OSMANLI DEVLETİ ANLAŞMALARI
1533 İstanbul (İbrahim Paşa) Anlaşması Osmanlı –Avusturya (KANUNİ DÖNEMİ)
Avusturya kralı Osmanlı sadrazamına eşittir
Osmanlı avusturyaya kesin üstünlük sağladı
——————————————————————————-
1555 Osmanlı-İran Anlaşması –AMASYA ANLAŞMASI(KANUNİ DÖNEMİ)
İran’la yapılan İlk resmi anlaşmadır
———————————————————————————
1590 Ferhat Paşa (Osmanlı-iran anlaşması ) 3.Murat dönemi
-Doğuda en geniş sınırlara ulaştığımız anlaşmadır
——————————————————————————–
1606 ZİTVATOROK (Osmanlı-avusturya ) 1.ahmet dönemi
-Osmanlı üstünlüğü sona erdi
Avusturya kralı ile Osmanlı padişahı eşit kabul edildi-
——————————————————————————–
1611 NASUH PAŞA (Osmanlı iran )1.ahmet dönemi
Daha önce aldığımız yerleri geri verdik
——————————————————————————–
1618 SERAV ANLAŞMASI (Osmanlı –iran) 2. Osman dönemi
Amasya anlaşması sınırlarına geri dönüldü
——————————————————————-
1621 HOTİN ANLAŞMASI (Osmanlı –lehistan) 2.Osman dönemi
Lehistan osmanlı’ya vergi vermeyi kabul etti
—————————————————————————
1639 Kasri Şirin anlaşması (OSMANLI –İRAN) 4.murat dönemi
Bagdat’ın fethinden sonra imzalandı bugünkü Türkiye-İran sınırının temeli çizildi
———————————————————————————–
1664 Vasvar anlaşması (OSMANLI –AVUSTURYA) 4.Mehmet dönemi
Uyvar önünde bir Türk gibi güçlü sözü söylendi (fazıl Ahmet Paşa için)
Avusturya savaş tazminatı vericek
Erdel osmanlı’ya verilecek
——————————————————————-
1672 Bucaş anlaşması (Osmanlı –Lehistan) 4.mehmet dönemi
Osmanlı’nın topraklarına toprak kattığı son anlaşma
Osmanlı’nın batı’da en geniş sınırlara ulaştığı anlaşma
——————————————————————
1681 Çehrin (Bahçesaray) Anlaşması Osmanlı-Rus (4.mehmet dönemi)
İlk Osmanlı- rus anlaşmasıdır
————————————————————–
1699 Karlofça (Osmanlı = Avusturya) 2.mustafa dönemi
16 yıl süren Osmanlı-kutsal ittifak savaşları sonunda imzalandı
Kutsal İttifakı oluşturanlar :Avusturya-lehistan –rusya-malta-venedik
İngiltere ve Hollanda aracı oldu
Osmanlı ilk kez toprak kaybetti
Rus yetkilisinin imza yetkisi olmadığından karlofça’da yokdur 1 yıl sonra İstanbul anlaşması yapılacak
Mora yarımadası ve dalmaçya kıyıları : venedik’e
Podolya ve Ukrayna =Lehistan’a
Banat yaylası hariç Macaristan ve erdel =avusturya’ya
NOT: savaşda olmasına rağmen Malta bir şey almıyor bizle gıcıklığına savaşıyorlar J
Anlaşmanın garantörü Avusturya’dır
Sonuç: Osmanlı büyük geri çekiliş başladı Sakarya savaşına kadar
Avrupa saldırıya Osmanlı savunmaya çekildi
—————————————————————————-
1700 Osmanlı-Rusya anlaşması (2.Mustafa Dönemi)
Azak kalesi ruslara verildi
Ruslar İstanbul’da sürekli elçi bulundurabilecek
———————————————————–
1711 Prut anlaşması (OSMANLI-RUS)3.Ahmet dönemi
Sebeb :İsveç Kralı Demirbaş Şarl Osmanlı’ya sığındı arkasından kovalayan Ruslar osmanlı’ya zarar verince savaş ilan edildi
-Karlofça’da kaybedilen yerleri geri almak için şans
Ordu komutanı Baltacı Mehmet paşa
Sonuç :Azak kalesi alındı
-rusya elçi bulundurmayacak
-Demirbaş Şarl ülkesine dönecek
Karlofça’da kaybedilen yeri geri alabileceğimiz inancı oluştu
—————————————————————-
1718 PASAROFÇA (Osmanlı-avusturya) 3.ahmet
-hem rusya’dan hem venedik’den kaybettiğimiz yerleri geri alınca Karlofça’nın garantörü Avusturya hayırdır gençler noluyor ne ayaksınız siz dedi ,2 sini yendik Avusturya’yı mı yenemicez dedik
Ordu komutanı : Damat ali paşa Petervaradin’de savaşırken şehit olunca ordu yenildi
İngiltere ve Hollanda aracı oldu
Pasarofça imzalandı :
Mora osmanlıya geri verildi
Belgrad avusturya’ya verildi (orta avrupa’Nın kilidi balkanların girişi )
Sonuç:Kaybettigimiz yerleri geri alma olayı sona erdi avrupa’nın üstünlüğü kabul edildi
Lale Devri başladı
———————————————————-
-1724 İstanbul anlaşması (Osmanlı-rus dostluk anlaşması)3.Ahmet dönemi
Osmanlı ve rus ordularının savaş durumuna gelmesi üzerine Fransa araya girdi ve ilk Osmanlı rus dostluk anlaşması imzalandı İran’ın Kafkasya toprakları paylaşıldı
——————————————————————————-
1739 BELGRAD ANLAŞMALARI (Osmanlı =rus=Avusturya) 1.Mahmut zamanı
Sebebler :Ruslar’ın Lehistan içişlerine karışması ve kırım’ı işgal etmeleri
Savaş öncesinde rus-avusturya ittifaki yapıldığı için Osmanlı 2 cephede savaşlar yaptı
İsveç –Osmanlı ittifaki kuruldu bundan tırsan Ruslar barış istedi
-Fransa arabuluculuk yaptı
Sonuçlar :Osmanlı yaptığı ıslahatlar sonucu hem Avusturya ve rusyayı aynı anda yendiğini gösterdi ıslahatların önemi anlaşıldı
-belgrad geri alındı
-azak kalesi yıkılmak şartıyla ruslara bırakıldı
-ruslar karadeniz’de ne savaş ne ticaret gemisi bulundurmayacak
NOT:Batıda imzaladığımız son kazançlı anlaşma ,Karadeniz Son kez TÜRK gölü oldu
Not: Fransa aracılık yaptığı için kapitülasyonlar süresiz kale getirildi
————————————————————
1746 KERDEN ANLAŞMASI (Osmanlı-İran) 1.mahmut
-2.Kasrı Şirin olarak geçer
—————————————————————————
1774 Küçük Kaynarca Anlaşması (Osmanlı-Rus) 1.Abdülhamit
Sebeb :Leh kralı vefat edince rusya burayi işgal etti kendi adamını kral ilan etti bunun üzerine ayaklanma çıktı burdan kaçanlar osmanlıya sığındı ruslar bunları takip edip Osmanlı toprağını tahrip edince savaş çıktı
-baltık denizinden çıkan rus donanması akdeniz’e girip Çeşme’de yatan Osmanlı donanmasını yakıp Mora’da ayaklanma çıkardılar
-Kırım’ı işgal ettiler
Avusturya ve Prusya’nın araya girmesi ile anlaşma imzalandı
MADDELER :
-Kırım bağımsız olacak dini yönden halifeye bağlı
-ruslar aldıkları eflak bogdan ve akdeniz adalarını geri verecek
-rus Hristiyan ve rahipler kutsal yerleri ziyaret edebilecek
-ruslara kapitülasyon verilecek
-Balkanlarda istedikleri yerde konsolosluk açabilecek ve sürekli elçi bulundurabilecek
-rusya’ya savaş tazminatı ödenecek (esham senetleri çıkarıldı para yetmediğinden)
Bu anlaşmada ruslar Ortodoksların himayesinin rusyaya verildiğini iddia eder ama orjınal metinde yok böyle bir şey
NOT:OSMANLININ İMZALADIGI EN AĞIR ANLAŞMALARDAN BİRİSİDİR
————————————————————-
1779 Aynalıkavak sözleşmesi (Osmanlı-rusya) 1.abdülhamit
-Rusya’Nın desteklediği sahin giray Kırım’a han tayin edildi
———————————————————————-
1787-92 Osmanlı rus-avusturya savaşları (3.selim dönemi)
-sebeb:Kırım’ı geri almak amaçlı 1 .abdülhamit Prusya ve isveçle ittifak yapıldı
Özi kalesinin düşmesi ve sivillerin katledilmesini duyan 1. Abdülhamit vefat etti
-Rus-avusturya ittifak edip osmanlıya saldırdı başarılı iken Fransız ihtilali oldu ve Avusturya çekildi
1792 Ziştovi anlaşması (Osmanlı Avusturya )3.selim
-Osmanlı- Avusturya arasındaki son anlaşmadır
-fransız ihtilalinden etkilendiği için savaştan çekildi aldığı yerleri geri verdi
————————————————
1792 YAŞ ANLAŞMASI (Osmanlı-rus) 3.selim dönemi
Kırım ruslara ait olduğunu kabul ettik
———————————————————–
NOT:TİLSİT ANLAŞMASI : NAPOLYUN VE RUSYA ARASINDA OSMANLIYA KARŞI YAPILDI
1801 EL ARİŞ ANLAŞMASI (OSMANLI –FRANSA) 3.SELİM DÖNEMİ
Mısır’ı işgal eden napolyun yenilince bu anlaşmayı imzalayıp mısır’dan çekildi
———————————————————————–
1802 paris anlaşması –Fransa-Osmanlı arasında(3.selimDönemi)
Fransız –Osmanlı savaşı sonra erdi
Mısır osmanlı’ya verildi
-İngiltere’ye Karadeniz’de ticaret yapma hakkı tanındı
——————————————————-
1809 Kale-i Sultaniye Antlaşması (Çanakkale Antlaşması)(Osmanlı –ingiltere)2.mahmut
Hiç bir ülkenin savaş gemilerinin boğazlardan geçmesine izin verilmeyecek.
İngiltere’ye bazı kapitülasyon hakları verilecek.
————————————————
1812 Bükreş anlaşması (Osmanlı rus savaşı) 2.mahmut dönemi
Sırplara ayrıcalık verildi
1823 Erzurum Anlaşması (Osmanlı-İran) 2.mahmut Dönemi
Son Osmanlı-İran anlaşması olarak da geçer Kasrı Şirin anlaşması sınırlarına geri dönüldü
——————————————————–
1829 Edirne anlaşması (OSMANLI-RUS) 2. Mahmut
Sebeb:yunan isyanı çıkınca bunu bastıramayan Osmanlı ,kavalalıdan yardım istedi Kavalalı bunu gelip bastırdı fakat o sırada Avrupa donanması navarin’de yatan mısır-osmanlı donanmasını yakıp Yunanlılara destek verdiler
Not: böylece Viyana kongresinde alınan İmparatorluklar korunacak milliyetçi ayaklanmalar bastırılıcak kararı uygulanmadı ve Restorasyon dönemi sona erdi
Ruslar doğuda trabzon’â batıda edirneye kadar gelince anlaşma imzalandı
-prusya aracı oldu
Sonuç :Yunanistan bağımsız oldu
-rus ticaret gemileri boğazlardan geçebilecek
-eflak bogdan sirbistan özerk olacak
Osmanlı rusyaya savaş tazminatı verecek
*********************************************************
1833 Kütahya anlaşması (Osmanlı-mısır valisi Kavalalı Mehmet ali paşa) 2. Mahmut
İngiltere-fransa-avusturya Mısır valisine baskı yaparak anlaşmaya zorladı
-mehmet ali paşa’ya girit-mısır ve şam valiliği verildi
-oglu ibrahim’e ise Cidde ve adana valiliği verildi
———————————————————-
1833 Hünkar iskelesi anlaşması : (Osmanlı-Rus ittifak anlaşması) 2. Mahmut
İngiltere ve fransa’ya güvenmeyen 2. Mahmut Ruslarla ittifak anlaşması yaptı
-osmanlı saldırıya uğrarsa parasını karşılamak üzere rus ordusu desteğe gelecek
-rusya saldırıya uğrarsa Osmanlı boğazları kapatacak
-not :Bogazlar konusunda Osmanlının tek başına karar aldığı son anlaşmadır
————————————————————–
-1838 Balta limanı anlaşması (Osmanlı-ingiltere) 2.mahmut
-ingiliz tüccarlar kısıtlama olmadan osmanlıya mal getirip satabilecek
Anlaşma sürekli olucak her Avrupa devleti yararlanacak
-yabancılar Türklerden daha fazla vergi vermeyecek
-Ekonominin dışa bağımlı olmasını sağladı
————————————————-
1840 Londra anlaşması (İngiltere-avusturya-rusya-prusya-osmanlı) 1.abdülmecit
-mısır hukuki yönden osmanlıya lakin Mehmet ali paşa’nın sülalesi vali olarak Hidiv unvanı ile görev yapacak
Suriye adana girit osmanlıya bırakılıcak
——————————————————–
1841 Londra Bogazlar sözleşmesi (Osmanlı-rusya –ingiltere-fransa-avusturya –prusya) Abdülmecit dönemi
-Hünkar iskelesi süresi dolunca toplandı
-bogazlar Osmanlıda kalacak (Allah razı olsun ) J
-barış zamanında savaş gemilerine kapalı ticaret gemilerine açık olacak
– Bogazlar artık uluslararası statüye kavuştu ,rusya’nın akdenize inmesi engellendi
————————————————
1856 Paris Anlaşması …1853-56 Osmanlı Rus savaşı (Kırım Savaşı)Abdülmecit dönemi
-Sebebler :Rusya Londra boğazlar sözleşmesi ile kaybettiği hakları geri almak , için Kutsal yerler sorununu ortaya attı
Birkaç yıl önce osmanlıya sığınan macarlari Ruslara teslim etmemesi Osmanlı empatisi oluşturmuştu
-bu dönemde rusyanın güneye inmesine diye İngiltere-Fransa-avusturya ve İtalyan birliği kurmak isteyen piyemonte Osmanlıya destek verdi …
Sinop’da ki Osmanlı donanması yakıldı
-Maddeler :Osmanlı Avrupa devleti sayılıcak
-bu madde önemli : KARADENİZ TARAFSIZ SAYILACAK OSMANLI VE RUSYA SAVAŞ GEMİSİ VE DONANMA BULUNDURMAYACAK TERSANE KURMAYACAK
NOT:OSMANLI YENDİGİ BİR SAVAŞDA MAGLUP SAYILMIŞTIR
-bogazlar bütün savaş gemilerine kapatılıcak
—————————————————
1877 osmanlı rus savaşı (93 harbi) ayestefanos anlaşması —-2.abdülhamit
İNGİLTERE OSMANLI TOPRAK BÜTÜNLÜGÜNÜ KORUMAKTAN VAZGEÇTİ
-istanbul’da toplanan tersane konferansından Sırbistan ve karadag’a toprak verilmesi bosna hersek ve bulgaristana özerklik verilmesi çıktı fakat Osmanlı kabul etmedi
-bunun üzerine rusya osmanlıya savaş açtı ,Osmanlı yine Avrupa desteği bekledi fakat gelmedi
Osmanlı orduları her cephede agır yenilgiye uğradı
-dogu’da Erzurum’da Nene hatun ve Ahmet Muhtar paşa rusları durdurdu
Batı’da plevne’de Gazi Osman Paşa Rusları durdurdu fakat destek gelmeyince esir düştü
1878 AYESTEFANOS ANLAŞMASI
-büyük Bulgaristan kurulucak
-sırbistan karadag romanya bağımsız
-kars Ardahan batum doğu beyazıd rusyaya verilecek
-bosna hersek özerk olacak
-osmanlı rusyaya savaş tazminatı verecek
-GİRİT VE ERMENİLERE ISLAHAT YAPILACAK
BUNUN ÜZERİNE AVRUPALILAR OLAYA EL ATTI VE BERLİN ANLAŞMASI İMZALANDI
NOT: berlin’de İngiliz desteği almak için KIBRIS İNGİLTEREYE VERİLDİ
—————————————————
1878 BERLİN ANLAŞMASI (Osmanlı Devleti,İngiltere, Rusya, Avusturya, Fransa, İtalya ve Almanya katıldı.) 2. Abdülhamit dönemi
–
Bulgaristan 3 e ayrıldı, osmanlıya bağlı prenslik haline geldi
-sırbistan-karadag-romanya bağımsız oldu
-dogu beyazıd osmanlıya-kars Ardahan batum Rusyaya verildi
-bosna hersek Osmanlı’da fakat geçici olarak Avusturyaya verildi
-GİRİT VE ERMENİLERİN OLDUGU YERDE ISLAHAT YAPILCAK
NOT :ERMENİ MESELESİ İLK DEFA ULUSLARARASI BELGEDE YER ALDI
————————————————–
1912 UŞİ ANLAŞMASI (OSMANLI-İTALYA) 2.ABDÜLHAMİT DÖNEMİ
–
TRABLUSGARP VE BİNGAZİ italyaya bırakıldı
-12 ada geçici olarak İtalyaya verildi
Trablusgarp dini bakımdan halifeye bağlı kalacak
NOT:Kuzey afrika’da ki son Osmanlı toprağı da elden çıktı
———————————————
İstanbul Antlaşması (1897) Osmanlı Yunanistan –2.abdülhamit dönemi
Osmanlılar Teselya’yı boşaltacak.
Yunanistan savaş tazminatı verecek.
Girit Osmanlı yönetiminde kalacak ancak padişahın atayacağı Hristiyan bir vali tarafından yönetilecek.
—————————————–
1913 LONDRA ANLAŞMASI (OSMANLI-YUNANİSTAN-BULGARİSTAN-SIRBİSTAN KARADAG-)5.mehmet reşat han
1.balkan savaşı sonrası imzalanmıştır..
-Edirne, Kırklareli, Dedeağaç ve Trakya’nın tamamı Bulgaristan’a verilecek ve Midye-Enez hattı
sınır olacaktı.
Güney Makedonya, Selanik ve Girit,Yunanistan’a bırakılacaktı
Orta ve Kuzey Makedonya Sırbistan’a verilecekti.
———————————————
İstanbul Antlaşması 1913 (Bulgaristan –Osmanlı) 5. Mehmet reşat
2.balkan savaşı sonunda imzalandı
–Edirne, Kırklareli ve Dimetoka Osmanlı Devleti’ne bırakılacaktı.
Kavala ve Dedeağaç Bulgaristan’ın olacaktı
Meriç Irmağı iki devlet arasında sınır olacaktı.
Bulgaristan’da yaşayan Türkler Bulgarlarla eşit haklara sahip olacaklardı.
—————————————————-
Atina Antlaşması (14 Kasım 1913 (Osmanlı –yunan ) 5.mehmet reşat han
Yanya, Selanik ve Girit Yunanistan’ın olacaktı.
Yunanistan’da kalan Türk azınlığın hakları güvence altına alınacaktı
————————————————————
Brest – Litowsk (Birest Litovsk) Antlaşması (3 Mart 1918) Sovyet Rusya ve İttifak Devletleri
Kars,Ardahan ve Batum Osmanlı Devleti’ne geri verilecektir.
——————————————————–
MONDROS ATEŞKES ANLAŞMASI (OSMANLI-İTİAF) 6.MEHMET VAHDETTİN HAN
–
BOGAZLAR İTİLAF DEVLETLERİNE AÇILACAK
-TÜRK ORDUSU TERHİS EDİLECEK
İRAN’DA Kİ TÜRK ORDUSU TESLİM OLACAK
-LİMANLAR TÜNELLER TESLİM EDİLİCEK
-İTİLAF DEVLETLERİ GÜVENLİKLERİNİ TEHDİT EDEN BİR YERİ İSTEDİKLERİ AN İŞGAL EDİCEK
-VİLAYETİ SİTTE :ERZURUM VAN HARPUT DİYARBAKIR BİTLİS SİVAS’DA BİR ARIZA CIKARSA İŞGAL EDİLİCEK (AMAÇ ERMENİ DEVLETİ KURMAK
—————————————-