Türk İdare Tarihi 5-8 Üniteler Kısa Notlar

[notcu]

TÜRK İDARE 5-8 ÜNİTE KISA NOTLAR
Osmanlı vatandaşları ile yabancı vatandaşlar arasındaki hukuki sorunları inceleyen Hariciye Nezareti birimi :Umur-ı Hukuk-i Muhtelite
OsmanlI'nın mali borç ilişkileri sonucunda Abdülhamid saltanatının ilk günlerinde İstanbul'da kurulan müessese : DUYUNU UMUMIYE
Müsteşarlık uygulaması ilk kez :İNGİLTERE de
Nezaret teşkilatlarının birimleri yukarıdan aşağıya
Daire-Şube-Kalem-Kısım-Masa
II. Meşrutiyet dönemi Maliye nezareti ile ilgili ;
Mali merkezileşme adına Rüsumat Emaneti ve Posta Telgraf Müdürlüğü de Maliye Nezaretine bağlanmıştır.
Maliye Nezareti, çeşitli müdürlükler ve komisyonlara bölünmüştür.
Mali işlerle ilgili bir diğer kurum Defter-i Hakani Müdürlüğüdür.
Maliye Nezaretinde de müsteşarlık bulunmaktadır.
Vilayet Genel Meclisi’nin toplantı süresi en fazla 40 GÜNDÜR
Nişancı makamına daha çok İLMİYE sınıftan atama gerçekleştiriliyordu
vekillerin iç teşkilatlanması
Başkanlık-Şube-Daire
Osmanlı devlet teşkilatı içinde idare organındaki en esaslı değişiklikler, II. Mahmut zamanında başlamıştır
Osmanlı maliyesi Hazine-i Amire ve Darphane-i Amire ile sonradan kurulan Hazine-i Mansure düzen ve birlik sağlamak amacıyla birleştirildi Umur-ı Maliye Nezareti kuruldu
1839 tanzimat fermanı ile;
Merkezi Osmanlı bürokrasisinde değişim ve dönüşüm sürmüş,
Bürokrasi yazışma ve iş hacmi artmış,
İmparatorluğa gelen evraklara cevap zorunlu olmuş,
Yazışma dil ve üslubu sadeleşmiş,
Abartılı lakap/unvan/övgü vs. yerine sadelik,
Gönderen mühür/imza ve tarih zorunluluğu gelmiştir. Bu dönemin kalıcı reformu olmuştur
Babıâli ye geçiş sebebi; Divan-ı Hümayun un önemini yitirmesi, tüm yönetimin Sadrazamın eline geçmesi ve haliyle boşlukların doğması
Karahanlılar özellikle SAMANİLERİN devlet yapısından etkilenmişlerdir
Osmanlı taşrasında II. Abdülhamid dönemi sonunda 32 tane vilayet vardır
Tanzimat döneminde ıslahat hareketleri YENİÇERİ OCAĞININ KALDIRILMASI İLE başlamıştır
tahriratı hariciye kalemine ev sahipliği yapan kurumdur: HARİCİYE NEZARETİ
Osmanlılarda ilmiye sınıfının üzerinde merkezin kontrolünü sağlamak amacıyla kurulan idari yapı : Bab-ı Meşihat
Vilayetteki emlak ve arazi ile vakıf gelirlerinin işletilmesi, gelirlerin kontrolü ve bütün bunların defterini tutmak : Defter-i Hakani NezaretiNİN GÖREVİDİR
Sultanın beyin takımını oluşturan, Sultanın yazışmalarını yapan ve haberleşmeyi sağlayan idari yapıya: Başkitabet Dairesi
Padişah ve bürokratlar arasındaki ilişkilerin koordine edildiği ofis : BÜYÜK MABEYN
Merkez ve taşra arasındaki haberleşmeden sorumlu olan Dahiliye Nezareti birimi : Muhaberat idaresi
Memurin Kanunu’na göre memuriyette yükselmek için 3 yıl görevde hizmet şartı vardır
Memurin Kanunu 1926 DA ilan edilmiştir
Osmanlı İmparatorluğu’nun bütün kurumlarıyla ilgili geniş kapsamlı reformların yapılmasını gerekli kılan Tanzimat Fermanı’nın arkasındaki ideolojiye : OSMANLICILIK
Tüm mülki amirlerin iş hayatlarına ilişkin her türlü gelişmeyi kayıt altına alan ve gönderilen tercüme-i hallerin doğru olup olmadığını inceleyen birim : Sicill-i Ahval İdaresi
cumhurbaşkanının görev ve yetkileri ;
Başbakanı tayin etmek
Genel ve hususi af ilanı çıkarmak
Temsili başkumandanlık yapmak
Yasaları yayınlamak
Belediye Meclisi seçimlerinde oy kullanabilmek için 25 yaşının doldurulmuş olması gerekir
Sarayın sembol binası olarak nitelendirilen yapı : BÜYÜK MABEYN
Belediye Meclislerinin üye sayısı en az 9 ve en çok 55
Sultan II. Abdülhamid’in gençlik dönemi politikaları
Adalet ve güvenlik kurumlarınm geliştirilmesi
Müslüman beldelerin devlete sıkıca bağlanmasını sağlamak
Mali itibarın yeniden kazanılması
Devlet île halk arasında sağlam bir bağ kurmak
Geleneksel Osmanlı kent yönetiminde belediye hizmetlerini yapan yetkili makam : KADI
Osmanlı vatandaşları ile yabancı vatandaşlar arasındaki hukuki sorunları inceleyen Hariciye Nezareti birimi : Umur-ı Hukuk-i Muhtelite
Devletin tüm mali hizmetlerinin teftişinden sorumlu Maliye Nezareti bölümü : Muamelat-ı Umumiye-i Maliye Müfettişliği
saray teşkilatı içinde yer alan komisyonlar
Teftiş-i Askeri Komisyonu
Muhacirin-i İslamiye Komisyon-u Alisi
Hicaz Demiryolu Komisyon-u Alisi
Islahat-ı Maliye Komisyonu
Memurin-i Mülkiye Komisyonu
Osmanlı taşrasında II. Abdülhamid dönemi sonunda 32 tane vilayet vardır
Kapıkulları, savaş esirlerinden devşirilmekteydi. 10-20 yaş arasında değişen bu esirlere : PENCİK OĞLANI
Meclis-i Umumi’nin üyeleri doğrudan padişah tarafından atanan meclise verilen ad : MECLİSİ AYAN
1842 yılında yapılan düzenlemelerle oluşan yeni idare kademelendirme
Eyalet - sancak - kaza
Sultanın beyin takımını oluşturan, Sultanın yazışmalarını yapan ve haberleşmeyi sağlayan idari yapıya : Başkitabet Dairesi
1871 İdare-i Umumiye-i Vilayet Nizamnamesi 42 YIL yürürlükte kalmıştır
Çalışma Vekaleti projesi II. Şükrü Saraçoğlu Kabinesi İLE gerçekleşmiştir
Yıldız Sarayı'nın kurulmasıyla üst düzey bürokrasinin semti haline gelen ve hatta buna atfen "Paşakent" olarak adlandırılan semt NİŞANTAŞI
Taşrada vilayetlerde iktisadi tedbirleri ve yenilikleri duyuran bunlara karşı gelenleri valiye bildiren DEFTERDAR
Maliye Nezareti ile ilgili
Mahmud tarafından ihdas edilmiştir.
II. Abdülhamid döneminde seneden seneye bir kısım departmanların kurulup ilga edildiği görülmektedir.
Tanzimat döneminde esas büyümesi gerçekleşmiştir. .
Maliye teşkilatı üzerinde farklı zamanlarda düzenlemeler yapılmıştır.