Özel eğitim 🔛🔛🔛🔛🔛Ünite 8 🔛🔛🔛🔛 🔚isitme engellinin birçok nedeni vardir. Bu nedenler genelde kalıtım ve bazı hastalıklar gibi gözükse de çevresel  faktörlerde işitme engeline neden olabilmektedir. 🔚 işitme yetersizliği çocuklarda gelişim alanlarında gecikmeye neden olmaktadır.         🔛İşitme ile ilgili kavramlar 🔛 🔚İşitme eşiği: ses uyaranın sessizlikte ayrıldığı durumdur. 🔚 işitme kaybı: bireyin işitme testi sonucunda normal işitme değerlerinden farklılık göstermesidir. 🔚 işitme duyarlılığı:bireyin 16_ 20000 hz. 0_110db değerinde olan sesleri isitmesiidr. 🔚 işitme kalıntısı : işitme esigi seviyesinin altında kalan ve uyarıldığında sesi beyine ileten alandır. 🔚isitme yetersizliği : kişinin işitme testinden aldığı sonuçlar normal işitme eşiğinden farklı ise kaybın derecesi bireyin dil kazanımını olumsuz yönde etkiliyorsa işitme yetersizliği söz konusudur. Kulak: ses dalgalarını ilk alan ve görevi bunları merkeze iletme olan kulaktir. 🔚🔜🔜sesler desibel olarak ifade edilebilmektedir. 🔚 belirtilen işlevlerden herhangi birinin aksaması işitme kaybına yol açabilir. 🔚sesin isitebilmesi için kulağa ulaşması gerekir. 🔜🔜🔜 işitme engeline neden olan faktörler doğum öncesi ve anında , sonrasında gorulebilmektedir. 🔜🔜🔜bircok ilacın işitme engeline yol açtığı veya açabileceği bilinmektedir. 🔚 kalıtsal nedenler ; anne yada babanın daha önceki dönemlerde görülen işitme engelinin doğan cocuktada görülmesidir. 🔚dogumun nasıl gerçekleştiği ile ilgilidir.doğum iicn hazırlık önemlidir. Annenin biyolojik ve psikolojik hazırlığı, çevrenin hazırlığı ve bu aşamada çok önemlidir. Doğum anında sanciyi dindirmek ve azaltmak için kullanılan ilaçlar çocuğa zarar verir. 🔜🔜🔜 doğum sırasında birçok faktore dikkat edilmesi gerekmektedir. 🔚 çocuk doğduğunda kafatasındaki kemikler yumuşak veya tam buyumememistir. Bu nedenle bebek dışarıya çekilirken annenin kemikleri çocuğun basinin rahat şekilde geçmesi için dar olabilir, bu nedenle bebgim başı çok fazla basınçta kalabilir. 🔜🔜🔜 birçok sendrom da işitme engeline yol açmaktadır. 🔜🔜🔜 birçok hastalık sonucuyla da işitme kayıpları meydana gelmektedir. 🔚 gereğinden fazla alınan aspirin çocuklar için sakıncalı olduğu bilinmektedir. 🔚kisinin duygusal gelişimini etkileyen faktörler psikolojik türden işitme engeline neden olabilir. 🔜🔜🔜 iisitme engellinin oluşmasında çevresel faktörler De önemli rol oynamaktadır. 🔜🔜🔜dogum öncesi ,doğum ani ve doğum sonrası olmak uzure 3 tane işitme engeli nedenleri bulunmaktadır.Özel eğitim Ünite 9 🔛irsi nedenlerden işitme kayıpları iletimsel ve sinirsel işitme kayiplaridir. 🔛isitme kaybının bu dönemde nedenleri ailede işitme kaybının olmasıdır. 🔛 çocuğun isitmedeki kaybını küçük yaşlarda fark edenler aile bireylerdir. 🔯0_2 aylık bebekler gormeseler bile annelerinin sesine tepki verebilmektedir. 🔯 çocuklar 7_8 aylıkken babildama evresinde aynı heceleri tekrarlar. 🔯 çocuklar işitme durumları ile ilgili dikkat edilmesi gereken birçok faktör bulunmaktadır. 🔛belirtilen özelliklerin herhangi birinin gözlenmesi durumunda uzman kişi ve kuruluşlara , hastane içinde yer alan kulak , burun ,boğaz ve odyoloji servislerinde başvurulması gerekir. 🔛 çocuğa işitme kaybı taniisi konulduktan sonra işitme kaybının derecesini belirlemek iicn çocuğun işitme testlerinden geçmesi gerekmektedir. 🔛 işitme özrü tanısı konulan her bireye en iyi yardimcinin işitme cihazı olacağını unutulmamalıdır. 🔛 isitme cihazı verilen çocuk cihazı kullanmak istemiyorsa sıkıldıği anda çıkarılmasına izin verilmelidir. 🔯isitme engelli çocukların hayatında işitme cihazlarının önemli bir işlevi vardır. 🔛 işitme ozurlu çocuklar normal gelişim gösteren çocuklar gibi aynı dil kazanım aşamaları izlerler. 🔛 işitme kaybı yüzünden çocuk sesleri algilayamamakta , konuşmaları ve kelimeleri kavrayamamaktadir. 🔛 işitme ozurlu kişiler sesleri isitemediklerinden dolayı sözcükleri söylemekte zorlanmaktadırlar. 🔛isitme özürlü çocuklar nefes kullanımında organlarını, normal gelişim gösteren çocuklar gibi kullanmaktadır. 🔯bireylerin kişilik gelişimleri var olan eğitime ve dile bağlı olmaktadir. 🔛 işitme özürlü çocuklar sınırlı bir çevrede büyüdükleri iicn olumlu iletisim kuramamalari sebebiyle kişiliklerinde uyumsuzluklar ortaya çıkar. 🔛 işitme özürlü cocuklar dili kullanamadıkları için zihinsel gelişimlerinde yetersizlikler görülebilir. 🔛 işitme özürlü çocuklar yaşıtları gibi nesneleri tanıma , ayırt etme , eslestirme , gruplama , gibi zihinsel becerilere sahiptirler.fakat dile bağlı olarak düşünce sistemini geliştiremediler için başarısızlık gösterirler. 🔛 işitme kaybının en önemli etkisi dil ve konuşma gelişiminde görülmektedir. 🔛 ister işitme engelli olsun ister normal gelişim gösterenbirey olsun her bireyin beğendiği , sevdigi kişiyi taklit etmeye ihtiyacı vardır. 🔛 işitme engelli bireye anne baba yeteri kadar ilgi göstermez ise bireyin kimlik gelişiminde problemler ortaya çıkar. 🔛 işitme özürlu çocuklar normal gelişim gösteren yaşıtları gibi sosyal etkinlik gösteremezler. 🔯 işitme engelli çocukların sosyalleşmesi de ve konuşmayı kazanmasında iletişime geçme çabaları önemli olmaktadır. 🔛 işitme engelli çocuklar normal yaşıtları gibi 0_2 yaş doneminde aynı gelişim özellikleri gösterirler. İşitme engeline sahip çocukların erken yaşta tanilanmasi erken eğitime başlamak açısından çok önemlidir. 🔛 ses titreşen nesnelerden çıkan enerjidir. 🔛frekans , sesin inceliği ve kalınlığı ilgili saniyedeki titreme sayısı olarak adlandırılır. 🔛 desibel , kulağın isitebilecegi en küçük ses şiddeti olarak adlandırılır. 🔛Farklı frekanstaki sesin şiddetini desibel olarak gösteren cihazlara odyometri denir. 🔛 ölçüm sonucunda elde edilen işitme esik değerleri grafikte odyogram denilen egrilerle gösterilir. 🔯isitme engelli çocukların işitme duyarlılıklarının ölçülmesi gerekmektedir. 🔛 cocuga uygun eğitim programından hazırlanabilmesi için muhakkak ailenin de bulunduğu bir ekip tarafından çocuğun dil ve konuşma becerileri , gelisim alanlarinin , çocuğun zekasının belirlenmesi gerekir. 🔯isitme engelini önlemenin en etkili yolu engelli hale gelmesini engellemektir. 🔛isitme engelli bireylerin sorunlarini cozme nin en önemli yolu engelli hale gelmemeleri bu yada sayılarını en az seviyede tutmayı sağlamaktır. 🔛 işitmenin korunması için birçok kurum ve kuruluşun ortaklaşa çakışması gerekir. 🔛 isitmenin korunmasi için birçok kurum ve kuruluşun ortaklaşa çalışması gerekir. 🔛 isitmenin korunmasında işitme zedelennesinin nedenlerini bulup önlem almak önemlidir. 🔯 işitme engelini önlemek için doğum öncesi , doğum ani , doğum sonrası olmaz üzere önlemler alınabilmektedir. 🔛 kalitomdan kaynaklanan işitme engelini önlemek için anne ve baba adaylarının genetik muayene olmasinda fayda vardır. 🔛 doğum yaparken sanciyi azaltmak için ilaç almamak gerektiğine dikakt edilmelidir.doğum aninda doğum yapılacak yerin temizliği, mudahalede bulunulacak kişinin uzmanlığı , doğum anını ilgilendiren önemli faktörlerdendir. 🔛 doğum sonrasında ilaç kullanılmasına çok dikkat edilmelidir. 🔛 iistme mekanizmasinin herhangi bir yerinde meydana gelen olumsuzluktan dolayı yetersizlik oluşur. 🔛 isitmenin korunmasiyla ilgili alınan önlemler zedelenmesi aynı seviyede tutmada da yararlıdır.Özel eğitim Ünite 10 🍃erken tanı ve bu doğrultuda uygun işitme cihazıyla birlikte eğitime başlanılması dil gelişimini de olumlu yönde etkiler. 🍃 ailelere yardımcı olabilecek birçok meslek elemanı bulunmaktadır. Bunlar: 🍁hekim ve odyolog 🍁 psikolog , psikolojik danışma ve rehberlik uzmanları 🍁 sosyal gelisimçiler 🍁 sosyal hizmet uzmanı 🍁 özel eğitim 🍁terapistler 🍃isitme engelli çocukların eğitiminde ülkenin imkân ve sartlarinin etkisiyle eğitimde değişik uygulamalar gorulur. 🍃 işitme engellilerin eğitiminde birçok uygulama bulunmaktadır. 🍃 işitme engelli çocuğa tanılama yapıldıktan sonra yerleştirme için yönlendirme yapılırken çocuk , okul , aile ve çevre faktörleri göz önünde bulundurulması gerekir. 🍃 aile ve cevre nin işitme engellilerin eğitiminde önemli işlevleri bulunmaktadır. 🍃 toplum olarak birinci hedef işitme engelli bireyin sayısını en aza indirmek için çalışmalar yapmak ve işitme engelli kişileri topluma, ailelerine ve kendilerine en yararlı olacak şekilde eğitilmelerini sağlamaktır. 🍃 konuşma ; bireyin kendisi ve çevresiyle ilişki kurabilmesi ve surdurulebilmesi sağlayan sembollerin yer aldığı tepkilerin iletişim sistemidir. 🍃 konuşmanın en önemli özelliklerinden biri çevreyle olan iletişimini artırmaktır. 🍃 bireyin konuşma sesini  en iyi şekilde ifade edebilir hale getirmesi için yapılan çalışmaların tümüne ses eğitimi çalışmaları denir. 🍃verici 🔜🔜.   .  araci.       🔜🔜alici Konusan🔜🔜ses dalgaları🔜🔜dinleyen 🍃ses eğitimine erken baslanmali ve sürekliliği sağlanmalıdır. 🍃artikulasyon soluğun gırtlaktan sonra konuşma organlarında , konuşma dilimizin geleneksel seslere donusturulup biçimlendirmeşine denir. 🍁 konuşma ve dinleme ile ilgili birçok çalışma bulunmaktadır. 🍃işitme engelli çocuğun konuşulanı iyi anlayabilmesi için yapılacak eğitimlerden biride dinleme eğitimidir. 🍃 dinleme eğitiminin amacı işitme özürlü çocuğu sözel iletişimde etrafından gelen işitme ve gorme ile ilgili uyaranları en iyi şekilde algılayabilir hale getirmektir. 🍁dinleme egitimiyle gelen sesler en iyi şekilde algılanabilmektedir. 🍃 her eğitimde olduğu gibi dinleme eğitiminde de erken yaşta baslanmalidir. 🍃 engelli çocuğa sahip ailelerin toplum içinde hak edilen yerleri alabilmeleri sağlanmalıdır. 🍃sosyallesme bireyin doğduğu andan itibaren toplum üyeliğini kazanmasında geçirdiği aşamalara denir. 🍁isitme engelli çocukların sosyalleşmesi ne özel yaklaşım gerekmektedir. 🍃toplumsal yaşamda sözel iletişim , sesi duyma aşamasından konuşma aşamasına kadar gelişen bir süreçtir. 🍃 işitme engelli bireylerin yaşantılarına karşı uygun bir şekilde etkileşime girme ve devam ettirme ihtiyaclari vardır. 🍃 işitme engelli bireyler sadece dil ile ilgili yetersizlikler yaşamaz bunun yanında iletişimle ilgili sorunlarda ortaya çıkar. 🍃 işitme engelli bireyle ilgili olarak ilk olarak toplumun bilinçlendirilmesi gerekir. 🍁 hiçbir aile kendi çocuklarının engelli olmasını istemez. 🍃fakat işitme engelli çocuklar eğitime başladıklarında normal gelişim gosteren çocuklara gire okuma yazma öğrenme hızları daha düşüktür. 🍁 işitme engellilere okul öncesi , ilköğretim ve ortaöğretim düzeyinde eğitim verilmektedir. 🍃 okul yönetiminde işitme engellilere nasıl eğitim vereceklerini belirlemelidirler.Özel eğitim Ünite 11 🍃 bireyin dil ve konuşma yeteneklerinin yüksek seviyede olmasının , onun sahip olabileceği sosyalve mesleki pozisyon üzerinde önemli etkisi vardır. 🍃 konuşma bugün en karmaşık duygularin ve düşüncelerin dahi ifade edilebilmesini sağlayan bir iletişim sistemidir. 🍃 dil diğer bir ifadeyle lisan ,kendisini kullanan insan topluluğu tarafından geliştirilmiş ve geliştirilmeye devam eden , amacı bu topluluk içindeki bireyler arasında iletişimi sağlamak olan bir semboller ve kurallar bütünüdür. 🍁sinir sisteminin ve konuşmayı sağlayan kasların gelaiimi göz önüne alınırsa , dil gelişiminin başlangıcı doğum öncesi döneme kadar iner. 🍃ister sesli ister yazılı olsun , dil gelaiim hızı erişkin dönemiyle beraber düşük bir seviyeye inse de , bireyde omur boyu devam eden bir süreç olarak kalacaktır. 🍃 dil ve konuşma güçlüğü genel bir ifadeyle ; uzun sureli , kapsamlı ve ağır seviyede ortaya çıkan , organik , gelişimsel ve işlevsel tarafı olan, temelde psikolojik ve tıbbi bir alan olmakla beraber eğitim alanı içinde de kendisini gosterdigi için pedagojik boyutu olan ve sonuç itibariyle bireyin diğer bireylerle kurması gereken iletisim i büyük oranda kısıtlayan sorunlar bütünü olarak ifadelendirilir. 🍁dil ve konuşma güçlüğü , sıkça ifade edilmesi de kişiyi engelli pizisyonuna getirebilecek seviyeye ulaşabilir. 🍃 engelin yapısal veya organik bir sorundan ortaya çıkrığı , bu sorununda bireyin aktivitelerini ve bir takım işlevlerini kisitladigini , bunun neticesi olarak, bireyin toplum içinde bu sorun olmadan oynamasi gereken sosyal rolü oynamasının ve sosyal katılımının kisitlanmasitla ortaya cıktığı belirtilmiştir. 🍃 dil ve konuşma güçlüğünü toplumumuzda ne oranda dağılım gösterdiği net bir şekilde açıklanamayacak bir durumdur.bunun en büyük sebeplerinden biri yeterli seviyede tanılama ve tarama işleminin uygulanmamasıdır. 🍃 burada bahse konu olan çocuklar , dil ve konuşma bozuklukları çok yüksek seviyede olan ve bu yuzden gelişim, öğrenme ve egitim imkânı kısıtlanmış ve eğitimlerinde özel eğitime dayalı metodlar kullanılması gereken çocuklardır. 🍁 tanılamanın ilk basamağı , sorunun gerçekten var olup olmadığının tespitidır. 🍃 farklı teorik ve pratik bakış açıları birbirinden çok farklı sınıflandırma modellerinin oluşmasına zemin hazırlamıştır. 🍃 ancak ortaya çıkan dil ve konuşma güçlüklerinde sorunun tespiti ile terapi ve eğitim yoluyla düzeltilmesi , en aza indirilmesi  sureci açısından sınıflandırma gerekliliktir. 🍁 dil ve konuşma gucluklerinin uluslararası yada ulusal seviyede genel olarak kabul edilmiş bir sınıflandırması yoktur. 🍁🍁🍁 ORGANİK KOKENLİ DİL VE KONUSMA GÜÇLÜKLERİ 1_ SES (FONASYON) BİZUKLUKLARİ --- DİSFONİ 2_ SOYLENİS BOZUKLUKLARİ- DİSARTRİ 3_AFAZİ 4_APRAKSİ / DİSPRAKSİ 5_ SESLETİM ( ARTİKULASYON) BOZUKLUKLAR 6_ DUDAK - DAMAK YARİKLARİNDAN KAYNAKLANAN KONUSMA BOZUKLUKLARİ 🍁🍁🍁GELİSİME DAYALİ OLARAK ORTAYA CİKAN DİL VE KONUSMA GÜÇLÜKLERİ 1_ FONETİK --- FONOLOJİK BOZUKLUKLAR 2_ SEMANTİK BOZUKLUKLAR 3_ SENTAKS-- MORFOLOJİK BOZUKLUKLAR 🍁🍁🍁 DİGER DİL VE KONİSMA BOZUKLUKLARİ 1_ GECİKMİS KONUSMA 2_ KEKELEME 3_ LOGOFOBİ 🍃ses fonasyon - disfoni🍃: sesin istenildiği gibi oluşabilmesi için on koşul sesin oluşumunda rol oynayan organların sesi bozacak derecede yapisal yada islevsel bozukluara sahip olmasıdır.bu açıdan en önemli organ girtlaktir. 🍃 söyleniş bozuklukları --- disartri🍃: konuşma kaslarını kontrol eden merkezi sınır sisteminin bir şekilde zarar görmesiyle ortaya çıkan sorunların tamammini ifade eder. 🍃 söyleniş bozukluklarinin ileri boyutlarının ileri boyutlara ulaşması durumunda , bireyin konuşması anlaşılamayacak seviyeye ulaşabilir. 🍃 afazi 🍃, beyinde beklenmedik bir şekilde ortaya çıkan bir zararın neticesinde meydana gelen bir iletişim bozukluğu yada kaybıdır. 🍃 apraksi / dispraksi🍃 apraksi beyin dokusunda meydana gelen bir zararın sonucu olarak ortaya çıkan bir iletişim bozukluğudur. 🍃sesletim ( artikulasyon) bozuklukları:🍃 bu ses organlarının beraber gerçekleştirdikleri hareket sisteminde hata olmasi, konusma da artikulasyon sorunlarını ortaya cikarir. 🍁dudak ve damak yarıkları kısmından hava kaçacak denli büyük olabilir. 🍃fonotik ve fonolohik bozukluk🍃: fonetik açıdan dile getirilen sorun , çocuğun belli sesleri motor açıdan tam olarak doğru cikarilamamasidir. 🍃semantik bozukluklar:🍃semantik bozuklukların ortaya çıkış noktaları , sözcük bulma , sözcüğü hafızaya kaydetme ve geri çağırma durumlarıdır. 🍃semantik alanda dil ve konuşma güçlüğü yaşayan bir cocuk genel ifadelerle konusur, ornegin " çam ağacı" yerine " ağaç " şeklinde konuşulmaktadır. 🍃 semantik dil ve konuşma bozukluklarının somut durumlarından biri çocuğun belli bir kavrami yada nesneyi kendi adıyla değilde , üst kavramıyla söylemesidir. 🍃sentaks -- morfolojik bozukluklar:🍃 karmaşık cümle yapılarının kurulması açısından mevcut olan sorunlar sentaks gelişim sorunu olarak nitelendirilir. 🍃Morfolojik dil ve konuşma sorunlarında görülen sorunlar , fiilin çekimi ve isim iyelil eklerinin yanlış yada eksik kullanılmasıdır. 🍃gecikmis konuşma 🍃:çocuğun dil ve konuşma gelişiminin seviye olarak akranlarindan bekenen seviyesinin altında olması durumudur. 🍁 kekemelik , dil ve konuşma güçleri içinde , hakkında en fazla bilimsel calismanin yapıldığı turdur. 🍃logofobi🍃 bireyin topluluk karşısında konuşma sorunu yaşaması durumudur. 🍁Normal gelişim gösteren bir cocuk ilk anlamlı sözcükleri 1 yaşındayken söyleyebilmektedir. 🍁ABD de dil ve konuşma bozuklukları " ses, dil ve konuşma bozuklukları" sınıflandırılması altında incelenmektedir. ?tarihte dil ve konuşma gucluklerine dair yapılan ilk sınıflama : M.Ö 5.yüzyılda yunanistanda yapılmıştır.