Edebiyat İlkler

[hilalll26]

İlk alfabe: Göktürk (Orhun) alfabesi
Bilinen ilk Türk şairi: Arpınçur Tigin
İlk Türk yazarı: Yolluğ Tigin
Bilinen en eski ve ilk destanımız: “Alp Er Tunga Destanı”
Türkçenin ilk yazılı belgeleri: “Orhun Yazıtları” (Türk adının geçtiği ilk metindir bu yazıtlar. “Orhun Yazıtları”, söylev türünün ilk örneğidir.)
İslami dönem Türk edebiyatının ilk edebi eser örneği: “Kutadgu Bilig”dir. İlk Türkçe didaktik şiirler bu yapıttadır. Aruz ölçüsünün kullanıldığı ilk yapıttır. İlk mesnevi örneğidir. İlk siyasetname örneğidir.
İlk İslami Türk destanı: “Satuk Buğra Han Destanı”
Sagu türünün ilk örneği: “Alp Er Tunga Sagusu”
Türkçenin bilinen ilk sözlüğü: “Divanü Lü- gati’t-Türk”
Dede Korkut’tan ilk bahseden: “Camiü’t- Tevarih” adlı yapıtında ünlü tarihçi Reşidüddin’dir. Arap harfleriyle ilk neşreden Kilisli Muallim Rıfat Bilge’dir. Yeni harflerle ilk neşrini yapan Orhan Şaik Gökyay’dır.
Türkçe ilk manzum mevlit metnini yazan: Ahmedi
Divan sahibi ilk sanatçı: Yunus Emre
Divan edebiyatının ilk temsilcisi: Hoca Dehhani
Tasavvuf konusunda yazılan ilk eser: “Divan-ı Hikmet”
Edebiyatımızın ilk aşk mesnevisi: Şeyyat Hamza’nın “Yusuf u Züleyha”sı
Anadolu Türkçesiyle yazılan ilk eser: Ahmet Fakih’in yazdığı “Çarhname”si
İlk gezi eserlerimiz: Seydi Ali Reis’in “Miratü’l- Memalik”i /