MAKRO İKTİSAT ÇIKMIŞ SORULARI VE CEVAPLARI
Merkez bankasının reeskont oranlarını yükseltmesi aşağıdakilerden hangisine neden olur? (Maliye 1996)
A) LM sola kayar
B) IS sola kayar
C) IS sağa kayar
D) LM sağa kayar
E) LM sabit kalır
(Cevap A)
Leontief Paradoksu hangi modelle ilgilidir? -(Maliye 1996)
A) Samuelson-Stolper
B) Marshall-Lemer
C) Beker-Hopken
D) Hechscher-Ohlin
E) Prebish-Singer
Çözüm: Leontief paradoksu; Eli Hecksher ve Bertil Ohlin tarafından ortaya atılan faktör donatımı kuramı ile ilgilidir. Bu kurama göre sermaye yönünden yoğun ülkeler sermaye yoğun mallarda emek yönünden zengin olan ülkelerse emek yoğun mallarda uzmanlaşmalıdır uzmanlaştığı malı diğer ülkelere ihraç etmelidir. Ancak bu kuramın savunduğunun aksine ABD’nin emek yoğun mallar ihraç ettiği, sermaye yoğun mallar ithal ettiği görülmüştür. ABD üzerindeki bu çalışmayı Wassily Leontief yaptığı için duruma Leontief paradoksu adı verilmiştir. (Cevap D)
Aşağıdakilerden hangisinin rasyonel bekleyişler kuramına katkısı yoktur? (Maliye 1996)
A) Lucas
B) Barro
C) Wallace
D) Prescatt
E) Sargeant
Çözüm: Bekleyiş Kavramı:
Dışsal bekleyişler: Bazı iktisatçılar bekleyişlerin nasıl oluştuğu konusunda açıklama getirmemekte ve bekleyişleri dışsal ve veri bir değişken olarak ele almaktadırlar.
Uyarlayıcı (Ekstrapolatif) bekleyişler: Bur tür bir yaklaşımda bekleyişler geçmişteki davranışlara göre oluşmaktadır. Bireyler bekleyişlerini geçmiş deneyimlerine göre oluşturmakta, yanılma söz konusu olabilmektedir.
Rasyonel Bekleyişler: Bu yaklaşıma göre bireyler rasyoneldir ve ortalama olarak geleceği doğru tahmin eder. Bireyler ellerindeki bilgileri en iyi şekilde kullanırlar ve sistematik hata yapamazlar. (Cevap D)
Bir ülkede enflasyon içinde durgunluk olması ve milli paranın yabancı paralara göre değer kazanması sırayla hangi kavramlarla ifade edilir? (Maliye 1996)
A) Stagflasyon-Devalüasyon
B) Revalüasyon-Stagflasyon
C) Devalüasyon-Depresyon
D) Stagflasyon-Deflasyon
E) Stagflasyon-Revalüasyon
(Cevap E)
Keynes’e göre toplam talebin, belirli bir faiz oranı düzeyinde para politikası ile her zaman arttırılamamasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir? (Sanayi Bak. 95)
A) Spekülatif para talebinin faiz esnekliğinin sonsuz olması
B) Yatırımların faiz esnekliğinin sonsuz olması
C) Spekülatif para talebinin faiz esnekliğinin sıfır olması
D) Yatırımların faiz esnekliğinin bire eşit olması
E) Spekülatif para talebinin faiz esnekliğinin bire eşit olması
Çözüm: Keynesyen analizde, para politikalarıyla toplam talebin (ve yatırımların) artırılamadığı, para politikasının gelir artırıcı etkilerinin olmadığı duruma likidite tuzağı denir. Likidite tuzağındaki bir ekonomide, parasal genişleme faiz oranlarını daha aşağıya indiremez. Çünkü bu sırada halkın spekülatif para talebi esnekliği sonsuzdur. Halk daha fazla aylak parayı elde tutmak istemektedir. Yani para politikası böyle bir durumda etkisizdir. (Cevap A)
LM eğrisini aşağıdakilerden hangisi sola kaydırır? (Y. MUR. 96)
A) Daraltıcı maliye politikası
B) Reeskont faiz oranlarının düşmesi
C) MB’nın tahvil satın alması
D) MB’nın bankalara tahvil satması
E) MB’nın piyasadan döviz satın alması
Çözüm: Merkez bankasının bankalara tahvil satması durumunda para arzı daralır ve LM eğrisi sola kayar. Bunun sonucunda ise faiz oranları yükselir. (Cevap D)
Aşağıdakilerden hangisi uyarlanabilir beklentiler hipotezine yöneltilen temel eleştirilerden biridir? (Sanayi Bak. 95)
A) Ekonomik karar birimlerinin rasyonel davrandığını varsayması
B) Beklentilerinde geçmiş dönem göstergelerini esas alması
C) Beklentiler oluşturulurken sadece iktisat teorisini esas alması
D) Beklentilerin mevcut olduğunu varsayıp sadece onların gözlemlerle uyum halinde olması ile ilgilenmesi
E) Gerçekleşen gözlemlerin zaman içinde kolaylıkla izlenebilir olması halinde bile gerçekleşen ve beklenen değerlerin birbirinden sürekli olarak sapma göstereceğini varsayması
Çözüm: Uyarlayıcı beklentiler modelinde bireyler geçmiş dönem verilerine göre beklentilerini oluştururlar. Bundan dolayı model halkın sistematik hata yapabileceğini farzeder. Rasyonel beklentiler teorisyenleri, bireylerin geçmiş dönem verilerine göre beklentilerini oluştuğu hipotezini bu yönden çok eleştirmişlerdir. (Cevap B)
Özel yatırımın faize duyarlılığı ile IS eğrisi arasındaki ilişkiyi aşağıdakilerden hangisi açıklamaktadır? (Y. MUR. 96)
A) Yatırımın faize duyarlılığı azaldıkça IS eğrisi oldukça yatıklaşır ve bu durumda yatırım harcamaları değişir.
B) Yatırımların faize duyarlılığı azaldıkça IS eğrisi oldukça yatıklaşır ve bu durum Klasik görüşe uygundur.
C) Yatırımların faize duyarlılığı azaldıkça IS eğrisi” oldukça dikleşir
D) Yatırımların faize duyarlılığı azaldıkça IS eğrisi oldukça yatıklaşır ve bu durumda fiyat oldukça esnektir.
E) Hiçbir ilişki yoktur.
Çözüm: Özel yatırımın faiz oranlarına duyarlılığı ne kadar yüksek ise IS eğrisi o kadar yatık olur. Buna karşılık, özel yatırımların faiz oranlarına duyarlılığı azaldıkça IS eğrisi dikleşir. (Cevap C)
Aşağıdakilerden hangisi GSMH’nin tanımını verir? (Kaymakamlık 98)
A) Milli gelirden dolaylı vergilerin çıkarılmasıyla bulunan değerdir.
B) Milli gelirden amortismanın çıkarılmasıyla bulunan değerdir.
C) Ülkede bir yıl içinde el değiştiren tüm nihai mal ve hizmetlerin değeridir.
D) Ülke içinde bir yılda üretilen tüm ara mal ve hizmetlerin değeridir.
E) Gayri safi yurt içi hasıla ile dış faktör gelirlerin
Çözüm: MİLLİ GELİR MUHASEBESİ
Gayri Safi Milli Hasıla (GSMH): Bir ülke vatandaşlarının bir yılda yurt içinde ve yurt dışında ürettikleri nihai malların piyasa değerinin toplamına GSMH denir.
GSMH=GSYİH+Yurt dışı Faktör Gelirleri
Safi Milli Hasıla: Gayri safi milli hasıladan yıpranmış yatırımların yenilenmesi için yapılan harcamaların düşülmesi ile bulunur.
SMH=GSMH – D (Amortismanlar)
Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYİH): Bir ekonomide belirli bir yılda üretilen nihai malların piyasa değerlerinin toplamıdır. Burada yurt dışı faktör gelirleri dikkate alınmamakta ancak yurtiçindeki yabancı faktör gelirleri hasılaya dahil edilmektedir.
GSYİH=GSMH-Yurtdışı Faktör Gelirleri
Safi Yurtiçi Hasıla (SYİH): Gayri safi yurtiçi hasıladan amortismanların düşülmesiyle bulunur.
SYİH=GSYİK-D (Amortismanlar)
Milli Gelir (MG): Milli geliri hesaplamak için safi milli hasıladan dolaylı vergilerin indirilmesi gerekir.
MG=SMH-Dolaylı Vergiler
Kişisel Gelir: Kişisel gelire ulaşmak için milli gelirden, şirketlerin ödedikleri kurumlar vergisinin, sosyal sigorta keseneklerinin ve şirketler tarafından dağıtılmayan kurum karlarının düşülmesi, buna karşılık, kişilere yapılan transfer ödemelerinin milli gelire eklenmesi gerekir.
KG=MG+Transfer ödemeleri-(kurumlar vergisi + dağıtılmayan karlar + sosyal sigorta kesintileri)
Harcanabilir gelir: Harcanabilir geliri hesaplamak için kişisel gelirden dolaysız vergileri ve faiz ödemelerini düşmek gerekir.
HG=KG-(Dolaysız vergiler-faiz ödemeleri) (Cevap E)
Aşağıdakilerden hangisi tam istihdamla ilgili doğru bilgidir? (Kaymakamlık 98)
A) Tam istihdamdan sonra reel hasıla düşer, fiyatlar artar.
B) Tam istihdamdan sonra reel hasıla artmaz, fiyatlar artar.
C) Üretim artacağı için fiyatlar düşer.
D) Verimlilik düşer, fiyatlar azalır.
E) Tam istihdamdan sonra reel hasıla artar, fiyatlar düşer.
Çözüm: Genişletici para ve maliye politikaları tam istihdam düzeyine kadar reel hasılayı artırır. Tam istihdam düzeyinden sonraki parasal genişlemeler, aynı oranda fiyatlar genel düzeyine yansır (yükseltir) ve dolayısıyla reel hasıla düzeyinde bir değişme olmaz. (Cevap B)
Aşağıdakilerden hangisi geçici işsizliğin tanımıdır? (Kaymakamlık 98)
A) Mevsimlik işsizliktir
B) İş değiştirme ve iş gücüne yeni katılma gibi nedenlerle oluşan arızî işsizliktir
C) Teknolojik değişimin sebep olduğu işsizliktir
D) Talep değişmesinden kaynaklanan işsizliktir
E) Konjonktürel dalgalanmalar sonucu ortaya çıkan işsizliktir.
(Cevap B)
Dar boğaz dönemlerinde aşağıdaki sonuçlardan hangisi meydana gelir? (Kaymakamlık 98)
A) Fiyat artışlarıyla beraber işsizlikte artar
B) Fiyatlar artar işsizlik azalır
C) Fiyatlar düşer
D) Üretim ve istihdam düzeyi sabit kalır
E) İşsizlik artar, fiyatlar düşer
(Cevap E)
Ortalama tüketim eğilimi hakkında verilen bilgilerden hangisi doğrudur? (Kaymakamlık 98)
A) Tüketicinin veri piyasa fiyatları ve veri bir bütçe ile A ve B mallarından ne miktarda satın alabileceğini gösterir.
B) Bir ekonomide harcanabilir gelirine kadarının tüketime ayrıldığını gösterir.
C) Bir ekonomide harcanabilir gelirdeki küçük bir artışın ne kadarının tasarruf edildiğini gösterir.
D) Tüketim malları talebindeki bir birimlik artışın yatırımı ne kadar arttıracağını gösterir.
E) Gelirdeki değişmenin tüketimde meydana getirdiği değişimi gösterir.
Çözüm: Marjinal Tasarruf Eğilimi: Gelirdeki değişmenin toplam tasarrufta meydana getirdiği değişimdir ve tasarruftaki değişmenin gelirdeki değişmeye oranıdır.
MPS=S/Y
Ortalama Tasarruf Eğilimi: Gelirin ne kadarının tasarruf edildiğini gösterir ve tasarrufun gelire oranıdır.
APS=S/Y
Ortalama Tüketim Eğilimi: Harcanabilir gelirin ne kadarının tüketime ayrıldığını gösterir.
APC = C/Y (Cevap B)
Reeskont oranlarının düşmesi aşağıdaki sonuçlardan hangisine yol açar? (Kaymakamlık 98)
A) Ticari bankaların kredi maliyetlerini düşürür
B) Enflasyonu düşürür
C) Merkez Bankası’nın lehine olur
D) Para arzı daralır
E) Kredi talebi daralır
(Cevap A)
IS-LM modelinin özelliği aşağıdakilerden hangisidir? (SPK 96)
A) Reel sektör ile parasal sektör arasında ilişki kurma olanağı vermesi
B) Neo klasik modeli çok iyi yansıtması
C) Makro denge analizinin onsuz yapılamaması
D) Mikro genel denge analizinin yapılmasına olanak vermesi
E) Gelir teorisinde çığır açması
Çözüm: IS-LM modeli parasal sektör ile reel sektörü aynı analizde modele katar. IS mal piyasasını yani reel sektörü LM ise parasal sektörü yani para piyasasını temsil eder. Bu iki sektör aynı modelde analize katılır. Faiz oranları ve milli gelir ile etkileşimleri incelenir. (Cevap A)
Keynesyen teoride belli bir dönemde toplam taleple toplam arzın eşit olmamasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir? (SPK 96)
A) Yatırımlarla tasarrufların eşit olmaması
B) Dış borçlanmaya gidilmesi
C) Gelire bağlı olmayan (otonom) yatırımların varlığı
D) Gelirin tümünün tüketime ayrılması
E) Müteşebbislerin beklentilerinde değişme
Çözüm: Keynesyen iktisat teorisinde (basit toplam talep teorisi) milli gelirin bileşimlerinde tüketim harcamaları istikrarlı iken yatırım harcamaları istikrarsızdır. Gelirin, tüketim harcamalarından sonra kalan kısmının yatırıma dönüşmemesi istikrarsızlığın temel nedenidir. (Cevap A)
Otonom tüketim düzeyi 20 milyar TL, marjinal tüketim meyli 0,8 ve otonom yatırım düzeyi 100 milyar iken denge gelir düzeyi nedir? (Emlak 96)
A) 450 milyar
B) 600 milyar
C) 700 milyar
D) 550 milyar
E) 475 milyar
Çözüm:
Y= C0 + cY + I
Y= 20 + 0,8Y + 100
Y= 600
(Cevap B)
Keynesyen makro teoride para talebinin faiz esnekliğinin yüksek olmasının nedeni nedir? (Emlak 96)
A) Para sadece finansal aktiflerin ikamesidir
B) Para hem finansal hem reel aktiflerin ikamesidir
C) Para sadece reel aktiflerin ikamesidir
D) Para finansal aktiflerin ikamesi olarak kullanılmaz
E) Hiçbiri
Çözüm: Keynesgil teoride para, bir mal olarak değil, bir aktif olarak dikkate alınmaktadır. Modelde; faiz, gelir getiren aktifler yerine aylak para tutmanın maliyetini temsil etmektedir. Bireylerin, aktiflerin değerlerindeki değişmelerden kazanç elde etmek veya zararlardan kaçınmak istemeleri nedeniyle (para-tahvil ikamesi) para talebinin faiz esnekliği yüksek olur. (Cevap A)
Mal piyasasında yatırım tasarruf eşitliğini gösteren IS eğrisinin eğimi aşağıdakilerden hangisine bağlıdır? (Emlak 96)
A) Yatırımın faiz esnekliğine bağlıdır.
B) Marjinal tüketim eğilimine bağlıdır.
C) Para talebinin faiz esnekliğine bağlıdır.
D) Para talebinin gelir esnekliğine bağlıdır.
E) Marjinal tasarruf eğilimine bağlıdır
Çözüm: IS-LM modelinde IS eğrisinin eğimi yatırımların faize duyarlılığına bağlıdır. Bu oran küçüldükçe IS dikleşir. (Cevap A)
Para piyasasında para arzı para talebi eşitliğini gösteren LM eğrisinin eğimini aşağıdakilerden hangisi belirler? (Emlak 96)
A) Yatırımın faiz esnekliğine
B) Marjinal tasarruf eğilimine
C) Para talebinin faiz esnekliği ve para talebinin gelir esnekliği
D) Para talebinin faiz esnekliği
E) Para talebinin gelir esnekliği
Çözüm: LM eğrisinin eğimi bir yandan para talebinin faiz esnekliğine, bir yandan da para talebinin gelir esnekliğine bağlıdır. Para talebinin faiz ve gelir esnekliği yükseldikçe LM eğrisi gittikçe yatıklaşacaktır. (Cevap C)
Stagflasyon, enflasyon içinde durgunluk ve işsizlik olarak tanımlanırken aşağıdakilerden hangisini doğrular? (Emlak 96)
A) Fiyatların da tıpkı ücretler gibi aşağıya doğru esnek olmaması görüşüne dayanır.
B) Fiyatlarında ücretler gibi esnek olduğu görüşüne dayanır.
C) Ücretlerin yukarıya doğru esnek, aşağıya doğru esnek olmadığı görüşüne dayanır.
D) Sadece milli gelirdeki değişmeleri içerir.
E) Hiçbiri
Çözüm: Bu görüşe göre fiyat ve ücretlerin aşağıya doğru esnek olmaması sonucu, enflasyon ortamında, fiyatlar genel düzeyi yükselmeye devam ederken aynı anda durgunlukta ortaya çıkabilir. Bu aslında daraltıcı politikaların fiyat ve ücretlerini değiştirememesinin bir sonucudur. Bu durumda fiyatlar genel düzeyi yükselmeye devam etmekte ancak reel para stoku düşmektedir. Bunun sonucunda durgunluk ortaya çıkmaktadır. (Cevap A)
Laffer eğrisi hakkında verilen bilgilerden hangisi doğrudur? (Emlak 96)
A) Tüketim ve gelir arasındaki ilişkiyi gösterir.
B) Enflasyon oranı ile işsizlik arasındaki ilişkiyi gösterir.
C) Yatırım ve faiz oranı arasındaki ilişkiyi gösterir.
D) Vergi oranları ile vergi hasılatı arasındaki ilişkiyi gösterir.
E) Hiçbiri
(Cevap D)
Enflasyon %80 ve reel sermaye maliyeti %5 ise bir firmanın nominal sermaye maliyeti yüzde kaçtır? (SPK 96)
A) 80 B) 82 C) 85 D) 87 E) 90
(Cevap C)
Hangisi doğal işsizlik oranının ifadesidir? (Maliye 1996)
A) Konjoktürel + mevsimlik işsizlik
B) Friksiyonel + yapısal işsizlik
C) Yapısal + teknolojik işsizlik
D) Mevsimlik + teknolojik işsizlik
E) İradi + gizli işsizlik
Çözüm: Doğal işsizlik oranı, emek ve mal piyasalarının dengede olduğu enflasyonun yavaşlama ya da hızlanma eğilimi göstermediği eksik istihdam oranıdır. Doğal oran kabul edilebilir işsizlik oranıdır ve bu oran istikrarlıdır. Friksiyonel işsizlik ve yapısal işsizlik oranı doğal işsizlik oranını belirler. Friksiyonel ve yapısal işsizlik bir ekonomide her zaman mevcut olan işsizliklerdir. Friksiyonel işsizlik emeğin normal yer değiştirmesine bir işten ayrılıp başka bir iş arayışına bağlı bir işsizlik türüdür. Yapısal işsizlik ise ekonomik ayarlanmalar sonucu ortaya çıkar. (Cevap B)
Enflasyon oranı ile işsizlik oranı arasındaki ilişkiyi gösteren eğri hangisidir? (Maliye 1996)
A) Phillips eğrisi
B) Dinamik toplam talep eğrisi
C) Laffer eğrisi
D) Lorenz eğrisi
E) IS-LM eğrisi
Çözüm: İşsizlik, işgücü ile istihdam arasındaki farktır. İşsizlik, cari ücret düzeyinde çalışmak isteyen herkese iş olanağının olmaması durumudur.
A- İradi İşsizlik: Cari ücret düzeyinden daha yüksek bir ücret istendiği yada mevcut iş olanaklarından daha iyi olanları arandığı için iş bulunamaması durumudur.
B- Gayri İradi işsizlik: Cari ücret düzeyinden çalışmaya razı olduğu halde iş bulamayan kimseye gayri iradi işsiz denir.
1- Friksiyonel İşsizlik: Emeğin normal yer değiştirmesine, mevcut işini terkedip başka bir iş aramasına bağlı bir işsizliktir.
2- Yapısal İşsizlik: Bölgeler ve endüstriler arası ayarlanmalar sırasında görülen ve uzun vadeli friksiyonel işsizlik gibi düşünülebilecek bir işsizliktir.
3- Konjonktürel İşsizlik: Ekonomik dalgalanmalardan kaynaklanan bir işsizlik türüdür. Daha çok eksik talepten ileri gelir. Eksik talep işsizliği olarak da adlandırılır.
4- Reel Ücret İşsizliği: Yüksek reel ücrete bağlı olarak ortaya çıkar. Bu tür bir işsizliğe genel olarak klasik eksik istihdam denir.
5- Gizli İşsizlik: Bu işsizlik türünde görünürde piyasada iş arayanlar olmamasına rağmen işsizlik saklı gizli bir nitelik taşır. Bir yerde işçi sayısının düşürülmesine rağmen üretim miktarında değişiklik olmuyorsa o yerde gizli işsizlik var demektir. Yani marjinal verimliliği sıfır olan tüm herkes gizli işsizleri oluşturur.
6- Mevsimlik İşsizlik: İşsizliğin bir nedeni de ekonomik faaliyetlerin mevsimlik dalgalanmalara maruz kalması olabilir. Mevsimlik işsizliğinin en açık şekline üretimin doğal koşullara bağlı olduğu tarım sektöründe rastlanmaktadır.
7- Doğal İşsizlik Oranı: Emek ve mal piyasalarının dengede olduğu eksik istihdam oranıdır. Yani doğal işsizlik oranı (DİO) fiyat ve ücret enflasyonunu yukarıya yada aşağıya doğru çeken güçlerin dengede olduğu orandır. Doğal oranda enflasyon istikrarlıdır, ancak sıfır değildir. Yani enflasyon hızlanma yada yavaşlama eğilimi göstermez. Modern bir ekonomide, işsizliğin doğal oranı katlanılabilecek en düşük orandır. Doğal oran bir ülkede enflasyonun kabul edilemez bir oranda yükselmesi riskini içermeyen en düşük işsizlik oranıdır.
Phillips Eğrisi: Phillips eğrsini Yeni Zellandalı iktisatçı A.W. Phillips ortaya koymuştur. Phillips’e göre eksik istihdam oranı ile ücret oranının artışı arasında doğrusal olmayan nispeten istikrarlı bir ilişki vardır. Buna göre ekonomide enflasyon yada ücret oranları yükseldikçe, işsizlik oranı gerilemekte yada enflasyon veya ücret oranı düştüğünde işsizlik oran artmaktadır. (Cevap A)
Stagflasyon olayının gerçekleşmesi aşağıdaki analizlerden hangisinin geçersizliğini ortaya koymuştur? (Maliye 1996)
A) Lorenz eğrisi
B) Laffer eğirisi
C) Phillips eğirisi
D) Eş ürün eğrisi
E) Kayıtsızlık eğrisi
Çözüm: Enflasyon ortamında yaşanan ekonomik durgunluklar (stagflasyon), enflasyon ile işsizlik arasındaki ilişkiyi açıklamaya yönelik olarak geliştirilen Phillips eğrisini geçersiz kılmıştır. Phillips eğrisine göre, enflasyonla – eksik istihdam arasında arbitraj yapmak mümkündür ve eksik istihdam ne kadar yüksek olursa enflasyon o kadar düşük olacaktır. (Cevap C)
Konut arz eğrisi sola hangi durumda kayar? (ay. 94)
A) Nüfus ve kentleşme hızı azalırsa
B) Prefabrik konut üretimi ucuzladığı zaman
C) İnşaat malzemelerinin fiyatı düştüğünde
D) Konut talebi arttığında
E) İnşaat işçi ücretleri yükseldiğinde
(Cevap E)
Aşağıdakilerden hangisi veri gelir dağılımının mutlak eşitliğe ya da mutlak eşitsizliğe ne kadar yakın olduğunu gösterir? (Say. 94)
A) Marshall Eğrisi
B) Lorenz Eğrisi
C) Phillips Eğrisi
D) Engel Eğrisi
E) Gini Katsayısı
Çözüm: Bir toplumdaki gelir dağılımı Lorenz eğrisi ile gösterilir. Gelir dağılımındaki eşitsizlik derecesi ise Gini Katsayısı denilen ve Lorenz Eğrisinden türetilen bir katsayı ile ifade edilir. Gini katsayısı 0 ile 1 arasındadır. Katsayı 0’a yaklaştıkça gelir dağılımında eşitsizlik azalır, 1’e yaklaştıkça artar. (Cevap E)
Sürekli gelir hipotezine göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur? (Say. 94)
A) Kısa dönemli olacağı bilinen vergi değişmelerinin cari tüketim harcamaları üzerindeki etkisi uzun dönem vergi değişmelerine oranla daha güçlüdür
B) Vergi değişmelerinin kısa dönemli yada sürekli olup olmaması GSMH düzeyini etkilemez
C) Gelirdeki geçici yükselmelerin tamamı tüketim harcamalarına yönelir
D) Vergi değişmelerinin bekleme süresi uzadıkça tüketim harcamaları üzerindeki etkisi artar
E) Vergi değişiminin kısa yada uzun süreli olması tüketim harcamalarını aynı yönde etkiler
Çözüm: Sürekli gelir hipotezi; Milton Friedman (monetarist) tarafından geliştirilmiştir. Friedman, tüketimin cari harcanabilir gelire değil sürekli gelire bağlı olduğunu ileri sürmüştür. Bireyler gelirlerindeki dalgalanmaları tüketimlerine yansıtmamaya çalışacaklardır. Tüketimlerinin istikrarlı olmasına gayret edeceklerdir. Eğer bireyler gelirlerindeki yükselmenin devamlı olduğuna inanırlarsa, sürekli gelirleri anlamlı bir seviyede artmış olacak ve bu durumda da cari tüketimde anlamlı bir artma olacaktır. Friedman’ın teorisinde sürekli gelir, harcanabilir gelirden farklı olarak vergi oranlarındaki değişikliklerden dikkate değer bir şekilde etkilenmez. Bundan dolayı maliye politikası fazla etkili olamaz. (Cevap B)
Para arzı M:500, işlem saiki ile tutulan para Mt:0.6Y ve spekülasyon saikiyle tutulan para Ma:20-6i ise Y nedir? (Say. 94)
A) Y = 800 + 6i B) Y = 800 + 10i C) Y = 420-14İ
D) Y = 400 + 4i E) Y = 800 – 20i
Çözüm:
L = M M = 500 L = Mt + Ma
500 = 0,6Y + 20 – 6i
480 + 6i = 0,6Y
Y = 800 +10i
(Cevap B)
Bir devlet tahvili aşağıdaki durumlardan hangisinde paranın işlevlerinden birini yerine getirmektedir? (Say. 94)
A) Servetin saklanması için kullanıldığında
B) Alışverişlerde kullanıldığında
C) Muhasebe birimi olarak kullanıldığında
D) Enflasyona karşı güvence olarak kullanıldığında
E) Konvertibiliteye sahip olduğunda
(Cevap B)
Gelişmekte olan ülkelerde aşağıdaki koşulların hangisinde yavru sanayinin gümrük vergileri ile korunması gereklidir? (Say. 94)
A) Koruma sürekli olacaksa
B) Ölçek ekonomilerinden yararlanılacaksa
C) Korumanın başlangıcında mutlak avantaj söz konusuysa
D) Geri teknoloji kullanımı yaygınlaşacaksa
E) Korumanın başlangıcında bu ülkeler dış ticaretten daha fazla pay alacaklarsa
Çözüm: Yavru sanayilerin korunmasında öncelikle korunacak endüstrinin gelişebilecek nitelikte olması yani kıt kaynakların verimli kullanılabileceği ileride maliyet avantajına sahip olabilecek bir endüstrinin olması gerekir. Ayrıca koruma geçici olmalıdır. (Cevap C)
Monetaristlere göre büyük buhran aşağıdakilerden hangisinin sonucudur? (Maliye 1996)
A) Emek piyasasındaki geçici dengesizliğin
B) Özel yatırım miktarındaki artmanın
C) Faktör ve ürün piyasasındaki eksik rekabet koşullarının
D) Yanlış uygulanan para politikalarının
E) O döneme özgü bazı yapısal bozuklukların
Çözüm: Monetaristlere göre 1929 Dünya ekonomik krizinin en önemli nedeni yanlış uygulanan para politikalarıdır. Monetaristler, bu dönemde ABD ekonomisinde görülen para arzındaki daralmaları, ekonomik krizin sonucu değil nedeni olarak görürler. Bu iktisatçılara göre, para arzındaki daralmalar, reel GSMH’daki daralmaların sonucu değil, reel GSMH’daki daralmaların nedenidir. (Cevap D)
Üretim girdilerinin birinin veya birkaçının fiyatlar genel seviyesini yükseltmesine ne denir? (Ver. Den. 98)
A) Talep enflasyonu
B) Dört nala enflasyon
C) Fiyat Enflasyonu
D) Maliyet enflasyonu
E) Hiper enflasyon
(Cevap D)
Aşağıdakilerden hangisi bir enflasyon çeşidi değildir? (Ver. Den. 98)
A) Aşamalı enflasyon
B) Talep enflasyonu
C) Sürünen enflasyon
D) Maliyet enflasyonu
E) Hiperenflasyon
(Cevap A)
Aşağıdakilerden hangisi enflasyonun hüküm sürdüğü bir ekonomide dış ticaret açığını gidermek için alınması gereken tedbirlerden sayılmaz? (Ver. Den. 98)
A) Gümrük tarifeleri yükseltilebilir
B) Katlı kambiyo kuru uygulanabilir
C) Kambiyo kuru mümkün olduğu kadar sabit tutulmaya çalışılır
D) İthalatta sınırlamalar uygulanabilir
E) Ulusal paranın değeri düşürülebilir
Çözüm: Dış ticaret açığını gidermek için öncelikle ulusal paranın aşırı değerlenmesine imkan vermemek gerekir. Çünkü kambiyo kuru sabit tutulduğu zaman ulusal para yabancı paralar karşısında değerlenir ve ülkenin ihraç ettiği malların yurtdışı fiyatları göreli olarak yükselirken ithal mallarının yurt içi fiyatları göreli olarak ucuzlar. Bu durumda da ithalat artarken ihracat azalır ve dış ticaret açığı büyür. (Cevap C)
Bir ülkede enflasyonla mücadelede faiz politikasına başvuran devletin faiz haddini yüksek tespit etmesi aşağıdaki sonuçlardan hangisini sağlamaz? (Ver. Den. 98)
A) Eski tahvillerin fiyatları düşer.
B) Kısa vadeli borçlanmalar artar.
C) Yatırımlar azalır.
D) Devlet tahvillerine rağbet artar.
E) Kredi talebi artar.
(Cevap B)
Parasalcı görüşe göre uzun dönemde, nominal para arzı iki katına çıkarsa fiyatlar genel düzeyi nasıl değişir? (KMS 2001)
A) İki kat artar.
B) İki kattan daha fazla artar.
C) İki kattan daha az artar.
D) İki kat azalır
E) Değişmez
Çözüm: Parasalcı (monetarist) iktisatçılar klasik miktar teoremini benimsemişlerdir. Buna göre para arzındaki değişmeler aynı oranda ve aynı yönde fiyatlar genel düzeyine yansır. (Cevap A)
Hangisi basit Keynesyen modelin özelliklerindendir? (Say. 94)
A) Para politikasının kapsanması
B) Değişken sermayenin kısa dönemli oluşu
C) Emeğin değişken faktör oluşu
D) Karmaşıklık
E) Açık ekonomi varsayımı
(Cevap E)
Vergileme ile birlikte emisyonun artırılması IS ve LM eğrilerini nasıl etkiler? (Say. 94)
A) IS, değişmez; LM, sağa kayar
B) IS, sola kayar; LM, Değişmez
C) IS, sağa kayar; LM, sağa kayar
D) IS, sola kayar; LM, sola kayar
E) IS, sola kayar; LM, sağa kayar
(Cevap E)
2001 İDARİ HAKİMLİK SINAVI
Keynesyen iktisatçılara göre ekonominin, toplam arz eğrisinin hangi bölgesinde yer alma olasılığı daha yüksektir?
A) Nispeten daha az yatay olan “kısmen esnek fiyat” bölgesinde
B) Büyük ölçüde yatay olan “sabit fiyat” bölgesinde
C) Tamamen dik olan “tam esnek fiyat” bölgesinde
D) Eğri üzerinde herhangi bir nokta
E) Toplam arz eğrisinin orjine en uzak olan noktasında
(Cevap B)
Bir ekonomide vergi oranı %50 ve kullanılabilir gelir üzerinden marjinal tasarruf eğilimi 0.2 ise marjinal tüketim eğilimi kaçtır?
A) 1
B) 2
C) 4
D) 8
E) 0
(Cevap D)
Aşağıdakilerden hangisi akım değişken değildir?
A) Net ihracat
B) Amortisman
C) Vergiler
D) Ulusal borçlar
E) Yatırımlar
(Cevap D)
Aşağıdaki durumların hangisinde toplam arz eğrisi yatay olur?
A) Yüksek işsizlik olsa bile ücretler değişmiyorsa
B) Para talebi faiz oranı değişmelerine sonsuz duyarsızsa
C) Ücretler tamamen esnekse
D) Ekonomi likidite tuzağında ise
E) Paranın nötralitesi varsa
(Cevap A)
2002 İDARİ HAKİMLİK SINAVI
Marjinal tasarruf eğilimi 0,25 iken ekonomi 5 milyar birim deflasyonist açık veriyorsa, aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Net milli gelir denge düzeyi, tam istihdam düzeyinden 5 milyar birim azdır.
B) Net milli gelir denge düzeyi, tam istihdam j düzeyinden 5 milyar birim fazladır.
C) Toplam harcamalar, tam istihdam net milli ı gelir düzeyinden 5 milyar birim fazladır.
D) Net milli gelir denge düzeyi, tam istihdam düzeyinden 20 milyar birim fazladır.
E) Net milli gelir denge düzeyi, tam istihdam düzeyinden 20 milyar birim azdır.
(Cevap E)
Hükümet harcamalarının hesaba katılmadığı kapalı bir ekonomide C=60+0,6Y ve I= I0 = 30 ise, denge gelir düzeyindeki tüketim harcamalarının düzeyi kaçtır?
A) 160 B) 170 C) 195
D) 215 E) 270
(Cevap C)
Bir ekonomide gayrisafi yurtiçi hasıla 6000 birim, gayrisafi yatırım 800 birim, net yatırım 200 birim, tüketim 4000 birim, hükümet harcamaları 1100 birim ve bütçe fazlası 30 birim ise tasarruflar kaç birim olur?
A) 270 B) 670 C) 730
D) 870 E) 900
(Cevap A)
X ülkesinin reel kişi başına gayrisafi milli hasılası 400 milyar birim iken Y ülkesindeki 6000 milyar birimdir.
Her iki ülkenin reel kişi başına gayrisafi milli hasılalarında % 4’lük büyüme gerçekleşirse mutlak reel kişi başına gayrisafi milli hasıla açığı kaç birim olur?
A) 5600 milyar düzeyinde kalır.
B) 324 milyar birim azalır.
C) 224 milyar birim artar.
D) 324 milyar birim artar.
E) 618 milyar birim artar.
(Cevap C)
IS eğrisinin solundaki herhangi bir noktada aşağıdakilerden hangisi söz konusudur?
A) Toplam talep gerçekleşen üretimi aşar, arz fazlası oluşur.
B) Toplam talep gerçekleşen üretimi aşar, talep fazlası oluşur.
C) Gerçekleşen üretim toplam talebi aşar, arz fazlası oluşur.
D) Gerçekleşen üretim toplam talebi aşar, talep fazlası oluşur.
E) Maliye politikası çok kısıtlayıcıdır.
(Cevap B)
Gelir vergisi oranının yüksek olması aşağıdakilerden hangisine yol açar?
A) Maliye politikası çarpanını yükseltir.
B) Para politikası çarpanını yükseltir.
C) Maliye ve para politikası çarpanlarını yükseltir.
D) Maliye ve para politikası çarpanlarını düşürür.
E) Maliye ve para politikası çarpanlarını değiştirmez.
(Cevap D)
Aşağıdakilerden hangisi İstanbul Menkul’ Kıymetler Borsası fiyat endekslerinden biri değildir?
A) Ulusal Sınai Endeks
B) Ulusal Hizmetler Endeksi
C) Ulusal Dış Ticaret Endeksi
D) Ulusal Mali Endeks
E) İMKB Ulusal -100 Endeksi
(Cevap B)
2003 İDARİ HAKİMLİK SINAVI
Bir ekonominin makroekonomik performansı değerlendirilirken kullanılan 3 temel ölçüt aşağıdakilerin hangisinde birlikte verilmiştir?
A) Kârlılık, üretkenlik ve piyasaya giriş kolaylığı
B) Üretimdeki büyüme, işsizlik ve enflasyon
C) Enflasyon, nüfus artışı ve ihracat
D) Beklenen ömür, yoksulluk sınırı ve kişi başına gelir
E) Borsa endeksi, döviz kuru ve Hazine bonosu faizleri
(Cevap B)
Özel Tüketim :5
Özel Sabit Sermaye Yatırımları : 1,2
Özel İşletme Stok Yatırımları : 0,8
Devlet Harcamaları : 3
İhracat : 2
İthalat : 3
Bu verilere göre, toplam talep kaç birimdir?
A) -1 B) 3 C) 6,2 D) 9 E) 11
(Cevap D)
Enflasyon sorunu olan bir ekonomide hangi maliye politikası uygulaması yapılır?
A) Zorunlu karşılık oranlarının azaltılması
B) Devletin transfer ödemelerinin artırılması
C) Açık piyasa işlemleri ile piyasadan devlet tahvili alınması
D) Reeskont oranlarının azaltılması
E) Vergilerin artırılması
(Cevap E)
İşsizliği azaltmak için uygulanabilecek para politikası uygulaması aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sabit döviz kuru rejimi uygulaması
B) Reeskont oranlarının artırılması
C) Zorunlu karşılık oranlarının artırılması
D) Devlet borçlanmalarının döviz cinsinden yapılması
E) Açık piyasa işlemleri ile piyasadan devlet iç borçlanma senedi alınması
(Cevap E)
Bireylerin daha iyi ücret ve çalışma koşulları aramalarından veya mezuniyet sonrası iş aramalarından kaynaklanan işsizlik türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yapısal işsizlik
B) Friksiyonel işsizlik
C) Doğal işsizlik
D) Devresel işsizlik
E) Gizli işsizlik
(Cevap B)
2000 KAYMAKAMLIK SINAVI
Bütçenin dengede olduğu bir ekonomide, C = 1000 TL, S = 100 TL ve G = 300 TL ise GSMH’nin değeri kaç TL’dir?
A) 1000 B) 1100 C) 1200
D) 1300 E) 1400
(Cevap E)
Hane halkının ve firmaların olduğu ancak devletin ve dış ticaretin olmadığı basit bir ekonomide GSMH çarpanı aşağıdakilerden hangisine eşittir?
(MPS: Marjinal tasarruf eğilimi, MPC: Marjinal tüketim eğilimidir.)
A) 1/MPC
B) 1/MPS
C) 1/(1-MPS)
D) 1/(MPC+MPS)
E) 1/(MPC+MPS)
(Cevap B)
Aşağıdakilerden hangisi bir GSMH açığının varlığını gösterir?
A) Düşen fiyatlar ve istikrarlı üretim
B) Artan fiyatlar
C) Toplam talepteki değişmelere bağlı olarak değişen reel üretim
D) Artan verimlilik
E) İstikrarsız ücretler
(Cevap C)
Keynesyen modele göre diğer değişkenler sabitken vergilerin artırılması aşağıdakilerden hangisine neden olur?
A) Toplam talep eğrisini sola doğru kaydırır
B) Toplam talep eğrisini sağa doğru kaydırır
C) Toplam arz eğrisini sağa doğru kaydırır
D) Toplam arz eğrisini sola doğru kaydırır
E) Toplam talep ve toplam arz eğrilerinin yerini değiştirmez
(Cevap A)
Klasik modelde istihdam düzeyinin temel belirleyicisi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mal ve hizmetlere olan toplam talep düzeyi
B) Devletin dış ticaret politikası
C) Devletin vergi politikası
D) Devletin harcama politikası
E) Ücretler ve fiyatlar
(Cevap E)
Ağırlıklı bir fiyat endeksi olan tüketici fiyat endeksinde (TÜFE) ağırlıklar aşağıdakilerden hangisine göre belirlenir?
A) Her bir malın baz yılında satın alınan miktarlarına göre
B) Her bir malın baz yılındaki fiyatına göre
C) Her bir malın, verilen yılda satın alınan miktarlarına göre
D) Her bir mal için verilen yılda yapılan harcama miktarına göre
E) Her bir mal için baz yılında yapılan harcama miktarına göre
(Cevap E)
Yatırımların faize duyarlılığının yüksek olması aşağıdakilerden hangisine neden olur?
A) IS eğrisinin göreli olarak dik olmasına
B) IS eğrisinin göreli olarak yatık olmasına
C) LM eğrisinin göreli olarak dik olmasına
D) LM eğrisinin göreli olarak yatık olmasına
E) LM eğrisinin göreli olarak yatık ve IS eğrisinin göreli olarak dik olmasına
(Cevap B)
Genişletici mali politika aşağıdakilerden hangisine yol açar?
A) Sadece tüketimi azaltır
B) Sadece yatırımı artırır
C) Tüketimi ve yatırımı azaltır
D) Tüketimi ve yatırımı artırır
E) Tüketimi artırır ve yatırımı azaltır
(Cevap D)
Grafiksel gösterimde, Keynesyen toplam arz fonksiyonunun yatay eksene paralel kısmında enflasyon oranı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Artmaktadır
B) Yüksek bir değerde sabit hale gelmiştir
C) Doğal enflasyon oranına eşittir
D) Doğal enflasyon oranından düşüktür
E) Sıfıra eşittir
(Cevap E)
Aşağıdaki durumların hangisinde, işsizlik oranında bir artış meydana gelir?
A) Üretim veya verimlilikte bir değişme olmazken işgücünde bir artış olduğunda
B) Üretim veya verimlilikte bir değişme olmazken işgücünde bir azalma olduğunda
C) İşgücünün büyüklüğünde veya verimlilikte bir değişme olmazken üretimde bir artış olduğunda
D) İşgücünün büyüklüğünde veya üretimde bir değişiklik olmazken verimlilikte bir düşüş olduğunda
E) İşgücünün büyüklüğünde bir değişiklik olmazken üretimde ve verimlilikte bir artış olduğunda
(Cevap A)
2001 KAYMAKAMLIK
Klasik iktisatçılara göre, toplam harcamaların yetersiz olması sonucu aşağıdakilerden hangisi -meydana gelir?
A) Fiyatlar ve ücretler düşer. Ancak hasıla ve istihdam düşmez.
B) Fiyatlar, ücretler, hasıla ve istihdam düşer
C) Tüketim azalır ve ekonomi tam istihdam düzeyine yönelir
D) Hasıla ve istihdam düşer. Ancak fiyatlar ve ücretler düşmez.
E) Faiz oranı artar ve yatırım düzeyi yükselir
(Cevap A)
aşağıdaki soruları aşağıdaki bilgilere göre cevaplayınız.
Bir ekonomide gayri safi yurtiçi hasıla 6.000 birim gayri safi yatırım 800 birim, net yatırım 200 birim, tüketim 4.000 birim, hükümet harcamaları 1.100 birim ve bütçe fazlası 30 birimdir.
Bu bilgilere göre, net yurtiçi hasıla kaç birimdir?
A)200 B) 5.370 C) 5.400
D)430 E) 5.800
(Cevap C)
Yukarıdaki bilgilere göre, vergiler kaç birimdir?
A)200 B) 1.130 C) 1.100
D)070 E) 1.000
(Cevap B)
Bir ekonomide gayri safi yurtiçi hasıla 6.000 birim, harcanabilir gelir 5.100 birim ve bütçe açığı 200 birimdir. Tüketim 3.800 birim ve dış ticaret açığı 100 birim ise yatırım kaç birimdir?
A)300 B) 1.200 C) 1.100
D)000 E) 900
(Cevap B)
| Yıl | Nominal GSMH | Fiyat Endeksi |
| 1 | 550 | 140 |
| 2 | 560 | 135 |
| 3 | 576 | 120 |
| 4 | 586 | 117 |
Yukarıdaki verilerin elde edildiği bir ekonomide, 3. yılın reel GSMH’si kaçtır?
A) 428 B) 480 C) 512
D) 576 E) 691
(Cevap B)
| Harcanabilir Gelir | Tüketim |
| 200 | 205 |
| 225 | 225 |
| 250 | 245 |
| 275 | 265 |
Yukarıdaki verilere göre, marjinal tasarruf eğilimi kaçtır?
A)20 B) 0.25 C) 0.30
D)75 E) 0.80
(Cevap A)
Hükümet harcamaları ve uluslararası ticaretin ihmal edildiği bir ekonomide, olası milli gelir düzeylerine karşılık gelen tüketim harcamaları aşağıdaki tabloda verilmiştir?
| Olası Milli Gelir | Tüketim Harcamaları |
| 320 | 320 |
| 330 | 327 |
| 340 | 334 |
| 350 | 341 |
Yukarıdaki verilere göre, çarpan kaçtır?
A) 3 B) 33 C) 4 D) 7.5 E) 30
(Cevap B)
Hükümet harcamalarının hesaba katılmadığı kapalı bir ekonomide, C = 60 + 0.6Y ve I = I0 = 30 ise denge gelir düzeyinde tasarruflar ne kadar olur?
A) 60 B) 30 C) 26 D) 22 E) 20
(Cevap B)
Hükümet harcamalarının hesaba katılmadığı kapalı bir ekonomide marjinal tasarruf eğilimi 0.25’tir.
Gelir 120 birim iken, tüketim de 120 birim ve yatırım 40 birim ise denge gelir düzeyi kaç birimdir?
A) 98 B) 228 C) 262
D) 280 E) 320
(Cevap D)
Phillips eğrisi kuramı aşağıdakilerden hangisi üzerine kurulmuştur?
A) Enflasyona neden olan teknolojik değişmeler
B) Döviz kurlarındaki dalgalanmalar
C) Ücretlerin ve fiyatların değişmesini engelleyen kurumsal faktörler
D) Enflasyona neden olan para arzı artışları
E) Enflasyona neden olan bütçe açıkları
(Cevap C)
Hayali bir ekonomide, tam zamanlı işlerde istihdam edilenlerin sayısı 80, yarı zamanlı işlerde istihdam edilenlerin sayısı 25, işsizlerin sayısı 15, iş aramaktan vazgeçenlerin sayısı 5 ise bu ekonomideki işsizlik oranı yüzde kaçtır?
A)5 B) 16.7 C)18.8
D) 25 E)5
(Cevap A)
Sosyal güvenlik harcamaları aşağıdakilerden hangisinin kapsamında yer alır?
A) Beşeri yatırımın
B) Sabit sermaye yatırımının
C) Personel giderlerinin
D) Diğer cari giderlerin
E) Transferlerin
(Cevap E)
Keynesyen Modelde istihdam düzeyinin temel belirleyicisi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tüketim düzeyi
B) Faiz hadleri
C) Fiyatlar
D) Ücretler
E) Toplam talep düzeyi
(Cevap E)
Para arzının azalması aşağıdakilerden hangisine yol açar?
A) Gelir artışına
B) Döviz kuru artışına
C) Gelir ve faiz düşüşüne
D) Gelir ve faiz artışına
E) Faiz artışına
(Cevap E)
2002 KAYMAKAMLIK
Enflasyon ve işsizliği azaltmaya yönelik ekonomi politikasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ekonomik etkinliği gerçekleştirmek
B) Ekonomik eşitliği gerçekleştirmek
C) Ekonomik büyümeyi gerçekleştirmek
D) Ekonomik istikrarı gerçekleştirmek
E) Ekonomik etkinlik ve eşitliği gerçekleştirmek
(Cevap D)
Klasik modele göre, arzulanan tasarrufların arzulanan yatırımlardan büyük olması durumunda aşağıdakilerden hangisi gerçekleşir?
A) Reel üretim artar
B) Reel üretim azalır
C) Enflasyon oranı düşer
D) Reel faiz oranları yükselir
E) Reel faiz oranları düşer (Cevap E)
1. ve 4. soruları aşağıdaki verilere göre cevaplayınız.
Hayali bir ekonomi aşağıdaki verilere sahiptir.
Gayri Safi Yurtiçi Hasıla= 100 milyar ABD doları
Gayri Safi Milli Hasıla= 100 milyar ABD doları
Tüketim Harcamalara 75 milyar ABD doları
İhracat = 5 milyar ABD doları, ithalat= 3 milyar ABD doları
Hükümet harcamalara 14 milyar ABD doları, Transfer Ödemeleri= 3 milyar ABD doları, Dolaylı Vergiler= 11 milyar ABD doları, Amortismanlar = 9 milyar ABD doları
Bu ekonomi için yatırım miktarı kaç milyar ABD dolarıdır?
A) 23 B) 16 C) 13 D) 9 E) 5
(Cevap D)
Yukarıdaki ekonomi için Net Milli Gelir kaç milyar ABD dolarıdır?
A) 100 B) 91 C) 87 D) 80 E) 75
(Cevap D)
GSMH deflatörü ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Nominal GSMH’nin reel GSMH’ye bölünmesiyle bulunur.
B) Reel GSMH’nin nominal GSMH’ye bölünmesiyle bulunur.
C) GSMH’nin net GSMH’ye bölünmesiyle bulunur.
D) Kullanılabilir gelirin toplam GSMH’deki payına eşittir.
E) Nominal GSMH’nin tüketici fiyat endeksine bölümüne eşittir.
(Cevap A)
Bütçeyi dengelemek için gelir vergisi oranlarının artırılması sonucu tüketim eğrisi nasıl etkilenir?
A) Aşağı kayar ve daha dik hale gelir
B) Aşağı kayar ve daha yatık hale gelir
C) Yukarı kayar ve eğimi değişmez
D) Yukarı kayar ve daha yatık hale gelir
E) Yukarı kayar ve daha dik hale gelir
(Cevap B)
Kapalı bir ekonomide tüketim fonksiyonu C=500+0,75 (Y-T) ve vergi oranı t=0,20 olarak verilmişse bu ekonomide çarpanın değeri kaçtır?
A) 0,75 B) 1,33 C) 2,5
D) 3,62 E) 4,00
(Cevap C)
Klasik makro ekonomistlere göre, bütçe açıkları aşağıdakilerden hangisine neden olur?
A) Faiz oranlarının yükselmesine yatırımların azalmasına ve uzun dönem büyüme hızının düşmesine
B) Üretim ve fiyatlar genel seviyesinin yükselmesine
C) Üretim ve faiz oranlarının yükselmesine
D) Enflasyonun yükselmesine
E) Üretim ve faiz oranlarının düşmesine
(Cevap D)
“Ricardo’nun denkliği” teoremine göre, büyük açıkları olması durumunda aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmelidir?
A) Faiz oranları yükselmelidir.
B) Özel tasarruflar artmalıdır.
C) Yabancı yatırımlar artmalıdır.
D) Faiz oranları düşmelidir.
E) Dış ticaret açığı ortaya çıkmalıdır.
(Cevap B)
Aşağıdakilerden hangisi arz enflasyonuna neden olabilir?
A) Para arzındaki artış
B) Hükümet harcamalarındaki artış
C) Vergi oranlarındaki düşüş
D) Tarımsal üretimdeki azalma
E) İşgücü verimliliğindeki artış
(Cevap D)
Potansiyel GSMH ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Asla ulaşılamayan üretim düzeyini gösterir.
B) Bütçe açığına eşittir.
C) Genellikle gerçekleşen GSMH’ye eşittir.
D) Hesaplanması mümkün olmayan üretim düzeyidir.
E) Tam istihdam düzeyindeki üretim değerini ifade eder.
(Cevap E)
2001 KMS
Arz şoklarının olmadığı ve enflasyon beklentisinin değişmediği durgunluk dönemlerinde aşağıdakilerden hangisi söz konusudur?
A) Enflasyon oranı artar.
B) Enflasyon oranı düşer.
C) Kronik enflasyon yaşanır.
D) Enflasyon oranı değişmez.
E) Hiper enflasyon yaşanır.
Çözüm: Enflasyon beklentisinin değişmediği durgunluk dönemlerinde enflasyon oranı istikrarlı olup bu duruma durgun durum enflasyonu denir. Durgun durumda enflasyon artış ya da azalma yönünde bir eğilime sahip değildir. (Cevap D)
Otonom tüketim harcamalarının artması aşağıdakilerden hangisine neden olur?
A) Denge üretim düzeyinin artmasına, LM eğrisinin sağa doğru kaymasına
B) Denge üretim düzeyinin artmasına, IS eğrisinin sağa doğru kaymasına
C) Denge üretim düzeyinin düşmesine, LM eğrisinin sağa doğru kaymasına
D) Denge üretim düzeyinin düşmesine, IS eğrisinin sağa doğru kaymasına
E) Denge üretim düzeyinin düşmesine, LM eğrisinin sola doğru kaymasına
Çözüm: IS-LM analizinde otonom harcamalardaki artışın etkisi yatırım harcamalarındaki artışın etkisine benzer. Yani otonom tüketim harcamalarındaki artış IS eğrisini sağa kaydırır (Bu sırada LM eğrisi sabit). IS eğrisindeki bu kayma denge üretim düzeyini artıracaktır. (Cevap B)
Faiz oranları arttığı zaman aşağıdakilerden hangisi meydana gelir?
A) Firmalar yatırımlarını azaltır.
B) Bireyler daha az tasarruf eder.
C) Firmalar daha fazla borçlanır.
D) Enflasyon yükselir.
E) Toplam talep artar.
Çözüm: Faiz oranları ile yatırımlar ters yönlü bir ilişkiye sahiptir. Yani firmalar faiz oranı arttığında yatırımlarını azaltacaklardır. (Cevap A)
Parasalcı görüşe göre uzun dönemde, nominal para arzı iki katına çıkarsa fiyatlar genel düzeyi nasıl değişir?
A) İki kat artar.
B) İki kattan daha fazla artar.
C) İki kattan daha az artar.
D) İki kat azalır
E) Değişmez
Çözüm: Parasalcı (monetarist) iktisatçılar klasik miktar teoremini benimsemişlerdir. Buna göre para arzındaki değişmeler aynı oranda ve aynı yönde fiyatlar genel düzeyine yansır. (Cevap A)
Aşağıdaki verilere göre marjinal tüketim eğilimi kaçtır?
Harcanabilir gelir (TL) Tasarruf
0 20
100 5
200 30
A) 0,25 B) 0,45 C)0,65
D) 0,75 E) 0,85
Çözüm:
c = marjinal tüketim eğilimi
s = marjinal tasarruf eğilimi
c + 0,25 = 1
c = 0,75
(Cevap D)
Marjinal tüketim eğiliminin düşük olması aşağıdakilerden hangisini gösterir?
A) LM eğrisinin göreli olarak yatık olduğunu
B) LM eğrisinin göreli olarak dik olduğunu
C) IS eğrisini göreli olarak yatık olduğunu
D) IS eğrisinin göreli olarak dik olduğunu
E) LM eğrisinin sonsuz eğimli olduğunu
Çözüm: IS-LM analizinde IS eğrisinin eğimi yatırım harcamalarının faiz oranlarına karşı duyarlılığına ve çarpan katsayısına bağlıdır. Çarpan katsayısı ne kadar büyükse IS eğrisi o derecede yatık olacak ve milli gelir düzeyindeki değişmeler de o kadar büyük olacaktır. Çarpan katsayısının büyüklüğü ise marjinal tüketim eğilimine bağlıdır ve marjinal tüketim eğilimi ne kadar yüksekse çarpan o derece yüksek olacak ve IS eğrisi yatık olacaktır. Marjinal tüketim eğilimi ne kadar düşükse çarpan o derece düşük ve IS eğrisi de 0 derece dik olacaktır. (Cevap D)
Slutsky yaklaşımının konusu aşağıdakilerden hangisidir?
A) Azalan marjinal fayda etkisi
B) Azalan verimler yasası
C) Talep eğrisi
D) Fayda fonksiyonu
E) Gelir ve ikame etkileri
Çözüm: Gelir ve ikame Etkileri- Slutsky yaklaşımı; Bir malın fiyatında meydana gelen değişme iki tür etki doğurur. Bunlardan biri malların göreli (nisbi) fiyatlarının değişmesi ikincisi ise gelirin toplam satın alma gücünün değişmesidir. Buna göre talepte meydana gelen değişmenin nisbi fiyatlardaki değişmelerden kaynaklanan kısmına ikame etkisi denir. Talepteki değişmenin daha fazla satın alma gücünden (gelir artışından) kaynaklanan kısmı ise gelir etkisi olarak adlandırılır. (Cevap E)
Aşağıdaki düşünce okullarından hangisi kısa dönemde üretim ve fiyat düzeyindeki değişmelerin temel sebebinin para arzındaki değişmeler olduğunu ileri sürer?
A) Rasyonel Beklentiler
B) Arz Yönlü İktisat
C) Keynesyen
D) Post Keynesyen
E) Parasalcı
Çözüm: Parasalcı Görüş (Monetarizm); Kurucusu Milton Friedman’dır. Parasalcılara göre ekonomik istikrarsızlıkların temel nedeni para arzındaki istikrarsızlıklardır. Para talebi göreli olarak istikrarlıdır. Enflasyon tamamen parasal bir olay olup, para arzı büyüme oranının reel GSMH’nin büyüme oranından hızlı olması sebebiyle oluşur. Sadece fiyatları (artış kadar) etkiler. Yapılması gereken para arzının sabit bir oranda (her yıl) artırılmasıdır. Ayrıcı Maliye politikası istikrarsızlıkları gidermek yerine artırabilir. Nitekim, durgunluk dönemlerinde kamu yatırımlarının artırılması özel yatırım harcamalarının ayağını kaydırabilir. Buna dışlama etkisi (Crowding out) ya da ayağını kaydırma denir. (Cevap E)
İşsizlik oranının tanımı aşağıdakilerden hangisidir?
A) İşsiz sayısını toplam nüfusa oranı
B) Çalışmayan insan sayısını toplam işgücü sayısına oranı
C) Toplam nüfus ile toplam çalışan sayısı farkının toplam çalışan sayısına oranı
D) Toplam nüfus içinde iş bulamayanların oranı
E) Toplam işgücü içinde iş bulamayanların oranı
Çözüm:
(Cevap E)
Bir ekonomiyle ilgili olarak aşağıdaki bilgiler verilmiştir.
Y net milli geliri, Ca tüketimi, In net yatırımı, Xn net ihracatı, G hükümet harcamalarını ve T net vergileri göstermektedir. (Rakamlar Milyar TL’dir.)
Ca=25+075 (Y-T)
In=In0=50
Xn=Xn0=10
G=G0=70
T=0.2 Y
Bu ekonomi için denge net milli gelir düzeyi kaç milyar TL’dir?
A)5 B) 390 C) 405.5 D) 412 E) 518.5
Y= Co + C(Y-T) + I0 + G0 + Xn0
Y= 25 + 0,75 (Y-0.2Y) + 50 + 70 + 10 Y=155 + 0,6Y
Y(1-0,6) = 155=>0,4Y = 155
Y = 387,5
(Cevap A)
2002 KPSS
Keynesyen iktisadın yorumlanmasına yönelik beş grup görüş içinde Hicks-Hansen çizgisinde gelişen IS-LM açıklaması aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ücret-fiyat yapışkanlıkları
B) İrrasyonel beklentiler ve kalıcı dinamik dengesizlik
C) Para ve diğer varlıklar arasında ikamenin yokluğu
D) Esneklik kötümserliği
E) Dönemler arası koordinasyon bozukluğu
Çözüm:
Ücret-fiyat yapışkanlıkları
(Cevap A)
Marshall’ın iktisat teorisine yapmış olduğu temel metodolojik katkı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Üretici Rantı Kavramı
B) Rant benzeri kavramı
C) Tüketici artığı kavramı
D) Kısmi denge analizi
E) Alternatif maliyet
Çözüm: Alfred MARSHAL’ın iktisat literatürüne en büyük katkılarından biri “kısmi denge analizi”ni geliştirmiş olmasıdır. Kısmi denge analizi bir malın veya faktörün fiyatının piyasada nasıl belirlendiğini veya değiştiğini piyasalar arasındaki bağımlılığı dikkate almadan inceleyen analiz türüdür. Kısmi denge analizi diğer şeylerin değişmediği veya ihmal edildiği (ceteris paribus) varsayımının benimsendiği iktisadi analiz türüdür. (Cevap D)
Klasiklere göre devlet harcamalarının artması aşağıdakilerden hangisine neden olur?
A) İthalatın azalmasına
B) İhracatın artmasına
C) Toplam arzın yükselmesine
D) Yatırımların artmasına
E) Fiyatların artmasına
Çözüm: Klasiklerde toplam arz eğrisi ekonomi daima tam istihdamda olduğu için dik bir doğrudur.
Devlet harcamaları bu nedenle toplam talep eğrisini sağa kaydıracağından fiyatların artışına sebep olacaktır. (Cevap E)
I. Yatırımlar
Otonom vergiler
III. Faiz oranları
Keynesyen iktisatçılara göre para arzının artışı yukarıdakilerden hangisini artırır?
A) Yalnız II B) II ve III C) Yalnız I D) I ve II E) Yalnız III
Çözüm:
Para arzı artışı LM’i sağa kaydıracak faiz oranları düşürecek bu ise yatırımların artmasına neden olacaktır.
(Cevap A)
Gelir vergisi oranı arttığında aşağıdakilerden hangisi gerçekleşir?
A) Gelir çarpanı küçülür
B) Bütçe açığı büyür
C) Dış ticaret çarpanı büyür
D) Gelir çarpanı büyür
E) Denge gelir düzeyi artar
Çözüm:
=> t artırıldığında gelir çarpanı küçülecektir.
(Cevap A)
Keynesyen teoriye göre aşağıdakilerden hangisi söz konusudur?
A) İşsizlik daima geçicidir
B) Ücretler esnektir
C) Miktar teorisi geçerlidir
D) Tasarruflar harcanabilir gelir düzeyiyle doğrudan ilişkilidir
E) Mahreçler kanunu geçerlidir
Çözüm: Keynesyen teoriye göre, tasarruflar harcanabilir gelir düzeyinin bir fonksiyonudur. İlişki pozitif yönlüdür. (Cevap D)
Yaşamboyu gelir teorisine göre, çalışan yıllar boyunca servet nasıl değişir?
A) Önce azalır sonra artar
B) Önce artar sonra azalır
C) Sürekli sabittir
D) Zaman içinde artar
E) Zaman içinde azalır
Çözüm: Yaşam boyu gelir hipotenize göre çalışan yıllar boyunca elde edilen gelir, emeklilik dönemlerinde elde edilen gelirden yüksek olacaktır. Dolayısıyla çalışanlar yıllar boyunca servet artacaktır. Çünkü bu dönemde elde edilen gelir tüketimden çok olacaktır. (Cevap D)
Bir ekonomide Gayrisafi Yurtiçi Hasıla 6000 TL, harcanabilir gelir 5100 TL ve bütçe açığı 200 TL’dir. Tüketim 3800 TL ve dış ticaret açığı 100 TL ise tasarruf kaç TL olur?
A) 5200 B) 4200 C) 3100 D) 1500 E) 1300
Çözüm:
Yd = C + Sw
Yani harcanabilir gelir = tüketim + tasarruf
5100 = 3800 +S
S = 1300
(Cevap E)
C=20+0.9 (Y-T) ilişkisinde C tüketim, Y gelir, T vergidir. 800 TL’lik harcanabilir gelir düzeyinde tasarruf kaç TL olur?
A) 18 B) 80 C) 60 D) 40 E) 20
Çözüm:
C = Co + cYd
C = 20 + 0.9×800
C = 20 + 720
C = 740
Yd = C + S=>Yd-c = s
= 800-740 = s
s = 60
(Cevap C)
| Yıllar | Nominal GSMH (TL) | Fiyat Endeksi |
| 1 | 550 | 140 |
| 2 | 560 | 135 |
| 3 | 576 | 120 |
| 4 | 586 | 117 |
| 5 | 604 | 108 |
Yukarıdaki verilere göre bu ekonomide aşağıdakilerden hangisi söz konusudur?
A) Reel Gayrisafi Milli hasıla azalmaktadır
B) Nominal Milli Gelir azalmaktadır
C) Enflasyon artmaktadır
D) Deflasyon yaşanmaktadır
E) Stagflasyon yaşanmaktadır
Çözüm: Verilerden fiyat endeksinin yani fiyatlar düzeyinin sürekli biçimde düştüğü görülüyor. Bu ise bu ekonomide deflasyon yaşandığını göstermektedir. (Cevap D)
Lucas arz eğrisi yaklaşımına göre işsizlik oranının doğal düzeyin altına indirilebilmesi için aşağıdakilerden hangisi gerekir?
A) Para talebinin sürekli olarak artması
B) Para arzının sürekli olarak artırılması
C) Devalüasyon yapılması
D) Gerçekleşen enflasyonun beklenen enflasyondan daha küçük olması
E) Gerçekleşen enflasyonun beklenen enflasyondan daha büyük olması
Çözüm: Lucas arz eğrisi, firmaların arz etmek isteyecekleri çıktı miktarını gerçek fiyat düzeyinin beklenen fiyat düzeyine olan oranı arttıkça, artacağını gösterir. Bu durumda ekonomide emek talebi olacak ve işsizlik azalacaktır. Yani doğal düzeyin altına inecektir. (Cevap E)
Harcanabilir Gelir Tasarruf
0 -10
50 0
100 10
150 20
200 30
Yukarıdaki verilere göre marjinal tüketim eğilimi kaçtır?
A)90 B) 0.80 C) 0.70
D)55 E) 0.25
Çözüm:
C = 1-S
C =
C = 0,8
C = marjinal tüketim eğilimi
S = marjinal tasarruf eğilimi
(Cevap B)
Bir ülkede toplam nüfus 100 milyon, sivil işgücü 50 milyon iken 47 milyon işçi istihdam ediliyor ise bu ekonomide işsizlik oranı yüzde kaçtır?
A) 94 B) 50 C) 10 D) 6 E) 4
Çözüm:
= %6
(Cevap D)
2003 KPSS
Asgari ücret yasası karşıtlarının, asgari ücretin düşük yetenekli işçileri olumsuz etkileyeceğini düşünmelerinin nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Düşük yetenekli işçilerin serbestçe seçemeyecekleri işleri kabullenmek zorunda kalmaları
B) Düşük yetenekli işçilerin sosyal olanaklardan yeterince yararlanamamaları
C) Asgari ücret yasalarının, işgücü piyasalarının işlerliğini yitirmesine yol açması ve buna bağlı olarak işsizliğin ortaya çıkması
D) Kiraların ve gıda fiyatlarının asgari ücretle birlikte yükselmesi
E) Düşük yetenekli işçilerin verimliliklerinin düşük olması ve buna bağlı olarak bunların ücretlerinin de düşük belirlenmesi
Çözüm: Asgari ücret piyasa ücret dengesinin üzerinde belirlendiği için piyasada bu fiyattan işgücü arzı fazlası oluşacaktır. Buna karşılık denge durumuna göre işgücü talep noktası da ortaya çıkacaktır.
Bu da işsizlikle eş değerdir. Sonuç olarak, işgücü piyasalarının işlerliği ortadan kalkacak, buna bağlı olarak işsizlik ortaya çıkacaktır.
Nd = emek talebi
w = denge fiyatı
Ns = emek arzı
w* = asgari ücret
N* – N** = işsizlik miktarı (Cevap C)
Dışsallığın tanımı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Her ilave birim üretim sonucunda topluma yansıyan toplam maliyet
B) Bazı ekonomik faaliyetler sonucunda ortaya çıkan ve bu faaliyetlerle ilgili olmayan üçüncü kişilere yansıyan fayda veya maliyetler
C) Herhangi bir tüketicinin herhangi bir maldan tüketmek istediği ilave her birim için yaptığı ödeme
D) Kamu mallarının üretimi sonucunda ortaya çıkan bir sorun
E) Herhangi bir faaliyet sonucunda ortaya çıkan toplam toplumsal maliyet
Çözüm: Bir üreticinin veya tüketicinin faaliyetleri dolayısıyla diğer üretici veya tüketicileri dolaylı olarak etkilemesine dışsallık denir. Dışsallıklar üreticiden üreticiye (pozitif veya negatif), üreticiden tüketiciye (pozitif veya negatif), tüketiciden üreticiye (pozitif veya negatif) ve tüketiciden tüketiciye (pozitif veya negatif) dışsallıklar şeklinde ayrıma tabi tutulmaktadır. (Cevap B)
Uzun dönem durağan durumdan başlayan bir ekonomide, bir talep şokundan sonra başka bir şok veya bir politika değişikliği olmazsa, yeni uzun dönem dengesinde aşağıdakilerden hangisinin gerçekleşmesi beklenmelidir?
A) Daha yüksek düzeyde enflasyon, fakat daha düşük üretim düzeyi
B) Daha yüksek düzeyde enflasyon, fakat aynı üretim düzeyi
C) Daha düşük düzeyde enflasyon ve üretim düzeyi
D) Başlangıç düzeyinde enflasyon ve üretim düzeyi
E) Aynı düzeyde enflasyon, fakat daha düşük üretim düzeyi
Çözüm: Talep şoku sonrası, toplam talep eğrisi sağa kayar. Bu durumda P(fiyat) ve üretim düzeyi artar.
Ancak bu artış kısa dönemde etkisini gösterecektir. Uzun dönemde talep başlangıç düzeyine geri dönecektir. Dolayısıyla denge ilk halini yeniden alacaktır. (Cevap D)
Aşağıdakilerden hangisi, Gayri Safi Milli Hasıla (GSMH) tanımı içinde yer alırken Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) tanımı içinde yer almaz?
A) Konut içinde yapılan yatırım harcamaları
B) Ülke vatandaşı müteahhitlerin yurt dışından gönderdiği gelirler
C) Yabancıların ülkede yaptığı yatırım harcamaları
D) Askeri amaçla yapılan kamu harcamaları
E) Kamu kesiminin yaptığı sağlık harcamaları
Çözüm: (GSYİH = GSMH – Net Dış Alem Faktör Gelirleri) formülüyle bulunur. GSYİH ülke sınırları içerisinde üretilen mal ve hizmetlerin parasal değerini verir. Bu nedenle ülke vatandaşı müteahhitlerin yurt dışından gönderdiği gelirler bu grup içerisinde görünmez. (Cevap B)
Gelir (Y) = 1200, tüketim (C) = 500, yatırım(I)= 400, devlet harcamaları (G) = 100 olan dışa açık bir ekonomide net ihracat miktarı kaçtır?
A) 300 B) 270 C) 220
D) 200 E) 100
Çözüm: Y = C + I + G + NX
1200 = 500 + 400 + 100 + NX
NX = 200 (Cevap D)
Hem işverenlerin hem de işçilerin enflasyonu doğru tahmin ettikleri bir durumda, toplam arz eğrisi için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Kısa dönemde dikey, uzun dönemde pozitif eğimlidir.
B) Toplam arz eğrisi dikeydir.
C) Kısa dönemde yataydır.
D) Kısa dönemde yatay, uzun dönemde pozitif eğimlidir.
E) Kısa dönemde yatay, uzun dönemde dikeydir.
Çözüm: Klasik modelde hem işverenler hem de işçiler enflasyonu doğru tahmin ederler. Yani, fiyatlar genel düzeyindeki bir artış reel ücreti düşürecek, bunun sonucu, işgücü arzı azalacak, işgücü talebini ise artıracaktır. Bunlar ise reel ücretin artmasına neden olacak yani işgücü arz-talep dengesi değişmeyecektir. Klasiklerde üretim işgücünün bir fonksiyonu olduğundan ve işgücü miktarı değişmediğinden çıktı miktarı da değişmeyecektir. Yani toplam arz eğrisi dikey olacaktır. (Cevap B)
Lucas arz denkleminin geçerli olduğu bir ekonomide, kısa dönemde işsizliğin azalması aşağıdaki durumların hangisinde ortaya çıkar?
A) Enflasyon düzeyi beklenen enflasyon düzeyinin üzerine çıktığında
B) Enflasyon düzeyi beklenen enflasyon düzeyinden daha düşük olduğunda
C) Para arzı artış hızı reel büyüme hızından düşük olduğunda
D) Para arzı artış hızı reel büyüme hızından yüksek olduğunda
E) Para arzı artış hızı reel büyüme hızına eşit olduğunda
Çözüm: Y, fiili; Y*, doğal hasıla düzeyini; P fiili; Pe, beklenen fiyat düzeyini ve Q ise hasılanın fiyat düzeyindeki beklenmedik değişmelere karşı duyarlılığını ölçmek üzere denklem Y=Y* + Q (P-Pe) olacaktır. Buna göre hasılanın doğal düzeyinden ayrılması fiyat düzeyinin beklenen fiyat düzeyinden ayrılmasına bağlıdır. Eğer gerçekleşen fiyat düzeyi beklenen fiyat düzeyinden büyük ise hasıla potansiyel düzeyini aşacak ve böylece istihdam artıp işsizlik azalacaktır. Aksine eğer gerçekleşen fiyat düzeyi beklenen fiyat düzeyinden düşük ise hasıla potansiyel düzeyinin altında kalacak ve böylece istihdam azalıp işsizlik artacaktır. (Kemal Yıldırım, Makro Ekonomi, s. 291) (Cevap A)
Talep yönlü enflasyon aşağıdaki durumların hangisinde gerçekleşir?
A) Ters yönlü arz şokunda
B) Merkez bankasında paranın artış hızını yavaşlattığında
C) Toplam talep toplam arzdan fazla arttığında
D) Teknolojik gelişme olduğunda
E) Üretimde rekabet ihlal edildiğinde
Çözüm:
Toplam arzda bir artış (S0 S1’e geçiş) fiyatı düşürecektir. Ancak toplam talepteki artış, toplam arzdan fazla arttığı için (D0 D1’e geçiş) fiyat P0’ın üzerinde P2’de oluşacaktır. Dolayısıyla talep yönlü enflasyon oluşacaktır. (Cevap C)
IS denkleminin Y = 400 + 0,75Y – 25r; LM denkleminin de (M/P) = Y – 100r olduğu bir durumda, M = 1200 ve P = 4 ise, denge gelir düzeyi (Y) ve faiz oranı (r) kaçtır?
Y r
A) 1500 10
B) 1200 5,.5
C) 950 6,5
D) 650 4,5
E) 500 3
Çözüm: LM fonksiyonundan
IS fonksiyonundan
Denklem 4 ile genişletilirse
Denklemi beraber çözersek;
Y + 100r =1600
Y-100r = 300
2Y = 1900
Y= 950
LM fonksiyonunda yerine koyalım
Y-100r = 300
950 – 100r = 300
100r = 650
r = 6,5 (Cevap D)
Yüksek fiyatlar, aşağıdakilerden hangisi yoluyla toplam talep eğrisinin aşağı doğru eğimini belirler?
A) İşgücüne katılım oranını etkileyip potansiyel GSMH düzeyini küçülterek
B) İşsizliği artırıp tüketimi azaltarak
C) Faiz oranlarının artmasına yol açıp yatırımları azaltarak
D) İşgücüne katılım oranını etkileyip tüketim harcamalarını azaltarak
E) Ücretlerde bir artış yaratıp tüketimi reel olarak azaltarak
Çözüm: Fiyatlardaki yükseliş reel para talebini azaltacak yani LM eğrisi sola kayacaktır. Bu faiz oranları artırırken, yatırımlarında azalmasına sebep olacaktır. Bu ise milli geliri azaltacaktır.
Denge milli gelir – fiyat düzeyleri birleştirilerek negatif eğimli toplam talep eğrisine ulaşılır. (Cevap C)
Tobin’in q teorisine göre, firmanın sermayesinin yenileme maliyeti piyasa değerinden yüksek ise, aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) q değeri düşüktür.
B) q değeri yüksektir.
C) q değeri değişmez
D) Yatırımlar artar.
E) Üretim artar.
Çözüm:
Olduğuna göre sermayenin yenileme maliyeti > firmanın piyasa değeri ise q < 1 olacaktır. Bu durumda, bir firmanın sermayesini yenilemek yerine bu firmayı ucuza satın alarak gerekli sermayeyi elde etmesi daha akıllıca olacaktır. (Cevap A)
2004 KPSS
David Ricardo ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Fonksiyonel gelir dağılımı incelemesi yapmıştır.
B) Marjinal işletmede rantın olmadığını, çünkü satış fiyatının maliyete eşit olduğunu ileri sürmüştür.
C) Değeri, kullanım değeri ve değişim değeri olmak üzere ikiye ayırarak incelemiştir.
D) Ücreti, doğal ücret ve piyasa ücreti ayrımı yaparak incelemiştir.
E) Tarım ürünleri talebinin gelir esnekliğinin düşük olmasını sanayileşmenin önemli bir nedeni olarak görmüştür.
Çözüm: D. Ricardo’ya göre, nüfus artışı gıda maddeleri talebini artıracaktır. Talebi karşılamak için üretimi artırmak gerekir. Üretim artışı, azalan verimler yasası sebebiyle marjinal maliyetlerin yükselmesine yol açacaktır. Fiyat, en yüksek maliyet masrafları seviyesinde belirlenir. Daha ucuza üretim yapabilen topraklar, bu sayede rantlardan yararlanacaktır. (Cevap B)
Makroekonomik değişkenler arasındaki ilişki ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi her zaman doğrudur?
A) Gayri safi milli hasıla, gayri safi yurtiçi hasıladan büyüktür.
B) Gayri safi milli hasıla, gayri safi yurtiçi hasıladan küçüktür.
C) Milli gelir, gayri milli hasıla değerine eşittir.
D) Milli gelir, tüketim ile yatırımın toplamına eşittir.
E) Harcanabilir gelir, tüketim ile tasarrufun toplamına eşittir.
Çözüm:
| Gayri safi Milli Hasıla
– Amortismanlar |
| Safi Milli Hasıla
-Vasıtalı Vergiler |
| Milli Gelir
+ (Transfer Harcamalar + Sübvansiyonlar) – (Kurumlar vergisi + Şirketlerin Dağıtılmayan Kârları + Sosyal kesenekler) Kişisel Gelir – Vasıtasız vergiler |
| Harcanabilir gelir. |
Kişinin harcanabilir gelirini, tüketmek ya da tasarruf etme şeklinde değerlendirilecektir.
(Cevap E)
Marjinal tasarruf eğiliminin 0,25 ve vergi oranının 0,2 olduğu kapalı bir ekonomide yatırım çoğaltanı kaçtır?
A) 1,25 B) 1,33 C) 2
D) 2,5 E) 4
Çözüm:
Yatırım çoğaltanı formülü ve ’dir.
Yatırım çoğaltanı
Ek Bilgi: Dışa kapalı ekonomilerde toplam talep, tüketim ve yatırım harcamalarından oluşur. Yatırım harcamalarından kaynağı tasarruflardır. Dolayısıyla marjinal tasarruf eğilimi (s) ile marjinal tüketim eğilimi (c) toplamı 1 olacaktır. (Cevap D)
Aşağıdakilerden hangisi, enflasyon oranı yükselirken vergilerin hesaplanması ve toplanmasının gecikmeli olmasından dolayı reel vergi gelirinin düştüğü görüşüne dayanır?
A) Tanzi-Clivera etkisi
B) Fisher etkisi
C) Keynes etkisi
D) Pigou etkisi
E) Faiz haddi etkisi
Çözüm: Devletin, enflasyonist bir ortamda vergi gelirlerini gecikmeli olarak alması sonucunda reel olarak vergi kaybına uğramasına Tanzs-Olivera etkisi denir. (Cevap A)
Aşağıdaki makroekonomik kavramlardan hangisinin tanımı yanlıştır?
A) Birincil açık, faiz dışı harcama ile toplam bütçe gelirinin farkına eşittir.
B) Stagflasyon, üretim artmazken enflasyonun arttığı durum olarak adlandırılır.
C) Para çoğaltanı, para stokunun parasal taban stokuna oranıdır.
D) Enflasyon vergisi, enflasyon oranı ile reel parasal tabanın çarpımına eşittir.
E) Laffer eğrisi, dikey eksende vergi gelirinin yer aldığı bir grafikte U şeklinde gösterilir.
Çözüm: Lafter eğrisi u şeklinde değil, n şeklinde gösterilir. Çünkü vergi oranı arttıkça, vergi hasılatı önce azalarak artan şekilde maksimuma ulaştıktan sonra, belirli bir orandan sonra azalma eğilimine girecektir.
(Cevap E)
Kamu harcamasının olmadığı bir kapalı ekonomide, tüketim ve yatırım fonksiyonları sırasıyla şöyledir:
C = 320 + 0,7Y
I = 30 + 0,2 Y
Bu ekonomide denge gelir düzeyi ve yatırım miktarı kaçtır?
(C = Tüketim düzeyi, Y = Gelir düzeyi, I = Yatırım miktarı)
Y I
A) 500 130
B) 500 100
C) 500 90
D) 250 130
E) 250 100
Çözüm: Cevap 3’deki açıklamaları dikkate alınız.
y = c + I
y = 20 + 0,7y + 30 + 0,2y
y = 50 + 0,9y
y – 0,9y = 50 y = 500 ve
c = 20+ 0,7y = 20+ 0,7(500)
c =370 ve
I = 30 + 0,2y = 30 + 0,2(500)
I = 130
(Cevap A)
IS-LM modeli çerçevesinde, kamu harcaması değişmediğinde; eşanlı olarak para arzının artması ve vergi oranının düşmesi sonucu gelir (Y), faiz oranı (İ), tüketim (C) ve yatırım (I) nasıl değişir?
Y İ C I
A) Artar Azalır Artar Artar
B) Artar Belirsiz Artar Belirsiz
C) Artar Belirsiz Azalır Belirsiz
D) Belirsiz Azalır Belirsiz Artar
E) Belirsiz Artar Azalır Azalır
Çözüm: Maliye politikasındaki değişmeler IS eğrisinde, para politikasındaki değişmelerde LM eğrisinde kaymaya neden olur.
* Para arzının artması sonucu LM sağa kayacaktır.
* Vergi oranının düşmesi sonucu IS eğrisi sağa kayacaktır. Dolayısıyla; IS ve LM’nin sağa kayması (y) geliri artıracaktır. Gelir artışı sonucu tüketim artacaktır. Ancak IS ve LM’in aynı anda, sağa kayması sırasında, bu kaymanın hangi oranda olacağı belirtilmediği için, (r) faizdeki değişmenin yönü ve faizin bir fonksiyonu olan yatırımın yönü belirsiz olacaktır. (Prof. Dr. Zafer Tunca / Makro İktisat İst./2001 Filiz Kitabevi Bölüm VIII. 3. baskı) (Cevap B)
IS ve LM eğrilerinin hangi durumlarında, likidite tuzağı, klasik durum ve yatırımın faize duyarsız olması sonuçları ortaya çıkar?
Likidite Klasik Yatırımın Faize
Tuzağı Durum Duyarsız Olması
A) LM düşey LM yatay IS düşey
B) LM yatay IS düşey LM düşey
C) LM düşey IS düşey LM yatay
D) IS düşey LM yatay LM düşey
E) LM yatay LM düşey IS düşey
Çözüm: Likitide tuzağında, LM eğrisi yataş eksene paralel olduğunda yani eğimin sıfır olduğu durumda, para arzı değişmeleri LM eğrisinde bir kayma yaratmaz. Bu durumda APİ ve uygulanacak para politikasının faiz oranları ve gelir düzeyi üzerinde etkisi olmayacaktır. Dolayısıyla,spekülatif amaçlı para talebini faize duyarlılığı sonsuz olan durumda LM eğrisi yataydır.
Klasik durum; eğer para talebi faiz oranlarına karşı duyarlı değilse, yani faiz oranları para talebini etkilemiyorsa LM dik (düşey) bir doğru halini alacaktır. Bu durumda LM eğrisinde bir kayma milli gelir üzerinde maksimum etki yapacaktır. Yatırımların faize duyarsız olduğu durumda, IS eğrisi yatay (düşeydir) IS eğrisi ne kadar yatık olursa, faizlerdeki ve gelirdeki artış o kadar az olacaktır. (Cevap E)
Tobin’in q-teorisine göre firmalar, q hangi değerdeyken yatırım yapmak ister?
A) Sıfıra eşitken
B) Sıfır ile yarım arasındayken
C) Yarım ile bir arasındayken
D) Bire eşitken
E) Birden büyükken
Çözüm Tobin’in q teorisi; hisse senedi fiyatları ile yatırımı ilişkilendiren yaklaşımdır.
Firmalar net yatırım yapmayı tercih etmez. Firmalar net yatırım yapma konusunda kararsızlardır.
Firmalar net yatırım yapmak isterler. (Erdal Unsal Makro İktisat, s.462-463) (Cevap E)
Bir ekonomide S (tasarruf) 95;1 (yatırım) 50;G (kamu harcamaları) 80;X (ihracat) 40;M (ithalat) 60,T (vergiler) 35 olduğuna göre, transfer ödemeleri kaçtır?
A) 10 B) 20 C) 30 D) 40 E) 50
Çözüm: Tüm gelirin planlanan harcamalara eşit olduğu durumda denge sağlanır. Denge gelir düzeyinde; enjeksiyonlar sızıntılara eşittir.
Y = AE
C + S + (T-Tr) = C + I + G(x-M)
S + (T-Tr) = I + G + (x-M)
95(T-Tr) + 60 = 50 + 80 + 40
T-Tr = 15=>35-Tr=15
Tr = 20 (Cevap B)
Gayri safi yurtiçi hasıla = 3000
Dış alemden net faktör gelirleri = 200
Gayri safi yatırım = 500
Net yatırım = 400
Dolaylı vergiler = 400
olan bir ekonomide milli gelir kaçtır?
A) 2300 B) 2500 C) 2700 D) 2900 E) 3100
Çözüm:
(1) MG = GSM H – Amortisman – Dolaylı vergi
(2) GSMH = GSYİH + Dış alemden net faktör gelirleri
(3) Amortisman = Gayri safi yatırım – net yatırım
(4) MG = GSYİH + Dış alemden net faktör gelirleri
– (Gayrisafi yatırım – net yatırım) – (dolaylı vergi)
MG = 3000 + 200 – (500 – 400) – 400
MG = 2700 (Cevap C)
Aşağıdakilerden hangisinin artması toplam talebi artırmaz?
A) Özel tüketimin
B) Devlet harcamalarının
C) İhracatın
D) Vergi gelirlerinin
E) Para arzının
Çözüm: Vergi gelirlerinin artması, vergilerin artması anlamına geleceğinden, toplam talebi azaltacaktır. (Cevap D)
Aşağıdakilerden hangisi toplam arzı artırır?
A) Negatif arz şoku
B) Ücretlerdeki artış
C) Üretim maliyetlerindeki artış
D) Beklenen fiyat düzeyindeki azalış
E) Mevduat zorunlu karşılığındaki artış
Çözüm:
Lucas arz eğrisi, firmaların arz etmek istedikleri hasıla miktarlarının fiili fiyat seviyesinin (P) beklenen fiyat seviyesine oranı (Pe) büyüdükçe artacağını göstermektedir. Yani dir. Dolayısıyla Pe azalırsa üretim (y) artar. (Cevap D)
2005 KPSS
Klasik yaklaşıma göre piyasa intibakının gerçekleşmesini sağlayan temel unsur aşağıdakilerden hangisidir?
A) Fiyat istikrarı
B) Faiz etkisi
C) Ücret ve fiyatların esnekliği
D) Politika müdahaleleri
E) Uluslararası ticaret dengesi
(Cevap C)
1930’larda yaşanan Büyük Depresyon sonucunda aşağıdaki makro ekonomik yaklaşımlardan hangisi ağırlık kazanmıştır?
A) Yeni Klasik Yaklaşım
B) Reel Devrevi Dalgalanmalar Yaklaşımı
C) Monetarist Yaklaşım
D) Keynesyen Yaklaşım
E) Yeni Keynesyen Yaklaşım
(Cevap D)
| YIL | GENEL FİYAT DÜZEYİ |
| 2001 | 150 |
| 2002 | 130 |
| 2003 | 110 |
Bu tabloya göre genel fiyat düzeyi 2003 yılında nasıl değişmiştir?
A) %8 artmıştır. B) %9,2 artmıştır C) %8,5 azalmıştır
D) %11,5 azalmıştır E) %15,3 azalmıştır.
(Cevap E)
| GSYİH | TÜKETİM | YATIRIM |
| 1100 | 780 | 170 |
| 1000 | 730 | 170 |
| 900 | 680 | 170 |
| 800 | 630 | 170 |
| 700 | 580 | 170 |
Bu tabloya göre basit Keynesyen çoğaltan modelinde marjinal tasarruf eğilimi kaçtır?
A) 0,3 B) 0,4 C) 0,5 D) 0,6 E) 0,7
(Cevap C)
Gelir düzeyi 100, tasarruf fonksiyonu da S= -25 + 0,7Y ise gerçekleşen tüketim harcaması miktarı kaçtır?
A) 35 B) 45 C) 55 D) 70 E) 110
(Cevap C)
Tam istihdam üretim düzeyinde toplam talep toplam arzdan büyük olduğuna göre ekonomide hangi durum ortaya çıkar?
A) İşsizlik
B) Enflasyon
C) Bütçe Açığı
D) Stagflasyon
E) Dış Borçlanma ihtiyacında artış
(Cevap B)
IS-LM eğrileri söz konusu iken kamu harcamalarındaki bir artış aşağıdakilerden hangisine yol açar?
A) IS eğrisinin sola kaymasına ve hem faiz oranında hem de gelir düzeyinde azalmaya
B) IS eğrisinin sağa kaymasına hem faiz oranında hem de gelir düzeyinde artışa
C) IS eğrisinin sağa kaymasına gelir düzeyinde artışa ve faiz oranında azalmaya
D) IS eğrisinin sola kaymasına, gelir düzeyinde azalmaya ve faiz oranında artışa
E) LM eğrisinin aşağı ve sağa doğru kaymasına, gelir düzeyinde artışa ve faiz oranında azalmaya
(Cevap B)
Aşağıdakilerden hangisi fiyatlar genel düzeyindeki artışın etkilerinden biridir?
A) IS eğrisinin kayması
B) IS eğrisinin eğiminin değişmesi
C) LM eğrisinin sola kayması
D) LM eğrisinin sağa kayması
E) IS ve LM eğrilerinin değişmemesi
(Cevap C)
Petrol fiyatlarındaki ani ve büyük bir artıştan, fiyatlar genel düzeyi ve istihdam kısa dönemde nasıl etkilenir?
| Fiyatlar Genel Düzeyi | Çıktı Düzeyi | İstihdam | |
| A) | Düşer | Artar | Artar |
| B) | Artar | Düşer | Düşer |
| C) | Artar | Artar | Artar |
| D) | Düşer | Düşer | Düşer |
| E) | Düşer | Değişmez | Değişmez |
(Cevap B)
Laffer eğrisi aşağıdakilerden hangisinde verilen iki ekonomik değişken arasındaki ilişkiyi gösterir?
A) Faiz oranları ile planlanan yatırımlar
B) Vergi oranları ile vergi hasılatı
C) Enflasyon ile işsizlik
D) GSYİH ile bütçe açığı veya fazlası
E) Bütçe açığı ile dış ticaret açığı
(Cevap B)
Para arzındaki bir azalma durumunda, toplam talep ve toplam arz eğrileri nasıl değişir?
| Toplam Talep Eğrisi | Toplam Arz Eğrisi | |
| A) | Sağa kayar | Değişmez |
| B) | Sağa kayar | Sola kayar |
| C) | Sola kayar | Sola kayar |
| D) | Değişmez | Sağa kayar |
| E) | Sola kayar | Değişmez |
(Cevap E)
Daraltıcı bir para politikası sonucunda faiz oranı, yatırımlar ve milli gelir nasıl değişir?
| Faiz Oranı | Yatırımlar | Milli Gelir | |
| A) | Artar | Azalır | Azalır |
| B) | Değişmez | Değişmez | Değişmez |
| C) | Azalır | Azalır | Azalır |
| D) | Azalır | Artar | Artar |
| E) | Artar | Azalır | Artar |
(Cevap A)
cok güzel olmus eline saglik
Makro iktisat sınavına burdan çalıştım inşallah geçerim
Geçemedim maalesef ama olsun daha iyi çalışırım