Verginin Tarhı Nedir?
Vergi matrahına kanunda gösterilen miktar ve oranın uygulanması suretiyle mükellef tarafından ödenecek verginin hesaplanmasıdır.
Beyannameye Dayanan Tarhiyat: Vergi Usul Kanunu’na göre, mükellefin beyanına dayanan vergilerde, vergi tarhına esas alınacak matrah unsuru, mükellef tarafından bir beyanname doldurularak vergi dairesine bildirilir. Vergi dairesi ödenecek vergi tuta-rını, kanundaki nispet üzerinden ve bildirilen bu matrahı esas almak ve gerekiyorsa düzeltmeler yapmak suretiyle hesaplanır. Verginin tespiti için yapılan beyan, ya bir bi-nanın yüzölçümü, kirası vb. dış belirtilere yahut fiyat, gelir, servet gibi matraha esas olan değere dayandırılmaktadır. Ayrıca, mükelleften bu beyanın doğruluğunu sağla-yacak bilgiler de talep edilir.
İkmalen Vergi Tarhı
Her ne şekilde olursa olsun, bir vergi tarh edildikten sonra ortaya çıkan defter kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak miktarı tespit olunan bir matrah veya mat-rah farkı üzerinden alınacak verginin tarh edilmesine ikmalen vergi tarhı denir. Burada önceden verilmiş bir beyan ve tarh edilmiş bir vergi vardır.
İdarece Takdir:
Verginin idarece tarhı ikmalen ve re’sen tarhiyat kapsamı dışında kalan hallerde, mü-kelleflerin verginin tarhı için vergi kanunları ve belirli tarihlerde müracaat etmemeleri veya aynı kanunlarla kendilerine yüklenen yükümlülükleri yerine getirememeleri se-bebiyle zamanında normal şekilde tarh edilemeyen vergilerin, kanunen belli matrahlar üzerinden idarece tarh edilmesidir.