İLAHİYAT ÖNLİSANS İslam Sanat Tarihi Ders Notları 1.Yarıyıl
*bir sanatı yapmak için geçerli bilgi ve hünere sahip olan kimseye sanatkar usta veya artist denir.
*Sanatın sözlük anlamı: el alışkanlığı ile yapılan
-ustalık.
-hünerle yapmak
-eser yaratmak
*plastik sanatlar: resim heykel ve mimarlıktır..
*zanaat, sınaat, sanaat kelimesinden bozulmuş insanların maddi ihtiyaçlarını karşılamak için el emeği ve becerisi ile yapılan ve sanat özelliği olmayan iş anlamında kullanılmıştır..
*sanat kelimesinin ilk dönemlerdeki tanımının içine giren sanat dalları mimarlık heykel ve resimdir..
2.ÜNİTE
*Hz.Muhammedin bütün faaliyetlerinin merkezi olan ve daha sonra genişletilen ve velid zamnında (712) avlu etrafında sütunlar ve düz çatı ile örtülü hale getirilen mescidi nebi ilk camilere örnek olmuştur.
*Emevi devri mimarisi ilk camileri..
-basra camii
-kufe camii
-amr camii
-sidi ukbe camii
*mescidi aksa:
-702 yılında halife Abdülmeliğe aittir Kudüstedir..
-780 yılında değişiklik geçirmiş ve haçlılar saray haline getirmiştir..
-Selahattin Eyyübi tarafından tekrar alınıp camiye çevrilmiştir..
*Şamdaki Emevi camii:
-halife I.velid zamanında 705-715 yılları arasında tamamlanmıştır..
-eskiden bulunan bir roma tapınağı ile bir bizans bazilikasının yerine inşa edilmiştir.
*işlem sanatının ilk anıtsal yapısı Abdülmelik tarafından 691 yılında Kudüs hareminde yaptırılmış olan Kubbetüs Sahradır..
*Emevi devri farklı mimari yapı ürdündeki kusayru amre dir..
*Abbasi devrinde en önemli mimari gelişme yeni samerra şehrinin kurulması olmuştur..
*yeni samerrada dünyanın en büyük camilerinden biri mütevvekiliye camii yaptırılmıştır. yaptıran halife mütevvekkildir..
*islam sanatı içinde bilinen ilk türbe kubbetüs suleybiyyedir..
*Abbasi devrinin en büyük saraylarından biri olan cevsaku l hakani samerrada halife mutasım tarafından türk beyi artık ebu l feth b.hakan için yaptırılmış fakat çok beğendiği için kendi kullanmıştır..
*damganda tarıhane camii ile isfahanın doğusundaki nayin cami iran sahasında Abbasi sanatını temsil eden 2 önemli eserdir..
*batı islam sanatının en önemli ürünlerinden biri endülüsteki I.Abdurrahmanın başlattığı kurtuba camiidir..
*ispanyada beni ahmer devletinin merkezi gırnatadır.. gırnata emirlerinden kalan en önemli yapı 14 y.y kalma elhamra sarayıdır..
*Mısırda ilk bağımsız müslüman türk devlerinin kurucusu tolunoğlu ahmed, kahireden 100 yıl kadar önce el katayi adını verdiği şehri kurmuştur..
*Mısırda 969 dan itibaren fatımilerin egemenliğine girmiştir.. mehdiye ve kahrevandan sonra kerpiç surlarla çevirdikleri kahireyi kurarak merkez yapmışlardır..
*Mısırda kitabesinde zaviye adı geçen el cüyuşi camii önemli bir yapıdır..
*Mısırdaki ilk türbeler seb abenat(yedi kızlar) adı ile tanınan türbelerdir..
*Suriyede medreseler selçuklu ve zengi geleneğine bağlıdır..
*karahanlılar devri mimarisinde kerpiç ve tuğlanın birlikte kullanıldığı buhara yakınındaki hazar camiidir..
*buharadaki yapıların çoğu arslan han tarafından yaptırılmıştır..
*geometrik kufi kitabelerin bulunduğu camii namazgah camiidir..
*erken tarihli islam türbelerinden ilki samerada kubbetü-s suleybiye ve buharada samanoğlu türbesidir..
*gazneliler en parlak dönemini sultan mahmud zamanında yaşamıştır..
*en önemli gazneli camii leşker-i bazar ulucamiidir..
*büyük selçukluların anıtsal cami mimarisindeki ilk örneği melikşah devrinde yaptırılmış isfahan mescid-i cumaadır..
*selçuklu mimarisinin iranda en önemli camilerinden biri zevvare cuma camiiisidir..
*büyük selçuklu mimarsinin şaheseri olan yapı merv deki sultan sencer türbesidir..
*büyük selçuklu kervansaraylarının en tanınmış olanı ribat-ı şeriftir..
*timurlu mimarisinin bütün ihtişamını yansıtan yapılar topluluğu şahı zinde ve semerkatta kusem b. abbasın türbesi etrafında oluşan yapılardır.. içindeki önemli yapı musa paşanın türbesidir..
*timurun gur-i mir adıyla bilinen türbeside önemli türbeler arasındadır..
*timurlar döneminde yaptırılan camiler uluğ bey in semerkant buhara medreseleridir.
*safevi devri mimarsinin en önemli örnekleri şah I.Abbas döneminden kalmadır..
*safevi devri mimarisinde mescidi şah islam mimarisinin en güzel eserlerinden kabul edilmektedir..
*safevi devri mimarisinde maderi şah medresesi ile erbilde şeyh şafi külliyesi önemli eseleri arasındadır..
*safevi devri mimarisinde 1600 tarihli Allahverdi han köprüsü ile puli hacu köprüsü bu devrin önemli su mimarisi eselerindendir..
*hint islam mimarisinde Delhi nin kut minarı şaheserlerden biri sayılır..
*hindistanda türk mimarisinde agrada tac mahal şah cihan tarafından yaptırılmış önemli bir eserdir..
*Mısırda türk memlükleri mimarisinde ilk orjinak eser baybars camiidir ve kahirededir..
*sultan baybars köprü, su makemi Abbasi halifelerinin tübelerini ve iskenderiyedeki kasrü l übeyr gibi önemli eserler yaptırmıştır..
*sultan baybars dönemminde zahiriyye medresesi yıkılmıştır..
*artuklu mimarisinde silvan ulucamii önemli bir yere sahiptir..
*mardin hatuniye medresesi en erken açık avlulu anadolu medresesi olarak önemli yere sahiptir..
*kubbetüs sahrenin islam mimarisi içindeki yeri ve önemi 681 yılında kudüste 2.bir hac yeri olarak yapılması..
*kuzey afrika ve ispanya ile mısırda islam mimarisinin ilk döneminde inşa edilmiş olup sivil mimaride o coğrafyayı etkileyen en önemli yapı kurtuba camiidir..
*karahanlı mimarisinde önceki araştırmaları birleştiren ve ileriki gelişmelere örnek olan cami ZEVVARE CUMA CAMİİ sidir..
*kaya daki tek tek kubbeli selçuklu mescidlerinin hazırlık mekanlarının son cemat yeri öncüleri olmaları özellikleri önemlidir.
3. ÜNİTE
*Osmanlılar mimari çalışmalarında bizanstan selçuklu ve beylik mimarisinden etkilenmiş faydalanmıştır..
*mimar sinanın hayatını ve yaptığı eseleri ?sai çelebi? tezkiretü?l beyan eserinden belirtmiştir..
*sultan ahmet camii mimarı sedefkar mehmet ağanın hayatını cafer ağa kaleme almıştır.eserin adıda risale-i mimarriyye?dir..
*hassa mimarları: devletin ve padişahtan başlayarak sultan ve vezirlerindiğer devlet adamlarının vakıfların inşaat işlerini yürütmekle sorumlu idiler..
*hassa mimarları ocağı XIX.yüzyıl ortalarına kadar devam etmiş ve II.Mahmutun devrinde şehreminlik
Ve mimarbaşılık hizmetleri birleştirilerek EBNİYE-İ HASSA MÜDÜRLÜĞÜ kurulmuştur.. daha sonrada bu kuruluş ticaret ve nafia nezaretine bağlanmştır..
*Osmanlı şehirlerinde ve kasabalarında cami merkez olmak üzere birbirine bağlı yapılar topluluğuna külliye(manzume) denir.. ana yollar üzerlerindekine ise menzil denir..
*içerikte sınırlı yapılar bulunan külliyelere örnek bursada yıldırım yeşil ve muradiye külliyeleridir..
*İstanbulda ilk yapılan külliye fatih külliyesidir mimarı Atik sinandır..
*Fatih külliyesinden 16 yıl sonra II.beyazid amasya edirne ve istanbulda 3 külliye inşa etmiştir.
Edirnedeki Beyazid külliyesindeki tımarhane önemlidir.. sultan II.beyazıdın türbesi istanbuldaki külliyesindedir..
*Osmanlı camiisinin asıl klasik çizgi kararlara ve kıvama varması edirne 3 şerefli camii ile ortaya çıkmıştır..
*asitane tekke zaviye ve dergahların en büyük merkezlerdir? büyük asitane örneği konya mevlevihanesidir..
*ilk osmanlı hastanesi bursa yıldırım darüşşifası istanbuldaki ilk hastane fatih külliyesinde idi? II.beyazidin edirnedeki darüşşifası daha çok akıl hastaları için kullanılmıştır..
*imaret:aş pişirilip dağıtılan yerlerdir.. tabhane ise misafir hanedir..
*hassa mimarları ocağında mimarbaşından sonra gelen en büyük rütbe SU NAZIRLIĞIDIR..
*istanbulda külliyenin en gelişmiş örneği kanuni sultan süleymanın süleymaniye külliyesidir..
*Osmanlı mimarisinde mimari dönemli 4 e ayrılır..
-bursa ve edirne dönemi
-klasik dönem (*sinan öncesi klasik dönem, * m.sinan dönemi, * sinan sonrası klasik dönem)
-milli mimari dönemi- neo klasik
*Osmanlı mimarisinin cami tipolojisinde klasik çağa damgasını vuran tip BURSA VE EDİRNE DÖNEMİNDE ortaya çıkmıştır..
*Osmanlı mimarisinde ulucamii tipi daha çok BURSA VE EDİRNE DÖNEMİNDE görülür..
*Büyük programlı külliyelerin yapıldığı merkezi kubbe ve mekan ilişkisinin çözüme ulaşıldığı dönem SİNAN ÖNCESİ KLASİK DÖNEMDİR..
*Osmanlı devletinin her dönemde kanuni sultan süleyman ile zirvede olduğu dönem SİNAN DÖNEMİ İDİ
*Osmanlı mimarisinde büyük külliyeler sinan öncesi klasik dönemde görülmektedir..
*Osmanlı mimarisinde en büyük eserler mimar sinan döneminde görülür..
*BAROK DÖNEMİ akımı artık klasik osmanlı mimarisinin prensibinin bırakılarak yeni bir biçime dönüşüldüğünün en güçlü ifadelerinden biridir..
*türk ampir dönemi daha sade görünüşlü cephelerin ortaya çıkardığı dönemdir..
*Osmanlı mimarisinin özelliği SADELİĞİDİR.
İslam sanatları tarihi 1.yarıyıl ders notu
-
- Benzer Konular
- Cevaplar
- Görüntü
- Son mesaj
-
- 0 Cevaplar
- 3340 Görüntü
-
Son mesaj gönderen nzmbsk
-
- 1 Cevaplar
- 3732 Görüntü
-
Son mesaj gönderen [email protected]
-
- 0 Cevaplar
- 3360 Görüntü
-
Son mesaj gönderen [email protected]
-
-
hadis tarihi ve usulü hadis ve vahiy ilişkisi
gönderen [email protected] » » forum Kategori Bekleyenler - 0 Cevaplar
- 3575 Görüntü
-
Son mesaj gönderen [email protected]
-
-
- 0 Cevaplar
- 5873 Görüntü
-
Son mesaj gönderen nzmbsk
-
- 0 Cevaplar
- 5299 Görüntü
-
Son mesaj gönderen selin
-
- 0 Cevaplar
- 4998 Görüntü
-
Son mesaj gönderen enguzeldersnotları
-
- 0 Cevaplar
- 7767 Görüntü
-
Son mesaj gönderen 8h0kag3
-
- Bilgi
-
Kimler çevrimiçi
Bu forumu görüntüleyen kullanıcılar: Hiç bir kayıtlı kullanıcı yok ve 49 misafir