AUZEF/İnsan Hakları Ve Sosyal Hizmet/ 1-7 ünite Özet

[F^tm^]

AUZEF/ İnsan Hakları Ve Sosyal Hizmet / 1-7 ünite Özet/

1 ÜNİTE

-''İnsan'' kelimesi hangi köklerden türetildiği ileri sürülmüştür?
unutkanlık- uyum sağlamak

-Bütün varlıklar ''mâ hulika leh .............'' doğrultusunda varlığını sürdürür. Noktalı yere hangi kelime yazılmalıdır?
yaradılış amacı

-Son vahiy Kuran'ın kendisine verdiği güzel isimlerden biri?
nur

-İnsanın yeryüzünün hak etmesi için olması gereken vasıflar?
Kötü hasletlerini terbiye, varlık bilgisine sahip olabilen, fedakar, ümitvar, tahammül, hürriyetine düşkün, sorumluluk bilinci vs

-İnsanoğlunun, emanete riayet etme ve yeryüzünü imar etme görevini, halifeliğini yapabilmesi için ihsan edilen yüksek kabiliyetler?
Ruh, akıl, irade, vicdan, iman, haysiyet,
Varlıklara isim verebilme
Zaman bilinci
Organizasyon becerisi
Sosyalleşme-sosyal kurumlar oluşturabilme
Hak ve özgürlük bilinci
Hakikat aşkı

-İnsanın olgunlaşma süreci?
''Beşer'' doğar zamanla ''İnsan'' olur

-İnsanın irade ve seçimlerini iptal eden ve özgürlüğünü ortadan kaldıran yaklaşım?
kadercilik fikri

-Kuran'da rastlanmayan insan doğası fikirler?
çevrim ve günahkar

-Peygamberler insanlara önder- rol model işlevlerini hangi görevler yoluyla yerine getirmişlerdir?
Tebliğ / Hicret/ Cihad

-Batının ''tek boyutlu insan'' tezi karşısında ''tam insan'' tezini savunan merhum sosyolog?
Ali Şeriati

-İnsanı diğer canlı varlıklardan ayıran özellik?
akıl, irade, vicdan, iman, ahlak, şeref ve haysiyet, hak ve adalet duygusu, sorumluluk bilinci, varlıklara isim verebilme yeteneği gibi yüksek emanetleri bünyesinde barındıran ''RUH''sadece insana yüklenmiştir.
Sorumlu varlık olmuştur.

-Allah'ın insanlara bir meleğin ya da sadece bir kitabın değil, bir insanın elçi olarak ''örnek, Rol model'' olarak gönderilmesinin nedeni?
taklit edilebilir, izinden gidilebilir, insanların kendi içlerinden türlerinden biri olması

-Vecibe ?
sorumluluk

-Allah, elçinin görevinin hangisi olduğunu söyler?
baskı ve zorlama yapmadan yalnızca öğüt vermek

-Mürted nedir?
Müslüman iken dîni terk eden, dinden dönen

-Kuran'da mürtedlerle ilgili yapılması istenen davranış?
herhangi bir yaptırım uygulamayıp, Allah'a havale edilmeleri

-Ebu Hanife'ye göre fıkhın tanımı?
kişinin hak ve sorumluluklarını bilmesi

-Mahşer alanına toplu halde getirilecek insanlar, hesaba nasıl çekilecektir?
tek tek / ferden / abden / Furâdâ / vahdeh / ferden fera

bu bireysel sorgudan elçiler de muaf değildir.

2 ÜNİTE

-İnsan hakları düşüncesi nasıl ortaya çıkmıştır?
modern çağda kişilerin siyasi baskıdan koruma arayışı içinde

-İnsan hakkının ne olduğunu anlamak, hangi terimin anlamının aydınlatılmasına bağlıdır?
hak

-Hangi anlayış, insan haklarını herkesin insan olmak itibariyle doğuştan sahip olduğu dokunulmaz, devredilmez, vazgeçilmez haklar görür?
doğal haklar

-Akademik literatürde, uluslararası sözleşmelerde ve ulusal mevzuatlarda yer verilen ''insan hakları'' hangi kavramlarla eş anlamlı kullanılmaktadır?
-Temel haklar
-Anayasal haklar

-İnsan haklarının özellikleri?
-Evrensel
-Doğuştan
-Mutlak
-Toplum öncesidir
-Vazgeçilmez
-Birey hakları
-Çoğunlukla özgürlük hakları
-Temel haklar
-Devlete karı ileri sürülen iddialardır.

-Devletin insan haklarıyla ilgili ödevleri nelerdir?
-Tanıma
-Dokunmama
-Koruma
-Temin/tedarik

-Devlet hangi durumlarda insan haklarına dokunmama ilkelerini ihlal eder?
-Sivil barışın korunması
-Başkalarının haklarına tecavüz edilmesi
-Başkalarına doğrudan zarar verilmesini önlemek
-Dışarıdan gelen saldırı veya doğal afet
-Toplumun varlığı ya da özgürlüklerinin tehlikeye düşmesi durumu

-İnsan haklarının öznesi?
birey

-İnsan hakları Evrensel bildirgesinde, BİREYİ KORUMAYA yönelik 1. Kuşak (KLASİK) haklar?
-Hayat-özgürlük
-Kölelik-işkence-
-Kişi olarak tanınma
-Hukuk önünde eşitlik- Hukuk yoluna başvurma
-Adil yargılanma-Mahremiyet-Sığınma hakkı
-Vatandaşlık- Mülkiyet - katılma hakkı
-Toplanma ve örgütlenme hakkı
-Seyahat- ifade özgürlüğü
- Düşünce,vicdan,din özgürlüğü
-Evlenme ve ailenin korunması
-Keyfi tutma yasağı

-Özelliği doğrudan bireyi korumaya yönelik olan haklar hangi haklardır?
1. Kuşak

-Devletin, kişinin alanına müdahale edemediği, kişinin bu alanda istediği yaptığı kaçıncı kuşak haktır?
1. Kuşak

-İnsan hakları Evrensel bildirgesinde, EKONOMİK, KÜLTÜREL ve SOSYAL HAKLAR olarak nitelendirilen 2. Kuşak haklar?
-Sosyal güvenlik hakkı
-Çalışma- adil gelir- sendika kurma hakkı
-Dinlenme- Eğitim hakkı
-Kültürel hayata katılma hakkı
-Sağlık-Beslenme-Konut hakkı
-Grev ve toplu sözleşme hakkı

-Sosyal haklar hangi haklardandır?
2. Kuşak

-Ekonomik, kültürel ve sosyal haklar olarak nitelendirilen 2. Kuşak hakların doğuşunun temeli nedir?
Sanayi devrimi
sosyal sınıflar, eşitsizlikler, işçi sınıfının bu eşitsizliğe gösterdiği tepki -eylemler yatmaktadır.

-İnsan hakları Evrensel bildirgesinde, DAYANIŞMA hakları olarak bilinen 3.Kuşak haklar?
-Barış-Çevre-Gelişme hakkı
-Halkların kendi kaderini tayin (self-determinasyon) hakkı
-Herkesin ortak mal varlığından yararlanma hakkı

-4. Kuşak hakların hangi kapsama girdiği ileri sürülmektedir?
Bilimin, teknolojinin gelişmelerinin kötü kullanılması olasılığına karşı, İNSAN ONURUNUN kullanılması

-İnsan klonlaması, kopyalanmasını yasaklayan antlaşma?
Avrupa birliği anayasası

-Tarih boyunca insan haklarının en büyük ihlalcisi?
Devlet
İnsan haklarıyla kayıtlamak, ehlileştirmek gerekir.

3 ÜNİTE

-İnsan hakları sorunu evrensel düzeyde ilk kez hangi dönemde gündeme gelmiştir?
2. Dünya savaşı

-BM insan hakları evrensel beyannamesi ne zaman kabul edilmiştir?
1948

-İnsan hakları düşüncesini ''DOĞAL HAKLAR'' adı altında ilk dile getiren filozof?
Locke

-İngiltere'de / Modern çağda insan hakları gelişimi ilk önemli adımı?
Bill of Rights (haklar bildirisi)

-1215 yılında imzalanan Manga Carta Libertatum (büyük özgürlük fermanı) hangi ülkede imzalanmıştır?
İngiltere

-Virginia bildirgesi başlıca iki ilkesi?
-Eşit özgürlük
-Vazgeçilmez haklar

-Virginia bildirgesinde hangi haklar vazgeçilmez olarak nitelendirilmiştir?
hayat, hürriyet, mülkiyet, mutluluğu arama hakkı

-Abd'de insan hakları konusunda tutarlı bir siyasal felsefeye dayanan ilk bildirge?
Amerikan bağımsız bildirgesi

-Amerikan bağımsız bildirgesi kim tarafından kaleme alınmıştır?
Jefferson

-ABD'de, ''Bill of Rights'' olarak anılan temel haklar listesiyle, hangi haklar güvence altına alınmıştır?
İfade, toplanma, basın, din,
Konut dokunulmazlığı,
Jürili bir mahkemede adil yargılanma (süratli ve aleni)
Aşırı ve olağan dışı bir cezaya çarptırılmama

-Fransa'da ilan edilen İNSAN VE YURTTAŞ HAKLARI BİLDİRİSİ'ne hangi hakları da dahil etmiştir?
-Güvenlik
-Baskıya karşı direnme

-İnsan haklarına yönelik kavramlar devletlerin yasalarında hangi yüzyılda yer almaya başlamıştır?
20 yy

-İnsan hakları evrensel bildirgesinde, toplumsal grupların, iktisadi ve sosyal talepleri hangi hak onuruyla taçlandırılmıştır?
insan hakkı

-İktisadi ve sosyal haklara en kapsamlı yer veren anayasa?
İtalyan anayasası

-İnsan haklarıyla ilgili, İNSAN HAKLARI ULUSLARARASI YASASI olarak anılan iki sözleşme?
-Sivil ve Siyasal Haklar Sözleşmesi
-İktisadi, Sosyal ve Kültürel haklar Uluslararası Sözleşmesi

Türkiye, İnsan haklarıyla ilgili, İNSAN HAKLARI ULUSLARARASI YASASI olarak anılan,
-Sivil ve Siyasal Haklar Sözleşmesi
-İktisadi, Sosyal ve Kültürel haklar Uluslararası Sözleşmelerini kaç yılında onaylamıştır?
2003

-Hem (Barış ve kalkınma hakkı) gibi haklara yer vermiş olması hem de bireyin ödevlerini özel olarak vurgulamış olması bakımından ilginç belge olan sözleşme?
Afrika sözleşmesi

-Tek-konulu insan hakları sözleşmeleri?
-Irk ayrımcılığının ortadan kaldırılmasına ilişkin sözleşme
-İşkenceye ve diğer zalimane, insanlık dışı ve aşağılayıcı muamele ve cezalara karşı sözleşme
-Kadınların siyasi hakları sözleşmesi
-Kadına karşı ayrımcılığın önlenmesi sözleşmesi
-Çocuk haklarına karşı sözleşme

-Avrupa konseyi çerçevesinde kabul edilmiş, tek-konulu sözleşmelerden özel olarak zikredilmeyi hak eden iki sözleşme?
-Bölgesel veya azınlık dilleri yasası
-Ulusal azınlıkların korunmasına ilişkin çerçeve sözleşmesi

-İnsan haklarının temel unsurlarından olan doğal haklar, hangi siyasal sistemin doğuşunu sağlamıştır?
Liberalizm

-1966 yılında imzaya açılan ve hukuki bağlayıcılığı olan Sivil ve Sosyal Haklar Sözleşmesi ile İktisadi, Kültürel ve Sosyal Haklar Sözleşmesini Türkiye ne zaman onaylamıştır?
2003

4 ÜNİTE

-Arapça'da olduğu gibi Türkçede de ''hak'' kelimesi hangi anlamlara gelmektedir?
gerçek-sabit-doğru yol
hakiki inanç-adalet-görev
muvafakat-mutabakat

-Hak kelimesi Kuran'da kaç yerde geçmektedir?
290

-İmam Buhari tarafından Allah hakkı, Kul hakkı sınıflandırması?
-hukukullah =ALLAH HAKKI
-hukukulibad =KUL HAKKI

Menfaati özel olana, kul hakkı denmiştir.

-Kulluk söylemi insana söylendiğinde hangi anlama gelmektedir?
kölelik

-Kulluk söylemi Allah'a izafe ediliyorsa, insanlar arasında hangi anlama temel oluşturur?
mutlak eşitlik

-İnsan hakkı / Adalet / Hukuk devleti kavramlarını insanlığa kazandıran?
ilahi vahiy

-Allah'ın bağışladığı hakları en iyi şekilde koruyacak olan hukuk?
İlahi-Tabii hukuk

-İslam insan hakları açısından?
evrenseldir

-İslam literatüründe insan hakları hangi kavramla ifade edilmiştir?
hukukulibad

-İslam literatüründe, varoluştan gelen, (Allah tarafından doğuştan bağışlanmış) anne karnında başlayan,
Devletin dokunamayacağı, devredilemez, vazgeçilmez haklar?
vehbî

-İslam literatüründe kazanılmış (Kulun çabasıyla kazanılmış) yarışmacı haklar olarak da isimlendirilen, FARKLILIK ESAS olan haklar?
kesbî

-Dünyanın bir yerinde ''suçsuz'' bir insan öldürülürse diğer tüm insanların buna tepki göstermesi gerekir.
İlahi Kelâm bu tepkiyi ne olarak isimlendirir?
Farz-ı Kifaye

-Bir Müslüman temel haklar konusunda çalıştığında, iyi bir fiil ürettiğinde, yaptığı iş hangi kapsama girer ve ahiretini etkiler?
salih amel

-Cahiliye dönemi, (İslam öncesi) peygamberimizin de katıldığı, Mekke toplumunda zalime karşı, mazlumdan yana tek vücut olma antlaşması?
Hilfu'l-Fudûl / Erdemliler antlaşması

-İslamın İLK DÖNEMLERİNDE ait temel hak belgeleri?
-Medine Vesikası
-Hudeybiye Musâlahası metni
-Veda hutbesi
-Hz. Ali'nin Malik el Eşter'e yazdığı emirname

-Allah'ın, hukukun ve toplumun hakkını korumak için oluşturulan teşkilat?
Hizbe teşkilatı

-İslam anayasa hukuku alanındaki ilk kapsamlı çalışma?
1951 / 31 kişiden oluşan bir komisyon

İSLAM DÜNYASINDA ortaya çıkan hak belgeleri?
-Sened-i İttifak
-Gülhane Hatt-ı Hümayûnu
-Islahat Fermanı
-Adalet Fermanı
-Ahdu'l-Eman
-İslam Aile Sözleşmesi
-İslam İnsan hakları Sözleşmesi (beyannamesi)

-Evrensel İslam beyannamesi, İslam Evrensel insan hakları beyannamesi ve İslam anayasası gibi önemli hak belgeleri hazırlayıp yayınlayan İSLAM KONSEYİ kaç yılında kurulmuştur?
1982

-1990 yılında İslam işbirliği teşkilatı (Eski adıyla İslam işbirliği teşkilatı) tarafından yayınlanan hak belgesi hangisidir?
İnsan hakları Kahire beyannamesi

-Batı'da ortaya çıkan insan hakları söylem ve belgeleri ile ve bunların pratikleri, beş asırlık tecrübeye rağmen sorunlarından kurtulamamasının sebebi?
batı'da insanın günahkar olduğuna inanılmasıdır.

-Batı medeniyeti fıtraten kötü kabul ettiği insanı hayvan üzerinden tanımlamaları?
-Alet kullanan
-Düşünen
-Söz verebilen
-İsyan eden
-Hisseden
-Ticaret yapan
-Sosyal hayvan

-Batı medeniyetinin sonunu getiren iki neden?
-Çarpık insan tasavvuru
-İlletli hak algısı

-Batı kökenli hak belgelerinin temeli hangisidir?
Manga Carta Libertatum

-Manga Carta Libertatum (büyük özgürlük fermanı) hangi ülkede imzalanmıştır?
İngiltere

-Manga Carta Libertatum (büyük özgürlük fermanı) İngiltere'de kaç yılında imzalanmıştır?
1215

-1215 yılında İngiltere'de imzalanan Manga Carta Libertatum (büyük özgürlük fermanı) hangi konuları içermektedir?
papa, kral ve baronlar arasında yetki ve güç paylaşımı

-AB ve BM merkezli insan hakları sözleşmelerinin zaafları?
-BM'de imtiyazlı beş ülkenin veto hakkı kullanmasına mani olamaması ( Halk değil, Güç önde)
-Avrupa'da üretilen hak belgeleri (ötenazi, uyuşturucu kullanma, nikahsız birlikteler, eşcinsel evlilikler) insanlığın geleceğini koruma hakkını hafife almaktadır.
-Çifte standart uygulamalara elverişli olması (zamana, mekana, amaca farklı hak söylemleri)
-Ahlaki boyuttan yoksun olduğu için kolaylıkla siyasi manipülasyon aracına dönüştürülebilmeleri
-Bireyin Devlet karşısında korunmasına odaklanmış olması sebebiyle, hakkın ödev boyutunu ihmal etmesi

-AB ve BM merkezli insan hakları sözleşmelerinin zaaflarından değildir?
Batı medeniyetine mensup olmayanlara karşı ırk, dil, din ve inanç ayrımı yapması X

5 ÜNİTE

-Temel hakların sınırlandırılmasında, esas alınacak ilke ve ölçütler?
-Özgürlük karinesi
-Hakların ancak kanunla sınırlanabilmesi
-Sınırlamanın meşru bir amaca yönelik olması
-Demokratik toplumda gerekli/zorunlu olma ölçütü ve ölçülülük ilkesi
-Sınırlamanın hakkın/özgürlüğün özüne dokunmaması

-Hangisi özgürlüğün sınırlanabilirliğini mümkün kılar?
gerekçenin meşru bir nedene dayandırılması

-Temel hak sınırlandırma amaçları?
-Kamu güvenliği
-Kamu sağlığı
-Başkalarının hak ve özgürlüklerinin kısıtlanması
-Ahlakın veya kamu düzeninin korunması

-Hangi ifade insan haklarının Evrensellik ilkesiyle çelişir?
yabancıların daha düşük düzeyde yasal haklara sahip olması

-İnsan haklarının yatay etkisinden ne zaman bahsedemeyiz?
temel hakkın özüne dokunma yetkisi

-İnsan haklarını ödev ve sorumluluklar çerçevesinde ele alan yaklaşımlarda ve belgelerde öncelikli ve vurgulu şekilde zikredilen özellik hangisidir?
sahip olunan hakların kötüye kullanılmaması


6 ÜNİTE

-Sivil toplumun temelini oluşturan haklar?
sivil haklar ve özgürlükler

-Tek başlarına veya başkalarıyla birlikte kendilerini gerçekleştirmelerine ve geliştirmelerine imkan verecek şekilde, kişilere devlet karşısında korunmuş bir özel alanı garanti eden haklardır.
Tanımı verilen haklar hangileridir?
sivil haklar ve özgürlükler

-Ulusun hayatını tehdit eden kamusal tehlike halinde bile aykırı önlem (sapma önlemi) alınamayacak olan üstün hak hangisidir?
yaşama (hayat) hakkı

-Hangi hak ancak kişinin hayatına son verme (onu öldürme) eylemiyle ihlal edilebilir?
yaşama (hayat) hakkı

-BM sözleşmesinin 1. maddesinde ''maddi veya manevi ağır acı vermek veya eziyette bulunmak'' olarak tanımlanan kavram?
işkence

-Genellikle geçici ve arızî bir durum olup, ücretsiz olarak zorla çalıştırma anlamına gelen kavram?
angarya

-Sivil ve Siyasi haklar Uluslararası Sözleşmesi (SSHUS)'nin 10. maddesine göre, özgürlüğünden yoksun bırakılan kişiler hangi haklara sahiptir?
-İnsani ve İnsan onuruna saygılı bir şekilde müdahale edilmelidir
-Sanıklar, hükümlülerden ayrı bulundurulmalı ve onlardan farklı bir rejime tabii tutulmalıdır.
-Çocuk yaştaki sanıklar ve hükümlüler, büyüklerden ayrı bulundurulmalıdır.
-Cezaevi rejiminin asıl amacının hükümlünün iyileştirilmeleri ve topluma kazandırılmaları olduğu düşünülerek, ona uygun davranılmalıdır.

-Özel hayatın ve aile hayatının korunmasına dair ilkeler hangileridir?
-Özel hayatın gizliliği
-Konut dokunulmazlığı
-Haberleşme hürriyeti

-Kişinin kendi bireysel hayatını başkalarının karışmasından muaf olarak serbestçe düzenlemesini ve yaşamasını ifade eden ÖZEL HAYAT'ı kapsayan konular?
-Aile hayatı
-Konut
-Bireyin cinsel hayatı, psikolojik, psikiyatri durumları,
-Gördüğü tedavi bilgileri,
-Özel evrakları, yazışmaları, sözlü iletişimleri
-Hayat tarzları, kimlikleri, sırları

-Bir düşünce, inanç kanaat, tutum veya duygunun barışçı yoldan açığa vurulmasının (izharının) veya dış dünyada ifade edilmesinin serbest olması ne demektir.
Tanımı verilen özgürlük/hak hangisidir?
ifade özgürlüğü

-Dernek kurma hakkı, hangi örgütlenme özgürlüğünün odağında yer alır?
örgütlenme özgürlüğü

-Telif hakları, patentler, markalar gibi hangi hak sınıflandırılmasında yer alır?
Mülkiyet hakkı

-İnsan hakları Evrensel bildirisi ÇALIŞMAYLA İLGİLİ olarak hangi hakları kapsayacak şekilde kaleme alınmıştır?
-Özgürlük hakkı çalışma
-Pozitif hak çalışma

-Sözleşme önünde eşitlik hakkı'da denilebilen güvence hangisidir?
ayrımcılık yasağı

7 ÜNİTE

-Kişinin vicdani kanaate sahip olması, kanaatini dışa vurabilmesi hangi hak özgürlüğü sınıflandırma arasındadır?
din ve vicdan özgürlüğü

-Avrupa insan hakları sözleşmesinin, din ve vicdan özgürlüğüyle ilgili maddesi hangisidir?
9. madde

-Bir dine inanma-inanmama özgürlüğü, hangi özgürlüğün koruması altındadır?
din ve vicdan özgürlüğü

-Avrupa İnsan hakları sözleşmesinin, (düşünce, vicdan ve din/ vicdan özgürlüğü) ilgili maddesinin güvence altına aldığı haklar?
-Kişinin istediği dine inanma hakkı
-Kişinin tanrıya inanmama hakkı
-Kişinin dinini değiştirme hakkı
-Kişinin tanrıya inanıp herhangi bir dine mensup olmama hakkı

-Avrupa insan hakları sözleşmesinin (düşünce, vicdan ve din/ vicdan özgürlüğü) ilgili 9 maddesine aykırı olmayan fikirler?
-Devletin bir dininin olması
-Muaf olabilmek şartıyla zorunlu din dersi
-Vicdan özgürlüğü
-Tanrının varlığını ve dinleri inkar etmek

-Olağanüstü durumlarda bile, dokunulması yasaklanmış olan, Anayasanın 15. maddesinde yer alan hak?
din ve vicdan özgürlüğü

-1982 Anayasası dini-ayin-tören özgürlüğünü ilke olarak tanımış olmakla beraber, 14. maddeyle bu hakların kötüye kullanılmasını yasaklamıştır.
Bu paragrafta anlatılan yasaklanan amaç nedir?
bu özgürlüklerin ''Laik Cumhuriyeti'' ortadan kaldırma amacıyla kullanılması yasaktır.

-ABD yüksek mahkemesinin ''Varım'' (I'am) dininin mensuplarının kovuşturulmasıyla ilgili olarak 1944 yılında verdiği bir kararda sonuçlardan hangisine varılmıştır?
insanlar kanıtlayamayacakları şeyler inanabilirler, dini doktrin ve inançlarını kanıtlamak zorunda değildirler.

-Amerikan yüksek mahkemesi, 1963 tarihli bir kararından din öğretimiyle ilgili hangi karar varmıştır?
laik bir eğitim-öğretim programının kapsamı içinde objektif yer alması durumunda din dersi, din ve vicdan özgürlüğüne aykırı değildir.

-Avrupa insan hakları sözleşmesinin ilgili maddesince dini ifade özgürlüğü hangileri için sınırlandırılabilir?
-Kamu güvenliği
-Kamu düzeni
-Genel sağlık
-Genel ahlak
-Başkalarının hak ve özgürlüklerini koruma

-T.C Anayasasının 24. Maddesi'nin son fıkrası hangisiyle ilgilidir?
dince kutsal sayılan şeylerin istismar edilemeyeceği ve kötüye kullanılamayacağı