Postmodernizm
1960’tan sonra yaygınlaşmıştır. Postmodernizmin kendinden önceki akımlar gibi net bir bildirgesi yoktur. Zira eklektizm (seçmecilik) en öncde gelen yönlerinden biridir. Ayrıca postmodernizmle birey daha da ön plana çıkmıştır.
Temel Özellikleri
- Rasyonalizm, pozitivizm, kapitalizm, Marksizm, vb. bütün ideoloji ve felsefelere karşı olmak
- Modernizm ve değerlerine karşı sorgulayıcı bir tavır almak
- Evrensel bütünlük yerine her türlü çoğulculuktan yana tavır almak
- “Her şey gider.” Felsefesini ilke edinmek. Her alanda tam bir eklektizm anlayışı sergilemek
- Gelenek-modern, yüksek kültür-kitle kültürü, sağ-sol, şimdi-geçmiş gibi kutupluluk ortamında olmak
- Her alanda kural, düzen, ilke, yasa, adetlere karşı bozucu, ihlal edici tavır sergilemek
- Aşırı görecelik tavrı benimsemek
- Tek bir gerçek, tek bir anlam yoktur. Çok gerçek ve anlam vardır, düşüncesinde hareket etmek.
- İronik olmak
- Milli ve evrensel kültür anlayışını reddedip çoğulcu kültür anlayışını benimsemek
- Dine karşı olumlu bir tavır almak
- Geçmişin kendi şartlarına uygun bir biçimde yaşatılmasını istemek
- Gerçekliğin yerine imajı koymak
- Sentez ve bütünleşmenin yerine parçayı veya parçalanmayı barındırmak
Postmodern romanda ise yazar, okuyucuya sürekli bir oyunun içinde olduğunu hatırlatır. Daha önceleri teknik bir hata olarak görülen yazarın kendini belli etmesi bilhassa kullanılır. Kısaca okur da romanda aktif görev alır. Zaman zaman onun tamamlaması gereken açıklar bırakılmıştır. Bu gerçek okur kitlesinin dışında yazarın romanın içinde yer verdiği değişik okuyucular da vardır. Bu okurlar romanda tıpkı bir yazar gibi anlatıcı görevini zaman zaman üstlenirler. Esasında kitabı yazan kişi kendine biraz daha karanlıkta bir yer seçer yani, “varsayılan” yazardır artık. Bu geleneksel edebiyatta rastlanmayan bir durumdur. Sonuç itibariyle postmodernizm, tıpkı modernizmde olduğu gibi rahatlıkla sistematize edilemeyecek bir akımdır diyebiliriz.