1774- K.Kaynarca Antlaşması Osmanlı-Rusta Osmanlı Devleti’nin XVIII. yüzyılda imzalamak zorunda kaldığı en ağır koşullu antlaşmadır. Madde 1:Kırım’a bağımsızlık verilecek ve Kırım hanları sadece dinî bakımdan Osmanlı halifesine bağlı olacaktı.
Önemi:
- Osmanlı Devleti, ilk defa halkı tamamen Türk ve Müslüman olan bir toprağı kaybetmiştir.
- Rusya sıcak denizlere inme konusunda önemli bir adım atmıştır.
- Osmanlı Devleti ilk defa halifeliğin dinsel gücünden yararlanmıştır. Böylece, Kırım ile dini ve kültürel bağların devam ettirilmesi amaçlanmıştır.
Madde 2: Kabartay arazisi, Azak Kalesi ve çevresi Ruslara verilecek, iki devlet arasındaki sınır, Buğ Nehri olacaktı. Madde 3: Rusya, bu savaşta işgal ettiği Eflâk, Boğdan, Besarabya ve Akdeniz’deki adaları Osmanlı Devleti’ne geri verecekti. Madde 4: Rus Hristiyanları ve rahipleri, kutsal yerleri serbestçe ziyaret edebilecekti. Madde 5: Rusya, Karadeniz ve Akdeniz’deki Türk sularında serbest ticaret yapabilecek ve Fransa ile İngiltere’ye tanınan kapitülasyonlardan yararlanacaktı.
Önemi:
- Karadeniz, Türk gölü olma özelliğini kaybetmiştir.
- Rusya ilk kez kapitülasyonlardan yararlanmaya başlamıştır.
- Rusya, tarihinde ilk defa Boğazları geçerek sıcak denizlere ulaşma imkanı elde etmiştir.
Küçük Kaynarca Antlaşması’nın maddelerinden hangisi Osmanlı Devleti’nin geleceği açısından en ağır şartlı olanıdır?
Madde 6: Rusya, Balkanlarda istediği yerde konsolosluk açabilecek ve İstanbul’da daimî elçi bulundurabilecekti.
Önemi:
- Rusya’nın, Osmanlı Devleti’nin iç işlerine karışmasına ortam hazırlanmıştır.
- Osmanlı ülkesi, Rusya’nın etkisine açık hale gelmiştir.
Madde 7: Osmanlı Devleti ise Rusya’ya savaş tazminatı ödeyecekti.
Önemi:
Osmanlı Devleti tarihinde ilk kez savaş tazminatı ödemek zorunda kalmıştır.