Küresel çevre sorunları ders notları



Küresel Çevre Sorunları

Isıl genleşme: Bir cismin uzunluk veya hacminin ısıya bağlı olarak değişmesi olayıdır. Su da sıcaklığa bağlı olarak genleşme gösterir.

Mikrobiyotik: Ancak mikroskopta görülebilen canlılardır, zooplankton; suda bulunan, hareket yeteneği akıntıya bağımlı olan hayvanlara verilen genel addır.

Mercan resifi: Yaşamlarını sıcak denizlerde sürdüren ve mercan adı verilen deniz hayvanlarının iskelet artıklarının yığılması ile oluşan birikimdir.

Tundra: Kuzey ülkelerinde rastlanan, yapısına likenlerin de katıldığı bodur ot topluluklarıdır.

pH: Bir çözeltinin asitlik veya bazlık derecesini tanımlayan ölçü birimidir.

Küresel çevre sorunları ile ilgili temel kavramları tanımlayabilmek.

Ticari, mali ve sanayi faaliyetlerin küreselleşmesi ile beraber, çevre sorunları da küresel ve gelecek nesilleri de etkiler bir boyut kazanmıştır. Sınır ötesi çevre zararı, bir ülke sınırları içinde ortaya çıkan salımların başka bir ülkeye doğal yollar ile taşınmasıdır.

Küresel çevre sorunlarının neler olduğunu açıklayabilmek.

Sanayi devrimi, kentleşme ve nüfus artışına bağlı olarak özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısında karşı karşıya kalınan en temel küresel çevresel sorunlar; küresel ısınma ve iklim değişikliği, atıklar ve doğal kaynakların tükenmesi, ozon tabakasının incelmesi, asit yağmurları, ormansızlaşma, ışıma şeklinde sıralanabilir. Elbetteki bu çevresel sorunlar birbirlerinden kesin sınırlar ile ayrılamamakta, birbirlerini ve diğer pek çok çevresel sorunu tetikleyebilmektedir.

Küresel çevre sorunlarının nasıl oluştuğunu açıklayabilmek.

Küresel çevre sorunlarının temelinde insan faaliyetleri yatmaktadır. Örneğin küresel ısınmanın temel nedeni, insanların enerji gereksinimlerini karşılamak için yenilenemeyen enerji kaynaklarını tüketmesi sonucu ortaya çıkan sera gazlarıdır. Yine çeşitli faaliyetler ile ozonu parçalayan gazların atmosfere karışması sonucunda ozon tabakasında incelme olmaktadır. Atmosfere salınan asit gazların oluşturduğu etki ile asit yağmurları meydana gelmektedir. Gün geçtikçe katı atık miktarlarında artış olmakta, insan ihtiyaçlarını karşılamak üzere daha fazla orman kesilerek ormansızlaşmaya katkıda bulunulmaktadır. Teknolojinin gelişimi ile birlikte atomun işlenir olması ve bunun çeşitli amaçlar ile kullanılması sonucunda ise ışınetkin maddelerin tehlikeleri ile tanışılmıştır.

Küresel çevre sorunlarının yaratmakta olduğu etkileri veya gelecekte ne gibi etkiler oluşturabileceğini açıklayabilmek.

Küresel çevre sorunları yalnızca kendi başlarına etki yaratmamakta, ayrıca birbirlerini etkilemekte ve toplamda yarattıkları etkilerin boyutları çok daha farklı olabilmektedir. Ozon tabakasının incelmesi sonucu artan UV ışınım miktarları dünyanın daha sıcak bir yer haline gelmesine neden olurken öte yandan da bitki üretim verimini düşürebilmektedir. Sera gazlarının atmosferi gün geçtikçe ısıtması sonucu tüm dünyadaki ekolojik yaşam değişkenlik göstermektedir. Asit yağmurları ciddi sağlık sorunlarına neden olmaktadır.

Tüm bu etmenler ve diğer çevresel etkenlere bağlı olarak ormanların zamanla azalması ve tükenmesi ise atmosferdeki karbon dioksit dengesini bozmakta ve küresel ısınmaya etkinin katlanmasına neden olmaktadır.

Küresel çevre sorunlarına karşı ne gibi önlemlerin alınması gerektiğini açıklayabilmek.

Küresel çevresel sorunlar bilimsel, ekonomik, toplumsal ve siyasal açıdan değerlendirilmeli ve uluslararası önlemler zaman geçirmeden uygulamaya konmalıdır. Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı, enerji verimliliği, üretimde daha az zararlı kimyasal ve ham maddelerin kullanılması, nükleer enerji gibi süreçlerin çevresel etki değerlendirme süreçlerinin çok daha geniş boyutlu ve afet eylem planlarını da kapsayacak şekilde düzenlenmesi, geri dönüşüm, geri kazanım gibi süreçlerin verimli ve işler hale getirilmesi, ormansızlaşmaya karşı etkin bir politika uygulanması gibi pek çok önlem ile dünyanın yaşanabilir halini koruması sağlanmalıdır.

Sizce küresel çevre sorunları kısa vadede ve yerel uygulamalar ile çözülebilir mi?

Küreselleşme olgusu, pek çok insani faaliyetin ulusal yapının dışına taşarak, farklı ulusları ve dünyadaki diğer insanları ilgilendirir bir hale gelmesidir. Bu kapsamda küresel çevre sorunları da sadece bir birey, şehir veya ülkeyi ilgilendiren bir sorun olamamaktadır. Yaşanan veya yaşanması olası küresel çevre sorunları, sınırları aşıp diğer ülkeleri de etkileyeceğinden sadece yerel çözümler yeterli olmamakta, uluslarası işbirliği gerekmektedir.

Küresel çevre sorunları birbirinden bağımsız sorunlar olarak görülebilir mi?

Küresel çevre sorunları, alanyazında bazı ana başlıklar altında toplanmaktadır. Bu başlıkların içerikleri incelendiğinde, bu sorunların bireysel olarak ele alınmasının, bazı önemli hususların gözden kaçırılmasına neden olduğu görülmektedir. Küresel çevre sorunlarının tüm dünyada etkili olmasının yanında, başka küresel çevre sorunlarının ortaya çıkmasına ve etkisinin artmasına da yol açtığı gözlemlenmektedir.

Sera etkisi nedir, nasıl oluşur?

Sera etkisi, dünyanın yaşanabilir bir gezegen olmasında büyük bir rol oynamaktadır. Sera etkisinin olmadığı bir dünya, günümüze göre 30°C daha düşük sıcaklıkların etkili olduğu bir dünya demektir.

Fakat sera etkisini yaratan gazların atmosferdeki derişimi artmaya başladıktan sonra dünya artık daha sıcak olmaya başlamıştır. Bu etkinin en önemli nedeni fosil yakıtların yanması sonucu atmosfere salınan karbon dioksit miktarının gün geçtikçe artmasıdır. Bunun yanısıra çeşitli insan faaliyetleri sonucu ortaya çıkan metan, karbon monoksit, azot oksitler ve halojenli karbon gazları gibi diğer gazlar da bu etkiyi arttırır nitelik taşımaktadır.

Bitkiler göç edebilir mi? Küresel iklim değişikliği ile bu konu arasındaki ilişki nedir?

Bitkilerin bireysel olarak göç etmesi olası görünmese de bitki topluluğunun yaşadığı alanın, yeni bireylerin büyümeye başlaması ile değişmesi söz konusu olmaktadır. Normal koşullarda bitkilerin göç edebilmesi için uzun yıllar gerekmesine karşın iklim değişikliğine bağlı küresel ısınma nedeniyle yeterli süre kalmadığı için bitkiler daha soğuk yüksek bölgelere göç etmektedir.

Küresel çevre sorunlarına karşı alınması gereken önlemler hangi paydada birleşmektedir?

Küresel çevre sorunları tüm insanlığı ilgilendirdiğine göre, bu konuda atılacak adımların sonuç vermesi için tüm insanlığın ortak hareket etmesi gerekmektedir. Küresel anlamda sürdürülebilir kalkınma esaslarının uygulanmasına ve küresel çevre sorunlarından kaynaklanan etkilerin uluslararası boyutta giderilmesine çalışılmalıdır.

İlgili Kategoriler

Anadolu AÖF



Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir