AÖF Türk Dili kısa özet

Cevapla
reeskont
Mesajlar: 7
Kayıt: 04 Ara 2017 10:17
İletişim:

04 Ara 2017 13:21

Batı kültürünün ilk otobiyografik anlatısı olarak kabul edilen 397 yılında yazılan ‘İTİRAFLAR’ adlı eser AUGUSTİNE tarafından yazılmıştır .
ELEŞTİRİ:
 Eleştiri türünün bağımsız bir tür olması konusunda önemli katkılar sağlayan yazar NURULLAH ATAÇ’ tır .
 Nurullah Ataç’tan sonra eleştiri üzerine kuramsal anlamda yazı yazan ikinci isim Mehmet Kaplan’ dır.
 Servet-i Fünun döneminde Halid Ziya,Mehmet Rauf,Hüseyin Cahit,Tevfik Fikret gibi isimler eleştiri türünde yazılar yazmıştır.
 Tanzimat dönemi edebiyatçılarından Şinasi, Namık Kemal ve Ziya Paşa bu türün öncüleridir.Bu dönemde yapılan eleştiri anlayışı ‘ eskinin reddi, yeninin yaratılması’ üzerine kuruludur.Bu dönemde Abdülhak Hamit, Recaizade Mahmut Ekrem,Muallim Naci,Beşir Fuad,Mizancı Murat eleştiri türünde yazıları ve eserleri ile dikkat çekmiştir.
Türk edebiyatında seyahatname türüne örnek olabilecek 1422 tarihli ‘HITAY SEFARETNAMESİ’ olarak da bilinen ilk eser HOCA GIYASEDDİN NAKKAŞ tarafından yazılmıştır.
ŞEVKET RADO söyleşi/sohbet türünde eser vermiştir.
İZLENİMCİ ELEŞTİRİ TÜRÜNDE YAZI YAZAN YAZARLAR:
Doğan Hızlan, Füsun Akatlı, Cemal Süreyya, Turgut Uyar, Adnan Binyazan, Muzaffer Erdost
NESNEL ELEŞTİRİ YAZAN YAZARLAR:
Mehmet Fuat ve Suut Kemal
1950’den sonra kuramsal eleştiri yazıları yazan ve söz konusu türde söz sahibi olmaya başlayan yazarlar:
Asım Bezirci, Hüseyin Contürk, Fethi Nacı, Cevdet Kudret
GEZİ YAZISI:
 Dünya yazınında Marko Polo, Arap İbni BAtuta 14.yüzyılda GEZİ yazılarının önemli örneklerini vermişlerdir.
 Türk edebiyatında seyahatname türüne örnek olabilecek ilk eser Hoca Gıyaseddin Nakkaş’ın 1422 tarihli Hıtay Sefaretnamesi olarak da bilinen eserdir.
 Türk edebiyatında kuşkusuz bu türün en tanınmış yazarın 17.yüzyılda Seyahatname adlı yapıtıyla Evliya Çelebi’dir.
 Osmanlı İmparatorluğu’nun son yüzyıllarında Batı ile ilişkilerin geliştirilmesi maksadıyla gönderilen elçilerin yazmış olduğu ‘SEFARETNAMELER’ –GEZİ YAZISI – türü içinde değerlendirilir.
NURULLAH ATAÇ: Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatında eleştirmenliğiyle ön plana çıkan ve öznel eleştiri anlayışıyla dikkat çeken isimdir.
ANI TÜRÜNÜN ÖRNEKLERİ:
• Batı edebiyatında Julius Sezar ’ın kendini savunmak düşüncesiyle yazdığı ‘GALLİA SAVAŞI’ adlı eser ANI türünün ilk örneklerindendir.
• Anı yazılarının asıl gelişme gösterdiği dönem olarak 17.ve 19. Yüzyıllar gösterilir.J.J.Rouseau’nun-İtiraflar,Victor Hugo’nun-Gördüklerim, Verlaine’in-İtiraflar,Tolstoy’un-İtiraflar türün batıdaki örneklerindendir.
• Türk edebiyatında bazı tarihler seyahatnameler,tezkireler anı sınırları içinde değerlendirilebilir.Bu açıdan bakıldığında Göktürk Kitabeleri anı türünün ilk örneği olarak kabul edilir.
• 15.yüzyılda yazılan Babürname anı türünün daha olgun örneğidir.

22 Ekim 1860 tarihinde, İstanbul telgraf müdürü Agah Efendi ile Şinasi’ nin birlikte çıkardıkları ilk ÖZEL gazetenin adı ‘TERCÜMAN-I AHVAL’ dır.
YAŞAM ÖYKÜSÜ/BİYOGRAFİ:
• Batıda bağımsız bir tür olarak yaşam öyküsünün öncüsü olarak,M.S. 46-120 yılları arasında yaşamış olan Yunanlı Yazar Plutarkhos ve onun pek çoğu tanınmış isimleri anlattığı Paralel Hayatlar adlı eseri gösterilir.
• Rönesansla birlikte bu türde yazılan örnekler artmaya başlar. Stefan Zweig’in Dünya Fikir Mimarları adlı eseri dünya edebiyatında yer alan önemli bir örnektir.
• Türk edebiyatında da çok eski dönemlerde uygulanmış bir yazı türü olan yaşam öyküsünün izlerine 8.yüzyılda Orhun Yazıtları ve Yenisey yazıtlarında rastlanır.
• Osmanlı döneminde yaşam öyküsü yazım geleneğinin önemli adımları tezkirecilikle atılmıştır.
• Anadolu sahasında ilk tezkire örneği,16.yüzyılda Edirneli Sehi Bey’ in sunduğu Heşt Behişt(Sekiz Cennet)tir. 16.yüzyıldan 20.yüzyıla kadar bu gelenek sürmüştür.
TÜRK EDEBİYATINDA ÖZ YAŞAM ÖYKÜSÜ/OTOBİYOGRAFİ TÜRÜNDEKİ YAPITLAR:
 Muallin Naci’nin Ömer’in çocukluğu(1889)
 Yusuf Akçura’nın Ta Kendim Yahut Defter-i Amalim(1944)
 Nigar Hanım’ın Nigar Binti Osman: Hayatımın Hikayesi (ölümünden sonra yayınlandı,1959)
 Halikarnas Balıkçısı’nın Mavi Sürgün (1961) anı yönleri ağır basmasına karşın öz yaşam öyküleri arasında da sayılabilir.
GÜNLÜK
• Batıda özellikle 19.yüzyılda büyük artış gösteren ve birçoğu Türkçeye çevrilen bazı önemli günlükler ve yazarları şunlardır: Franz Kafka ’nın yazdığı Günlükler adlı eseri, Andre Gide’in Günlük’ü, Albert Camus’un Defterler’i, Virginia Woolf’un Bir Yazarın Günlüğü, Stefan Zweig’in Günlükler’i. Bir anlatı türü olarak Tanzimat’la birlikte edebiyatımıza giren günlüğün ilk örneği DİREKTÖR ALİ BEY’in Hindistan’a yaptığı gezinin izlenimlerinii içeren Seyahat Jurnali(1897) adlı eseridir.
• Bu örneği Şair Nigar Hanım’ın ölümünden sonra yayımlanan Hayatımın Hikayesi, Ahmet Refik’in Kafkas Yollarında adlı seyahat günlüğü, Ömer Seyfettin’in Balkan Harbi günlerini anlatan Ruznamesi izler.Günlük türünün asıl gelişimi 1950 sonrası Nurullah Ataç ile başlar.Salah Birsel, Tomris Uyar,Oğuz Atay,Cemil Meriç,Cemal Süreyya,Cahit Zarifoğlu,Hilmi Yavuz,Adalet Ağaoğlu,Fethi Naci, Oktay Akbal bu türde yapıtları olan yazarlarımızdan bazılarıdır.
Cevapla
  • Benzer Konular
    Cevaplar
    Görüntü
    Son mesaj
  • Bilgi
  • Kimler çevrimiçi

    Bu forumu görüntüleyen kullanıcılar: Hiç bir kayıtlı kullanıcı yok ve 13 misafir