi, Hizmetler Dengesi, Gelir Dengesi ve Cari Transferlerdir) Sermaye ve Finans Hesabı (Doğrudan Yatırımlar, Portföy Yatırımlar (Hisse snt. Bor. Snt.), Diğer Yatırımlar, …
KPSS Ders Notları
Lex Comiseria Yasağı: Borç ödemezse alacaklı, alacağını rehinli taşınmazın satış bedelinden elde etme hakkına sahiptir. Borcun ödenmemesi halinde rehinli taşınmazın mülkiyetinin alacaklıya geçeceğine ilişkin sözleşme hükmü geçersizdir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Hâkimin Hukuk Yaratması ve Sonuçları: Kanunda uygulanabilir bir hüküm bulunmaması bir kanun boşluğudur. Kanun boşluğuyla karşılaşan hâkim örf ve adet hukukuna başvurur. Örf ve adet hukuku hukukun 2. kaynağıdır. Yazılı olmayan toplumca benimsenen kurallardır. Örf ve adet hukukunda uygulanacak bir hüküm yoksa hukuk boşluğu oluşur. Bu hukuk boşluğunu kendini kanun koyucu yerine koyarak genel, soyut …
Erdemli Mal ve Hizmetler: Ya doğrudan bedelsiz olarak topluma sunulan ve finansmanı vergilerle sağlanan ya da piyasa fiyatının altında pazarlanmak suretiyle topluma sunulan ve kişi veya kişi gruplarının sahip oldukları ekonomik durumun iyileştirilmesi amacını güden mal ve hizmetlerdir. Huzur evi, kamu sağlık hizmetleri erdemli mal ve hizmetlere örnek olarak gösterilebilir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Klüp Mal: Sınırlı sayıdaki üyesine yönelik sunulan mallar olup, bu mal ve hizmetten yararlanan üyeler bu malların finansmanını zorunlu olarak karşılarlar. Vakıflar dernekler tenis kulübü vb. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Advalorem: Matrah, bir mal ya da hizmetin parasal değeri üzerinden hesaplanıyorsa advalorem; hacmi, alkol derecesi, miktarı gibi fiziksel ölçüler ile hesaplanıyorsa, spesifik yöntem kullanıyor demektir. Kdv, gelir vergisi vs. advalorem, mtv ise spesifiktir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Üçlü Arbitraj iki ulusal para arasında dolaylı yoldan elde edilen çapraz kur ile dolaysız kur arasındaki farklılıktan kaynaklanan arbitraj diğer ismi çapraz kur farklılıklarına bağlı arbitraj. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
homo economicus: Kendisine sunulan fırsatlara ilişkin mevcut bilgi ve diğer kısıtlar altında önceden belirlediği olası en iyiye ulaşmaya çalışan, çoğu aza tercih eden ve tercihlerinde tutarlı olan birey. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Tahvilin Getirileri ve Sorumlulukları: Yatırım aracı olarak tahvili seçen kişi ve kuruluşlar kazanç sağlamak yanında bazı sorumlulukları da yerine getirmelidirler. Bu hak ve sorumluluklar şu şekilde sıralanabilir. – Tahvil sahibi şirketin kar zarar riskine katlanmaz. Sadece şirkete faiz karşılığında borç vermiş olur. – Tahvil sabit getirili menkul kıymettir. Bu nedenle tahvilin getirisi önceden bilinir. – …
Enflasyon spirali: Fiyatlar genel düzeyinin bir kez yükselmeye başlamasıyla çeşitli gelir gruplarının yarattığı gelir çekişmesi nedeniyle maliyetlerin artması; maliyet artışları sonucunda da fiyatlar genel düzeyinin daha da yükselmesi biçiminde ortaya çıkan ve iktisadi karar birimlerinin beklentilerinin de değişmesiyle birlikte kendi kendini büyüterek gelişen enflasyon süreci. Ücret fiyat sarmalı. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
PEÇELEME: Vergi yükümlüleri ve sorumluları özel hukuk biçimlerini ve kurumlarını olağan kullanımları dışında kötüye kullanarak vergi kaçırma amacı güdüyorlarsa bu amaca yönelen sözleşmelere peçeleme sözleşmesi adı verilir. örnek: (a) sahip olduğu binasını (b)’ye ivazsız kullandırmış ve (b) de (a)’ya belirli bir miktar faizsiz borç para vermiş olsun. taraflar arasındaki bu ilişki süreklilik arz ediyorsa karşımıza …
KAMU HARCAMALARININ ARTIŞ NEDENLERİ Savaş ve Savunma Harcamalarında Artış (Askeri Nedenler) İktisadi ve Siyasi Nedenler (Devlet Anlayışında Meydana Gelen Değişmeler) Sosyal devlet de artış olur. Teknolojik İlerlemeler > Öncelikle teknolojik ilerlemeler devletin yeni görevler üstlenmesine neden olabilir. Devletin doğal tekel malları üretmesinin temel nedenlerinden birisi de budur. Ağır giriş maliyetleri oluşturan bu girişimler teknolojik gelişme sonucu …
Sendikasyon kredisi: çeşitli bankaların bir araya gelerek yüksek miktarda bir kaynağı sağlaması şekliyle oluşturulan kredi türüdür. kredi verenler açısından risk oranının düşüklüğü nedeniyle cazip olurken, kredi kullananlar yönünden -özellikle ihracatın finansmanı için- uygun maliyetli bir kaynak oluşturuyor. kredilerin faizi genellikle libor (londra bankalar arası borçlanma faizi) üzerine yüzde 0.5-1 gibi risk primi eklenmesiyle belirlenir. İlgili …
TEMSİLDE ADALET VE YÖNETİMDE İSTİKRAR > Anayasa, seçimlerin temsilde adalet ve yönetimde istikrar ilkelerini bağdaştıracak şekilde yapılmasını öngörmektedir. Temsilde adalet, tüm siyasal görüşlerin Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde temsilini gerektirirken; yönetimde istikrar ilkesi, daha kolay hükümet kurulabilmesi için Mecliste daha az sayıda siyasal parti bulunmasını amaçlamaktadır. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Negatif faiz oranı: Faiz oranının sıfırın altında olma durumudur. Teorik olarak imkansız gibi gözüken bir olgudur fakat, tasarruf oranı fazla olduğu durumlarda oluşabilir. Şöyle ki örneğin bankaya yatırılan mevduat miktarları bankaların beklediğinden ya da stoklayabileceğinden fazla olur ise, o banka yeni gelen mevduatları saklayabilmek için bir ek bedel isteyebilir. Yani artık parayı tutmak için bir …
Orta Gelir Tuzağı: Orta gelir seviyesine ulaşmış ekonomilerin, çok uzun yıllar boyunca bu seviyede kalıp, yüksek gelirli grup seviyesine sıçrayamamalarını ifade etmektedir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
İkame Etkisi > Tüketicinin malın fiyatı düştüğünde diğer mallara göre ucuzlayan maldan daha çok satın almasına denir. Ucuzlayan mal görece pahalı gelen mallar yerine ikame edilmektedir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Kameral Muhasebe Sistemi: Bütçe ile ilgili rakamların gelir ve giderlerin tahakkukunu tahsilatını bütçe tertibine göre veren bir sistemdir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Kazai Rüşt: Reşit olmayan birinin, olağanüstü bir durum söz konusu ise mahkeme kararı ile reşit olma hali İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Bir anayasanın ‘sert’ olduğunu gösteren özellikler: Değiştirilemeyecek maddeler içermesi Değiştirilmesi için özel (nitelikli) çoğunluk aranması (3/5, 2/3 gibi) Halkoylaması usulüne yer vermesi İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Yumuşak para: döviz piyasaları üzerindeki hükümet müdahalelerinin derecesi arttıkça, diğer bir deyişle, kambiyo denetimi uygulaması yaygınlaştırıldıkça o ülke parasının “yumuşaklık” derecesi de artar. Bu tanımlamaya göre konvertibıl olmayan paralar yumuşak paradır İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Çapraz Talep Esnekliği: bir malın fiyatındaki yüzde değişimin bir başka malın talep miktarında neden olduğu yüzde değişime olan ilişkin ölçüttür ve a malındaki bir fiyatın yüzde değişiminin b malı fiyatındaki yüzde değişime göre oranını temsil eder. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Gölge Bankacılık: banka gibi algılanan, banka gibi hareket eden, banka gibi borç alıp veren yatırım yapan; ancak bankalar gibi düzenlemelere tabi olmayan finansal kuruluşların yaptıkları işlemleri ifade ediyor. Çin’de uygulanıyor. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Bağlı ticaret:iki ülke arasında yapılan ticari sözleşmede, ihracatçı ülkenin, ithalatçı ülkeden ihracat bedeli için döviz dışında başka bir işlem talep etmesi şeklinde yapılan ticarettir. Örnek; Türkiye ile Rusya arasında 1984 yılında imzalanan doğalgaz anlaşması ile Türkiye Rusya’dan doğalgaz ithal etmektedir. Rusya’da bu doğal gaz bedelinin yüzde otuz beşi (%35) kadar, Türkiye’den ihracat malı satın alma, …
İşletme adı ve ticaret ünvanı nedir? İşletme adı, işletmeyi tanıtmak ve benzer işletmelerden ayırt etmek için kullanılır. Ticaret unvanını sadece tacirler kullanabilirken işletme adını esnaf da kullanabilir. İşletme adını kullanmak mecburiyeti yoktur. İşletme adının nasıl oluşturulacağı işletme sahibine bırakılmakla beraber, seçilecek işletme adının aldatıcı nitelikte olmaması ve kamu düzenine aykırı düşmemesi gerekir. İşletme adının ticaret …
Vadeli çeklere nasıl reeskont ayrılır ? Özün önceliği gereği vadeli çek alacak senetlerine aktarılır ondan sonra da alacak senetleri reeskontu yapılır. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Türkiye ekonomisinin güçlü ve zayıf yanları? Türkiye ekonomisinin güçlü yanları; -Şirketlerin uyum yeteneği -Büyüme hızı -Kişi başına GSYH artışı -Şirket yöneticilerinin itibarı -İşsizlikle mücadele mevzuatı -Teşvikler -Hükümet kararları -Şirket kuruluş süresi -Finans ve bankacılık mevzuatı -Çalışma saatleri -Finansal riskler -Nitelikli mühendisler. Türkiye ekonomisinin zayıf yanları: -Cari açık -İleri teknoloji içeren ihracat, -Efektif gelir vergisi oranı, …
Tahvil ihracının öz kaynaklara etkisi nedir? Tahvil şirket için uzun vadeli yabancı kaynak niteliğindedir. Öz kaynaklara etkisi yoktur. Öz kaynaklara etkisi olan hisse senedidir. Hisse senedi öz sermaye iken tahvil yabancı sermaye niteliğindedir. Örneğin şirket iflas etti ve tasfiye aşamasında. Bu durumda tahviller önce ödenir. Hisse senetleri en son ödenir. Tahvil vadesinde itfa edilir çünkü …
Üçlü açmaz, imkansız üçlü nedir? Ekonomideki imkânsız üçleme ya da üçlü açmaz (impossible trinity ya da trilemma) hipotezine göre; sermaye hareketlerinin serbestliği, sabit döviz kuru ve bağımsız bir para politikası uygulaması aynı anda var olamaz. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Tam Rekabet Piyasasının Özellikleri a) Atomize Olma; Alıcı ve satıcıların çok sayıda olması demektir. b)Mobilite; Alıcıların, satıcıların, mal ve hizmetler ile üretim faktörlerinin hiçbir ek maliyete katlanmadan piyasaya giriş-çıkış serbestliğini taşımaları anlamına gelir. c)Homojenlik; Arz edilen belirli bir mal veya hizmetin tüm birimlerinin aynı kalitede ve aynı görünümde olması gerekliliğidir. d)Şeffaflık; Piyasadaki alıcı ve satıcıların …
Bedelli sermaye artırımı ve bedelsiz sermaye artırımı nedir? Bedelli sermaye artırımı, şirketin dış kaynaklar karşılığında (bedel) hisse senedi dağıtarak sermayeyi artırması işlemidir. Bedelli sermaye artırımında şirketin kasasına ek para girer; bedelsiz sermaye artırımındaysa girmez. Bedelsiz sermaye artırımı, şirketin öz sermaye kalemi altında birikmiş kaynaklar (buna dönem karı da dahil edilebilir) kullanılarak ödenmiş sermayesini artırması işlemidir …
Tobin vergisi? Kısa vadeli sermaye hareketleri nedeniyle ödemeler dengesi ve makro ekonomik göstergelerinde istikrarı yakalayamayan ekonomilerde sermayenin yurt içi giriş ve çıkısı arasındaki sureyi uzatmayı ve kısa vadeli sermaye hareketleri yerine uzun vadeli yatırımı amaçlayan sermayenin girişini sağlamayı hedefleyen Nobel ödüllü iktisatçı James bobin’in bulduğu ve adıyla anılan bir tur sermaye vergisi. İlgili Kategoriler Mülakat …
İptal davaları, yönetimin hukuka uygunluğunu sağlayan yollar olup, bu yolla idarenin hukuka açıkça aykırı işlemleri iptal edilmektedir. Menfaati ihlal edilen hemen herkese dava hakkı tanınmaktadır. İptal davaları tamamen idari yargıya özgü bir dava türü olup, sonuçlarından ilgili olan her kes yararlanabilmektedir. Tam yargı davalarında, bir hakkın ihlali neticesi bunun yerine getirilmesini veya uğranılan zararların karşılanması …
Maastricht kriterleri, AB’ye üye ülkelerin Ekonomik ve Parasal Birliğe katılabilmeleri için gerekli şartlardır; Toplulukta en düşük enflasyona sahip (en iyi performans gösteren) üç ülkenin yıllık enflasyon oranları ortalaması ile, ilgili üye ülke enflasyon oranı arasındaki fark 1,5 puanı geçmemelidir. Üye ülke devlet borçlarının GSYİH’sına oranı %60’ı geçmemelidir. Üye ülke bütçe açığının GSYİH’sına oranı %3’ü geçmemelidir. …
Satın alma gücü paritesi (SAGP), ülkeler arasındaki fiyat düzeyi farklılaşmasını ortadan kaldıran para birimi dönüştürme oranıdır. Mutlak satın alma paritesi; iki ayrı ülkede, bir ürün grubunun (özellikle TÜFE’nin) belirlenen kurda fiyatlarının eşitlenmesi demektir. Nispi satın alma paritesi ise iki farklı ülkede aynı ürün grubunun yıllar içinde fiyatlarındaki değişim hızının belirlenen kurda birbirine eşit olduğudur. İlgili …
Kazuistik anayasa: Uzun ve ayrıntılı kurallardan oluşan, kesin hükümlerin belirlendiği anayasadır İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
BRETTON WOODS SİSTEMİ (1944) Bretton Woods uluslararası para idare sistemi, dünyanın önde gelen devletleri arasındaki ticari ve finansal işlemlerde uyulması gereken kuralları belirler. Bu sistem , dünya tarihinde ilk kez, bağımsız ulus-devletlerin kendi aralarında ortak bir parasal düzen üzerinde anlaşmaları sonucunda uygulamaya konulmuştur. Uluslararası para sisteminin kurallarını belirleyen bu anlaşma, Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) …
Walras İntibak Mekanizması Bağımsız değişken, fiyattır. -Talep ve arz miktarları fiyatlara bağlıdır. -Talep miktarı, arz miktarına eşitse piyasa dengededir(temizlenmiştir). -Varsayım : Eğer talep edilen miktar ile arz edilen miktar arasında eşitlik kurulamamışsa fiyatlar değişme eğilimi içine girer.Bu yaklaşıma Walrasyan talep fazlası yaklaşımı denir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Marshall İntibak Mekanizması -Bağımsız değişken, miktardır. -Talep ve arz fiyatları miktarlara bağlıdır. -Talep fiyatı, arz fiyatına eşitse piyasa dengededir. -Varsayım : Eğer talep fiyatı, arz fiyatına eşit değilse üreticiler arz miktarını değiştirme eğilimi içine girerler. *İki yaklaşım aynı gibi görünse de dengeye gidiş (intibak) veya dengenin oluşumu açısından farklıdırlar. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Ergonomi: insanın fiziksel ve psikolojik özelliklerini inceleyerek insanın makine ve çevre ile olan uyumunu doğal ve teknik olarak araştırma ve geliştirme çalışmaları topluluğudur. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Antrepo: gümrük vergisine konu olup da henüz vergi ve resimleri ödenmemiş malların korunduğu, gerekiyorsa küçük tamamlayıcı işlemlerin yapıldığı gümrük binalarına yakın olan bir tür depodur. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
İNANÇLI MÜLKİYET Malik, sahip olduğu mülkiyeti bir başkasına devretmektedir. yapılan ek anlaşmaya göre, mülkiyeti devralan kimse (inançlı malik), kendisine devredilen eşyayı, devredenin (inanan) çıkarlarına uygun bir şekilde elinde bulundurma, yönetme, kullanma ve belirlenen sürenin sonunda inanana geri verme borcu altına girmektedir. inançlı malik, bu süre içinde tam anlamıyla maliktir; yani eşya üzerinde dilediği gibi tasarruf etme yetkisine sahiptir; ancak …
Paternalizm =demokrasi ile yönetilen ülkelerde halkın seçtiği iktidarın ,halkın yanı seçmenlerin istediklerinin tam tersini yapmasıdır. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
MUNDELL MODELİ: Sabit kur sisteminde tam sermaye hareketliliğini açıklayan teoridir. Mundell’e göre para politikası dış dengeyi, maliye politikası ise iç dengeyi sağlamak amacıyla kullanılmalıdır. Maliye politikası tam istihdamın ve fiyat istikrarının sağlanması açısından para politikasından daha etkindir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
ENFLASYON ATALETİ :Doğal hasıla düzeyinde faaliyet gösteren bir ekonomide karar birimleri cari dönemde enflasyonun geçmiş dönemdeki kadar olacağını bekledikleri için cari dönemde enflasyon haddi önceki dönemdeki kadar olur . Kişiler cari dönemde paranın geçmiş dönemdeki kadar değer kaybedeceğini düşündükleri için para geçmişte dönemdeki kadar değer kaybeder. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
BÜTÇE EMANETİ :Mali yıl içinde ödeme emri belgesine bağlandığı halde, nakit yetersizliği veya hak sahibinin müracaat etmemesi nedeniyle ilgililerine ödenemeyen tutarlardır. Diğer tanım; Bütçe Emaneti nedir? Bütçe harcamalarında mali yıl sonuna kadar verilen emrine sağlanıp bütçeye gider yazıldığı halde sahibinin başvurmaması, gerekli nakdin bulunamaması nedeniyle nakden ödemenin yapılmamasından dolayı emanete alınan tutardır. İlgili Kategoriler Mülakat …
Ekonomik Rantabilite: Üretim faaliyetinde bulunan bir işletmenin kar durumunu açıklamaktadır. Vergiden önceki kar ile faiz giderlerinin toplanıp toplam pasife bölünmesiyle bulunur. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
MALİ RANTABİLİTE: İşletme sahipleri tarafından sağlanan kaynağın bir birimine düşen karı göstermektedir. İşletmenin yönetiminin başarı derecesini gösterir. Net Karın öz kaynağa bölünmesiyle bulunur. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Teslimsiz kazanma yolları? Miras yoluyla zilyetlik devri Zilyetliğin havalesi Hükmen teslim Kısa elden teslim İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Marshall – Lerner Koşulu : Devalüasyonun dış açık üzerindeki etkisini inceler. marshall-lerner’e göre ihraç malının yurt dışı esnekliği ile ithal malının yurt içi esnekliği toplam birden büyük olursa (ex+em>1 ) devalüasyon amacına ulaşabilir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları