Verginin Entegrasyonu Nedir? Vergi entegrasyonu kavramının vergi bütünleştirilmesi yada vergi uyumu olarak düşü-nülmesi gerekir. Ancak özel anlamıyla vergi entegrasyonu, herhangi bir kurumdan kâr payı elde eden gerçek kişinin, bu kar payı dolayısıyla muhatap olduğu vergi yükünün, diğer kaynaklardan elde edilen gelirlere ilişkin vergi yükü ile aynı olması olarak tanım-lanmaktadır. Bu bağlamda vergi entegrasyonunun sağlanmış olması, …
Maliye Ders Notları
Gider Pusulası Nedir? Defter tutan işletmecilerin, defter tutmayan kişilerden (çiftçiler hariç) satın aldıkları mal veya hizmetler karşılığında düzenledikleri ticari belgeye gider pusulası denir. Müstahsil Makbuzu Nedir? Defter tutan çiftçilerin veya toptancıların, defter tutmayan çiftçilerden satın aldıkları ürünler karşılığında düzenledikleri ticari belgeye müstahsil makbuzu denir. Çiftçiye imzalatılan belgenin kopyası işletmecide, aslı ise çiftçide kalır. İlgili Kategoriler …
Gelir Nedir? Bir gerçek kişinin bir takvim yılı içerisinde kazanç ve iratların safi tutarıdır. Özellikleri; Gelir kişiseldir, yıllıktır, gerçektir, safidir (İndirimler düşülerek safi matraha ulaşılır) gelir elde edilmiş olmalıdır. Gelir vergisi oranı %15 %20 %27 %35 Kurumlar vergisi oranı %20 dir. Geçici vergi oranı Ticari Kazanç ve Serbest Meslek için %15 Kurumlar için %20’dir. İlgili …
Verginin Matrahı Nedir? Vergi konusunun verginin hesaplanmasında esas alınan değer ya da miktarına mat-rah denilmektedir. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
Verginin Tarhı Nedir? Vergi matrahına kanunda gösterilen miktar ve oranın uygulanması suretiyle mükellef tarafından ödenecek verginin hesaplanmasıdır. Beyannameye Dayanan Tarhiyat: Vergi Usul Kanunu’na göre, mükellefin beyanına dayanan vergilerde, vergi tarhına esas alınacak matrah unsuru, mükellef tarafından bir beyanname doldurularak vergi dairesine bildirilir. Vergi dairesi ödenecek vergi tuta-rını, kanundaki nispet üzerinden ve bildirilen bu matrahı esas …
ARROW ÇIKMAZI:bireylerin tercihleri toplamıyla toplumsal ön sıralamaya geçişi mümkün kılacak bir yöntemin var olmadığı yönündeki görüştür.Çoğunluk kuralının uygulanması halinde bireysel tercihlerle toplumsal tercihler arasında bir tutarsızlık ortaya çıkmaktadır. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
AYIRMA KURAMI:emekten kaynaklanan gelirin sermaye gelirine kıyasla korunmaya ihtiyaç gösterdiği varsayımından hareketle emek gelirlerinden,servet ve sermaye gelirlerine göre daha düşük oranda vergi alınmasını destekler. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
DEKOT SİSTEMİ:vergiden indirim sistemidir.Önce mükellefin vergilendirilmesi söz konusu geliri vergi tarifesine göre vergilendirilmekte,daha sonra en azz geçim indiriminin tarifeye göre bulunan vergisi toplanan vergiden düşülmektedir. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
DEVLETİN BORÇLANMA NEDENLERİ:*bütçe açıklarının giderilmesi *savunma giderleri için finansman sağlanması *ekonomik dengeyi sağlayıcı etkiler yaratılması *büyük yatırımların finansmanı *vadesi geçmiş borçlara finansman sağlanması *olağanüstü harcamaların karşılanması İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
DIŞSALLIK:bir ekonomik birimin faaliyeti dolayısıyla diğer ekonomik br veya birimler üzerinde dolaylı olarak görülen olumlu veya olumsuz etkilerdir. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
DOTASYON: Bir kamu ekonomisi tarafından diğer bir kamu ekonomisi yararına belirli bir tutarın harcanmasıdır. Örn;genel bütçeden katma bütçeli idarelere hazine yardımı yapılması. Devletin kişi ve kurumlara para, mal veya hizmet şeklinde yaptığı koşulsuz veya blok yardımlardır. (Götürü Hibe) İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
ECRİMİSİL: Devlet mülkiyetinde ya da tasarrufunda bulunan yerlerin kişi ya da kurumlarca işgali nedeniyle ortaya çıkan devlet alacakları. Diğer tanım; Ecrimisil: Hazine taşınmazının,idarenin izni dışında gerçek veye tüzel kişilerce işgal veya tasarruf edilmesi sebebiyle,idarenin bir zarara uğrayıp uğramadığına veya işgalcinin kusurlu olup olmadığına bakılmaksızın,taşınmazın işgalden önceki haliyle elde edilebilecek muhtemel gelir esas alınarak idarece talep …
EDİNBURG KURALI:vergilemenin mükelleflerin nispi gelir ve servet durumlarında hiçbir değişiklik yapmaması gerektiğini ifade eder. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
EN AZ GEÇİM İNDİRİMİ: kişinin kendisinin ve ailesinin yaşamını asgari düzeyde sürdürebilmek için gerekli gelirin vergilendirilmemesi. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
ERDEMLİ MALLAR:ya doğrudan bedelsiz olarak topluma sunulan ve finansmanı vergilerle sağlanan ya da piyasa fiyatının altında pazarlanmak suretiyle topluma sunulan ,kişilerin sahip oldukları ekonomik durumun iyileştirilmesi amacını güden mal ve hizmetlerdir.Huzurevi,kamu sağlığı hizmetleri gibi İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
GİNİ KATSAYISI: kişisel gelir dağılımında eşitsizliği ölçmeye yarayan istatistik ölçütlerden birisidir.Sanayide yoğunlaşmanın ölçütü olarak da kullanılmaktadır. 1’e yaklaştıkça gelir dağılımı adaletsizliği artar. Gini katsayısı nedir? Gelir dağılımı eşitsizliğini ölçmekte kullanılan 0 ile 1 arasında değer alan bir katsayıdır. Katsayı sıfıra ne kadar yakınsa gelir dağılımında eşitliğe o kadar yaklaşılıyor, 1’e ne kadar yaklaşıyorsa gelir dağılımında …
GÖLGE FİYAT:kamunun ürettiği mal ve hizmetlerde gerçek bedelin hesaplanamamasından dolayı benzer mal ve hizmetlerin bedellerinden yararlanılarak ortaya çıkarılan bedel. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
İKMALEN VERGİ TARHİYATI:bir vergi tarh edildikten sonra bu vergiye ilişkin olarak ortaya çıkan ve defter,kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak miktarı tespit olunan bir matrah veya matrah farkı üzerinden alınacak verginin tarh edilmesidir. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
KALDOR VERGİSİ:bir mihrace ve dilenciyi ele alalım.Mihracenin hiç geliri yok ancak büyük altın ve mücevher stoku var,dilencinin ise hem geliri hem de altın ve mücevheri yok.Eğer bunlar yalnızca gelir vergisine tabi tutulursa ikisi de sıfır vergi öder.Ancak mihracenin yüksek vergileme kapasitesi vardır.Bu kapasitenin dikkate alınması için gelir vergisi servet vergisi ile desteklenmelidir. İlgili Kategoriler Maliye …
KAYNAK KURAMI:eğer gelir sürekli gelir yaratan bir kaynaktan elde ediliyorsa vergi bakımından ödeme gücünün belirlenmesinde dikkate alınmalı ve gerekiyorsa vergilendirilmelidir.Piyango,ikramiye gibi ara sıra gelir yaratıcı nakit girişlerini vergi bakımından gelir saymamaktadır. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
KAMU HARCAMALARININ GERÇEK ARTIŞ NEDENLERİ:topluma sunulan mal veya hizmetin kalitesinde veya miktarında artış yanında,kamu giderlerinin tutarının da artması. *savaş ve savunma harcamalarındaki artış *teknolojik ilerlemeler *devlet anlayışında meydana gelen ilerlemeler *kamu hizmetlerinin genişlemesi İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
KAMU HARCAMALARININ GÖRÜNÜŞTE ARTIŞ NEDENLERİ: *paranın satın alma gücündeki azalma *ayni kamu giderlerinin nakdi kamu giderlerine dönüşmesi *devlet sınırlarının genişlemesi *nüfus artışı *kamulaştırma *bütçe tekniğindeki değişme(safiden-gayrisafiye geçiş) ***kamu harcamalarının üst sınırı milli gelirdir. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
KARİNE VE DIŞ GÖSTERGELER USULÜ:matrah belirleme usullerindendir.Bu usulde mükellefin gelir veya servetinin ölçüsü olduğu kabul edilen çeşitli dış göstergelerden yararlanmak suretiyle vergi hesaplanmaktadır.Bilinen bir şeyden yararlanarak bilinmeyeni belirlemeye çalışmaya denir. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
LORENZ EĞRİSİ milli gelirle nüfusun yüzde oranlarının gösterildiği eğridir. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
MAKSİMİZASYON YAKLAŞIMI(DOWNS-BUCHANAN):demokrasi ile yönetilen ülkelerde hükümetler kendi yaşama sürelerini uzatmak için,seçmenler de kendi geçek gelirlerini artırmak için çaba içerisindedirler.Yani bu teoriye göre hükümetlerin amacı maksimum süre yönetimde kalmak,seçmenlerin amacı ise maksimum gelir elde etmektir. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
MAKTU VERGİ: Herkesin ödediği verginin aynı olması demektir. Örneğin baş vergisi vs. Her mükelleften aynı miktarda alınan vergidir.Binalardan alınan vergiler ve baş vergileri örnektir.gelir ve servet oranları arttıkça vergi oranları da düşmektedir. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
MALİ ANESTEZİ:mali yükümlülüklerin,muhatapları tarafından farkına varılmadan yerine getirilmesi. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
MALİ İFLAS:devlet bütçe açıklarını kapamak için sürekli borçlanırsa en sonunda borç verecek kimseyi bulamayacak ve iflasa sürüklenecektir. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
MALİ TEVZİN/AKÇAL DENKLEŞTİRME:kamu hizmetlerinin ve kamu gelirlerinin,devletin merkezi ve yerel yönetimleri arasında yeniden dağıtılması ve bölüştürülmesi. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
MATRAH:verginin üzerinden hesaplandığı değer veya miktar. Vergi matrahı değer veya miktar şeklinde ortaya çıkabilir. Eğer matrah; miktar olarak ifade ediliyorsa spesifik, değer olarak ifade ediliyorsa advalorem matrah söz konusudur. Spesifik matrah nedir?: Verginin matrahını oluşturan değer, sayılabilir veya ölçülebilir nitelikte fiziksel miktarlar olabilir. Matrah bu şekilde sayı, adet, metre, litre vb. miktarlarla ifade edilirse, bu …
MATRAHTAN İNDİRİM SİSTEMİ:mükellefin gelirinden en az geçim indirimi tutarının düşülmesi ve kalan kısmın vergilendirilmesine dayalı sistemdir. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
MONETİZASYON:ticaret bankaları,firmalar ve kişilerin ellerindeki devlet tahvili ve hazine bonolarının api aracılığıyla merkez bankası tarafından satın alınması. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
PARAFİSKAL GELİRLER:sosyal,ekonomik ve mesleki nitelikteki kamu kuruluşlarının hizmetlerinden yararlananlardan topladığı gelirlerdir. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
PATRİMUAN GELİRLERİ:kamu hizmetinin yürütülmesinde doğrudan doğruya bir rol oynamayan,halkın yararlanılmasına tahsis edilmemiş devlete ait menkul ve gayrimenkullerin satışı,kiralanması vb yollarla sağlanan gelirlerdir. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
PEÇELEME: Vergi mükellef ve sorumlularının özel hukuk kurumlarını temel amaçları dışında kullanarak vergi borçlarını azaltmayı amaçlayan işlem ve sözleşmeler. Özel hukuk kurallarının ve sözleşme şekillerinin ustaca kullanılarak vergi borcunu azaltmaya veya sıfırlamaya çalışılmasıdır. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
RAMSEY KURALI:dolaylı vergilerin toplam talepte aynı oranda bir azalışa neden olması. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
RESİM:bir iş ya da faaliyetin yapılmasına yetkili kuruluşlar tarafından izin verilmesi dolayısıyla yapılan ödemeler. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
SEDÜLER GELİR VERGİSİ:vergiye tabi tutulacak gelirlerin ayrı ayrı belirlenerek ve her bir gelir unsurunun da ayrı ayrı vergilendirilmesini öngörür. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
SOSYAL REFAH YAKLAŞIMI(PİGOU-DALTON):vergilemeden sağlanan marjinal liranın harcanmasının yaratacağı sosyal fayda ile mükellefe olan maliyetinin eşitlenmesi suretiyle sosyal refahın kamu harcamaları yoluyla maksimize edilmesi gerektiğini ileri süren bir teoridir.Sosyal refahı yükseltici etki yarattığı sürece kamu harcamaları artırılmalıdır. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
TAM MÜKELLEFİYET:Türkiye’de yerleşmiş olanlar ile resmi daire ve müesseselerle,merkezi Türkiye’de bulunan kuruluşların işleri dolayısıyla yabancı ülkelerde oturan Türk vatandaşlarının Türkiye içinde ve dışında elde ettikleri kazanç ve iratların tamamı üzerinden vergilendirilmesidir. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
TERSİNE ARTAN ORANLILIK: Matrah arttıkça ortalama vergi oranının giderek azaldığı tarifedir. Gelir arttıkça gelire kıyasla vergi oranının düşmesi sonucunu yaratan bu uygulama vergi adaletine ters düşer. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
TÜKETİM TİPİ KDV:sermaye mallarının satın alma yılında katma değerden indirilmesine izin veren KDV tipi. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
VERGİ BORCUNU SONA ERDİREN HALLER: ödeme, zaman aşımı, uzlaşma, takas, terkin, af, hataların düzeltilmesi, yargı kararı İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
VERGİ DİVİDANTI:bir ekonominin enflasyon dönemlerinde reel gelirde herhangi bir artış söz konusu değilken nominal gelirdeki artışın kişileri daha üst vergi dilimine geçirmesi. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
VERGİ EROZYONU: Aşırı indirim-istisna ve muafiyet uygulamaları ,vergi harcamalarının artışı vergi kaçakçılığı,vergiden kaçınma vb nedenlerle vergi matrahında meydana gelen aşınma. Vergi harcaması vergiden kaçınma vergi kaçakçılığı ve enflasyon gibi nedenlerden dolayı vergi gelirlerinde meydana gelen azalmayı ifade eder. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
VERGİ HARCAMASI:muafiyet,istisna ,vergi indirimleri gibi imtiyazlar nedeniyle toplanamayan kamu giderleri. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
VERGİ İSTİSNASI:vergi kanunlarına göre esasen vergilendirilmesi gereken bazı vergi konularının kanunun açık hükmüne göre verdi dışı bırakılmasıdır. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
VERGİ SORUMLUSU:verginin ödenmesi bakımından alacaklı vergi dairesine karşı sorumlu olan kişi.Sorumlu ödediği vergi için daha sonra asıl mükellefe rücu edebilir;ödediği vergi cezası,gecikme zammıve gecikme faizlerini ise asıl mükelleften isteyemez. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
VERGİ ZIYAİ: Mükellefin veya sorumlunun vergilendirme ile ilgili ödevlerini zamanında yerine getirmemesi yüzünden verginin zamanında tahakkuk ettirilmemesi. İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları
VERGİLEME SÜRECİ:*verginin tarhı *verginin tebliği *verginin tahakkuku(verginin ödenebilir aşamaya gelmesi) *verginin tahsili(verginin mükellef tarafından ödenmesi) İlgili Kategoriler Maliye Ders Notları Mülakat Kavramları