1.Ünite
__ ÖŞÜR
Müslümanlardan Alınan Toprak Ürünü Vergisidir.
Elde Edilen Ürünün Onda Biri Vergi Olarak Alınırdı.
__ HARAÇ
Müslüman Olmayanlardan Alınan Bir Vergiydi ve
2 Ayrılıyordu
1- Harac-ı Mukassem = Elde Edilen Ürünlerden
2- Harac-ı Muvazzaf = Toprak Üzerinden Alınırdı.
__ CİZYE
Müslüman Olmayan Erkeklerden,
Askerlik Görevi Karşılığı Olarak Alınırdı.
__ VARLIK Vergisi:
11 Kasım1942 tar.ve 4305 say.Kanunla Konulan Olağanüstü Bir Servet Vergisidir.Özellikle Müslüman Olmayan Ticaret Erbabının Kazançlarını
Vergilendirmek İçin Uygulamaya Konuldu.
– ÖDEME Yapmayanlar = Çalışma Kamplarına Gönderildi.
__ DOLAYSIZ Vergiler = Gelir ve Servet Üzerinden
__ DOLAYLI Vergiler ise = Harcamalar Üzerinden Alınan Vergilerdir
__ KİŞİLİK
Çocuğun Sağ Olarak Doğduğu Anda Başlar ve Ölümle Sona Erer.
__ Çocuk HAK Ehliyetini Sağ Doğmak Koşuluyla Ana Rahmine
Düştüğü Andan Başlayarak Elde eder.
__ KOMANDİTER
Şirket Alacaklılarına Karşı Sorumluluğu Belirli
Bir Sermaye ile Sınırlandırılan Ortak Komanditer,
– Sınırlandırılmayan Ortak ise KOMANDİTE Ortaktır.
__ Sadece PAYLI Komandit Şirkette Komanditer Ortakların Payı
– Kurumlar Vergisine Tabi Tutulur.
__ Komandite Ortaklar Her İki Tür Komandit Şirkette de Ticari Kazanç Elde Ederler ve – Gelir Vergisine Tabi olurlar.
__ ADİ Komandit Şirketin Komanditer Ortakları da Menkul Sermaye İradi Geliri
Elde Etmeleri Nedeniyle Yine – Gelir Vergisine Tabi Tutulur.
__ GELİR
Bir Takvim Yılı İçinde Elde Edilmiş Olmalıdır.
– Gelirin Hukuken ve Fiilen Elde Edenin Kullanımına Geçmesi Anlamına Gelir.
– Ücretler
– Gayrimenkul- Menkul Sermaye İratları
– Serbest Meslek Kazançları ve
– Diğer Kazanç ve İratlarda Tahsil Esası Kabul Edilmiştir.
__ TAHAKKUK İlkesinde ise,
Gelirin Hukuken Elde Edenin Tasarrufuna Geçmesi Yeterli Görülmüştür. Ticari ve Zirai Kazançlarda Tahakkuk Esası Kabul Edilmiştir.
__ SERBEST Meslek
Faaliyetinde KDV Yükümlülüğü İçin Gelirin Tahakkuk Etmesi Yeterli Sayıımaktadır.
__ KAZANÇ
Bedenen veya Zihinsel Çalışma ile veya Sermaye Konularak Elde Edilen Gelirdir.
__ İRAT
Sermayenin Başkasına Kullandırılması Yoluyla Sağlanan Gelirdir.
___ SAFİ TUTAR
Kazanç ve İratların Elde Edilmesi İçin Yapılan Masraflar, Yıpranma Payları (amortismanlar) ve Zararlar Düşüldükten Sonra Kalan Kısımdır.
__ TAM Mükellefler
İkametgâh Ölçütüne Göre, – Türkiye’de Yerleşmiş Olanlar
__ İKAMETGAH
Bir Kimsenin Sürekli Kalma Niyetiyle – Oturduğu Yerdir.
__ RESMİ Daire ve Müesseselerin veya Merkezi Türkiye’de Bulunan
Teşekkül ve Teşebbüslerin İşleri Dolayısıyla Başka Ülkelerde Oturan Türk Vatandaşları TAM Mükellef olarak Vergilendirilir.
__ ÇİFTE Vergilemeyi Önleme Anlaşmasının Bulunmaması Durumunda,
Sınırlı Mahsup Yöntemine Göre, Yabancı Ülkede Ödenen Vergiler Beyanname Üzerinden – Hesaplanan Vergilerden Düşülmektedir.
__ DAR Mükellefler
Türkiye’de Yerleşmiş Olmayan Gerçek Kişiler Dar Mükellef Olarak Gelir Vergisine Tabi Tutulur.
__ TİCARİ KAZANÇ (Gelir Vergisi Kan.göre)
Her Türlü Ticari ve Sinai Faaliyetten Doğan Kazançlardır
1.Sınıf Tacirlerin Kazancı = Bilanço Esasına Tabidir.
1.Sınıf Tacirler VUK 177.mad. Sayılmıştır.
__ BİLANÇO Esasına Tabi Mükellefler
– Yevmiye Defteri
– Defteri Kebir ve
– Envanter Defteri Tutmak Zorundadırlar.
__ Ticari Kazançların Vergilendirilmesinde ya
– Gerçek Usul __ yada – Basit Usul Uygulanır.
_ Gerçek Usulde Vergilendirilenlerin Kazancı ya
– Bilanço Esasında ya da
– İşletme Hesabı Esasında Tespit Edilir.
__ İŞLETME Hesabı Esasına göre,
– Kazançları Tespit Edilenler ise 2.Sınıf Tacirlerin Kazancıdır.(VUK 177.)mad.
Sayılanların Dışında Kalanlar 2. Sınıf Tacirlerdir.
__ BİLANÇO
Envanterde Gösterilen Kıymetlerin Tasnifli ve Karşılıklı Olarak Özetlenmiş Halidir.
__ ÖZ SERMAYE
İşletmenin Bilançosundaki Aktif Toplamı ile Borçlar Arasındaki Farktır
__ ENVANTER
Bir İşletmenin Belli Bir Andaki Varlıklarıyla Borç ve Alacaklarını Ayrıntılı Olarak Gösteren bir Listedir.
Bütün Malları Kapsar. Envanterde,
– Mal Stokları
– Yarı Mamuller
– Hammaddeler
– Tüm Gereçler
– Alacaklar ve Borçlar Sayılıp Değerlendirilir.
__ AMORTİSMAN
Üretim Faaliyetleri Sonucunda Mal ve Hizmetler
Yaratılırken, Geçmiş Yıllardan Devralınan
Sermaye Mallarında Meydana Gelen Aşınma ve
Eskimenin Parasal Değeri
__Amortisman YÖNTEMİ Olarak
– Normal Amortisman,
– Azalan Bakiyeler Usulü ile
– Amortisman ve Fevkalade Amortisman Usulleri Öngörülmüştür.
__ DEĞERLEME – (VUK m.258)
Vergi Matrahlarının Hesaplanmasıyla İlgili İktisadi Kıymetlerin Takdir ve Tespitidir
__ KARŞILIKLAR – (VUK 288)
Oluşmuş veya Olması Beklenen Fakat Miktarı Kesin Olarak Kestirilemeyen ve İşletme İçin Bir Borç Mahiyetini Arzeden Belli Bazı Zararları Karşılamak
Maksadıyla Hesaben Ayrılan Meblağlardır.
__ REESKONT Uygulaması
Alacakların Henüz Tahsil Edilmeden, Vergiye Tabi Tutulmasına Karşı,
Bu Etkiyi Hafifletmeyi Amaçlayan Bir Uygulamadır.
_OSM.VERGİ ESAS Olarak 2 Ayr.
1- ŞERİ Vergiler Kaynağı Kitap ve Sünnet idi.
2- ÖRFİ Vergiler Padişahın İradesiyle Konuluyordu.
__ Cumhuriyet ÖNCEsinde Uygulanan
– Osm.Dön.Vergileri, Genel Olarak Şeri Vergi.Oluşuyordu. Bunların Arasında
_ Müslüman Tebaadan Alınan
= Zekât – Öşür
_ Müslüman Olmayan Tebaadan Alınan
= Haraç – Cizye Vergileri Vardı.
__ Cumhuriyet’in Kabul Edildiği 1923 yıl.
– Öşür
– Temettü ( Gelir)
– Müsakkafat ( Bina)
Ağnam ( Hayvanlar) gibi Vergilerden oluşan Basit, Adaletsiz Bir Vergi Sistemi Yürürlükte idi.
__ Cumhuriyet’in Kabul.SONRA
Osm.Vergi Sisteminin Yerine – Çağdaş Batılı Devletlerin Uyguladıkları
Sisteme Geçiş Süreci Başlatılmıştır. İlk Olarak, – ZİRAİ Ürünlerden Alınan Vergi Olan = AŞAR 1925 yıl.Yürürlükten Kaldırılmıştır. Bu olay, – Cumhuriyet Dön.İLK Vergi Reformu Ol.Kabul edilebilir.
__ 1876 yıl.İlan Edilen ve İlk Anayasa Olarak Kabul Edilen Kanun-u Esasi ile
– Yasaya Dayanmayan Vergi ve Diğer Mali Yükümlülüklerin Konulması Yasaklanmıştı.
__ Savafl yıl.Olan 1942 ve 1943’de
– Varlık Vergisi ve
– Toprak Mahsulleri Vergisi gibi Olağanüstü Vergiler Uygulamaya Konulmuştu
___ Gelir Vergi.Konu Olan Kazanç ve İratlar
(Yedi Başlık halinde GVK 2.mad.Sayılmıştır)
1- Ticari Kazançlar
2- Zirai Kazançlar
3- Ücretler
4- Serbest Meslek Kazançları
5- Gayrimenkul Sermaye İratları
6- Menkul Sermaye İratları
7- Diğer Kazanç ve İratlar.
__ TİCARİ Faaliyete İlişkin Bazı Somut Örn:
– Otomobil
– Tekstil
– Gıda Ticareti
– Turizm
– Bankacılık
– Taşımacılık gibi Hizmetlerle İlgili Faaliyetler
– Taksicilik
– Dolmuşçuluk İşleri
_ Bunların Yanında Faha Küçük Çaplı
– Seyyar Satıcılık/ Pazarcılık/ Simitçilik İşleri
– Kalaycı/ Berber/ Terzi/ Tamirci/ Hamal
– Fotoğrafçı / Ayakkabıcılık gibi
Küçük Sanat Erbabının (K.Esnafın) Faaliyetleri
(Ticari İşletmeye Dâhil Bina, Taşıt gibi
Gayrimenkullerin Satışı, Kiralanması
Karşılığında Elde Edilen Gelirlerde
Ticari Kazanç Olarak Değerlendirilmektedir)
__ TİCARİ KAZANÇLAR
– Gerçek Usulde
– Basit Usulde
Tespit Edilerek Vergilendirilmektedir.
– Ya da Esnaf Muaflığı Şartları Varsa,
Vergi Dışında Bırakılmaktadır.
__ BİLANÇO Esasında T.Kazancın
Tespitinde Esas Alınan Defterler
– Yevmiye Defteri _(Günlük defter)
– Defteri Kebir _(Büyük defter)
– Envanter Defteri Tutmak ve
– Bilanço Düzenlemekle Yükümlüdürler
_ YEVMİYE Defteri – Günlük (Alış, Satış vs.) İşlemlerin Tarih Sırasıyla
ve Madde mad.Yaz.defter.
_ DEFTERİ Kebir
Yevmiye Def.Kayıt Edilen İşlemleri Buradan Alarak, Usulüne Göre Hesaplara Dağıtan ve Tasnifli Olarak Bu Hesaplarda Toplayan def.
_ ENVANTER Defteri (VUK-m.185-186)
Bir Hesap Döneminin Başlama Tarihinde ve Sonunda İşletmenin Sahip Olduğu
– Mal ve Eflyanın
– Alacakların ve
– Borçların
Ayrıntılı Olarak Yazıldığı Defterdir
– Düzenlenen Bilançolar da Kaydedilir
__ T.VERGİ Sis.Oluşturan Vergiler
1- GELİR Üzerin.Alınan
– Gelir Vergisi
– Kurumlar Vergisi
2- HARCAMALAR Üzerinden Alınan
– Katma Değer Vergisi
– Özel Tüketim Vergisi
– Gümrük Vergisi
– Banka ve Sigorta Muameleleri Ver.
– Damga Vergisi
– Özel İletişim Vergisi
– Şans Oyunları Vergisi
– Değerli Kağıtlar Vergisi
– Harçlar
_ 3- SERVET Üzerinden Alınan
– Motorlu Taşıtlar Vergisi
– Emlak Vergisi
– Veraset ve İntikal Vergisi
__ TİCARİ Faaliyette DEVAMlılık,
Faaliyetin Bir Takvim Yılı veya Daha Uzun Bir Süre İçinde Birden Çok Yapılması.
– Örn.; Bir Kişinin Arabasını Satması Ticari
Faaliyet Sayılmaz Ama Bu Kişi Bir Yıl İçinde Birkaç Defa Araba Alıp Satarsa Bu Faaliyeti Ticari Faaliyet, Kazancı da Ticari kazanç olur.
__ TİCARİ KAZANCIN
Kanuna ve Ahlaka Aykırı Faaliyetlerden Elde Edilmesi, Bu Kazançların Ticari Kazanç Olma Özelliğini Değiştirmez.
– Örn.; Yasalara Aykırı Olarak Kumarhane İşletilmesi Ticari Faaliyet Olarak Kabul Edilir; Buradan Sağlanan Kazanç da, Ticari Kazanç Olarak Vergilendirilir.
__ BİLANÇO ESASINA Göre
Ticari Kazanç, Hesap Dönemi Sonunda ve Başındaki
Öz Sermaye Tutarları Arasındaki Farktır. Ayrıca,
__ HESAP Dönemi İçinde;
– İşletmeye İlave Olunan Değerler Bu Farktan İndirilir,
– İşletmeden Çekilen Değerler ise Farka İlave Olunur.
_ Dönem Sonundaki Öz Sermayenin;
Dönem Başındakine Göre Fazla Olan Kısmı,
– O Dönemin Ticari Kazancı Sayılır.
– Tersi Durumda ise Aradaki Fark, Zararı Gösterir.
__ BİR FİRMADA
Bir Yıldan Fazla Kullanılacağı Düşünülen ve Herhangi Bir Biçimde Değerden Düşmesi Söz Konusu Olan – Taşınmazların (Makine, Techizat, vb.) Bir Yıl İçinde
Uğradıkları Değer Kayıplarının O Yılın Giderleri Arasına Yazılması Amortismanın Konusunu Oluşturur.
__ VUK ‘ta ÇEKLE Yapılan
Satıştan Doğan Alacaklara ve Vadeli Satışlarla İlgili Alacaklara Rreeskont İmkanı Tanınmamıştır.
– Ticaret Kan.707.mad.göre; ” Çek, Görüldüğünde Ödenir. Buna Aykırı Her Hangi
Bir Kayıt Yazılmamış Hükmündedir…
Bir Çek İbraz Günü Ödenir ”.
– Çekte Vade Söz Konusu Değildir.
– Çekin, Uygulamada İleri Tarihli Düzenlenmiş Olması Ticari Bir Teamül Olup Hukuken Anlamı Yoktur.
2.Ünite
_ VUK 177’de say.1.Sınıf Tüccarların
Dışında Kalan Tüccarlar
= 2. Sınıf Tüccarlardır.
__ VUK mad.194 – İşletme Hesabının
SOL Tarafını= Gider
SAĞ Tarafını = Hasılat Kısmı Teşkil eder.
1- GİDER Kısmına
– Satın Alınan Mallar veya
– Yaptırılan Hizmetler Karşılığında Ödenen veya
– Borçlanılan Paralar ve
– İşletme ile İlgili Diğer Bütün Giderler
2- HASILAT Kısmına
– Satılan Mal Bedeli veya
– Yapılan Hizmet Karşılığı Olarak
Tahsil Edilen Paralarla
– Tahakkuk Eden Alacaklar ve
– İşletme Faaliyetinden Elde Edilen
– Diğer Bütün Hasılat; Kaydolunur.
__ İŞLETME Hesabı
Esasına göre Ticari Kazanç,
Bir Hesap Dönemi İçinde Elde Edilen Hasılat
ile Giderler Arasındaki Olumlu Farktır.
__ BİLANÇO Esasına
Göre Defter Tutan Mükelleflerden Dileyenler, Amortismana Tabi İktisadi Değerlerini,
Azalan Bakiyeler Amortisman Usulü ile Yok Edebilirler. (VUK 315)
__ 1.1.1999 Tar.Yür.Giren 4369 say.Kan.- GÖTÜRÜ Usul Yerine
– Basit Usul Uygulamasına Geçilmiştir.
__ BASİT Usul
Geliri Sınırlı Küçük Ticaret Erbabıyla, Küçük Sanat Erbabı veya Küçük Esnaf
İçin Getirilmiş Bir Uygulamadır.
– KOLLEKTİF Şirket Ortakları ile Komandit Şirketlerin Komandite Ortakları
Basit Usulden Yararlanamaz
– BASİT Usule Tabi Mükelleflere Belge Alma ve Belge Verme Yükümlülüğü Getirilmiştir.
– Belge Vermedikleri Günlük Hasılatları İçin Gün Sonunda TEK Bir Fatura
Düzenlemesine de İmkan Tanınmıştır.
__ ZİRAİ Faaliyetin İçinde Yapıldığı İşletmelere Zirai İŞLETME
– Bu İşletmeleri İşleten, Gerçek Kişilere (Adi Şirket Ortakları Dahil)
= ÇİFTÇİ Bu Faaliyetler Sonucunda Üretilen Maddelere de = Mahsul (Ürün) Denir.
___ GEÇİÇİ Vergi
Gerçek Usulde Vergilendirilen Gelir ve Kurumlar Vergisi Mükelleflerinin,
– Cari Vergilendirme Dönemlerinin Gelir ve Kurumlar Vergisine Mahsuben
– Üçer Aylık Kazançları Üzerinden Hesaplanıp Ödenen Bir Peşin Vergi Uygulamasıdır.
_ BASİT USULDE Vergilendirilenler
= Belge Düzenleme – Saklama ve Beyanname Vermekle Yükümlü Kılınmış; Buna Karşılık = Defter Tutma Yükümlülüğü DışındaTutulmuşlardır.
__ BASİT Usulde Ticari Kazancın Tespiti
= Hasılat (Giderler + Satılan Emtianın Alış Bedeli).
_ Dönem SONU Mal Mevcudu;
= HASILATA
_ Dönem BAŞI Mal Mevcudu ise;
= GİDERLERE Eklenmektedir.
– Bu Gelir Üzerinden, Gelir Vergisi Tarifesine Göre
Hesaplanan Vergiyi, 2 Taksit Halinde
= (2. ve 6. Aylarda) Ödeyeceklerdir.
Bu Mükellefler Açısından Gelir Tespit Edilirken,
_ Bilanço ve İşletme Hesabı Esasındaki
Mükellefler İçin Geçerli Olan;
– Amortisman
– Değerleme
– Karşılık Ayırma
Gibi Uygulamalar Söz Konusu Olmamaktadır.
__ BASİT Usulden Yararlanabilmek İçin;
– Kendi İşinde Bilfiil Çalışması yada Bulunması ve – İşyerinin Yıllık Kira Bedeli Toplamının Kanunda Belirlenen Miktarların Üzerine Çıkmaması Gerekmektedir. Ayrıca
– AYNI KİŞİLERİN;
Başka Bir Ticari, Zirai veya Mesleki Faaliyet Dolaysıyla Gerçek Usulde Gelir Vergisine Tabi Olmamaları da Gerekir.
__ BASİT Usulde Vergiye Tabi Olanların;
– Yıllık Alış, Satış ve Hasılat Tutarlarının Kanunda Belirlenen SINIRLARI AŞMAMASI Gerekir.
– Açıklanan Şartları Yıl İçinde KAYBEDEN Mükellefler, Ertesi Yıldan İtibaren GERÇEK Usule, (İşletme Hesabı Esasına) Geçmek Zorundadırlar.
___ İŞLETME BÜYÜKLÜĞÜ
(Ölçülerini 98/12095 say.BKK ile 1.1.1999 tar.İtibaren Uygulanmak Üzere Yeniden Belir.)
__ TAHIL Ziraatı ile Uğraşılıyorsa – Ekili Arazinin Yüzölçümü Toplamı;
TABAN Arazide = 900
KIRAÇ Arazide
= 1700 Dönümü – GEÇMEMELİDİR.
* Bu Miktarlar PAMUK Ziraatında = 400 Dönüm
PANCAR Ziraatında = 300 Dönüm – Olarak Öngörülmüştür.
__ HAYVANLAR Açısından ise
– Büyükbaş Hayvan Sayısının ( İş Hayvanları ile İki Yaşından Küçük Büyükbaş Hayvanlar Hariç) = 150 ’yi
– Küçükbaş Hayvan Sayısının( Bir Yaşından Küçük Küçükbaş Hayvanlar ile Kümes Hayvanları Hariç) = 750 ’yi – AŞMAMASI Gereklidir.
__ İŞLETME Büyük.ve Motorlu Araç Şartlarına UYAN Çiftçilerin, Gelirleri Üzerinden Yap.Stopaj; = NİHAİ Vergi Ola.Kabul Edilmekte, Bu Kişilerin Ayrıca
Beyanname Vermeleri Söz Konusu Olmamaktadır.
– ÇİFTÇİLERDEN Satın Alınan Zirai Mahsul ve Hizmetler İçin Yapılan Ödemeler Üzerinden GVK 94/11’de Gös.Oranlarda Stopaj Yapılacaktır.
__ STOPAJ ORANLARI -(GVK m.94/11 göre) _ ÇİFTÇİLERDEN Satın Alınan Zirai Mahsul ve Hizmetler İçin Yapılan Ödemelerden:
– Hayvanlar ve Bunların Mahsulleri ile KARA ve SU Avcılığı Mahsulleri İçin = %1
– (Ticaret Borsalarında Tescil Et.satılıyorsa) = %2 veya (Diğerlerinden)
– Diğer ZİRAİ Mahsullerden = %2 – (Ticaret Borsalarında Tescil et.satılıyorsa)
= %4 veya (Diğerlerinden),
_ Zirai Faaliyet Kapsamında İfa Edilen Hizmetlerden:
– ORMAN İdaresine veya Orman İdaresine
Karşı Taahhütte Bulunan Kurumlara Yapılan Ormanların Ağaçlandırılması, Bakımı, Kesimi, Ürünlerin Toplanması, Taşınması ve Benzeri Hizmetler İçin; = %2
– DİĞER Hizmetler İçin; = %4 _ Oranında Tevkifat Yapılacaktır.
_____ STOPAJ Usulünde
Vergilemede Kalınabilmesi İçin;
Motorlu Araç Şartına Uyulması Gerekir.Bu ŞARTLAR;
– Bir Biçerdövere (veya Bu Mahiyette Motorlu Araca) veya – 10 Yaşından Küçük İkiden Fazla Traktöre Sahip Olunmaması
__ BASİT Usulde Vergilendirilen Mükelleflerin Yanında Çalışan Kişiler Diğer Ücretli Olarak Vergilendirilecektir.
__ BASİT Usule Tabi Mükelleflerin,
Geçici Vergi Beyannamesi ve Katma Değer Vergisi Beyannamesi Verme Yükümlülükleri Yoktur.
_ BASİT USULDE Vergilendirilenler = Belge Düzenleme – Saklama ve Beyanname
Vermekle Yükümlü Kılınmış; Buna Karşılık = Defter Tutma Yükümlülüğü DışındaTutulmuşlardır.
__ BASİT Usulde Ticari Kazancın Tespiti
= Hasılat (Giderler + Satılan Emtianın Alış Bedeli).
_ Dönem SONU Mal Mevcudu;
= HASILATA
_ Dönem BAŞI Mal Mevcudu ise;
= GİDERLERE Eklenmektedir.
– Bu Gelir Üzerinden, Gelir Vergisi Tarifesine Göre
Hesaplanan Vergiyi, 2 Taksit Halinde
= (2. ve 6. Aylarda) Ödeyeceklerdir.
Bu Mükellefler Açısından Gelir Tespit Edilirken,
_ Bilanço ve İşletme Hesabı Esasındaki
Mükellefler İçin Geçerli Olan;
– Amortisman
– Değerleme
– Karşılık Ayırma
Gibi Uygulamalar Söz Konusu Olmamaktadır.
__ BASİT Usulden Yararlanabilmek İçin;
– Kendi İşinde Bilfiil Çalışması yada Bulunması ve – İşyerinin Yıllık Kira Bedeli Toplamının Kanunda Belirlenen Miktarların Üzerine Çıkmaması Gerekmektedir. Ayrıca
– AYNI KİŞİLERİN;
Başka Bir Ticari, Zirai veya Mesleki Faaliyet Dolaysıyla Gerçek Usulde Gelir Vergisine Tabi Olmamaları da Gerekir.
__ BASİT Usulde Vergiye Tabi Olanların;
– Yıllık Alış, Satış ve Hasılat Tutarlarının Kanunda Belirlenen SINIRLARI AŞMAMASI Gerekir.
– Açıklanan Şartları Yıl İçinde KAYBEDEN Mükellefler, Ertesi Yıldan İtibaren GERÇEK Usule, (İşletme Hesabı Esasına) Geçmek Zorundadırlar.
3.ÜNİTE
__ ÜCRET: İŞ Kan. mad.32’de ” Genel Anlamda Ücret Bir Kimseye Bir İş Karşılığında İşveren veya Üçüncü Kişiler Tarafından Sağlanan ve Para ile ÖdenenTutardır” Şeklinde Tanım.
__ ASGARİ Geçim İndirimi
= Birey ya da Ailenin Toplam Gelirinden Asgari Geçim Seviyesini Sağlayacak Bölümünün Düşülerek VERGİ DIŞINDA Bırakılmasıdır.
__ KARŞILIKLI Olmak Şartı
= Ülkemizdeki Elçilik ve Konsoloslukların Bağlı Oldukları Ülkelerdeki Elçilik ve
Konsolosluklarımızda Çalışan Memur ve Hizmetlilerimizin Aldıkları Üretlerin Aynı Şekilde O Ülkede de Gelir Vergisinden veya Benzeri Bir Vergiden İstisna Edilmiş Olması Anlamına Gelir.
__ MUTASARRIF
= Bir Mal veya Hak Üzerinde Fiilen Kullanma Yetkisi Olan Kişidir.
__ ZİLYETLİK
= Taşınır veya Taşınmaz Bir Mal Üzerindeki Fiili Hakimiyettir.
__ İRTİFAK* HAKKI Sahibi
= Bir Gayrimenkulden Özel Bir *Hukuki Sebebe Dayanarak (Tapu Siciline Tescil Edilmek Suretiyle) Yararlanma Hakkı Bulunan Kişidir
__ İNTİFA HAKKI Sahibi
= Bir Menkul veya Gayrimenkul Mal yada Hak Üzerinde Yararlanma ve Kullanma Hakkı Olan Kişilerdir
__ İRAT
= Teknik Bir Buluşun ( İcadın) Resmen Teyit Edilmesi, Belgelendirilmesidir.
__ GAYRİMENKUL Kiralarında _ STOPAJ Oranı = %20’dir.
– Gayrimenkul Sermaye İradı Beyannamesi = İzleyen Yılın Mart Ayında Verilir
– VERGİSİ ise = 2 Taksit Halinde Mart ve Temmuz Ay.Ödenir.
__ EMSAL Kira Bedeli
= Kira Bedelinin Gerçekte Olandan Düşük Beyan Edilmesini Önlemeye Yarayan,
Bir Vergi GÜVENLİK Müessesesidir.
__ EUROBOND
= Uluslararası Piyasalarda İşlem Gören,Yabancı Para Cinsinden, UZUN Vadeli Yatırım Aracıdır.
__ REPO
= Genellikle Bankaların Kurumsal veya Bireysel Yatırımcıya Hazine Bonosu, Devlet Tahvili Gibi Sabit Getirili Bir Menkul Kıymeti SATMASI ve
Bu Menkul Kıymeti, Önceden Belirlenen Bir Fiyattan İleri Bir Tarihte
GERİ Satın Almak Üzere Anlaşma Yapmasıdır.
__ ENDEKSLEME ile
= Elde Edilen Kazançların Enflasyon ETKİSİNİN Giderilmesine Çalışılır.
__ NOMİNAL İktisap Bedeli
= Para, Çek, Senet, Hisse Senedi, Tahvil, Pul vb Menkul Kıymetlerin Üzerinde
Yazılı Olan DEĞERDİR.
__ Şirketlerin NEVİ (Tür) Değiştirmesi
T.Ticaret Kan.152.mad Şu Şekilde Tanımlan.” Bir Ticaret Şirketinin Nevinin Diğer Bir Ticaret Şirketi Nevine Çevrilmesi Kanunda Aksine Hüküm Olmadıkça, Yeni Nev’e Ait Kuruluş Merasimine Tabidir; Böylece Yeni Nev’e Çevrilen Şirket Eskisinin Devamıdır.”
_______ DİKKAT: ( Başlığındaki Bilgiler)
__ Fikir ve Sanat Eserleri Kanun. ESER,
” Sahibinin Hususiyetini Taşıyan ve İlim ve Edebiyat, Musiki, Güzel Sanatlar veya Sinema Eserleri Olarak Sayılan Her Nevi Fikir ve Sanat Mahsulleri ” Şeklinde Tanımlanmıştır.
__ BORÇLAR Kanunu Açısından;
Kiracı, Kiraya Verenin Yazılı Rızasını Almadıkça, Kiralanan Malı veya Kullanım Hakkını Tamamen veya Kısmen Başkasına Devredemez.
__ GELİR Ver. Kan.70.mad.say.Belirlenen MAL ve Hakların Tamamı İçin,
– Emsal Kira Bedeli Esası Uygulanır.
– Örn.; Arama, İşletme ve İmtiyaz Hakları ve Ruhsatları, Sinema ve Televizyon Filmleri, Ses ve Görüntü Bantlarının Kiraya Verilmesinden Elde Edilen Gelirlere de Emsal Kira Bedeli Esası Uygulanır.
__ MENKUL Sermaye İratlarında
Olduğu Gibi, DEĞER Artışına Konu Kazançların Bir TİCARİ İşletme Tarafından Elde Edilmesi Durumunda, Bu Kazançlar; Ticari KAZANÇ Hükümlerine Göre Vergilendirilir.
___ STOPAJ
Gerçek Ücret (Safi Ücret) Üzerinden Yapılmaktadır.
__ SAFİ ÜCRET
İşveren Tarafından Verilen Para ve Diğer Maddi Menfaatler Toplamından, 63.mad.yaz.İndirimlerin Yapılması Suretiyle Bulunur.
__ SAFİ ÜCRETe Ulaşmak (63.mad.say.)
İçin Yapılabilecek indirimlere Örnekler
– Emeklilik Adiatı
– SSK primleri
– Şahıs Sigortalarına Ödenen Primler
– Sendikalara Ödenen Aidatlardır.
__ ÜCRET (KavramıTanımı GVK m.61’de )
= İşverene Tabi ve Belirli Bir İş Yerine Bağlı Olarak Çalışanlara Hizmet Karşılığı Verilen Para ve Ayınlar ile Sağlanan ve Para ile Temsil Edilebilen Menfaatlerdir.
__ İŞYERİ (Kavramı Tanımı VUK m.156’da )
Mağaza/ Yazıhane/ İdarehane/ Muayenehane, İmalathane/ Şube/ Depo/ Otel/ Kahvehane, _____ Eğlence ve Spor Yerleri, Tarla/ Bağ/ Bahçe/ Çiftlik,… Madenler/ Taşocakları, _____ İnşaat Şantiyeleri… gibi Ticari, Sınai Zirai veya Mesleki Bir Faaliyetin İcrasına Tahsis Edilen veya Bu Faaliyetlerde Kullanılan Yerdir.
Ücretler Safi Ücret Üzerinden Vergilenir.
__ SERBEST Meslek Faaliyetinin
TEMEL ÖZELLİKLERİ
– Şahsi Bilgiye, İhtisasa veya Emeğe Dayanmalıdır,
– İŞverene Tabi Olmadan Yapılmalıdır
– Ticari Mahiyette Olmamalıdır
– Süreklilik Unsuru Taşımalıdır.
– Serbest Meslek Faaliyetinde;
SERMAYE İkinci Planda Kalmaktadır.
– Faaliyet Sahibinin Özellikleri Ön Plandadır.
_ Örn.: Bir Avukat yada Doktorun Faaliyeti
Serbest Meslek Faaliyetidir.
__ Serbest Meslek KAZANCI Belir.
DÜŞÜLEBİLECEK Giderleri-GVK 68.mad.
– İşle İlgili Seyahat Giderleri
– İş Yeri ile İlgili Yapılan Giderler
– İşte Kullanılan Taşıtların Giderleri
Mesleki Faaliyet İçin
– Alınan Mal ve Hizmetlerin Alım Bedeli
– Meslek Odalarının Aidatları
– Emekli Sandıklarına Ödenen Giriş ve Emeklilik aidatları
– Mesleki Yayınlar İçin Ödenen Bedeller gibi giderler…
___ SERBEST Mes.Kazancı MUAFLIĞI
– Şartlar VUK-155.mad.Yeralmaktadır:
Ebe/ Sünnetçi/ Sağlık Memuru/ Arzuhalci/
Rehber gibi Serbest Meslek Sahipleri
Bazı Şartlara Uymaları Durumunda
Gelir Vergisinden MUAF Tutulmuştur.
– Muayenehane, Yazıhane, Atölye gibi
ÖEL İş Yerleri Açmamak,
– Çalışılan Yere Tabela, Levha gibi Mesleki Faaliyette
Bulunduğunu Gösteren Alametleri Asmamak
– Devamlı Şekilde Mesleki Faaliyette Bulunduğunu
Gösteren İlanlar Yapmamak
– Serbest Mesleki Faaliyette Bulunmak Üzere
Mesleki Teşekküllere Kaydolmamak.
__ Bu ŞARTLARDAN
– Birinin İhlal Edilmiş Olması
= Muafiyetten Yararlanmayı Engellememektedir.
– İkisinin İhlal Edilmiş Olması Durumunda ise
= Muafiyet Hakkı Ortadan Kalkmaktadır.
_ GELİR Vergisi Kan.70. mad.say.Belirlenen
Mal ve Hakların Tamamı İçin Emsal Kira
Bedeli Esası Uygulanır.
– Örn.; Arama, İşletme ve İmtiyaz Hakları ve
Ruhsatları, Sinema ve Televizyon Filmleri,
Ses ve Görüntü Bantlarının Kiraya Verilmesinden
Elde Edilen Gelirlere de Emsal Kira Bedeli Esası Uygulanır.
__ MENKUL Sermaye İratlarında
Olduğu Gibi, Değer Artışına Konu Kazançların Bir Ticari İşletme Tarafından Elde Edilmesi Durumunda, Bu Kazançlar; Ticari Kazanç Hükümlerine Göre Vergilendirilir.
___ GVK- 70.mad.Sayılan
” MAL ve Hakların Sahipleri, Mutasarrıfları, Zilyetleri, İrtifak ve İntifa HAKKI Sahipleri veya Kiracıları Tarafından Kiraya Verilmesinden Elde Edilen İratlar
Gayrimenkul SERMAYE İradı” Olarak Kabul Edilmiştir.
__ GAYRİMADDİ Mallar
– Arazi/ Bina/ Maden Suları/ Madenler – Motorlu Nakil Vasıtaları Her Türlü Motorlu
Araç Makine ve Tesisat Gemi ve Gemi Payları
__ GAYRİMADDİ Haklar
– Arama, İşletme ve İmtiyaz Hakları ve Ruhsatları
– Marka/ Ticaret Ünvanı/ Desen/ Model/ Televizyon Filmi Ses ve Görüntü Bantları
– Telif Hakları/ İhtira Beratı (Buluş, İcat Belgesi)
___ MENKUL Sermaye İRADI Sayılanlar
– Devlet tahvili ve Hazine Bonosu Faizleri ile
Diğer Her Türlü Tahvil ve Bono Faizleri
Eurobond Faizleri
– Repo Gelirleri
– Mevduat Faizleri
– Faizsiz Olarak Kredi Verenlere Ödenen Kâr Payları ile
Kâr ve Zarar Ortaklığı Belgesi Karşılığı Ödenen Kâr Payları
ve Özel Finans Kurumlarınca Kâr ve Zarara Katılma Hesabı
Karşılığında Ödenen Kâr Payları (İslam Banka.ve İşletmeciliği)
– Her Nevi Hisse Senetleri Kâr Payları
– Sermaye Piyasası Kanunu’na göre Kurulan Yatırım Fonları
Katılma Belgelerine Ödenen Kâr Payları
– İştirak Hisselerinden Doğan Kazançlar (Limitet Şirket
Ortakları İş Ortaklıklarının Ortakları ve Adi Komandit
Şirketlerde Komanditerlerin Kâr Payları ile Kooperatiflerin
Dağıttıkları Kazançlar Bu Gruba Dâhildir)
___ DİĞER Kazanç ve İratlar
2 Ayrılır.
1- DEĞER Artış Kazancı
2- ARIZİ Kazançlar
__ DEĞER Artış Kazancı
Gelir Ver.Kanunu 80.mad.say.Mallar ve Hakların Elden Çıkarılması (Satılması)
_ ELDEN Çıkarma Deyimi; ” Mal ve Hakların
= Satılması
= Bir İvaz Karşılığında Devir ve Temliki
= Trampa Edilmesi – Takası
= Kamulaştırılması Devletleştirilmesi
= Ticaret Şirketlerine Sermaye Olarak Konulmasını” İfade Etmektedir
__ ARIZİ Kazançlar GVK m.82’de düzen.
Örnek olarak;
– SÜREKLİLİK Göstermeyen
Ticari ve Serbest Meslek Faaliyetlerinin
İcras›ndan Elde Edilen Kazançları
– Ticari veya Zirai Bir İşletmenin Faaliyeti ve
– Serbest Meslek Faaliyetinin Durdurulması veya
Terk Edilmesi Karşılığınnda Elde Edilen Kazançları ve
– Gayrimenkullerin Tahliyesi veya Kiracılık Hakkının
Devri Karşılığında Alınan Tazminat ve Hava Parası
4.ÜNİTE
__ TARH
Vergi Alacağının Kanunlarında Gösterilen
– MATRAH ve NİSPETLER Üzerinden
Vergi Dairesi Tarafından Hesaplanarak Bu Alacağı Miktar İtibariyle Tespit Eden İdari Muameledir.
__ BEYAN SINIRI
– Gayrimenkul Sermaye İradı
– Menkul Sermaye İradı ve
– Ücret Gelirlerinde
Elde Edilen Yıllık Gelir Toplamının Belirlenen SINIRI Aşması Durumunda,
Stopaj Yapılmış Olmasına Rağmen Beyanname Verme Yükümlülüğü de Olduğu Anlamına Gelmektedir.
__ YERSELLİK İlkesi
Devletlerin COGRAFİ Sınırları İçinde Yaşayan (Kendi Tabiiyetinde olsun veya olmasın) Herkesten, Vergi Almak İstemesini İfade Etmektedir.
__ İŞ YERİ
Vergi Usul Kan.156.mad.
– Ticari, Sınai, Zirai veya Mesleki Bir Faaliyetin İcrasına Tahsis Edilen veya Bu Faaliyetlerde Kullanılan Yer Şeklinde Tanımlanmıştır.
__ DAİMİ TEMSİLCİ
Bir Hizmet veya Vekâlet Akdi ile Temsil Edilene Bağlı Olup, Onun NAM ve HESABINA, Belli Edilen veya Edilmeyen Bir Süreyle Ticari İşlemler Yapmaya Yetkili Olan Kişidir.
__ Ticari MÜMESSİL
TACİR Tarafından İşletmeyi Yönetmek ve Temsil Etmek Üzere Yetki Verilen Kişidir.
__ Ticari VEKİL ise,Ticari Mümessil Sıfatı Olmaksızın İşletmenin Belirlenen
BAZI İşlerini Yapmak Üzere Yetki Verilen Kişidir.
__ ACENTE
– Bağımlı Bir Sıfatı Olmadan, – Belli Bir SÖZLEŞMEYE Dayanarak,
– Belirli Bir Yer veya Bölgede Daimi Olarak Bir İşletmeyi İlgilendiren Sözleş. Aracılık Etmeyi veya Sözleşmeleri O İşletme Adına Yapmayı Meslek Edinen Kişidir.
__ DAR Mükellefiyette
Verginin Tarhında, Mükellefin Daimi Temsilcisi, Bu Yoksa, Bu Kazanç ve İratları
Dar Mükellefe Sağlayanlar MUHATAP Alınır.
__ İsteğe Bağlı MÜNFERİT
Beyannamenin Konusunu Vergisi Kaynakta Kesilen – TELİF ve PATENT Hakkının
Satışından Elde Edilen Gelirler Oluşturur.
_______ DİKKAT (Başlığındaki Bilgiler)
__ BİRDEN Fazla İşverenden Ücret Alınması Halinde, Birinci İşverenden Alınan Ücretin Hangisi Olacağını Mükellef SERBESTÇE Belirleyebilecektir.
__ MEDENİ Hukukta İkametgâh
Yerleşmek Niyetiyle Oturulan Yer Olmasına Rağmen, – VERGİ Hukukunda İkametgâh; Mükellefiyet Tesisine Yönelik Ticari, Ekonomik Faaliyetlerin
Yapıldığı, Yoğunlaşıldığı Yer Olarak Kabul Edilmektedir.
– Vergi Hukukunda İkametgâh
MALİ İkametgâh Şeklinde de İsimlendirilmektedir.
__ STOPAJ MATRAHI Olarak;
– ÜCRETLER Açısından; İndirimler Yapıldıktan Sonra Kalan SAFİ Tutar.
– DİĞER Gelirlerde ise; GAYRİ Safi Tutarlar Esas Alınmaktadır (GVK m.96).
__ BEYANNAME Verilmeyen ve
__ TOPLAMA Yapılmayan Haller; (Özet olarak) – Bazı Stopaj Yoluyla Vergilendirilmiş Gelirleri, – Bazı İstisna Sınırları İçinde Kalan Gelirleri ve
– Stopaja Maruz Kalmamasına ve İstisna Kapsamında Bulunmamasına Rağmen, Miktarı Düşük Olan Menkul ve Gayrimenkul Sermaye İratlarını Kapsamaktadır.
__ MUTLAK Anlamda BEYANNAME Verilmesi GEREKLİ Gelirler -GVK m.85’de düz.
1-) Tacirler, Çiftçiler ve Serbest Meslek Erbabı
Ticari, Zirai ve Serbest Meslek Faaliyetlerinden
Kazanç Elde Etmeseler Bile,
Yıllık Beyanname Vermek Zorundadır (GVK m. 85)
_ ÇİFTÇİLER Kavramı ile Kastedilenler; İflletme Esasına veya Bilanço Esasına göre
GERÇEK Usulde Vergilenen Çiftçilerdir
_TACİRLER Kavramı ile ise; İşletme veya Bilanço Esasına göre Gerçek Usulde
Vergilenen Tacirler Yanında BASİT Usulde Vergilenen Tacirler de Kastedilmektedir.
Vergisi Stopaj Yoluyla Alınmamış Ücret Gelirleri,
2-) Tutarı Toplamı GVK m.86 Yazılı TUTARI Aşan,İstisnaya Konu Olmamış ve Üzerinden Stopaj YapılmamışMenkul, Gayrimenkul Sermaye İratları
3-) Kazanç ve İratların İSTİSNA Haddini Aşan Kısımları
__ BEYANNAME Verme
Sınırının AŞILMASI Halinde,
Beyan Mecburiyeti Bulunan Gelirler Şartlı Beyan Dışılık
Hallerinde, ŞARTLARIN Aşılması Durumunda da
BEYAN Yükümlülüğü Doğmaktadır.
_ BU Grup Gelirler;
– Stopaja Maruz Kalmıştır,
– Ancak Kanun Koyucu, Tutarın Belirlediği Sınırın
Üstünde Olmasından Dolayı, Ayrıca
Beyanname Yoluyla Vergilendirilmesini de Arzulamıştır.
__ GELİR TOPLAMI
Beyanname Verme Sınırını AŞANLAR;
– Menkul Sermaye İradı
– Gayrimenkul Sermaye İradı Gelirleri İçin de
Beyanname Vermek Zorundadırlar veya
Verdikleri Beyannameye Bu Gelirleri de Dâhil Edeceklerdir.
__ YILLIK Beyannamenin Verileceği YER
– Mükellefin İkametgâhının Bulunduğu Yer
= Vergi Dairesine Veril.Gerekir.
– Gayrimenkul Sermaye İratları ile İlgili Beyanname de Gayrimenkulün Bulunduğu Yer Vergi Dairesine Değil, İradı Elde Eden Mükellefin Bulunduğu Yer
= Vergi Dairesine Verilecektir.
– Eğer Mükellefin İşyeri ve İkametgâhı AYRI Vergi Daireleri Bölgesinde Bulunuyorsa; Maliye Bakanlığının Uygun Görmesi Kaydıyla, Beyanname
= İş Yerinin Bulunduğu Yer Vergi Dairesine Verilebilir.
__ YILLIK Beyannamenin Ver.ZAMAN
= Geçmiş Takvim Yılıdır.Mükellefler Vergilerini Gelirin Elde Edildiği Yılı İzleyen Yılda Ödemektedirler.
__ SON Düzenlemeye Göre Beyannameler:
_ Gelirin Sadece Basit Usulde Tespit Edilen
Ticari Kazançlardan İbaret Olması Durumunda;
= İzleyen Yılın Şubat Ayının 25. Günü Akşamına Kadar,
_ DİĞER Hallerde ise;
= Ertesi Takvim Yıl.Mart Ay.25.Günü Akşamına Kadar Verilir (GVK m. 92)
_ BEYANNAMELER, = Vergiyi Tarha Yetkili Vergi Dairesine Verilmektedir.
– Mükellef Beyannameyi; = Bizzat Götürüp Elden Verebilir,
= Günümüzde Beyannameler Daha Çok İnternet Üzerinden Verilir Hale Gelmiştir (E-Beyan)
__ Aşağ.Giderlerin Matrahtan ve Gelir Unsurlarından İndirilmesine İZİN Verilmemiştir (GVK m.90)
1- Gelir Vergisi ile Diğer Şahsi Vergiler ve Her ne Şekilde Olursa Olsun VERGİ Cezaları ve PARA Cezaları
2- AATUHK Hükümlerine Göre Ödenen Cezalar, Gecikme ZAMLARI ve FAİZLER
3- VUK Hüküm. Göre Ödenen Gecikme Faizleri.
__ GELİR Vergisinin ORANI
Gelir Ver.Tabi Gelir.Uygulanan ARTAN Oranlı Tarife;
= %15 ’den _ Başlamakta
= %20 ve %27 _ Oranlarının Arkasından
= %35’ de _ Sonlanmaktadır.
__ YABANCI Memleketlerde
Elde Edilen KAZANÇ ve İRATLAR:
1-) Mükellefin Bunları Türkiye’de, Hesaplarına İNTİKAL Ettirdiği Yılda
2-) Türkiye’de Hesaplara İntikal Ettirilmemesinin, Mükellefin İradesi Dışındaki Sebeplerden İleri Geldiği Kanıtlanmışsa, Mükellefin Bunlara Tasarruf Edebildiği Yılda Elde Edilmiş Sayılır.
___ GELİR Ver.ÖDENMESİ (Taksitler)
_ Yıllık Beyanname ile Bildirilen Gelir Üzerinden Hesaplanacak Vergi;
= ŞUBAT Ayının 25.Günü Akşamına Kadar
Verilmesi Gereken Beyanname ile Bildirilen Gelir Üzerinden TAHAKKUK Ettirilen Gelir Vergisi, = Şubat ve Haziran Aylarında Olmak Üzere 2 Eşit Taksitte,
= MART Ayının 25. günü Akşamına Kadar Verilmesi Gereken Beyanname ile Bildirilen Gelir Vergisi ise; = Mart ve Temmuz Aylarında Olmak Üzere 2 Eşit Taksitte Ödenir (GVK m.117)
__ GEÇİCİ Verginin Matrahı ve Mahsubu Geçici Vergi Matrahı; GVK ’da Yer Alan,
TİCARİ ve MESLEKİ Kazançların Tespitine İlişkin Hükümlere Göre Belirlenmektedir. Bu Belirlemede,
– İndirim ve İstisnalar ile VUK’un (Amortisman, Karşılık, Reeskont gibi Uygulamalar Dâhil) Değerlemeye ait Hükümleri de Dikkate Alınmakta, Dönem Sonu Mal Mevcutları KAYITLAR ÜzerindenTespit Edilmektedir.
_ Bu Şekilde Bir Yıl Boyunca Ödenen
Geçici Vergi, Ertesi Yıl Mart Ayında, Gerçek Tutarı Hesaplanan Gelir Vergisinden Düşülür;
= Mükellef Kalan BORCUNU da,
Vergi Dairesine 2 Eşit Taksitte Öder,
= Mükellefin ALACAKLI Olması Durumunda ise; Bu Alacak, Varsa Mükellefin
DİĞER Vergi Borçlarına MAHSUP Edilir.
_ Bu Mahsuplara Rağmen,= Kalan Geçici Vergi Tutarı Var ise; O Yılın Sonuna Kadar Yazılı Olarak Talep Edilmesi Halinde Mükellefe RET ve İADE Olunur.
__ DAR Mükelleflerin
YILLIK Beyanname ile BİLDİRMEK Zorunda Oldukları GELİRLERİ -GVK 86.mad.2.Bend.
– TİCARİ Kazançlar
– Gerçek Usulde Tespit Edilen ZİRAİ Kazançlar
– Vergi Kesintisine Tabi Tutulmamış Gayrimenkul SERMAYE İratlarıdır.
_ YILLIK Beyannamenin Verileceği YER
– Türkiye’de vede Vergi Muhatabı MEVCUTSA;
= Onun Türkiye’de Oturduğu Yerin
– Türkiye’de Vergi Muhatabı YOKSA;
= İş Yerinin (İş Yeri Birden Fazla ise,
Bu İşyerlerinden Herhangi Birisinin)
Bulunduğu Yer Vergi Dairesine Verilir (GVK m.92/2)
__ MÜNFERİT Beyanname
Dar Mükellefiyete Tabi Olanların Yıllık Beyanname ile Bildirmeye Mecbur Olmadıkları Kazanç ve İratlardan Vergisi TEVKİF Suretiyle Alınmamış
Olanların Bildirilmesine Mahsustur.(GVK 84 -bent 3)
__ İSTEĞE Bağlı Münferit Beyanname Dar Mükellefin Elde Ettiği Gelir, Sadece
Telif ve Patent Haklarının Satışından Elde Ettiği Gelirden İbaret ve Bu Gelirin,
Vergisi Kaynakta Kesilerek Alınmışsa, Bu Gelir İçin DAR Mükellef İsterse Münferit Beyanname Verebilecektir.
_ MÜNFERİT Beyanname;
Kazancın Elde Edildiği Tarihten İtibaren
= 15 Gün İçinde İgili Vergi Dairesine Verilmek Zorundadır.
723 TÜRK VERGİ SİSTEMİ ( FİNAL ) DENEME SINAVI / BAŞARILAR
Aşağıdakilerden hangisi kurumlar vergisinin mükellefi değildir?
A) İş ortakları
B) Kooperatifler
C) Paylı komandit şirketler
D) Adi komandit şirketler
E) İktisadi kamu kuruluşları
Aşağıdakilerden hangisi kurumlar vergisinden muaf tutulan kurumlardan değildir?
A) Okullar
B) Özelleştirme fonu
C) Hastaneler
D) Ziraat Bankası
E) Müzeler
Kurumlar vergisinde oran % kaçtır?
A) %20 B) %30 C) %3 D) %15 E) %10
Aşağıdakilerden hangisi özel tüketim vergisi niteliğindeki harcama vergilerindendir?
A) BSMV
B) KDV
C) Gümrük vergisi
D) Damga vergisi
E) Harçlar
Aşağıdakilerden hangisi teslim ve hizmet sayılmaz?
A) Malların işletmeden çekilmesi
B) Radyo ve televizyon hizmetleri
C) Malın ödünç verilmesi
D) Yarışma tertiplenmesi
E) At yarışı tertiplenmesi
KDV’de genel nispet % kaçtır?
A) %10 B) %18 C) %1 D) %20 E) %5
İthalat vergilerinde tarh zaman aşımı süresi kaç yıldır?
A) 7 B)10 C) 5 D) 1 E) 3
Aşağıdakilerden hangisi özel tüketim vergisinde yer alan 4 sayılı tarifede yer alan unsurlardan biridir?
A) Binek oto
B) Benzin
C) Tütün
D) Havyar
E) Motorin
Damga vergisinin beyanname ile bildirildiği hallerde vergi ne zaman ödenir?
A) İzleyen ayın 26. günü
B) İzleyen yılın Ocak ayının 26. günü
C) İzleyen ayın 23. günü
D) İçinde bulunulan ayın 26. günü
E) İçinde bulunulan ayın 23. Günü
Motorlu taşıtlar vergisinde yetkili vergi dairesi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Taşıtların kayıt ve tescilinin yapıldığı yer vergi dairesi
B) Taşıtın sahibinin ikametgahının bulunduğu yer vergi dairesi
C) Taşıtın sahibinin iş yerinin bulunduğu yer vergi dairesi
D) Taşıtın sahibinin kurumlar vergisi mükellefi olarak bağlı
bulunduğu yer vergi dairesi
E) Taşıtın sahibinin gelir vergisi mükellefi olarak bağlı bulunduğu
yer vergi dairesi
Verginin konusunun karşılıksız mal geçmesi olduğu vergi türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Emlak vergisi
B) Motorlu taşıtlar vergisi
C) Veraset ve intikal vergisi
D) Kurumlar vergisi
E) Gelir vergisi
Bina vergisi konutlar için Büyükşehir Belediye sınırları dışında binde kaçtır?
A) ‰1 B) ‰2 C) ‰4 D) ‰6 E) ‰8
Aşağıdakilerden hangisi gelir vergisinin özelliklerinden değildir?
A) Gelir kişiseldir.
B) Gelir yıllıktır.
C) Gelir gerçektir.
D) Gelir safidir.
E) Gelir objektiftir.
Aşağıdakilerden hangisi ticari kazanç kapsamında değildir?
A) Diş protezciliği
B) Diş hekimliği
C) Coberlik
D) Otelcilik
E) Mal alım-satımı ile sürekli uğraşmak
Aşağıdakilerden hangisi GVK’na göre indirilebilecek giderlerden değildir?
A) Reklam gideri
B) Envanterde kayıtlı taşıt gideri
C) VUK hükümlerine göre ayrılan amortismanlar
D) Helikopterin amortisman gideri
E) Sendikalara ödenen aidatlar
Hayvan ve hayvan ürünlerinin borsaya tescil edilmeden satışında stopaj oranı % kaçtır?
A) %1 B) %2 C) %3 D) %4 E) %6
Serbest meslek faaliyetinin bir işverene tabi olarak yapılması durumunda elde edilen kazanç nasıl nitelendirilir?
A) Serbest meslek kazancı
B) Menkul sermaye iradı
C) Gayrimenkul sermaye iradı
D) Ücret
E) Diğer kazanç ve iratlar
Aşağıdakilerden hangisi gayrimenkul sermaye iradının mükelleflerinden değildir?
A) İrtifak hakkı sahibi
B) İntifa hakkı sahibi
C) Kiracı
D) Sahip
E) Emlakçı
Beyanname posta ile gönderildiği zaman kaç gün içinde tarh edilir?
A) 3 B) 5 C) 7 D) 10 E) 15
Geçici vergi beyannamesi ne zaman ödenir?
A) Mayıs ayının 17. günü
B) Nisan ayının 25. günü
C) Mart ayının 25. günü
D) Mayıs ayının 25. günü
E) Şubat ayının 23. Günü
CEVAPLAR
1
D
2
D
3
A
4
A
5
C
6
A
7
E
8
D
9
A
10
A
11
C
12
A
13
E
14
B
15
D
16
B
17
D
18
E
19
C
20
A
TÜRK VERGİ SİSTEMİ / FİNAL DENEME
1. Bir işyeri açmaksızın, motorlu nakil aracı kullanmaksızın perakende olarak değeri düşük olan mal satışı ile uğraşan mükellefin vergi karşısındaki durumu aşağıdakilerden hangisidir?
A) Basit usulde vergilendirilirler
B) İşletme hesabına göre vergilendirilirler
C) I. Sınıf tüccar olarak vergilendirilirler
D) Hesaplanan verginin % 20 sini öderler
E) Gelir vergisinden muaftırlar
2. Aşağıdakilerden hangisi basit usule tabi ol-manın genel şartlarından birisidir?
A) Mükellefin küçük hacimli işler yapması
B) Mükellefin küçük sanat işleriyle uğraşması
C) Mükellefin kendi işinde bilfiil çalışması
D) Mükellefin kırsal bölgelerde oturması
E) Mükellefin nakil vasıtası kullanmaması
3. Münferit beyanname gelirin iktisap edildiği tarihten itibaren kaç gün içinde verilir?
A) 7 gün
B) 15 gün
C) 1 ay
D) 4 ay
E) 1 yıl
4. Gelir vergisinde tam mükellef ve dar mükellef kavramları ile ilgili olarak aşağıdaki ifadeler-den hangisi yanlıştır?
A) Türkiye’de yerleşmiş olan yabancı uyruklu kişiler tam mükelleftir.
B) Belli ve geçici bir iş için Türkiye’de bulunan kişi, gelir vergisinin dar mükellefidir.
C) Bir takvim yılı içinde Türkiye’de devamlı olarak altı aydan fazla oturanlar tam mükelleftir.
D) Türkiye’de sürekli olarak altı aydan daha az süreyle oturan gerçek kişiler dar mükellef sayılır.
E) Tutukluluk, hükümlülük veya hastalık gibi elde olmayan nedenlerle Türkiye’de alıko-nulmuş veya kalmış kişiler tam mükelleftir.
5. Aşağıdakilerden hangisi Kurumlar vergisi mükellefi değildir?
A) Anonim şirket
B) Kolektif şirket
C) Kooperatifler
D) İş ortaklıkları
E) Limitet şirket
6. Sermayesi paylara bölünmüş X Komandit Şirketinin 2013 yılı kazancı 800.000 TL’dir. Bu kazançtan komandite ortakların kar payı 200.000 TL, komanditer ortakların kar payı ise 600.000 TL’dir.
Bu şirketin kurumlar vergisi matrahı kaç TL’dir?
A) 800.000
B) 600.000
C) 460.000
D) 400.000
E) 200.000
7. 2013 yılının ilk 3 ayı için 100.000 TL gelir be-yan eden kurumun ödemesi gereken geçici vergi kaç TL dir?
A) 25.000
B) 15.000
C) 30.000
D) 20.000
E) 33.000
8. Türkiye’de katma değer vergisi ne zaman yürürlüğe girmiştir?
A) 1950
B) 1955
C) 1968
D) 1985
E) 2002
9. KDV oranın % 1 olduğunu kabul edersek, değirmenciden 100 liraya aldığı unu ekmek yapıp 200 liraya satan fırıncının hesapla-yacağı katma değer vergisi aşağıdakilerden hangisidir?
A) 10 lira
B) 20 lira
C) 30 lira
D) 60 lira
E) 50 lira
10. Aşağıdakilerden hangisi katma değer vergi-sinin kanuni mükellefi değildir?
A) Mal ve hizmet ithal edenler
B) Taşımacılık yapanlar
C) Konser tertipleyenler
D) İlan ve reklam işi yapanlar
E) Nihai tüketiciler
11. Aşağıdakilerden hangisi teslim sayılmaz?
A) Vergiye tabi malların işletmeden çekilmesi,
B) Vergiye tabi malların çalışanlara verilmesi,
C) Vergiye tabi malların vergiye tabi olmayan malların üretiminde kullanılması,
D) Vergiye tabi malların ödünç olarak verilmesi
E) Vergiye tabi malların zilyetliğinin devri.
12. Aşağıdaki motorlu araçlardan hangisi kayıt ve tescile tabi olduğu hâlde özel tüketim vergisine tabi değildir?
A) Otomobil
B) Yarış arabası
C) Traktör
D) Arazi taşıtı
E) Otobüs
13. Otomobillerin, sakatlık derecesi % 90’ın üze-rinde olan kişilerin adına kayıt ve tescilinde uygulanan özel tüketim vergisi istisnasından kaç yılda bir yararlanılır?
A) Her yıl
B) İki yıl
C) Dört yıl
D) Beş yıl
E) On yıl
14. Şans oyunları vergisinin konusuna giren iş-lem aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şans oyunlarından ikramiye kazanmak
B) Şans oyunları tertip etmek
C) Şans oyunlarına dair ilan yapmak
D) Şans oyunlarından kazanılan eşyayı satıp paraya çevirmek
E) Lunaparklarda şans oyunları oynamak
15. Mobil telefon aboneliğinin ilk tesisinde alınan maktu vergi hangisidir?
A) Banka Ve Sigorta Muameleleri Vergisi
B) Özel Tüketim Vergisi
C) Özel İletişim Vergisi
D) Eğitime Katkı Payı
E) Telsiz Kullanma Harcı
16. I. Bina vergisi
II. Arazi vergisi III. Veraset ve intikal vergisi IV. Yazlık vergisi Emlak Vergisi Kanunu yukarıdaki vergilerden hangisi ya da hangilerini kapsamına almak-tadır?
A) I ve II
B) I, II ve III
C) I, II, III ve IV
D) Yalnız I
E) I ve IV
17. Arsalarda bina vergisinin oranı, normal bele-diyelerde, binde kaçtır?
A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
E) 5
18. Veraset ve intikal vergisinde bir kişiye; ana, baba, eş ve çocuklarından ivazsız mal intikali halinde oran nasıl uygulanır?
A) İvazsız intikallerde uygulanacak vergi oranları aynen uygulanır
B) Veraset yoluyla intikallerde uygulanacak vergi oranları % 50 indirimli uygulanır.
C) İvazsız intikallerde uygulanacak vergi oranları % 50 indirimli uygulanır
D) Veraset yoluyla intikallerde uygulanacak vergi oranları aynen uygulanır
E) İvazsız intikallerde uygulanacak vergi oranları bir kat artırılarak uygulanır
19. 30 Haziran 2013 tarihinde satın aldığı binek otomobili ilk defa kayıt ve tescil ettiren bir kişinin Motorlu Taşıtlar Vergisi mükellefiyeti hangi tarihte başlar?
A) 1 Haziran 2013
B) 1 Ocak 2013
C) 1 Temmuz 2013
D) 1 Ocak 2014
E) 1 Mart 2013
20. Damga vergisinin mükellefi kural olarak aşa-ğıdakilerden hangisidir?
A) Kağıtları imal edenler
B) Resmi kurum ve kuruluşlar
C) Matbaa ve yayınevleri
D) Vergiye tabi kâğıtları tasdik edenler
E) Vergiye tabi kâğıdı imza edenler
TÜRK VERGİ SİSTEMİ / FİNAL DENEME CEVAP ANAHTARI
1E 11 D
2 C 12 C
3 B 13 D
4 E 14 B
5 B 15 C
6 B 16 A
7 D 17 C
8 D 18 C
9 A 19 B
10 E 20 E