Temel Bilgi Teknolojileri 1 Dersi 1.Sınıf 1.Dönem Final Ders Notu

Cevapla
notcu
Mesajlar: 332
Kayıt: 10 Nis 2018 11:33
İletişim:

14 May 2018 21:16

TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ 1.SINIF/1.DÖNEM FİNAL SINAVI
5.ÜNİTE
İNTERNETİN TEMEL KAVRAMLARI
İNTERNET : Kelime anlamı olarak kendi aralarında bağlantılı ağlar anlamına gelmektedir. Web ile aynı anlamda kullanılan internet, dünya üzerindeki bilgisayar ağlarının birbiri ile bağlanması sonucu ortaya çıımış olan, herhangi bir sınırlaması olmayan uluslararası bir bilgisayar ve bilgi iletişim ağıdır.
İNTERNETİN EN YAYGIN KULLANILAN TEMEL KAVRAMLARI
1) HTML
-Belgelerin linklerle birbirlerine nasıl bağlanacaklarını, belge içindeki metin ve resimlerin nasıl yerleşeceklerini belirleyen, kod parçalarından oluşan bir sistemdir.
-1989'da CERN'de TİM BERNERS LEE tarafından geliştirilmiştir.
-Zengin metin işaretleme dili anlamına gelmektedir.
-HTML'nin en önemli özelliği linklerdir.(Linkler sayesinde tek bir tıklamayla ilgili sayfaya veya web sitesine ulaşabiliyoruz.)
2) WWW
-Dünyanın her yerindeki binlerce web sunucuları adı verilen bilgisayarlarda kayıtlı milyarlarca web sitesi ve bu web siteleri içerisinde bulunan dosyadan oluşan bir bütündür.
3) HTTP
-İnternette web sitelerinin bulunduğu sunucu bilgisayar ile kullanıcı bilgisayarları arasında bilgilerin nasıl aktarılacağına dair kurallar ve yöntemleri düzenleyen bir sistemdir.
-Güvenlik protokolü yoktur.
4) HTTPS
-Http protokülüne güvenli ağ protokolünün eklenmesiyle oluşturulmuştur. (İnternette http protokolünün yanı sıra dosya transfer protokolü ftp ve e-mail servisi sağlamakla sorumlu mailto da yaygın olarak kullanılan protokollerdir.
-Güvenlik protokolü vardır.
5) URL
-Standar kaynak bulucusu anlamına gelmektedir.
-URL bir syntax yani söz dizimidir.
-Temel olarak Url bir web sitesine erişmek için yazdığımız web adresidir.

Dosyaları indirebilmeniz için BURADAN kayıt olmanız gerekiyor.
https:// (bir hiper metin dosyasına ulaştığımızı)
www (bu dosyanın dünya çapındaki web'te olduğunu
tr (sitenin türkiye'den olduğunu)
edu (sitenin bir eğitim kurumuna ait olduğunu)
anadolu (sitenin anadolu üniversitesine aİt olduğunu)
/açıköğretim (anadolu üniversitesinin web sitesi içerisindeki açıköğretim sayfasında olduğumuzu gösterir)
6) IP
-İnternete doğrudan baplı her bilgisayarın sahip olduğu kimlik numarasıdır.
7) DNS
-Alan adı sistemi anlamına gelmektedir.
-DNS sistemi internet uzayını bölümlemeye, bölümleri adlandırmaya ve bölümler arası iletişimi sağlamaya yarayan bir sistemdir.
-DNS yardımı ile IP numaraları yerine, daha kolay hatırlayabileceğimiz anadolu.edu.tr gibi anlamlı sözcük grubları oluşturur. Bu sözcük grubları ile yazılan URL'lerde web sitelerine daha kolay erişmemizi sağlar.
MOBİL İNTERNET
-Dünya çapında 50 milyon kullanıcıya
Radyo 38 yılda
Televizyon 13 yılda
İnternet 9 ayda ulaşmıştır.
Tarım ve sanayi devriminden sonra 3. Büyük dönüşümü İNTERNET meydana getirmiştir.
1)GSM
-Ses ve veriyi kullanıcıya tahsis edilen bir tek hat üzerinden 9.6-28,8 Kbps hız ile iletmektedir.
2)GPRS
-İse saniye de 28.8 Kbps’den 115 Kbps’ye kadar hızlara ulaşabilen paket temelli mobil iletişim servisidir.
-GPRS sanal, sohbet yazılı ve görsel bilgi transferi, sabit ve hareketli resim transferi, web gösterimi, doküman paylaşımı ve ortaklaşa çalışma, müzik yayını, kurumsal e-posta ve araç takibi için kullanılmaktadır.
3)EDGE
-Veri aktarım hızını 384 Kbps’ye çıkarmıştır.
4)3G
-EDGE teknolojisinin sınırlarını aşmak, ve özellikle ses ve görüntü servisleri, veri haberleşmesi, kısa mesaj servisleri gibi hizmetlerin daha hızlı veri transferi, kullanıcı hareketliliğinin genişletilmesi ve kullanıcıların çoklu ortam uygulamalarına olan eğilimlerini karşılamaya yönelik başlatılmış olup, kablolu bağlantının olmadığı yerlerde yüksek hızlı internet erişimini olanaklı hale getirmiştir.
5)4G
-Düşük bant genişliği ve bağlantı hatası gibi problemleri gidermek üzere geliştirilmiştir.
-4G yüksek hız, yüksek kapasite, bit başına düşük maliyet, IP tabanlı servisler gibi özellikleri sunmak üzere tasarlandı.
-100 MBPS hızındadır.
NOT : LTE Advanced ya da 4.5G olarak adlandırılan yeni sistemlerin hızı ise 300 Mbps, hatta bazı özel çalışmalarla 450 Mbps’e kadar hızlara erişebiliyor.
1G : analog (9.6 kbps)
2G : dijital ses (28,8 kbps)
2.5G : veri eklendi (GPRS) (115 kbps)
2.75G : daha hızlın veri (EDGE) (384 kbps)
3G : sayısal ve paketli veri aktarma (WCDMA EvDO) (28 mbps)
4G : LTE kablosuz (wireless) ve daha geniş bant veri aktarımı (100 mbps)
5G : henüz tanımlı değil


İNTERNETİN GELİŞİM SÜRECİ
-İlk bilgisayar ağı 1970’de ABD’de 15 bilgisayarın birbirine bağlanmasıyla oluşturulan ARPANET, Amerikan Gelişmiş Savunma Araştırmaları Dairesi Ağıdır. Bu ağ kurulduktan sonra internetin en önemli bileşenlerinden biri olan e-mail ortaya çıkmıştır.
-Tim Berners Lee 1989 yılında NeXT marka bir bilgisayar kullanarak html işaretleme dilini geliştirdi ve ilk web sunucusunu oluşturdu.
TÜRKİYE’DE İNTERNETİN GELİŞİMİ
-İlk olarak 1989 yılında TÜVEKA (Türkiye Üniversiteler ve Araştırma Kurumları Ağı) geniş alan ağına bağlanmasıyla başladı.
-1991 yılında ODTÜ ve TÜBİTAK’nin ortak çabaları ile internet bağlantısını ülke içinde sağlamak ve yaymak üzere TR-NET (Türkiye İnternet Proje Grubu) kuruldu. TR-NET’in ilk deneysel çalışması 1992 yılında Hollanda’ya yapıldı.
-1994 yılında 128 Kbits olan ağ bağlantı hızı 1995’te 256 Kbits’e 1996’da ise 512 Kbits hıza ulaştı.
-1996 yılında TÜBİTAK, Askeri Okullar, Harp-Polis Akademileri, Türk Tarih Kurumu, Milli Kütüphane, YÖK, ÖSYM, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu ve Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Ar-Ge birimlerinden oluşan toplam 176 birime hizmet veren ULAKNET (Ulusal Akademik Ağ) kuruldu.
-TÜBİTAK’a bağlı bir enstitü olarak ULAKBİM kuruldu. ULAKBİM, TÜVAKA’nın işlerini üstlenerek ülke genelinde üniversitelere yönelik internet altyapısını kurmak ve geliştirmek için görevlendirildi.
-14 Şubat 1997 tarihinde ULAKNET’in ilk ulusal bağlantısı Ege Üniversitesi ile gerçekleştirilmiş oldu.
-İnternetin ticari kuruluşlara ve halka ulaşmasını sağlayan proje TURNET, Türk Telekom tarafından hayata geçirildi.
-İnternet bağlantı kapasitesi 23 Gbps’e çıkarılmış oldu.
WEB TARAYICILARI
1)MOZİLLA FİREFOX
-Mozilla vakfı aracılığıyla geliştirilen web tarayıcı, e-posta, takvim, arıza takip sistemi, ve geliştirme araçlarını birlikte sunan bir açık kaynak yazılım projesidir.
-Firefox web tarayıcısının kullanıcıya sunduğu en önemli özelliklerden biri de esnekliktir.
2)WİNDOWS İNTERNET EXPLORER
-Microsoft şirketi tarafından geliştirilen bir web tarayıcısıdır.
-Buna rağmen dünya çapında kabul gören standartlara uymaması ve kendi standartlarını dayatması zamanla daha az kullanıcı tarafından tercih edilmesine sebep olmuştur.
3)GOOGLE CHROME
-2008 yılında Google tarafından geliştirilen ve Türkiye’de yaygın olarak kullanılan web tarayıcılardan biridir.
4)SAFARİ
-Apple firmasının tüm ürünlerindeki varsayılan web tarayıcısıdır.
-Apple, kapalı bir sisteme sahiptir ancak kendi ürünleri arasında tutarlı, etkili ve verimli kullanıcı deneyimi sağlar.
ARAMA MOTORLARI
-Arama motoru internette bulunan içeriklere ulaşmamızı sağlayan web robotu, arama indeksi ve kullanıcı arabiriminden oluşan bir mekanizmadır.

**Arama motorlarında daha detaylı aramalar yapabilmek ve amacınıza uygun sonuçlara ulaşmak için bazı özel karakterleri ve kelimeleri kullanabilirsiniz. Bunlar ;
-Bir kelimenin veya sitenin önüne (-) eklediğinizde o kelimeyi veya siteyi içeren sonuçlar hariç tutulur. Örneğin Açıköğretim-forum biçiminde sorgulama yaptığımızda içinde forum kelimesi geçen siteler hariç tutularak sonuçlar listelenecektir.
-Bir kelimenin veya sitenin önüne (+) eklediğimiz de o kelimeyi veya siteyi içeren sonuçlar dahil edilir. Örneğin Açıköğretim+Anadolu biçiminde sorgulama yaptığımızda içinde her iki kelimenin de geçtiği siteler listelenir.
-Bir kelimeyi veya kelime öbeğini (“) yazdığımız da sonuçlar da yalnızca aynı kelimeyi aynı sırada, tırnak içinde verildiği gibi içeren sayfalar sıralanır. Bu yöntemi yalnızca tam olarak bir kelimeyi veya kelime öbeğini aradığınız da kullanmanız gerekir. Örneğin “Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Sınavları”
-Bilinmeyen terimler için bir yer tutucu olarak (*) yıldız işareti ekleyebilirsiniz. Kelime öbeklerinin varyasyonlarını bulmak veya bir kelime öbeğinin ortasındaki kelimeleri hatırlamak için tırnak işaretiyle kullanabilirsiniz. Örneğin Anadolu*AÖF*Eskişehir
-And veya & ile tüm terimleri veya tümcecikleri içeren web sayfalarını bulabilirsiniz.
-NOT veya – ile bir terim veya tümceciği içeren web sayfalarını dışlayabilirsiniz.
-OR veya l ile terimlerden veya sözcük gruplarından herhangi birini içeren web sayfalarını bulabilirsiniz.

1)GOOGLE ARAMA MOTORU
-1998 yılında Sergery Brin ve Lary Page tarafından kurulmuştur.
-Web sitelerinin başka hangi web sayfaları tarafından en iyi bilgi kaynağı olarak gösterildiğini analiz eder ve en çoktan en aza oy alan bilgi kaynağına göre web sitelerini listeler.
-Makaleler, tezler, bildiriler, raporlar gibi akademik çalışmalara yönelik belgeleri aramak için Google, Akademik aramo motoru geliştirmiştir.
2)BİNG ARAMA MOTURU
-Microsoft şirketinin daha önce bilinen adıyla Live Search, Windows Live Search ya da MSN Search yerine kullanıma sunduğu aramo motorudur.
-2009 yılında deneme çalışmalarına başlanmıştır.
-En önemli yenilik web sitelerine bağlantı vermenin dışında alt başlıklar halinde bilgilerin de listelenmesidir.
-Dikkat çeken bir diğer özelliği ise sürekli değişen arka plandır.
-En önemli avantajlarından biri de Microsoft şirketinin sahip olduğu MSN, Office365, Outlook gibi hizmetleri arayüzünde sunmasıdır.
3)YANDEX ARAMA MOTORU
-Öne çıkan özelliği küresel ve yerel özellikleri birleştirerek coğrafi konum bazlı ve kişiselleştirilebilen uygulamalar sunmasıdır.
-Yandex arama motoru web, görsel ve video arama yapmaya izin vermektedir.
-Bununla birlikte harita özelliği ile kullanıcıların bulunduğu konuma ilişkin hava sıcaklığını gösterir, yakın yerlerdeki restoran, oteller, kafelerin konum bilgilerini gösterir.
-Yandex’in arayüzün de market aracı yer almaktadır.
-Yandex Trafik uygulaması vardır.

4)YAHOO ARAMA MOTURU
-1995 yılında kurulduğunda arama motoru olarak hizmet vermeyi amaçlayan Yahoo, zamanla e-posta, haber, hava durumu, seyahat, sinema, müzik, iş arama, finans gibi hizmetleri bünyesine ekleyerek dünya da en çok ziyaret edilen siteler arasına girmeyi başarmıştır.
-Yahoo’nun web, haber, yerel, harita, resim, video gibi kategoriye göre arama özelliği oldukça gelişmiştir. Bununla birlikte ileri arama özelliği ile ayrıntılı arama yapılabilmektedir. Yine bu özelliği kullanarak aramak istediğiniz ülkeyi, dili, alan adını seçebilir, arama sonuçlarına yönelik dosya formatlarını belirleyebilirsiniz. Bununla birlikte Yahoo kullanıcılarına güvenli arama tercihleri de sunmaktadır.
5) MYNET ARAMA MOTORU
-1998 yılında kurulan Türkiye’nin ilk Türkçe portalı olan Mynet, kullanıcıların tüm faaliyetlerini etkili ve verimli bir şekilde gerçekleştirebilecekleri interaktif bir platform sunmayı amaçlamaktadır.
-Türkçe olmasından dolayı özellikle yabancı dil bilmeyenler için oldukça kullanışlı bilgi portalı olmuştur.
DÜNYADA E-DEVLET
Dünya da gelişmiş ülkeler başta olmak üzere birçok ülke ;
-Kaynaklarının etkin kullanımı ve maliyetlerin düşürülmesi
-Hükümet politikalarının hesap verilebilirliği ve şeffaflığı
-Piyasa ekonomisinin etkin şekilde tesis edilmesi
-demokrasinin din, dil, ırk, zengin, fakir, statü ayrımı yapılmaksızın her yere ve herkese nüfus etmesi
-hükümete güven ve bağlılığın artırılması
-kamu mal ve hizmetlerine en hızlı ve adil bir şekilde erişim sağlanması gibi amaçlarla E-Devlet uygulamalarını kullanmaktadır.
**BM’nin 2014 yılında yayınladığı rapora göre Güney Kore E-Devlet uygulamasında lider ülke olmuştur. Avustralya ve Singapur ardından gelmiştir. ABD ise 7.nci sıra da yer almıştır.
6.ÜNİTE
TAŞINABİLİR TEKNOLOJİLER VE ÖZELLİKLERİ
1)AKILLI CEP TELEFONLARI
-İngiltere’de yapılan bir araştırma 11 yaşına gelen çocukların %50’sinin bir cep telefonuna sahip olduğunu ortaya koymuştur.
-Yine araştırmalar ilk kez bir cep telefonuna sahip olma yaşının Avrupa genelinde 7.1 yaşına kadar düştüğünü göstermektedir.
-Bireysel olarak kendi cep telefonuna sahip olmayan çocukların çoğunluğunun da diğerlerinin telefonlarına erişip kullandıkları yine aynı araştırmanın bulguları arasındadır.
-Çocukların cep telefonu kullanım durumları ülkemiz özelinde de çok farklı değildir. TÜİK’in verilerine göre 06-15 yaş grubundaki çocukların cep telefonu kullanım oranı %24.3’tür. Bu oran 06-10 yaş grubundaki çocuklar da %11, 11-15 yaş grubundaki çocuklar da ise %37.9 olarak belirlenmiştir.
-Araştırma bulguları diğer ülkeler de cep telefonlarının daha çok telefona yüklenen uygulamaların kullanımı, yol bulma ve harita kullanımı için yüksek oranda kullanıldığını göstermektedir. Ülkemiz de ise akıllı telefonların daha çok internet erişimi ve özellikle sosyal ağları kullanmak ve burada paylaşmak için kullanıldığı söylenebilir.
Akıllı Cep Telefonları Kullanıcılara Daha Çok Hangi Alanda Hizmet Veriyor ?
*Bankacılık işlemleri
*Mobil sağlık
*İletişim ağı
-Akıllı telefonların sağladığı bu özellikleri(erişim, izleme, öğrenme gibi) doğru veya yanlış kullanmak kullanıcının elinde olan bir seçenektir. Bunların kötü kullanımı teknolojinin kötü olduğunu değil, kullanıcının kötü niyetini ve bilinçsizliğini göstermektedir.
Akıllı Cep Telefonları Kullanılırken Nelere Dikkat Edilmelidir ?
*Gerçek dünyalara karşı sanal dünyalar
*Teknoloji bağımlısı ebeveynler
*Teknolojiye bağlı rahatsızlıklar
*Ekran okuma sendromu : Telefonun ekranındaki küçük boyutlu yazılara bakmak ve metinlerde ki sık satırları takip etmek, çoğu zaman göz yorgunluğuna, görüntü bulanıklığına, baş dönmesine, göz kuruluğuna ve yanmasına neden olabilir. Bu tür durumlar da uzun süre ekrana bakmamak, okumanın zor olduğu durumlar da yazı büyüklüğünü arttırmak, telefonu yüz kısmından ortalama 35,40 cm. uzakta tutmak önerilir.
*Nomofobi : Cep telefonu yokluğu fobisi
-2015 yılında düzenlenen trafik cezaları kazaları kapsamında seyir halinde cep veya araç telefonu ile benzer haberleşme cihazlarını kullanmak cezai yaptırım kapsamına girmektedir. (Madde73) Bu kurala uymayanlar 88 TL ödemek zorundadır.
Cep Telefonlarının Çocuklar Üzerindeki Olumsuz Etkileri Nelerdir ?
-Cep telefonları çocukları diğer çocuklar ile gerçek sosyal etkileşimden uzaklaştırabilir.
-Görmeyle ilgili sorunlara ve kayıplara neden olabilir.
-Aşırı kullanımın da beyin gelişimini ve sağlığını olumsuz etkileyebilir.
-Çocukların beden gelişimini olumsuz yönde etkileyebilir.
2)DİZ ÜSTÜ BİLGİSAYARLAR
3)TABLET
Windows tabanlı tabletlerin 2 türü bulunmaktadır. Bunlardan biri Windows 8 ve Windows RT’dir. Windows 8 sistemleri : Windows 7 , Vista veya XP işletim sistemlerinin çalıştırdığı programları çalıştırabilir, aynı dosyaları okuyabilir. Windows RT sistemleri ise, yukarı da sıralanan işletim sistemleri ile aynı dosyaları kullanırken diğer yandan sadece Windows 8’e özgü oluşturulmuş uygulamaları çalıştırabilmektedir.
Tablet Bilgisayarlar Donanım veya konfigürasyon açısından 3 farklı türde ele alınabilir.
Tam Ekran Tabletler :
-Herhangi bir fiziksel klavye kullanmazlar. Ekran da gerektiğinde ortaya çıkan sanal bir klavye veya bazı gelişmiş modellerde ki yüksek etkileşimli kalem ; veri girişi, işlem seçimi veya benzeri amaçlarla kullanılır.
-Genellikle oyun, video izleme, değişik amaçlı uygulama kullanma ya da okuma amaçlı kullanılırlar. Genellikle üzerinde diğer cihazlara yönelik port yuvaları veya girişler yoktur.
Değiştirebilir Tabletler
-Özel tasarlanmış mekanizması sayesinde dizüstü bilgisayarların, tablete dönüşmüş halleri olarak görülebilir. Bu tür tabletler ekran klavye ve birimleri sabit şekilde bir arada olduğundan, tam ekran türlerine göre ağırdır ancak daha iyi performans sergilerler.
-Bu tür sistemler de farklı cihazlarla birlikte kullanmaya yönelik port yuvaları ve bağlantı özellikleri bulunur.
Hibrit Tabletler
-Klavye üniteleri ile uyumlu çalışmak üzere tasarlanmış tam ekran tabletler olarak ifade edilebilir.
-İki birim birleştiğinde dizüstü bilgisayar görümündedir ve bu şekilde açıp kapanabilir.
-Tablet ve dizüstü bilgisayar özelliklerini bir arada isteyen kullanıcılar için caziptir.

**Her ne kadar bazı tablet modelleri fiziksel klavyeyi içerse de bir çok kullanıcı için tabletlerin çoğunda standart bir donanım olarak fiziksel klavye olmaması ve bu birim için ayrıca para ödenmesi yüzünden önemli bir olumsuzluk olarak değerlendirilmektedir.
**Öte yandan Adobe Flash uyumsuzluğu da tabletlerin önemli sınırlılıklarından biri olarak ön plana çıkmaktadır. (Bazı modeller bu uyumsuzluk problemini çözerek önemli bir açığı kapatmışlardır.
4)GİYİLEBİLİR TEKNOLOJİLER
-Akıllı saatler
-Akıllı gözlükler
TAŞINABİLİR TEKNOLOJİLERLE İLGİLİ BAZI HİZMET VE PROTOKOLLER
1)SMS
-Short Message Service’nin baş harflerinden oluşturulan kısaltmadır.
-2G ile ortaya atılan ve 160 karakterle sınırlı bir mesajlaşma hizmetidir.
2)MMS
-Multimedia Messaging Service’nin başk harflerinden oluşturulan kısaltmadır.
-Türkçe çoklu ortam mesajlaşma hizmeti anlamına gelmektedir.
-MMS’nin en belirgin farklarından biri de belirli bir karakter sayısıyla sınırlı olunmamasıdır.
3)ELEKTORONİK E-POSTA
4)VİDEO GÖRÜŞME
-Bu programların en bilinenleri Skype, Google Hangouts, Apple Facetime olarak sıralanabilir.
5)MOBİL UYGULAMALAR
6)WİDGET
-Widgetler görsel programlama da bir kütüphanede ki grafik bileşenlere verilen isimdir.
6)IrDA – INFRARED
-İki djital ürün arasında , kızılötesi ışınlarla iletilen sinyaller ile sağlanan veri bağlantısıdır.
-Eski sayılacak bir teknolojidir. Yerini büyük bir hızla Bluetooth teknolojisine bırakmaktadır.
7)BLUETOOTH
-1994 yılında cep telefonları ve diğer taşınabilir teknolojileri kablosuz olarak birbirine bağlamak ve aralarında iletişim kurmak için geliştirilmiştir.
-Bluetooth, görüş doğrultusu dışında bile olsalar haberleşmelerine olanak sağlar.
-24 Mbps’ye kadar veri aktarabilen Bluetooth destekli cihazlar, 10 ila 100 metre arasında mesafeler de etkili olmaktadır.
8)BULUT (CLOUD) SİSTEM
-Kullanıcıların verilerine ve programlarına dünyanın herhangi bir yerinden, herhangi bir bilgisayarla erişmesine olanak sağlayan bir teknolojidir.

9)MOBİL IP
10)GSM
11)GPRS
12)EDGE
13)3G
14)Wi-Fi
15)WAP
-Mobil telefonlar, tabletler gibi taşınabilir teknolojiler üzerinde internet içeriği sağlayan bir teknojidir.
-WAB ile hazırlanmış sayfalar, cep telefonlarına uygun olarak tasarlanmış özel sayfalardır.
16)GPS
-Küresel konumlama anlamına gelmektedir.
-Düzenli olarak kodlanmış bilgi yollayan bir uydu ağıdır ve uydularla arasındaki mesafeyi ölçerek dünya üzerindeki kesin yeri tespit etmeyi mümkün kılar. Bu sistem, ABD savunma bakanlığına ait, yörünge de sürekli olarak dönen 24 uydudan oluşur.
-GPS sistemi dünyanın her yerinde ve tüm hava koşullarında çalışır.
-Kullanıcıların yerlerini belirleme de ve rotalarını izlemelerin de yardımcı olur.
-GPS sistemi elinde bulunan teknoloji de GPS alıcısı olan herkes tarafından kullanılabilir.
**Bu sistemin ilk kuruluş amacı tamamen askeri amaçlar için olsa da 1980’li yıllarda GPS sistemi sivil kullanıma da açılmış ve taşınabilir teknolojiler de yerini almıştır.
7.ÜNİTE
AĞ : Birbiriyle bağlantılı düğümler dizisidir.
**Daniel Bell’in tanımıyla bilgi, mantıklı bir yargı ya da deneysel bir sonuç sunan, başkalarına sistemli bir biçimde bir iletişim aracığıyla aktarılan olgu ya da düşüncelere ilişkin örgütlü ifadeler dizisidir.
WEB 2.0’IN SUNDUĞU OLANAKLAR VE SOSYAL AĞLARIN ÖZELLİKLERİ
-Sosyal medya, elektronik ve internet araçlarının diğer insanların deneyimlerini, bilgilerini paylaşmak ve tartışmak amacıyla kullanılmasıdır.
ÖZELLİKLERİ
1)Katılım : İçerik üretici olan kullanıcıların katılım ve geribildirimi cesaretlendirilir.
2)Açıklık : İçeriğe erişim ve kullanımda engeller yoktur.
3)Karşılıklı Konuşma : İki yönlü iletişim yani diyalog vardır.
4)Topluluk : Grupların oluşumuna ve etkin şekilde iletişimine olanak sağlar.
5)Bağlantısallık : Diğer siteler, kaynaklar ve kişilere linkler ile bağlantı sağlanır.
SOSYAL AĞLARIN TANIMI VE GENEL ÖZELLİKLERİ
-Bu tanımıyla sosyal ağ, bireyler arasındaki kişisel veya profesyonel ilişkilerin oluşturduğu bir ağdır.
-Sosyal ağ siteleri, bireylerin kurumsal bilgisayar sistemleri gibi sınırları belli olan bir sistem içerisinde açık veya yarı açık profil yaratmalarını, ortak bağlantıları olan kullanıcıların listelerini ve bu kişilerin bağlantı paylaştığı diğer kullanıcıların listelerini gözden geçirme ve karşılaştırılmalarını sağlayan web tabanlı hizmetlerdir.
-İnternette birbirleriyle iletişime geçen bireyler, kendilerine ait küçük bir dünya yaratırlar, küçük dünya fenomenini 1967 yılında ilk ortaya koyan psikolog Stanley Milgam’dir. Milgram’ın 6 derece yaklaşımına göre bir kişi tanımadığı birine ulaşmak için en fazl 5 kişiyi kullanarak (altı adımda) bunu gerçekleştirebilmektedir. Bu nedenle ilk sosyal sitesinin adı da SİX DEGREES idi.
SOSYAL AĞLARIN FARKLI KULLANIM AMAÇLARI
-We Are Social tarafından hazırlanan küresel dijital istatistikler 2014 raporuna göre Tüekiye’de en yaygın kullanılan sosyal ağ siteleri Facebook (%93), Google+ (%70), Linkedln (%33), İnstagram (%26)’dır.
-Sosyal ağların çözümlenmesi ve analizi dendiğinde kişilerin (düğümlerin) ve ilişkilerin belirlenmesi önem taşımaktadır; çünkü bu kullanıcıların konumu ve ilişkilerin bir durumu nasıl etkilediği gibi bilgiler geleceğe yönelik eylemler için fikir verebilir.
-Varolan bir ağı iyileştirmek ve geliştirmek amacıyla ortaya atılan ağ dokuma yaklaşımında ise ağ dokumacısı olarak adlandırılan bir düğümün ağa eklenmesi ve birbiriyle ilişkisi olmayan düğümleri bağlaması söz konusudur.
-Bir amaca yönelik olarak bir sosyal ağ oluşturmak üzere düğümlerin neler olması gerektiği ve bunlar arasındaki ilişkilerin nasıl olması gerektiğine yönelik tasarım ise sosyal ağ sentezi olarak tanımlanmaktadır.
ÖRNEK SOSYAL AĞ SİTELERİ
FACEBOOK
-2004 yılında Harvard Üniversitesi öğrencisi Mark Zuckerberg tarafından kurulmuştur.
-Öncelikle Harvard Üniversitesi öğrencileri için oluşturulmuş fakat kısa zamanda diğer üniversiteler ve okulları bünyesine katarak 2006 yılında dünyanın herhangi bir yerinde e-posta olan herkesin üye olabileceği bir platform haline gelmiştir.
1)Profil oluşturma 7)Beğen düğmesi
2)Bağlantı kurma (arkadaş ekleme) 8)Takip etme
3)Arama özelliği 9)Hareket dökümü
4)Duvar 10)Etiketleme
5)Zaman tüneli 11)Gruplar
6)Haber dökümü 12)Sayfalar
TWİTTER
-2006 yılında Jack Dorsey tarafından geliştirilmiş olan, anlık iletişime dayalı bir sosyal ağ ve mikroblog sitesidir.
1)Tweet 5)Direct message (DM)
2)Takip etme 6)Mention (@)
3)Trending Topic (TT) 7)Hashtag (etiket)
4)Retweet (RT)
**Örneğin bir dönem yaygınlaşan (FF) etiketi, kullanıcının sevdiği kullanıcıları kendisini takip eden kullanıcılara önermesi için olup sadece Cuma günleri kullanılır. Son zamanlar da kullanılan TBT etiketi ise Perşembe günleri geçmişe ait fotoğrafların paylaşılmasına dayanmaktadır.
GOOGLE+
-Google şirketinin 2011 yılında kullanıma açtığı hizmetlerden biridir.
-Arkadaşlar, aile ve diğer kişiler ile iletişim kurulması amacına yöneliktir.
-Bu sitede de foroğraf, iş, eğitim vb. bilgilerin olduğu profil oluşturma söz konusu olup kişiler çevrelere eklenmektedir. Arkadaş, aile, tanıdıklar, izlediklerim adlı hazır çevrelerin yanısıra kullanıcı isterse başka çevreler de oluşturabilir.
-Metin, fotoğraf, bağlantı, video, etkinlik, anket formatında yayınlar yapılabilir.
-Etiket ile arama yapılabilir. Kullanıcılar etkinlik düzenleyebilir.
-Yayınların beğenilmesi, paylaşılması ve bu yayınlara yorum eklenmesi mümkündür.
-Benzer ilgi alanlarına sahip kullanıcılar grup/topluluk oluşturabilir.
-Hangouts uygulaması ile herhangi bir cihazdan birebir ya da grup olarak mesajlaşma, video görüşmeleri ve sesli aramalar yapmak mümkündür.
TUMBLAR
-David Karp tarafından 2007’de kurulmuştur.
-Her şeyi barındıran yapısı vardır.
-Blokların konusu : öyküler, fotoğraflar, animasyonlar, diziler, bağlantılar, şakalar, videolar, moda, sanat vb. konular olabilir.
-İlgilenilen alanda blogları bulup takip edebilmeyi ve kullanıcının oluşturduğu bloğu da başkaları tarafından keşfedilmesini sağlar.
-Tumblar’da metin, fotoğraf, bağlantı, alıntı, sohbet, ses, video formatında gönderiler desteklenmektedir.
-Takip edilen blogdan gelen gönderiler kullanıcının panosunda belirmektedir.
-Beğenilen gönderiler tekrar bloglanabilir, gönderilere yorum eklenebilir.
-Fotoğraf, video gibi filtreleme yapılarak belli bir kategorideki gönderiler görüntülenebilmektedir.
INSTAGRAM
-İnstagram 2010 yılında Kevin Systrom ve Mike Krieger tarafından öncelikle IOS için tasarlanıp geliştirilmiştir.
-Instagram kullanımında sık aralıklarla her şeyi paylaşmaktansa belli aralıklarla daha çok sanatsal değeri olabilecek fotoğrafların paylaşımı önerilmektedir.
1)Bağlantı kurma : Arkadaşlar ile instagram üzerinden bağlantı kurulabilir.
2)Etiketleme : Webstagram uygulaması üzerinden popüler etiketler keşfedilebilir.
LİNKEDLN
-2013 yılında Reid Hoffman tarafından kurulmuştur.
-Dünyanın en büyük profesyonel sosyal iletişim ağı olarak tanımlanmaktadır.
-Amaç profesyonellerin birbirleriyle iletişim kurmalarını sağlayarak daha verimli ve başarılı olmalarıdır.
-Linkedln’de ayrıca ilgili kişiler, iş ilanları, haberler ve güncellemelere erişmek mümkündür.
1)Profil 5)Gruplar
2)Bağlantı ekleme 6)Kanallar
3)Onaylama sistemi (endorsement) 7)İş ilanları
4)Tavsiye etme
YOUTUBE
-2015 yılında Chad Hurley, Steve Chan, Javed Karim tarafından kurulmuştur.
1)Video oluşturma ve yükleme
2)Kanal
3)İçerik oluşturucu stüdyosu : Bu kısımda, kullanıcıya ait video ve kanal istatistikleri, diğer kullanıcılar ile olan etkileşimler gibi bilgiler yer almaktadır.
4)Oynatma listeleri
5)Videoları yeniden yayınlama


SOSYAL AĞLARDA MEDYA OKURYAZARLIĞI VE AKICILIĞI
-Medya Okuryazarlığı : Erişim, analiz edebilme, değerlendirme ve içerik üretimini kapsayan becerilerden oluşur.
-Eleştiriler Medya Okuryazarlığı : Medya metinlerinin eleştirel okunmasıyla ilgilidir ve demokratik toplumlar da katılımın sağlanması açısından önem taşır.
-Nefret Söylemi : Bireyleri, ırkları, ten renkleri, etnik kökenleri, toplumsal cinsiyetleri, milliyetleri, dinleri, cinsel kimlikleri gibi bireysel ayrımcılık temelinde yöneltilen nefreti içeren ve teşvik eden söylemlerdir.
-Medya Akıcılığı : Tüketilen ve üretilen içeriğe göre 2 şekilde değerlendirilebilir. Tüketici konumda öncelikle mesaj, verildiği aracın/ortamın etkilerinden arındırılarak anlaşılabilmeli ve sonra analiz edilip gerçekliği geçerlenmelidir. Ardından ortam, biçim (renkler,font), akış (mesajın verilmesi) ve uyum (ortam, mesaj ve hedef kitle arasında) açısından değerlendirilir. Üretici konumda ise mesajın içeriğinin ne olacağı ve bu içeriği vermekle sonuçta ne beklediğinin netleştirilmesi gerekmektedir.
-Dijital Akıcılık : Eleştiriler düşünme becerilerinin ve yaratıcılığın internet teknolojileri yeterlilikleri ile uyum içerisinde kullanılmasını gerektirir.
-Grup Kutuplaşması : Benzer görüşlere sahip bireyler, üye oldukları ortak bir grupta yaptıkları tartışmalar da birbirlerini onaylayarak, tartışmanın başladığı noktaya göre çok daha fazla ortak görüşlerine bağlanabilmektedir. Bu durum özellikle forumlar da gözlenmekte olup görünmez bir oto-propagandaya dönüşebilmektedir.
8.ÜNİTE
İNSANLIK TARİHİ BOYUNCA ÇEŞİTLİ TOPLUMLARDA TEKNOLOJİ KULLANIMI VE YAŞAM BİÇİMİ
-İnsanlığın varoluşundan bu yana tarihsel süreç içerisinde temel olarak 4 tür toplumdan bahsedilebilir. Bu toplumlar ; avcı-toplayıcı toplum, tarım toplumu, sanayi toplumu, bilgi toplumu olarak sıralanabilir. Her toplumda farklı bir teknolojiler geliştirilmiş ve kullanılmıştır.
AVCI-TOPLAYICI TOPLUM
-İklim ve çevre koşullarının değişkenliği nedeniyle yeni besin kaynakları arayarak ve av hayvanlarını izleyerek, küçük gruplar halinde göçebe olarak yaşamışlardır. Kaya sığınaklarının bulunduğu yerlerde mağara veya kaya altı sığınaklarında barınmışlar, kaya sığınaklarının bulunmadığı yerlerde ise açık havada kurdukları sığınaklar da yaşamışlardır. İnsanlar yalnızca yaşadıkları ortamda bulunan yabani sebze, meyve kökler ile avladıkları hayvanları yiyerek beslenmişlerdir. Yiyecekleri toplamak, işlemek ve yırtıcı hayvanlardan korunmak için gelişmemiş taş aletler kullanmışlardır.
-Ateş insan ırkı için yeni bir anahtar teknoloji olmuştur. Ateş sayesinde insanlar bulundukları yeri ısıtma ve aydınlatma imkanına sahip olmuşlar; yiyecekleri pişirebilmişler ve kendilerini yırtıcı hayvanlardan korumuşlardır. Ateşle sertleştirilmiş yeni aletler üretmişlerdir. Bunun yanı sıra ateş, insanların toplumsal ve kültürel ilişkileri için bir araya geldikleri bir merkez oluşturmuştur.
TARIM TOPLUMU
-İklim değişikliği ve buzulların çekilmesi, büyük gövdeli hayvanların soylarının tükenerek yiyecek stoklarının sınırlanması; kısaca gereksinimler ve kaynaklar arasındaki dengenin bozulması sonucunda tarım devrimi yaşanmış; göçebe yaşamdan bahçecilik ve hayvan yetiştiriciliğine geçilmiştir. Sosyoekonomik ve teknolojik bir dönüşüm olan tarım devrimi, yiyecek toplama düzeninden yiyecek üretimine geçişi içermektedir.
-Bu dönem de çiftçilik ve hayvancılıkla ilgili birçok teknik ve beceriyi tamamlayan birkaç yardımcı teknoloji ortaya çıkmıştır. Bunlardan biri dokumacılıktır. Dokuma tekniklerinin gelişmesi, giyinme gereksinimi nedeniyle ortaya çıkmıştır.
-Çömlekçilik, bir saklama teknolojisi gereksinimine yanıt olarak ortaya çıkmıştır.
-Tarım toplumunda insanların yaşam biçimlerinde köklü değişiklikler olmuştur. İnsanların göçebelikten kurtulup tarım ve hayvancılığa yönelmesiyle yerleşik düzene geçilmiş ve köy yaşamı oluşmuştur.
-Avcı, toplayıcı topluma göre daha fazla yiyecek üretimi gerçekleştiği için daha çok insan beslenmiş ve nüfus artmıştır. Ticaret merkezleri ortaya çıkmış; kasabalar oluşmuştur.
SANAYİ TOPLUMU
-18.yy da başlayan sanayi devriminin merkezinde teknolojik değişiklikler yer almıştır. Sanayi devrimine ilk olarak buhar makinesi, döner çıkrık, metalürji alanındaki ilerlemeler ve daha geniş kapsamlı olarak el aletlerinin yerini makinelerin alması damgasını vurmuştur. Yaklaşık 100 yıl sonra ise elektriğin, içten yanmalı motorun, bilimi temel alan kimyasalların, verimli çelik dökümün, telgrafın yayılması ve telefonun keşfiyle birlikte iletişim teknolojilerinin yaygınlaşması söz konusu olmuştur.
-Sanayi toplumunda insanların kırsal yörelerden göç etmesiyle kırsallarda ki işçi nüfusu artmış; fabrika işçiliğinin artmasıyla sınıf kavgaları yoğunlaşmıştır.
BİLGİ TOPLUMU
-İkinci dünya savaşı sonrasında elektronik alanındaki büyük teknolojik atılımlar sayesinde mikro-elektrik, bilgisayar ve telekomünikasyon alanında gelişmeler yaşanmış; 20.yy son 30 yılında internet ortaya çıkmıştır.
-İnternet, McLuhan’ın Evrensel Köy benzetmesiyle işaret ettiği, birbirinden giderek daha fazla haberdar olan bir dünya düzenini meydana getirmektedir.
-Ağ toplumu : En belirgin özelliği, zaman ve mekan sınırlamasını kablosuz ağ teknolojileri ve mobil iletişim araçları ile tamamen ortadan kaldırmasıdır.
-Teknolojinin olumlu etkileri olduğu gibi olumsuz etkileri de vardır. Teknolojik gelişme, makineleşmeyle işsizliğe, tarımın modernleşmesiyle toprağın fakirleşmesine, çamaşır ve bulaşık makinesi, buzdolabı gibi yaşamı kolaylaştıran cihazlarla beraber çevre kirliliği ve endüstriyel atıkların oluşmasına yol açmıştır. Teknoloji araçları yüzünden doğaya salınan radyasyon ve çeşitli gazlar doğayı kirletmekte ve insan sağlığını olumsuz etkilemektedir. Örneğin, insanlar küçük topluluklar halinde yaşarlarken, kullandıkları basit silahlarla ancak yerel boyutta kalan savaşlar yapabiliyorlardı. Bu savaşlar da kayıplar az oluyordu. Teknoloji ile birlikte savaşlar büyüdü ve ölüm sayısı milyonlara ulaştı.
-İnternet kullanımın yaygınlaşması yeni bir kuşağı ortaya çıkarmaktadır.
Dijital yerliler : Marc Prensky dijital çağda doğup büyüyen genç nesil bireyleri tanımlar. (1980’den sonra doğan bireyler) kısaca teknolojiden iyi anlayanlar.
Dijital göçmenler : (1980 öncesinde doğmuş nesil) kısaca teknolojiden anlamayanlar.
TEKNOLOJİ FELSEFELERİ
KULLANIMA ODAKLANAN BELİRLENİMCİLİK
-Bu yaklaşım da teknoloji kavramı kullanılmak da ve teknolojinin nasıl kullanıldığına ; teknolojiyi kullanım yöntemlerine odaklanılmaktadır.
-Bu yaklaşım teknolojinin kendi başına bir etkiye sahip olmadığını; teknolojinin etkisinin kullanıcılara bağlı olduğunu savunmaktadır. Başka bir ifadeyle teknolojinin etkisini kullanıcılar belirlemektedir.
-David Jonassesn : Bilgisayarların da eğitimin de öğrencilere bilgiyi yapılandırma da yardımcı olan bir araç olarak görülmesini; öğrenciyi kontrol eden bir araç olmaması gerektiğini belirtmektedir.

SOSYAL BELİRLENİMCİLİK
-Bu yaklaşıma göre teknolojinin kendisi insanların teknolojiyi kullanma yöntemlerinden daha az öneme sahiptir.
-Bu görüşte bireylerin teknoloji kullanım yöntemleri sosyal yapılar tarafından etkilenmekte; sosyal etkileşimler ve yapılar bireyse davranışları belirlemektedir.
-Sosyal seçimler teknolojik araçların formunu ve içeriğini şekillendirir.
-Örneğin Peter Drucker sosyal değişimlerin üniversitelerin yapısını etkileyeceğini; e-öğrenme gibi yeni öğrenme biçimlerinin ortaya çıkmasıyla üniversitelerin fiziksel olarak varlıklarını sürdüremeyeceğini belirtmiştir.
TEKNOLOJİK BELİRLENİMCİLİK
-Bu görüşe göre teknoloji toplumsal değişimlerin itici gücüdür ve böylece değişimin içinde gerçekleşeceği ortamı belirlemektedir.
-Toplumsal yapıyı ve kültürel değerleri teknoloji belirlemekte ve değiştirmektedir. Bu görüşteki önemli düşünürlere Marshall McLuhan, Jürgen Habermas, Jean Baudrillard’ı örnek gösterebiliriz.
-Bu görüşü savunanlardan bazıları iyi yönde bazıları da kötü yönde düşünmüşlerdir. Örneğin David Noble e-öğrenmenin eğitimin ticarileşmesine neden olduğunu; bunun ise öğretim üyelerinin profesyonellikten uzaklaşmasını ve akademik özgürlüğün kısıtlanmasını getirdiğini belirtmektedir.
-Bu iki karşıt görüş teknolojiye ütopyan ve distopyan bakış açılarını yansıtmaktadır.
Ütopyan : Bilgi teknolojileri ve internet bilginin yayılmasını ve bilgiye erişimi artırdığı için demokratikleştirmeyi sağlayıcı etkiye sahiptir.
Distopyan : Teknoloji,demokratikleşmeyi olumsuz etkilemektedir.
SOSYAL PAYLAŞIM ARAÇLARINDA SOSYALLEŞME VE KENDİNİ SUNUM DAVRANIŞLARI
-Rheingold, sanal topluluğu “yeterli sayıda insanın, insani duygularla siber alanda kişiler arası ağ kurmak üzere kamusal tartışmalara yeterince uzun bir süre katılmasıyla ağ içerisinde oluşturdukları toplumsal kümelenmeler” olarak tanımlamaktadır.
-Castronova sanal dünyaları, sentetik dünyalar olarak nitelendirmekte ve bu dünyaların popülerliğinin giderek arttığını söylemektedir. Böyle bir düşünce içinde olmasının nedeni ise bu ortamların, gerçek dünyadan farklı olarak kullanıcılarına fırsat eşitliği sunması, herkesin burada parasız doğması ve herkesin yeteneklerini, cinsiyetini, ten rengini seçme özgürlüğüne sahip olabilmesi şeklinde açıklamaktadır.
NOT : Günümüzde kullanıcı sayısı dikkate alındığında popüler olan oyunlar ve sanal dünyalar LİNEAGE, WORLD OF WARCRAFT, EVERQEST, SECOND LİFE, ACTİVE WORLD, HABBO oyunculara farklı düneyimler sunmaktadır.
Cevapla
  • Benzer Konular
    Cevaplar
    Görüntü
    Son mesaj
  • Bilgi
  • Kimler çevrimiçi

    Bu forumu görüntüleyen kullanıcılar: Hiç bir kayıtlı kullanıcı yok ve 13 misafir