III. Selim Ve II. Mahmut Dönemi Önemli Gelişmeleri

[kpssci]

II. SELİM (1789-1807)
• Yapılan yeniliklerin tümüne Nizam-ı Cedit adı verilir.
• Yapacağı yenilikler için Meşveret Meclisine, Lahiyalar hazırlattı.
• Avrupai tarzdaki Nizam-ı Cedit ordusunu kurdu ve ordunun masraflarını karşılaması için İrad-ı Cedit hazinesini oluşturdu. Ordu ilk başarısını Akka Kalesi
• Zaferi, Napolyon’a karşı kazanmıştır. (Ordunun yıldızı bu başarıdan sonra parladı)
• Avrupa’da sürekli elçilikler açtı.
• Kara ve deniz mühendishanelerini genişletip,modernleştirdi.
• Fransızca devletin ilk resmi yabancı dili olmuştur.
• Yerli malı özendirilmiştir.
• İllerdeki valilerin yanına halkın seçtiği ayanları getirilmiştir.
• İlk devlet matbaası Matbaa-i Amire açılmıştır. ( İlk özel matbaa Lale Devrinde )
• Kabakçı Mustafa isyanıyla tahtan indirilip,öldürülmüştür.
II. MAHMUT
• Sekban-ı Cedit(Nizam-ı Cedit’in yerine),Eşkinci Ocağını kurdu. ( Yeniçerilerin isyanı üzerine her ikisi de kaldırıldı.)
• Yeniçeri ocağı kaldırdı(Vaka-ı Hayriye-1826)
• Yeniçeri ocağının yerine Asakir-i Mensure-i Muhammediye ordusunu kurdu. ( Başkomutanlığını yürütmek için Seraskerlik makamını oluşturdu.)
• Divan kaldırılarak,bakanlık usulü getirildi.
• Posta teşkilatını kurdu.(Üsküdar’dan İzmit’e kadar)
• Ayanlarla Sened-i İttifakı imzaladı.
• İngilizlerle Balta Limanı Anlaşmasını imzaladı.(1838) ( Osmanlı bu anlaşmadan sonra, Avrupa’nın açık pazarı haline gelmiştir.)
• Müsadere sistemini kaldırdı.
• İlk defa Avrupa’ya öğrenci gönderildi.
• Medreselerin yanında günümüz üniversitelerine benzeyen; Harbiye Mektebi, Mekteb-i
• Marriffi Adliye,Mektebi Tıbbıye açıldı.
• İlk Osmanlı Resmi gazetesi Takvim-i Vekay-i çıkarıldı.
• İlköğretim ilk kez zorunlu kılındı.(Başarılı olunamadı)
• Tımar sistemi kaldırıldı.
• Erkek nüfus sayımı yapıldı,bunun yanında mülk yazımı da yapıldı.
• 1833 yılında Babialide Tercüme odasını açtı.
• Dış ülkelerle resmi yazışmaları sürdürmek ve yabancı dil bilen memur yetiştirmek amacıyla. Darüş Şüray-ı Bab-ı Aliyi kurdu. ( Devlete ıslahat hareketlerinde yardımcı olmak, yeni teklifler getirmek, memurların terfii ve yargılanmalarıyla ilgilenmek üzere.)
• Karantina usulü ilk kez uygulandı.(Veba ve kolera salgınları için)
• Avrupalı tüccarlarla rekabet edebilmesi için,Osmanlı tüccarlarına gümrük kolaylıkları sağladı.
• Meclis-i Valay-ı Ahkam-ı Adliye kuruldu (1837) (Askerlik dışındaki tüm ıslahatların planlığı ve icraatların denetlendiği başlıca müessese.)
• II. Mahmut,Osmanlı padişahları içinde en başarılı ıslahatları yapan padişah sayılır.