Kamu maliyesine ilişkin yaklaşımlar çıkmış sorular



I. KAMU MALİYESİNE İLİŞKİN YAKLAŞIMLAR

1. Kamu maliyesi ile ilgili aşağıdaki geleneksel yaklaşımların hangisinde, devlet faaliyetlerinin milli geliri azaltıcı veya artırıcı etkileri incelenir? (KMS – 2001)
A) Kurumsal yaklaşım B) Yapısal yaklaşım C) Değişim yaklaşımı D) Refah yaklaşımı E) Gelir yaklaşımı
Yanıt: E

2. Kamu maliyesi ile ilgili aşağıdaki gele­neksel yaklaşımların hangisinde, devlet faaliyetleri hukuki ve idari açıdan ince­lenmektedir? (KPSS 2005)
A) Gelir yaklaşımı B) Yapısal yaklaşım C) Değişim yaklaşımı D) Refah yaklaşımı E) Kurumsal yaklaşım
Yanıt: E

II. KAMU SEKTÖRÜNÜN GELİŞİMİ

1. Aşağıdakilerden hangisi, modern anlamda maliye politikasının ortaya çıkış kaynağı olarak kabul edilir? (KPSS – 2003)
A) 1989’da Berlin Duvarı’nın yıkılışı
B) 1970’lerdeki petrol krizleri
C) 1929-1930 depresyon yıllarının yol açtığı tartışmalar
D) 1980’den başlayarak özelleştirme uygulamalarının yaygınlaşması
E) 2002’de Avrupa Birliği’nde tek para birimine geçiş yapılaması
Yanıt: C

2. Devletin borçlanması suretiyle ekonomi­ den çekilen paranın üretici sahalardan çekilmiş ve üretici olmayan sahalara aktarılmış olcağım, bu durumda devlet harcamalarının verimli olmayacağını ileri süren görüş aşağıdakilerden hangisidir? (KPSS 2004)
A) Yeni Keynesyen yaklaşım B) Sürekli gelir hipotezi yaklaşımı C) Klasik yaklaşım
D) Keynesyen görüş E) Merkantilist görüş
Yanıt: C

3. Modern maliyecilerin vergi tanımını Klasik maliyecilerin vergi tanımından ayıran temel özellik aşağıdakilerden hangisidir? (KPSS – 2006 ve 2007)
A) Vergilerin gerektiğinde ekonomik ve sosyal hayata müdahale amacıyla alınması
B) Verginin kamu gücüne değil gönüllülük esasına dayanması
C) Vergilerin temel kamu gelirlerinden sayılması
D) Verginin parasal bir yükümlülük olması
E) Vergilerin karşılıksız olması
Yanıt: A

4. Devlet borçlanmasının kötü olduğu, zorunlu olmadıkça bu yola başvurulmaması gerektiği, zorunluluk duyulduğunda ise ancak asgari boyutta devlet borçlanmasına gidilmesinin uygun olacağı görüşü, aşağıdaki olayların hangisinden sonra terk edilmiştir? (KPSS – 2004)
A) 1989 Berlin Duvarı’nın yıkılışı B) 1929-1930 Dünya Ekonomik Krizi C) 1973 Petrol Krizi
D) 1978 Petrol Krizi E) Türkiye’deki Şubat 2001 Bankacılık Krizi
Yanıt: B

5. 1929 Dünya Bunalımı’nın maliye düşüncesi üzerindeki temel etkisi aşağıdakilerden hangisidir? (KPSS – 2007)
A) Ekonomik faaliyetlerin güçlendirilmesi için vergilerin mutlaka düşük tutulması gerektiği düşünce-sinin güçlenmesi
B) Bütün ekonomik faaliyetlerin piyasa mekanizmasına bırakılması gerektiği inancının güçlenmesi
C) Devlet bütçesinin küçültülerek maliyenin sadece kamu hizmetlerinin finansmanına indirgenmesi
D) Devletin çoğunlukla ekonomik faaliyetlerde başarısız olduğunun teyit edilmesi
E) Liberal anlayışı yansıtan tarafsız devlet yaklaşımının yerini müdahaleci devlet yaklaşımına bırakması
Yanıt: E

III. PİYASA BAŞARISIZLIKLARI

1. Bir firmanın ürünleri hakkındaki olumsuz yargının tüketici tarafından çevreye aktarılması biçiminde ortaya çıkan dışsallık aşağıdakilerden hangisidir? (KMS – 2001)
A) Tüketiciden tüketiciye pozitif dışsallık B) Tüketiciden türeticiye negatif dışsallık
C) Tüketiciden üreticiye pozitif dışsallık D) Tüketiciden üreticiye negatif dışsallık
E) Üreticiden tüketiciye negatif dışsallık.
Yanıt: D

2. Bir maden işletmesinin zehirli atıklarını nehre akıtmasının, o nehir suyuyla su­lama yapan çiftçileri etkilemesi biçiminde ortaya çıkan dışsaliık aşağıdakilerden hangisidir? (KPSS – 2005)
A) Üreticiden üreticiye negatif dışsallık B) Üreticiden üreticiye pozitif dışsallık
C) Üreticiden tüketiciye pozitif dışsallık D) Tüketiciden tüketiciye pozitif dışsallık
E) Tüketiciden tüketiciye negatif dışsallık
Yanıt: A

3. Dışsallıklarla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? (KPSS – 2008)
A) Üretim veya tüketim sürecinde ortaya çıkabilirler.
B) Kaynak dağılımında etkinliğin bozulmasına yol açarlar.
C) Neden oldukları fayda ve zararlar piyasa dışıdır.
D) Pozitif veya negatif olabilirler.
E) Pazarlanabilirler.
Yanıt: E
4. Bir petrol istasyonunun, yakınında yeni otoyol girişinin açılmasıyla, artan trafikten olumlu biçimde etkilenmesi ve kârının artması aşağıdaki dışsallıklardan hangisine örnektir? (Sayıştay – 2007)
A) Teknik dışsallıklar B) Negatif dışsallıklar C) Reel dışsallıklar
D) Teknolojik dışsallıklar E) Parasal dışsallıklar
Yanıt: E

5. Aşağıdakilerden hangisi bir ekonomide dışsal ekonomiler söz konusu olduğunda ortaya çıkabilecek sonuçlardan biri değildir? (KPSS- 2010)
A) Olumsuz dışsallıklarda fazla üretimin ortaya çıkması
B) Dışsallıklarda eksik veya fazla üretimin ortaya çıkması
C) Olumsuz dışsallıklarda marjinal sosyal maliyetin marjinal özel maliyeti aşması
D) Olumlu dışsallıklarda marjinal sosyal faydanın marjinal özel faydadan büyük olması
E) Olumsuz dışsallık yaratan firmaların marjinal sosyal maliyetin marjinal sosyal faydaya eşit olduğu yerde üretim yapmaları
Yanıt: E

6. Avlanma bölgeleri gibi sınırlı kullanım kapasitesine sahip yerlerin aşırı kullanımı sonucu ortaya çıkan tahribat aşağıdakilerden hangisine bir örnektir? (Sayıştay – 2006)
A) Dış kazanç B) Dışsal ekonomi C) Dış fayda D) İkâme etkisi E) Dışsal ekonomisizlik
Yanıt: E

7. Petrol araması yapan bir kuruluşun belli bir alanda petrol bulduğu zaman diğer araştırmacı kurumlara da değerli ve kullanışlı bilgiler sunması aşağıdakilerden hangisine bir örnektir? (KPSS – 2013)
A) Üreticiden üreticiye olumsuz dışsallık B) Üreticiden üreticiye olumlu dışsallık
C) Üreticiden tüketiciye olumlu dışsallık D) Üreticiden tüketiciye olumsuz dışsallık
E) Tüketiciden tüketiciye olumsuz dışsallık
Yanıt: B

IV. KAMU HİZMETLERİNDE OPTİMUM ÜRETİM MODELLERİ ve SİYASAL KARAR ALMA MEKANİZMASI

1. Paretocu optimallik ölçütü aşağıdakilerden hangisidir? (KPSS – 2002)
A) Bir bireyin doyumunu artırmanın en az bir diğer bireyin doyumunu azaltmadan sağlanamaması
B) Bir bireyin doyumunu sabit tutmanın en az bir diğer bireyin doyumunu azalta rak sağlanması
C) Bir bireyin doyumunu artırmanın en az bir diğer bireyin doyumunu artırarak sağlanması
D) Bir bireyin doyumunu azaltmasının en az bir diğer bireyin doyumunun azaltılmadan sağlanamaması
E) Bir bireyin doyumunun azaltılmasının en az bir diğer bireyin doyumu değiştirilmeden sağlanması
Yanıt: A

Pareto iyileştirmesi oluşturan değişmelerin, herhangi bir eşitlik ölçüsü üzerindeki etkisine bakılmaksızın benimsenmesi gerektiğini ifade eden pareto ilkesi aşağıdakilerden hangisine dayanır? (KPSS – 2013)
A) Toplumcu değer B) Katma değer C) Kamusal değer D) Bireyselci değer E) Devletçi değer

2. Kamu kesiminde üretilecek mal ve hiz­metlerin belirlenmesinde siyasi sürecin devreye girmesinin asıl nedeni aşağıdakilerden hangisidir? (KPSS – 2002 ve 2006)
A) Bireylerin kamusal mallara olan taleple­rini açıklamak istememeleri
B) Bireylerin özel mallara olan taleplerini açıklamak istememeleri
C) Firmaların üretim faktörlerine olan taleplerini açıklamak istememeleri
D) Firmaların ürettikleri özel malları mali­ yetine satmak istememeleri
E) Bireylerin lüks tüketim mallarını tüket­meye olan istekleri
Yanıt: A

3. Aşağıdakilerden hangisi, kamu kesimi tarafından hangi mal ve hizmetlerin ne miktarda üretileceğini belirler? (KPSS – 2003)
A) Siyasal süreç B) Piyasa süreci C) Fiyat süreci
D) İstanbul Menkul Kıymetler Borsası seansı E) Yıllık olağan Türkiye Bankalar Birliği toplantısı
Yanıt: A

4. Aşağıdakilerden hangisi kamu kesimini özel kesimden ayıran özelliklerden biri değildir? (KPSS – 2010)
A) Kamusal mal ve hizmet sunulması
B) Sunulacak mallarda arz ve talep koşullarının belirleyici olması
C) Üretimin bürokrasi aracılığıyla gerçekleştirilmesi
D) Finansmanının vergilerle yapılması
E) Sunulacak mal ve hizmet miktarının siyasal karar mekanizmasınca belirlenmesi
Yanıt: B

5. İkinci En İyi Teorisine göre aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? (KPSS – 2009)
A) Aynı miktarda vergi geliri sağlayan dolaylı ve dolaysız biçimindeki iki verginin yol açtığı yarar kaybı eşittir.
B) Aynı miktar vergi tahsili söz konusu iken dolaylı vergi dolaysız vergiye göre genelde daha çok yarar kaybına yol açmaktadır.
C) Vergi yükümlüleri açısından iki vergi türünün eşit yarar kaybına yol açması durumunda, hazine açısından dolaysız verginin verimliliği daha düşüktür.
D) Dolaylı ve dolaysız olmak üzere iki vergi türü vergi yükümlüleri açısından eşit yarar kaybına yol açıyorsa bu iki verginin hazine açısından verimliliği aynıdır.
E) Vergi yükümlüleri açısından eşit yarar kaybına yol açan vergilerin dolaylı veya dolaysız olması hazine açısından aynı sonucu doğurur.
Yanıt: B

6. Aşağıdakilerden hangisi, bireylerin kamu mallarıyla tercihlerini doğru bir şekilde kamu otoritesine bildirmeleri için geliştirilmiş oylama modellerinden biri değildir? (KPSS – 2003)
A) Downs modeli B) Turvey modeli C) Bowen – Black’ın çoğunluk oylama modeli
D) Buchanan – Tullock’un optimal anayasa modeli E) Romer – Roseltal’ın bürokratlar ve seçmenler modeli
Yanıt: B

7. Seçmen tercih sıralamasının tek doruklu olması hâlinde, oylama sonuçlarının belirsiz olmayacağını, oylamanın ortanca seçeneğin tüm öteki seçeneklere karşı kazanması ile sonuçlanacağını öne süren iktisatçı aşağıdakilerden hangisidir? (KPSS – 2008)
A) J. Buchanan B) K. J. Arrow C) D. Black D) J. S. Mill E) R. Musgrave
Yanıt: C

8. Tercihlerin tek doruklu olması durumunda basit çoğunluk yönteminin dengeyi sağladığını gösteren teorem aşağıdakilerden hangisidir? (KPSS – 2009)
A) Arrow Teoremi B) Buchanan Teoremi C) Wicksell Teoremi D) Niskanen Teorem E) Black Teoremi
Yanıt: E

9. Aşağıdakilerden hangisi Arrow teoreminin koşullarından biri değildir? (Sayıştay – 2007)
A) Ortak rasyonellik B) Diktatörlüğün olmaması
C) Tercihlerin tek zirveli olması D) Sosyal ve bireysel değerlerin pozitif bağlılığı
E) Topluma hiçbir seçeneğin dışarıdan zorla kabul ettirilmemesi
Yanıt: C

10. A. Downs tarafından geliştirilen “Demokrasinin Ekonomi Teorisi” aşağıdaki düşüncelerden hangisine dayanır? (KPSS – 2009)
A) Hükümetlerin uyguladıkları maliye politikaları ile sağladıkları siyasal desteği maksimize etmeyi amaçlaması
B) Hükümetlerin maliye politikaları uygularken temel amaçlarının toplam sosyal faydayı maksimize etmek istemesi
C) Hükümetlerin uyguladıkları maliye politikaları ile sosyal refahı maksimize etmeye çalıştıkları hâlde demokratik sistemin buna izin vermemesi
D) Bireylerin çıkarı her zaman sosyal faydadan önde olduğundan, hükümetlerin seçimle işbaşına gelseler bile sosyal refahı öne çıkarmak istemeleri
E) Bireyler çıkarlarını düşünmekle birlikte genellikle ideolojik davranışla oy verdiklerinden sosyal refahın olumsuz etkilenmesi
Yanıt: A

11. Karar alma sisteminin maliyetlerine ilişkin olarak Buchanan ve Tullock’un ortaya koydukları yaklaşımda sözü edilen maliyetler aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? (KPSS – 2010)
A) Ulaşım maliyeti ve fırsat maliyeti B) Karar alma maliyeti ve dışsal maliyet
C) Karar alma maliyeti ve fırsat maliyeti D) Katlanma maliyeti ve bilgi edinme maliyeti
E) Katlanma maliyeti ve dışsal maliyet
Yanıt: B
12. Aşağıdakilerden hangisi kamusal seçim teorisinin doğrudan ilgi alanına girmez? (Sayıştay – 2007)
A) Bürokrasi B) Seçmen davranışları C) Oylama yöntemleri
D) Firma davranışları E) Siyasal partilerin politikaları
Yanıt: D

13. Kamu ekonomisinde kullanılan “ayağı ile oy vermek” kavramıyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? (KPSS – 2012)
A) Kişilerin, sunulan hizmetleri dikkate alarak oy vermesidir.
B) Kişilerin, gönüllü olarak sandık başına gitmesidir.
C) Merkezî yönetimden beklediğini alamayan seçmenin, yerel yönetimlerde başarılı kişilere yönelmesidir.
D) Yerel yönetimin, istediği hizmetleri vermesini sağlayamayan vatandaşın en uygun yerel üretim birimine göçmesidir.
E) Merkezî yönetim ile yerel yönetimin sundukları hizmetlerin farklılaştırılarak etkinliğin sağlanmasıdır.
Yanıt: D

14. Toplumsal yönden vergi ile fayda arasındaki ilişkiyi, “Kişilerin vergi ödemekle katlandıkları özverilerin toplamı, ortak hareket etmekle sağladıkları toplam faydaya eşit olmalıdır.” biçiminde özetleyen iktisatçı aşağıdakilerden hangisidir? (KPSS – 2012)
A) Von Wiser B) Eugen Böhm-Bawerk C) Emil Sax D) William Jevons E) Leon Walras
Yanıt: C

V. DEVLET FAALİYETLERİNİN SINIRLARINA İLİŞKİN YAKLAŞIMLAR

1. Klasik iktisadi görüşe göre, aşağıdakiler­den hangisi devletin temel görevidir? (KPSS – 2002)
A) Ödemeler bilançosu dengesinin sağ­lanması B) Savunma ve güvenlik hizmetlerinin yapılması
C) Ekonomik kalkınmanın gerçekleştirilmesi D) Optimum kaynak dağılımının sağlanması
E) Çalışma yaşındaki tüm bireylere iş sağlanması
Yanıt: B

2. Hangi kaynağın hangi mal ve hizmete ve nasıl tahsis edileceğine, nihai üretimin nasıl dağıtılacağına devletin karar verdiği sisteme ne ad verilir? (KPSS – 2002)
A) Karma ekonomi sistemi B) Serbest piyasa sistemi C) Totaliter müdahaleci sistem
D) Kapitalist sistem E) Liberal ekonomi sistemi
Yanıt: C

3. 20. yüzyılın ikinci yarısında gelişen ve kapitalist ekonomilerin karma ekonomiye dönüşmesini sağlayan sosyal refah devleti anlayışı ile birlikte kamu ekonomisinde ortaya çıkan temel dönüşüm aşağıdakilerden hangisidir? (KPSS – 2006)
A) Piyasa ekonomisinin tümden terk edilerek kumanda ekonomisine yöneliş
B) Devletin sadece kolektif ihtiyaçların değil, özel ihtiyaçların da karşılanmasına yönelmesi
C) Ücretlerin piyasada değil kamusal kararlarla belirlenmesi
D) Devletin özel ihtiyaçların karşılanmasından çekilerek sadece kolektif ihtiyaçların karşılanmasına yönelmesi
E) Bu gelişme devletin faaliyetlerinde herhangi bir dönüşüme yol açmamış, sadece kamu harcamalarının azalmasına neden olmuş.
Yanıt: B

4. Devletin ekonomik faaliyetlerinin sınırını belirlemek amacıyla ileri sürülmüş olan iktisadi rasyonalite yaklaşımıyla ilgili olarak, devletin piyasada üretilmesi mümkün olmayan mal ve hizmetleri üretmesi gerektiği görüşünü ileri süren bilim adamı aşağıdakilerden hangisidir? (KMS – 2001)
A) R. Musgrave B) A.G. Rigou C) M. Duverger D) J. M. Buchanan E) P. A. Samuelson
Yanıt: E

5. Faydası bölünebilir malların üretiminin özel kesime, faydası bölünemez malların üretiminin ise kamu kesimine verilmesini öneren bilim adamı aşağıdakilerden hangisidir? (KPSS – 2005)
A) Keynes B) Hansen C) Samuelson D) Clark E) Neumark
Yanıt: C

6. Anayasal iktisat yaklaşımına göre, devletin mali yetkilerini sınırlayan anayasal hükümler neden gereklidir? (KPSS – 2008)
A) Anayasal garanti altına alınan sosyal devlet ilkesinin hayata geçirilmesinin ancak bu şekilde mümkün olması
B) Ekonomik dalgalanmalardan dolayı gerekli olan maliye politikalarının uygulanmasının anayasal yetki gerektirmesi
C) Bütçe uygulamaları sırasında politikacı ve bürokratlar anayasal yetkiye ihtiyaç duyduklarından, bu yetkinin garanti altına alınması
D) Anayasaya mali yetkileri sınırlayan hükümler konmadığı takdirde politikacı ve bürokratların yetkilerini kötüye kullanabilmesi
E) Anayasal yetki olmadığı takdirde, bakanlar kurulunun aldığı kararların geçersiz olması
Yanıt: D

7. J. Tinbergen’in piyasa ekonomisi ve devlet konusundaki görüşü aşağıdakilerden hangisidir? (KPSS – 2007)
A) Kapitalist bir ekonomide kamu kesimine yer yoktur ve olmamalıdır.
B) Ekonomik faaliyetlerin tamamı piyasaya bırakılmalı ve piyasada üretilemeyecek olan hizmetler devlet kontrolünde, ama yine özel kesim tarafından sunulmalıdır.
C) Her ekonomide, en azından millî savunma ve benzeri kamusal hizmetleri üreten bir kamu kesimi mevcuttur ve bu durum, ekonominin esas yapısının kapitalist özelliğe sahip olmasına engel değildir.
D) Millî savunma ve benzeri kamusal hizmetleri üreten bir kamu kesiminin varlığı ekonominin kapitalist yapısını bozar ve onları piyasadan uzaklaştırır.
E) Her ekonomide, en azından millî savunma ve benzeri kamusal hizmetleri üreten bir kamu kesimi mevcut olduğundan hiçbir ekonomi kapitalist özelliğe sahip değildir.
Yanıt: C

8. E. R. A. Seligman’ın gelir/servet farklılıkları ve devletin rolü konusundaki görüşüne ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? (KPSS – 2009)
A) Piyasa koşullarında gelir ve servet dağılımındaki adalet gerçekleşmediğinden, devlet bu dağılımı daha adil hâle getirmek için aktif rol almalıdır.
B) Sosyal sınıflar arasında kendiliğinden var olan gelir ve servet farklarını düzeltmek devletin görevi olmakla birlikte, bu yeniden dağılım aşırı düzeyde olmamalıdır.
C) Sosyal sınıflar arasında kendiliğinden var olan gelir ve servet farklarını düzeltmek devletin görevi değildir, ancak devlet böyle bir farklılığa neden de olmamalıdır.
D) Devletin uyguladığı politikalar gelir ve servetin dağılımını değiştirdiğinden, bu dağılımın yüksek gelirden düşük gelire doğru yapıldığından emin olunmalıdır.
E) Devletin uyguladığı politikalar gelir ve servetin dağılımını değiştirdiğinden, bu dağılımın düşük gelirden yüksek gelire doğru yapıldığından emin olunmalıdır.
Yanıt: C

9. Aşağıdakilerden hangisi kamu mal ve hizmetlerinin sahip oldukları değerlerin para cinsinden ifade edilebilmesi için başvurulan ölçütlerden biri değildir? (Sayıştay – 2007)
A) İlgili hizmetin özel piyasadaki değeri
B) Herhangi bir hizmetin topluma sağladığı tatmin düzeyi
C) Fiziksel olarak saptanmış bir hedefin ortadan kaldırılma yüzdesi
D) Bilgi düzeyindeki değişmelerden kaynaklanan yıllık ortalama kazançların kapitalize değerleri
E) Yeni bir ulaşım sisteminin gerçekleştirilmesiyle sağlanan rahatlık, güvenlik ve zaman tasarrufunun ekonomik anlamdaki değeri
Yanıt: B

10. Leviathan, kendi ağırlığı altında ezilen mitolojik bir deniz canavarıdır.
Buna göre, Thomas Hobbes’un kullandığı Leviathan kavramının maliye teorisindeki karşılığı aşağıdaki- lerden hangisidir? (KPSS – 2012)
A) Devletin kamu harcamaları ile adalet dağıtması
B) Büyük bir kamu sektörünün ciddi sorunlar yaratması
C) Gelir adaletinin vergilerle sağlanması
D) Hacimce küçük olan devletin yeterli kamu hizmeti sunamaması
E) Aşırı artan vergilerin adaletsizlik yaratması
Yanıt: B

İlgili Kategoriler

Maliye Ders Notları



Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir