SIFATLAR
İsimlerin önüne gelerek isimleri renk, şekil, durum, sayı vb. yönlerden niteleyen veya belirten sözcüklere sıfat denir
NİTELEME SIFATLARI
Varlıkların durumlarını, biçimlerini, özelliklerini, renklerini kısaca nasıl olduklarını bildiren sözcüklerdir. İsimlere sorulan “Nasıl?” sorusunun cevabıdır.
*Gökyüzünü aniden kara bulutlar kaplamıştı.
*Çamurlu yollarda bata çıka ilerliyor.
*Sizlerden olumlu cevaplar beklemekteyiz.
*Dün akşam yaşlı adam yolumuza çıktı.
*Eski günleri çok aradığını söylüyor.
*Kırmızı gömlek tam da onun istediği gibiydi.
*Hızlı adımlarla sınıftan içeriye girdi.
BELİRTME SIFATLARI
Varlıkları işaret, sayı, yer, belgisizlik ve soru gibi yönlerden belirten sözcüklerdir.
1-İşaret Sıfatları
Varlıkları işaret yoluyla belirten sıfatlardır. İşaret sıfatları, isimlere sorulan “Hangi?” sorusuna cevap verir.
*Bu kitabı senin için aldım.
*Arkadaşlarım öteki otobüse binmiş.
*O yollardan bizler de geçtik.
*Şu kitapları okumam yıllarımı almıştı.
*Diğer şarkıyı daha çok beğenmiştim.
2-Belgisiz Sıfatlar
Varlıkları sayı ve miktar bakımından tam olarak belirtmeyen sözcüklerdir. Başlıca belgisiz sıfatlar şunlardır: Çok, çoğu, fazla, her, hiç, hiçbir, kaç, kimi, nice, az, başka, bazı, belli başlı, bir, biraz, birçok, birkaç, bir hayli, birtakım, bir sürü, bütün, herhangi bir, tüm…
*Bütün öğrencileri bahçeye çıkarmışlar.
*Birkaç arkadaş dışarıda bekliyor.
*Hiçbir emek boşa gitmez.
*Bazı insanlar bu işten hoşlanmayabilir.
*Her kadın çocuğunu çok sever.
*Tümü bu dersten geçmek için çaba gösterdi.
3-Soru Sıfatları
İsimleri soru yoluyla belirten sıfatlardır. Belli başlı soru sıfatları “Nasıl, kaç, kaçıncı, kaçar, hangi, ne kadar, ne?”sözcükleridir.
*Sen, tatilde kaç kitap okumuştun?
*Hangi kitabı istersiniz?
*Nasıl araba alacaksınız?
*Ne gün geleceğini söyledi mi?
4-Sayı sıfatları
İsimlerin sayılarını, bölümlerini, sıralarını, parçalarını kesin olarak belirten sıfatlardır.
Asıl Sayı Sıfatı
İsimlerin sayılarını kesin olarak belirten sıfatlara asıl sayı sıfatı denir. İsme sorulan “kaç?” sorusuyla bulunur.
*Her akşam on beş sayfa kitap okurum.
*İzmir’de on gün kalacaktık.
*Üç arkadaş geziye çıktık.
Sıra Sayı Sıfatı
İsimlerin sıralarını belirten sözcüklerdir. İsme sorulan “kaçıncı” sorusunun cevabı sıra sayı sıfatını verir.
* On ikinci soruyu çözemedim.
* Küçük bey beşinci sınıfa geçmiş.
* Romanın seksen ikinci sayfasını okuyorum.
* Evimiz beşinci kattadır.
Üleştirme Sayı Sıfatı
Bir bölme, bir ayırma, bir paylaştırma, bir dağıtma ifade eden sıfatlara üleştirme sayı sıfatları denir. Asıl sayı sıfatlarına -ar, -er eki getirilerek yapılır.
* Baba her oğluna üçer tarla bıraktı.
* İkişer saat nöbet tutacağız.
*Her sınıf birer takım oluştursun.
Kesir Sayı Sıfatı
İsimlerin, bütünün kaçta kaçı olduğunu gösteren sıfatlardır.
* Sınıfın yüzde sekseni sınavı kazandı.
* Ülke insanların yüzde ellisi üniversiteyi bitirmiş.
* Senelik kârdan beşte üç pay aldı.
ADLAŞMIŞ SIFAT
Sıfat tamlamalarında isim kısmı bazen düşer, ismin görevini sıfat yüklenir. Bu durumda sıfat, ismin görevini yüklendiği için sıfat olmaktan çıkar, adlaşır. Böyle sıfatlara “adlaşmış sıfat” denir.
* Bilenle bilmeyen hiç bir olur mu?
*Otobüse binen yaşlıya bir genç, yer verdi
* Gençlerin eğitimi önemlidir.
*Kırıkları yerden dikkatlice toplar mısın?
Sıfatlarda Küçültme
Sıfatlarda küçültme anlamı ”-ce, -cik, -(i)msi, -(i)mtırak” ekleriyle yapılır.
* Ekmek ayvasının ekşimsi bir tadı vardı.
* Üzerine mavimtırak bir ceket giymişti.
Sıfatlarda Derecelendirme
Pek, çok, daha, en…” gibi sözcüklerle yapılır.
* Çok güzel çiçekleri vardı.
Sıfatlarda Pekiştirme
Sıfat olan sözcüğün ünlüye kadarki ilk hecesi alınır, daha sonra “m, p, r, s” harflerinden uygun olanı getirilir. En son da sıfat olan sözcük tekrar yazılır.
*Çocuklar bembeyaz elbiseler giymişlerdi.
*Sıfat olan sözcüğün tekrar edilmesi ile yapılır.
* Bahçede uzun uzun ağaçlar vardı.
Ya siteyi instagramda gördüm bir deneyeyim dedim gerçekten harika