Opsiyon İşlemi Mal, döviz, menkul değer, faiz gibi bir varlığı belirli bir sürede sabit bir fiyattan satın alma ve satma hakkı veren yatırım aracıdır. Opsiyon sahibi, belli bir prim karşılığı satın aldığı opsiyon sözleşmesini, sözleşmede belirlenen süre içinde veya sonunda kullanma hakkına sahip olmaktadır. Opsiyon sahibinin, vade sonunda opsiyonu kullanma zorunluluğu yoktur. Opsiyon hakkını alan …
KPSS;
Para Mal ve hizmetleri satın almaya, değer saklamaya ve değer ölçüsü görevi görmeye yarayan araca para denir. Bu tanıma göre paranın üç temel işlevi var: (1) Malların değiş tokuşuna aracılık etmek. (2) Değer ölçüsü görevi görmek. (3) Değer saklama görevi yapmak.Para talebi yani insanların parayı tutma isteği üç nedenle doğar: (1) Günlük ihtiyaçlarını karşılamak. (2) …
Reyting ya da Kredi Değerliliği Ölçüsü Bir ülke ya da şirketin kredi değerliliğinin ölçülmesine reyting (rating), bu ölçme işlemini yapan kuruluşlara da reyting kuruluşu deniyor. Başlıcaları Standard and Poor’s (S&P), Moody’s ve Fitch olan reyting kuruluşları, ülkeler için kredi ölçümlemesi yaparlarken (sovereign rating) ekonomik durum, siyasal durum ve riskler, yönetim riskleri gibi unsurları ele alıyorlar …
Sukuk Sukuk, Arapça’da sakk’ın çoğuludur. Sakk, finansal sertifikaları ifade eder görünse de yaygın kullanımda tahvil ya da bononun İslamdaki karşılığıdır. Yaygın kullanımda sukuk yanlışlıkla sakk’ın yerini almış ve tekil ya da çoğul ayrımına bakılmaksızın bu enstrümanın genel adı haline gelmiştir.Faizli tahvil ödünç paraya karşı verilen bir çeşit ödeme sözünün kağıda dökülmüş halidir. Vadesi geldiğinde alınan …
Troika Euro alanında ortaya çıkan borç krizi sırasında üye ülkelere yönelik olarak düzenlenen kurtarma paketlerinin hazırlanması ve uygulanmasını yürüten üç kuruluşun (Avrupa Komisyonu, Avrupa Merkez Bankası ve IMF) oluşturduğu gruba verilen isim. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Tobin Vergisi Tobin Vergisi ülkeye yatırım amacıyla gelen yabancı kaynakların uzun süre kalmasını sağlamak için uygulanan bir vergidir. Ülkeye faiz geliri elde etmek üzere gelen yabancı paralar için örneğin 6 aydan kısa sürede geri gidenlere, ülkede kaldığı sürece elde ettiği faiz ya da benzeri gelir üzerinden yüzde 2 – 3 ek vergi uygulanması halinde bu …
Taylor Kuralı ABD’li iktisatçı John Taylor tarafından geliştirilmiş olan ve kendi adını taşıyan bir para politikası kuralı. Buna göre merkez bankalarının kısa dönem borç verme faiz oranlarını, gerçekleşen gayrisafi yurtiçi hasıla ve potansiyel gayrisafi yurtiçi hasıla arasındaki fark ile gerçekleşen enflasyon ve hedeflenen enflasyon oranı arasındaki sapmalarla aynı yönde değiştirmesi gerekiyor. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Sterilizasyon Sterilizasyon, ekonomi bilimine tıp biliminden geçmiş bir deyim. Tıpta sterilizasyon, bir cismin içindeki ya da üzerindeki mikropları bir takım temizleyici maddeler aracılığıyla temizlemek, etkisiz hale getirmek anlamına geliyor.Ekonomi biliminde sterilizasyon, cari açık ya da fazlanın para arzındaki değişimler aracılığıyla yaratabileceği olumsuz etkileri gidermek ya da en aza indirebilmek için yürütülen para politikası uygulamaları için …
Slumpflasyon Bir ekonomide enflasyon olgusu yaşanırken ekonomi küçülüyorsa o ekonomide slumpflasyon (enflasyon içinde küçülme) hali var demektir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Resesyon Resesyon ekonomide küçülme halidir. Bununla birlikte ekonomide bir çeyreklik dönemde yaşanacak bir küçülme hali resesyon olarak tanımlanmamaktadır. Genel olarak ekonomik faaliyetlerin daralması, küçülmesi olarak ifade edilse de son yıllarda çok daha spesifik bir tanımlama getirilmiştir. Buna göre eğer bir ekonomide üst üste iki çeyrek GSYH küçülmesi yaşanmışsa o ekonomide resesyon söz konusu demektir. İlgili …
Reel döviz kuru Reel döviz kuru, iki ülkenin para birimleri arasında geçerli olan nominal döviz kuruyla aynı mal ya da mal gruplarının bu iki ülkede geçerli satış fiyatlarının karşılaştırılmasıyla hesaplanan kurdur. Nominal döviz kurunun hangi oranda gerçekçi olduğunu gösterir. Reel döviz kurunu tam olarak hesaplayabilmek için karşılaştırmaya esas alınan mal ya da malların iki ülkede …
Paradigma Yunanca para (benzer) ve deiknunai (göstermek) kelimelerinden türetilmiş olan paradigmayı bir alandaki yazılı ve yazılı olmayan kuralların tümü, ya da daha basit biçimde, bir alandaki geçerli model olarak tanımlamak mümkün. Uzun süre yalnızca gramere yönelik teknik bir kavram olarak kullanılmış, sonra fizik bilimlerde kullanılmaya başlanmış, ancak yirminci yüzyılının ikinci yarısında Thomas Kuhn tarafından sosyal …
Para Politikası Araçları Para politikası denildiğinde üç grupta toplanabilecek alt politikalar anlaşılıyor. Birinci grupta dolaysız para politikası araçları yer alıyor. Bunlar: (1) Kredi tavanı, (2) Faiz denetimi, (3) Diğerleri. İkinci grupta dolaylı para politikası araçları yer alıyor: Bunlar: (1) Reeskont politikası, (2) Açık piyasa işlemleri (APİ), (3) Karşılıklar politikası. Üçüncü grupta enflasyon hedeflemesi yer alıyor. …
Özelleştirme Özelleştirme dar anlamda kamu kesimi elinde bulunan şirket paylarının özel kesime aktarılması, geniş anlamda ise kamu kesimi tarafından yönetilen üretim birimlerinin yönetiminin özel kesime devri olarak tanımlanabilir. Konuya dar tanım çerçevesinde yani kamu mülkiyetinin ya da şirket paylarının özel kesime aktarılması olarak bakarsak iki durumla karşılaşabiliriz: (1) Kamu kesimi, elinde bulunan bir şirketin mülkiyetini …
Borç Stoku Bir devletin, şirketin ya da kişinin belirli bir tarih itibariyle birikmiş borç miktarına borç stoku deniyor. Kamu borç stoku denildiği zaman kamu kesiminin belirli bir tarih itibariyle birikmiş iç ve dış borçlarının toplam miktarı anlaşılır. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Altın Standardı Paranın değerinin belli ağırlıkta altının değerine bağlandığı parasal sisteme altın standardı ya da altın standardı sistemi adı veriliyor. Para sistemi 19. yüzyılın başlarından 1. Dünya Savaşının sonuna kadar yani yaklaşık yüzyıl kadar altın standardı esasına dayalı olarak yürütüldü. Bu sistem ilk kez 1821 yılında İngiltere’de uygulamaya kondu. 1937 yılından sonra sistemi uygulayan tek ülke …
Altın Altın, parlak, ağır ve kolay tepkimeye girmeyen bir metaldir. O nedenle dış etkenlerden fazlaca etkilenmez. Örneğin paslanmaz ve kararmaz. Saf haliyle son derecede yumuşak olduğu için kolay şekil verilebilir. Aslında iletkenliği bakırdan çok daha yüksektir ama az bulunduğu için iletken olarak kullanılamayacak kadar pahalıdır. Altının saflık derecesi ayar ya da karat denilen ölçüyle ölçülür. …
Akım Değişken Belli bir dönem içinde ölçülen değişkenlere akım değişken denir. Örneğin, gelir bir akım değişkendir, çünkü gelir belli bir dönem içinde ölçülür, ayda 1.000 TL ya da yılda 12.000 TL gibi. Bir ekonominin bir yılda ürettiği mal ve hizmetlerin fiyat cinsinden ölçülmesi anlamına gelen gayrısafi yurtiçi hasıla da üç aylı ve yıllık olarak ölçüldüğü için …
Açık Pozisyon (Short Position) Bir işletmenin döviz yükümlülüklerinin döviz varlıklarından daha büyük olması haline açık pozisyon denir. Örneğin, dolar kurunun 1,8 TL olduğu bir tarihte, bir bankanın toplam yükümlülükleri 1 milyar TL ve 200 milyon dolar, buna karşılık, toplam varlıkları 1 milyar TL ve 150 milyon dolar olsun. Bu durumda bankanın açık pozisyonu (200 milyon …
Açık piyasa işlemleri (APİ) Para politikası uygulaması açısından merkez bankalarının piyasadaki para miktarını artırmak ya da azaltmak amacıyla hazine kağıdı alım veya satım işlemlerini yapmasıdır. APİ çerçevesinde bu kağıtların alım satımı kesin alım satım olabileceği gibi geri satım vaadiyle alım (repo) ya da geri alım vaadiyle satım (ters repo) biçiminde de yapılabilir. İlgili Kategoriler Mülakat …
Açık (iç ve dış ekonomik denge açıkları) Bir ekonomide iki alt denge vardır: İç ekonomik denge ve dış ekonomik denge. İç ekonomik denge ikiye ayrılır. İlki özel kesim dengesidir. Tasarruf (S) yatırım (I) dengesi de denilen bu dengeyi şöyle gösterebiliriz: (S – I) İç dengenin ikinci alt dengesi kamu kesimi gelir (T) ve kamu kesimi …
ABD Merkez Bankası (Fed) ABD Merkez Bankası (Fed), 1913 yılında kurulmuştur. Fed’in kuruluş yasasında izleyeceği para politikası için üç temel amaç belirlenmiştir: En üst düzeyde istihdamın sağlanması, fiyat istikrarının gerçekleştirilmesi ve uzun dönemli faizlerin makul düzeyde tutulması. Fed’in yönetim yapısı Guvernörler Kurulu (Board of Governors), Açık Piyasa İşlemleri Kurulu (Federal Open Market Committee – FOMC) …
AB Tanımlı Genel Yönetim Nominal Borç Yükü Günümüzde AB tanımlı genel yönetim nominal borç stokunun GSYH’ya oranı bu amaçla kullanılmaktadır. Bu hesaplama yapılırken genel yönetim iç ve dış borç stoklarının toplamı alınmakta bu toplamdan ayarlama kalemleri (bu kalemler içinde düşülmekte ve bulunan tutar GSYH’ya bölünmektedir. AB tanımlı genel yönetim nominal borç stoku = Merkezi yönetim …
HUKUKUN TEMEL KAVRAMLARI Sosyal hayatı düzenleyen kurallar Din kuralları Ahlak kuralları Görgü kuralları Hukuk kuralları Hukuk Kurallarının Özellikleri Toplumsal hayatı düzenler Yaptırımı maddidir. Cebridir. (Devletin zor kullanma gücü) Devlet gücüyle desteklenmiştir. Geneldir. Soyuttur. (bir olaya değil benzer özellikler gösteren tüm olayları kapsayacak şekildi düzenlenmiştir.) Değişkendir. Süreklidir. Hukukun İşlevi Hukuk toplumda Barışı, Huzuru, Adaleti Güvenliği sağlar. …
TARİH SORU VE CEVAP ….. EN KALICI ÖĞRENME YÖNTENİ :: Eski Türk Devletlerinde yazılı hayata geç geçilmesinin temel nedeni nedir? CEVAP: Göçebe toplum olmaları Türeyiş Destanı hangi Türk Devletine aittir? CEVAP: Uygurlar Tarihte bilinen en uzun Türk destanı kime aittir? CEVAP: Manas Destanı Orhun Abideleri hangi alfabeyle yazılmıştır? CEVAP: Göktürk Alfabesi Göktürk Kitabelerini ilk defa …
1-Üniversite rektörleri kim tarafından atanır? Cumhurbaşkanı 2- Anayasa mahkemesi başkanı kaç yıl görev yapar? 4 yıl 3- Bakanlar kurulu kararlarına karşı açılacak iptal davalarına neresi bakar? Danıştay 4- Danıştay üyeleri kimler tarafından seçilir? 3/4′ü HSYK tarafından, 1/4′ü Cumhurbaşkanı tarafından seçilir. 5- Milletvekilinin düşürülmesine karşı açılan iptal davalarına hangi mahkeme bakar? Anayasa mahkemesi 6- Anayasa mahkemesi …
Semen Nedir? *Satım sözleşmesinde alıcının borcu. * Roma hukuku’nda birşeyin bedeli. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
SPOT PİYASA: Mal, döviz ve menkul kıymetlerin nakit para karşılığında ve hemen teslim kaydıyla satıldığı piyasalardır. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
PEÇELEME: Vergi yükümlüleri ve sorumluları özel hukuk biçimlerini ve kurumlarını olağan kullanımları dışında kötüye kullanarak vergi kaçırma amacı güdüyorlarsa bu amaca yönelen sözleşmelere peçeleme sözleşmesi adı verilir. örnek: (a) sahip olduğu binasını (b)’ye ivazsız kullandırmış ve (b) de (a)’ya belirli bir miktar faizsiz borç para vermiş olsun. taraflar arasındaki bu ilişki süreklilik arz ediyorsa karşımıza …
TEMSİLDE ADALET VE YÖNETİMDE İSTİKRAR > Anayasa, seçimlerin temsilde adalet ve yönetimde istikrar ilkelerini bağdaştıracak şekilde yapılmasını öngörmektedir. Temsilde adalet, tüm siyasal görüşlerin Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde temsilini gerektirirken; yönetimde istikrar ilkesi, daha kolay hükümet kurulabilmesi için Mecliste daha az sayıda siyasal parti bulunmasını amaçlamaktadır. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Negatif faiz oranı: Faiz oranının sıfırın altında olma durumudur. Teorik olarak imkansız gibi gözüken bir olgudur fakat, tasarruf oranı fazla olduğu durumlarda oluşabilir. Şöyle ki örneğin bankaya yatırılan mevduat miktarları bankaların beklediğinden ya da stoklayabileceğinden fazla olur ise, o banka yeni gelen mevduatları saklayabilmek için bir ek bedel isteyebilir. Yani artık parayı tutmak için bir …
Orta Gelir Tuzağı: Orta gelir seviyesine ulaşmış ekonomilerin, çok uzun yıllar boyunca bu seviyede kalıp, yüksek gelirli grup seviyesine sıçrayamamalarını ifade etmektedir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
İkame Etkisi > Tüketicinin malın fiyatı düştüğünde diğer mallara göre ucuzlayan maldan daha çok satın almasına denir. Ucuzlayan mal görece pahalı gelen mallar yerine ikame edilmektedir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Kameral Muhasebe Sistemi: Bütçe ile ilgili rakamların gelir ve giderlerin tahakkukunu tahsilatını bütçe tertibine göre veren bir sistemdir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Kazai Rüşt: Reşit olmayan birinin, olağanüstü bir durum söz konusu ise mahkeme kararı ile reşit olma hali İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Bir anayasanın ‘sert’ olduğunu gösteren özellikler: Değiştirilemeyecek maddeler içermesi Değiştirilmesi için özel (nitelikli) çoğunluk aranması (3/5, 2/3 gibi) Halkoylaması usulüne yer vermesi İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Yumuşak para: döviz piyasaları üzerindeki hükümet müdahalelerinin derecesi arttıkça, diğer bir deyişle, kambiyo denetimi uygulaması yaygınlaştırıldıkça o ülke parasının “yumuşaklık” derecesi de artar. Bu tanımlamaya göre konvertibıl olmayan paralar yumuşak paradır İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Çapraz Talep Esnekliği: bir malın fiyatındaki yüzde değişimin bir başka malın talep miktarında neden olduğu yüzde değişime olan ilişkin ölçüttür ve a malındaki bir fiyatın yüzde değişiminin b malı fiyatındaki yüzde değişime göre oranını temsil eder. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Gölge Bankacılık: banka gibi algılanan, banka gibi hareket eden, banka gibi borç alıp veren yatırım yapan; ancak bankalar gibi düzenlemelere tabi olmayan finansal kuruluşların yaptıkları işlemleri ifade ediyor. Çin’de uygulanıyor. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Bağlı ticaret:iki ülke arasında yapılan ticari sözleşmede, ihracatçı ülkenin, ithalatçı ülkeden ihracat bedeli için döviz dışında başka bir işlem talep etmesi şeklinde yapılan ticarettir. Örnek; Türkiye ile Rusya arasında 1984 yılında imzalanan doğalgaz anlaşması ile Türkiye Rusya’dan doğalgaz ithal etmektedir. Rusya’da bu doğal gaz bedelinin yüzde otuz beşi (%35) kadar, Türkiye’den ihracat malı satın alma, …
İşletme adı ve ticaret ünvanı nedir? İşletme adı, işletmeyi tanıtmak ve benzer işletmelerden ayırt etmek için kullanılır. Ticaret unvanını sadece tacirler kullanabilirken işletme adını esnaf da kullanabilir. İşletme adını kullanmak mecburiyeti yoktur. İşletme adının nasıl oluşturulacağı işletme sahibine bırakılmakla beraber, seçilecek işletme adının aldatıcı nitelikte olmaması ve kamu düzenine aykırı düşmemesi gerekir. İşletme adının ticaret …
Vadeli çeklere nasıl reeskont ayrılır ? Özün önceliği gereği vadeli çek alacak senetlerine aktarılır ondan sonra da alacak senetleri reeskontu yapılır. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Tahvil ihracının öz kaynaklara etkisi nedir? Tahvil şirket için uzun vadeli yabancı kaynak niteliğindedir. Öz kaynaklara etkisi yoktur. Öz kaynaklara etkisi olan hisse senedidir. Hisse senedi öz sermaye iken tahvil yabancı sermaye niteliğindedir. Örneğin şirket iflas etti ve tasfiye aşamasında. Bu durumda tahviller önce ödenir. Hisse senetleri en son ödenir. Tahvil vadesinde itfa edilir çünkü …
Üçlü açmaz, imkansız üçlü nedir? Ekonomideki imkânsız üçleme ya da üçlü açmaz (impossible trinity ya da trilemma) hipotezine göre; sermaye hareketlerinin serbestliği, sabit döviz kuru ve bağımsız bir para politikası uygulaması aynı anda var olamaz. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Bedelli sermaye artırımı ve bedelsiz sermaye artırımı nedir? Bedelli sermaye artırımı, şirketin dış kaynaklar karşılığında (bedel) hisse senedi dağıtarak sermayeyi artırması işlemidir. Bedelli sermaye artırımında şirketin kasasına ek para girer; bedelsiz sermaye artırımındaysa girmez. Bedelsiz sermaye artırımı, şirketin öz sermaye kalemi altında birikmiş kaynaklar (buna dönem karı da dahil edilebilir) kullanılarak ödenmiş sermayesini artırması işlemidir …
Walras İntibak Mekanizması Bağımsız değişken, fiyattır. -Talep ve arz miktarları fiyatlara bağlıdır. -Talep miktarı, arz miktarına eşitse piyasa dengededir(temizlenmiştir). -Varsayım : Eğer talep edilen miktar ile arz edilen miktar arasında eşitlik kurulamamışsa fiyatlar değişme eğilimi içine girer.Bu yaklaşıma Walrasyan talep fazlası yaklaşımı denir. İlgili Kategoriler Mülakat Kavramları
Özel Maliyet: Kira ile tutulan bir taşınmazın genişletilmesi veya ekonomik ömrünün ve değerinin sürekli olarak arttırılması amacıyla yapılan giderler (Normal bakım, onarım ve temizleme giderleri hariç ) söz konusu taşınmazın işletme tarafından kullanılması için yapılan ve kira süresinin sonunda mal sahibine bırakılacak yada sökülmesi halinde bir değer taşımayacak olan tesisatın bedeli bu hesapta izlenir. Bu …
Mükellef: Vergi kanunlarına göre kendisine vergi borcu tekabül eden gerçek veya tüzel kişilere mükellef denir. GVK göre; gerçek kişiler KVK göre; sermaye şirketleri, iktisadi kamu işletmeleri, Kooperatifler, İş ortakları, Komanditer ortaklar, dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmelerdir. Tam mükellef: Türkiye’de yerleşik olanlar ile resmi daire ve müesseselerle, merkezi Türkiye’de bulunan kuruluşların ve işleri dolayısıyla yabancı …
ÇİN UYGARLIĞI Siyasal derinliği yontmataşa dayanır. Hind’in aksine akdenize kapalı olarak gelişir İlk kağıt, pusula, barut ve matbaa’yı bulmuşlardır. Türk, Tibet, Moğol sentezinde kalmıışlardır. Madenlerin azlığından dolayı toprak eşya yapımı gelişmiştir. Madencilik ve askerlikten türklerden etkilenmişlerdir. Çin ipeklerine olan talep yüzünden ipek yolunu oluşturmuşlardır. Sosyal yapı Feodal, toplumsal yapı kölecidir MAKEDONYA UYGARLIĞI Konum olarak Trakyanın …