Türkiyenin Konumu ve Doğal Kaynakları
Ekonomi sosyal bir bilimdir .Birden fazla doğruları olabilir.Türkiye dünyanın yüz ölçümü olarak 34. büyük ülkesidir.
En uzun sınır suriye ile 911 km en kısa sınır Azerbeycan ile 18 km.
Coğrafi Bölgeler ve Ekonomik Faaliyetler Arasındaki İlişki
Ekonomik faaliyetleri ısı ,engebe ve yükselti gibi öğeler belirlemektedir.Yükselti, engebe ve ısı farkının yüksek olduğu yani kış mevsiminin uzun süre sürdüğü yerlerde tarım ve sanayi faaliyetleri sınırlı kalmakta hayvancılık faaliyetleriyle uğraşıldığı görülmektedir.Karadeniz bölgesi Türkiyenin en fazla göç veren bölgesidir.
Madenler
Türkiye dünyanın hammadde (demir, bakır,krom) çeşitliliği bakımından zengin bir ülke olup yakıt madenleri
(doğalgaz,taş kömürü, petrol) açısından çok büyük ölçüde dışa bağlıdır . Bor madeni stratejik öneme sahip olup
dünya rezervlerinin %72 ülkemizde bulunur.Bor madenin çok büyük bir bölümü hammadde olarak ihraç edilir.
Eskişehir ve civarından çıkarılır.
Su Kaynakları
Türkiyenin kara sularınıakarsular ,durusular (göller) ve Yer altı suları olmak üzere üç başlıkda toplayabiliriz.
Türkiye önemli su rezervlerine sahip olma sına karşın buharlaşma ve Yer altı su kaynaklarının beslenmesi
sebebiyle bu rezerv kullanılamamaktadır.İçme suyu açısından fakir bi ülkedir.
Türkiyenin Nüfusu
Ülke nüfusu ekonomideki temel üretim faktörü olan emeğin kaynağını oluştururken savunma ve askeri güc açısından da belirleyici bir role sahiptir.Nüfusun fazla olması demografik yatırımların artmasına dolayısıyla kalkınma hızının düşmesine sebep olacaktır.Ülkenin doğal kaynaklarının ve mevcut sermaye ile en iyi şekilde kullanılabilmesine optimal nüfus denir.
Osmanlı imp. Yapılan ilk nüfus sayımı tamamen asker sayısını ve vergi kaynaklarını belirlemek için yapılıp sadece erkek nüfus sayımı dikkate alınmıştır.Türkiye Cumhuriyetinde ilk nüfus sayımı 1927 yılında yapılmış olup ülke nüfusu 13.7milyon kişidir.
Nüfus artış hızının en yüksek olduğu yıllar teşvikler sebebiyle 1955-1960 yılları arasında olup en düşük olduğu yıllar ise 2.Dünya Savaşı sebebiyle 1940-1945 arasında gerçekleşmiştir..
Nüfusun Eğitim Özellikleri
Yapılan ilk nüfus sayımına göre nüfusun %10.6 sı okur yazarken harf inkilabından sonra bu oran neredeyse sıfıra düşmüştür .Harf inkilabıyla birlikte cumhuriyet tarihi boyunca okur-yazar oranı artırılmaya çalısılmış olup bu oran 2010 senesinde % 94’e ulaşmıştır.
1997 yılında yapılan sekiz yıllık kesintisiz eğitim programı eğitim süresini olumlu yönde etkilerken endüstri ve meslek liseleri açısında ciddi sorunlar doğurmuş bu liselere talep azalmış dolayısıla sanayide ara eleman sıkıntısı yaşanmıştır.Türkiyede okuma yazması olmayanların büyük bir kısmını kadınlar oluşturur.
Türkiyede İnsani Gelişmişlik
Türkiye insani gelişmişlik açısında dünyada 92. sıradadır .Yaşanan sosyal,siyasal ve ekonomik sıkıntılar insani gelişmişliği olumsuz yönden etkilemektedir.İnsani gelişmişlik boyutu açısında Türkiye yüksek konuma sahiptir.Diğer boyutlar ise çok yüksek ,orta ve düşük derecelerdir.
2010 yılındaki veriler göre Türkiyede kendine eşdeğer ülkelere göre geri kalmıştır.Bunun sebepleri ekonomiden ziyade eğitim,sağlık bilim gibi sosyal alanlarda yaşanan sıkıntıdır .
Türkiyede İşgücü
Aktif nüfus:15-64 yaş arasındaki kurumsal olmayan yerlerde çalışma çağındaki kişilerdir.
Bağımlılık Oranı: Çalışan her 100 kişinin bakmakla yükümlü olduğu çalışmayan sayısıdır(0-14 ile 65 yaş üstü ).
2009 yılındaki mali kriz işsizliği %14 lere yükseltse de daha sonra yapılan çalışmalarla bu oran %8.2 ye düşürülmüştür. 2000-2012 döneminde istihdamda tarımın payı ciddi derecede düşmüş olup bu sektörden ayrılan kesim hizmet grubunda istihdam edilmiştir.
Türkiyede Sosyal Güvenlik
Sosyal güvenlik kişilerin kendi iraderinde ve iradeleri dışında karşılaşabilecekleri durumlar için ortaya çıkan zararların karşılanması muhtelif zararların önlenmesidir.
Osmanlıda darülaceze ,darüşafaka gibi kurumlar kurulmuş asker ve memurlar için emekli sandıkları tertip edilmiştir. Yine bu dönemde işçi sınıfına yönelik maden nizamnemesi hazırlanmıştır.
Cumhuriyet dönemindeki Amele Birliği Türkiyede kurulan ve üyeliği mecburi olan ilk kuruluşudur.
Sosyal Güvenlik ile İlgili Sorunlar
Finansal ve yapısal olarak ikiye ayırabiliriz .
Finansal sorunlar ;
-Finansman sorunları -Sağlık harcamalarındaki artış
-Prim oranlarındaki yükseklik -Prim tahsilatının yapılamaması
-Aktüeryal degedeki bozukluk yani aktiflerin pasiflere oranı
Yapısal Sorunlar;
-Kurumlar arası norm ev standart farklılığı -Erken emeklilik -Af ve borçlanma uygulamaları -Kayıtdışı istihdam -Emeklilik yaşı .
Türkiyede Bölgesel Gelişmişlik Farkları
Kişi başına gelirde en yüksek paya İstanbul en düşük pay ise GüneydoğuAND .
Gayrisafi katma değere katkıda en yüksek paya İstanbul en düşük paya ise Kuzeydoğu anadaolu bölgesi sahiptir.