20 Temmuz 1936- Montrö Boğazlar Sözleşmesi
İsviçre’nin Montreux (Montrö) kentinde Türkiye, İngiltere, Fransa, SSCB, Japonya, Yunanistan, Yugoslavya’nın katılımıyla Montrö, Boğazlar Sözleşmesi imzalanır. Sözleşmeye göre;
Boğazlar Komisyonu kaldırılacak, bütün yetkileri Türkiye’ye bırakılacak
Lozan Antlaşması’nda Boğazların iki yakasında asker bulundurmaması maddesi kaldırılacak, Türkiye buralarda asker bulundurabilecek. Ticaret gemileri serbestçe geçebilecek fakat savaş gemilerinin geçişi zaman ve yük açısından sınırlandırılacak.
Türkiye, bir savaşa girmesi halinde Boğazları istediği gibi açıp kapatabilecek. Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile Boğazların bütün hakları Türkiye’ye bırakılmıştır. Misak-ı Milli’ye uygun, olumlu bir adımdır.
Marmara açıklarında bir İspanyol denizaltının saptanması üzerine 18 Eylül 1937’de Türkiye’nin içinde olduğu 10 ülkenin katılımıyla yapılan konferanstır.
Konferansa Tevfik Rüştü Aras katılmıştır. M. Kemal ve İnönü arasa konferansta farklı talimatlar vermiştir.
İstanbul’dan Ankara’ya gelen M. Kemal meclis toplantısında kararını bildirse de M. Kemal’in çiftlikte olduğu sırada İnönü kendi kararını onaylatmıştır.
Bu olay sonrasında Tarih Kurultayına giderken trende yapılan görüşmede yorulduğu gerekçesiyle İnönü başbakanlıktan alınmış Celal Bayar başbakanlığa getirilmiştir. Mustafa Kemal’le İnönü’nün arasının açılmasına neden olan konferanstır.