İŞLEM DÖNGÜLERİ VE DENETİMİ
İşlem Döngüsü Yaklaşımı
Denetçinin yapacağı denetim çalışmasında denetime konu finansal tabloları; işlemler, hesap kalemleri veya grupları incelemek yerine bölümlere ayırarak yürütmesidir. Döngü yaklaşımına göre gerçekleştirilen bir denetimde denetçi; döngüdeki işlemler, bu işlemlerle ilgili finansal tablolarda yer alan hesap kalanları ve finansal tablolarda sunumuna yönelik olmak üzere üç temel yaklaşım geliştirir.
Bu yaklaşımlar:
Döngü kapsamındaki işlemlere ilişkin testler
Hesap kalanlarına ilişkin detaylı testler
Finansal tablolarda sunum ve açıklamalara ilişkin testler
SATIŞLAR VE TAHSİLAT DÖNGÜSÜNÜN DENETİMİ
Satışlar ve tahsilatlar döngüsünü denetlemenin temel amacı, finansal tabloların bu döngüde yer alan hesap kalanlarının finansal raporlama standartlarına uygun şekilde sunulup sunulmadığı konusunda görüş oluşturabilmektir.
Satışlar ve tahsilatlar döngüsündeki hesaplar
Satışlar
Hesaplanan KDV
Alıcılar
Satış iadeleri
Satış iskontoları
Kasa
Bankalar
Alınan çekler
Şüpheli alacaklar
Karşılık giderleri
Satış ve Tahsilat Döngüsünde Yer Alan İşletme Faaliyetleri ile Bunlara İlişkin Belge ve Kayıt Düzeni
| İşlem grupları | İlgili hesaplar | İşletme faaliyetleri | Belgeler ve kayıtlar |
| Satışlar | Satışlar Alıcılar | Müşterinin siparişinin alınması Sevkiyat yapılması |
Müşteri sipariş formu (MSF) İrsaliye Fatura Mahsup fişleri |
| Tahsilatlar | Kasa Banka Alınan çekler veya senetler |
Nakit veya diğer kıymetler karşılığında alındı belgelerinin düzenlenmesi ve kaydedilmesi | Tahsilat makbuzu Çek ve senetler, giriş bordoları Kasa tahsil fişleri |
SATIN ALMA VE ÖDEMELER DÖNGÜSÜNÜN DENETİMİ
Satın Alma Ödemeler Döngüsünde Yer Alan İşlemler ve Hesaplar
Kasa
Bankalar
Satıcılar
İndirilecek KDV
Duran varlıklar
Mal stokları
Peşin ödenen giderler
Pazarlama satış giderleri
Genel yönetim giderleri
Satın Alma ve Ödemeler Döngüsündeki İşlem Sınıfları, Hesaplar İşletme Faaliyetleri ile Belge ve Kayıtlar
| İşlem sınıfları | Hesaplar | İşletme faaliyetleri | Belgeler ve kayıtlar |
| Satın alma işlemleri | Stoklar Duran varlıklar Satıcılar |
Satın alma emirleri Borcun tahakkuku |
Satın alma talebi Satın alma emri Teslim alma raporu |
| Ödemeler | Kasa, banka, verilen çek Alış iskontosu |
Çek/ senet Günlük kasa defteri |
ÜCRETLER VE PERSONEL DÖNGÜSÜNÜN DENETİMİ
Ücret ve Personel Döngüsünde Yer Alan Hesaplar
Kasa
Banka
Ödenecek Personel Ücret ve Giderleri
Ödenecek vergi
Ödenecek SSK
Ar- Ge Giderleri
Pazarlama Satış Giderleri
Genel Yönetim Giderleri
Direkt İşçilik Giderleri
Genel Üretim Maliyetleri
STOKLAR VE MALİYET DÖNGÜSÜNÜN DENETİMİ
Stoklar ve Maliyet Döngüsünde Yer Alan Hesaplar
Direkt Madde Maliyetleri
Direkt İşçilik Maliyetleri
Genel Üretim Maliyeti
Üretim ve Yarı Mamul
Mamuller
Satılan Mamul Maliyeti
İŞLETMEYE KAYNAK SAĞLANMASI VE GERİ ÖDEMELER DÖNGÜSÜNÜN DENETİMİ
İşletmeye Kaynak Sağlanması ve Geri Ödemeler Döngüsünde Yer Alan Hesaplar
| Borçlanarak kaynak temini ile ilgili hesaplar | Öz kaynak temini ile ilgili hesaplar |
| Kasa ve banka Banka kredileri Tahviller Çıkarılmış bonolar Finansman Giderleri |
Kasa ve bankalar Sermaye Ödenmiş sermaye Geçmiş yıl kârları Yedekler |