Periyodik sistem ve gurupların özellikleri

Cevapla
Morpox
Mesajlar: 1
Kayıt: 17 Eki 2019 21:24
İletişim:

17 Eki 2019 23:59

Modern Periyodik Cetvel


Moseleyin çalışmaları ve düzenlediği periyodik yasaya göre elementleri artan atom sırasına göre yan yana, benzer özelliklerine göre de alt alta sıralayan bir periyodik tablo oluşturulmuştur. Günümüzde kullanılan periyodik tabloyu yukarıda görebilirsiniz. Periyodik tabloyla ilgili bilgiler bulabileceğiniz etkileşimli periyodik cetvel. Periyodik tablodaki yatay satırlara periyot, dikey sütunlara ise grup denir.

A) Periyot
Periyotlarda elementler artan atom numaralarına göre sıralanır. Periyodik cetvelde 7 tane periyot bulunur. Periyotlarda sağdan sola doğru ilerledikçe elementlerin özellikleri değişir, bu değişime periyodik değişim denir. Altıncı periyot 32 elemente sahip uzun bir periyottur, bu periyodun 14 elementi aşağıya taşınmıştır. Taşınan bu elementlere, ilk element lantan ile başladığı için lantanit serisi denir. Aynı şey yedinci periyot için de geçerlidir. Yedinci periyottan ayrılan bölümlere ise (ilk elementi aktinyum olduğu için) aktinit serisi denir.

Bir elementin periyot sayısı, o elementin sahip olduğu elektronların bulunduğu en yüksek enerji katmanını verir.

B) Grup
Dış katman elektron dizilimi aynı olan elementlerin oluşturduğu birliğe grup denir. Gruplar periyodik tablodaki sütunlardır. Aynı gruptaki elementlerin kimyasal özellikleri aynıdır. Gruplar iki şekilde adlandırılır. Birincisi IUPAC’ın önerdiği 1’den 18’e kadar olan sayılardır. İkincisi ise daha sık kullanılan harf (A,B) ve rakamlardan oluşan adlandırmadır. Yukarıdaki periyodik tabloda iki isimlendirmeyi de görebilirsiniz. Periyodik tabloda çok sık kullandığımız 4 önemli grup; (1A) alkali metaller, (2A) toprak alkali metaller, (7A) halojenler, (8A) Soy gazlar.

1) Alkali Metaller (1A)
1 A grubunda bulunan hidrojen dışındaki elementlerden oluşan grubun adıdır. Li, Na, K, Rb, Cs ve Fr elementlerinden oluşmaktadır. Değerlik katmanlarındaki elektronları kolayca vererek bileşiklerde +1 yüklü iyonlar oluştururlar; bu nedenle kuvvetli indirgendirler.

Birkaç istisna dışında bileşikleri iyoniktir.
Metalik özellikleri gereği parlaktırlar; fakat diğer metallerin aksine, bıçakla kesilebilecek kadar yumuşaklardır.
Aleve tutulduklarında çeşitli renkler oluştururlar.
Isı ve elektriği çok iyi iletirler.
Bulundukları periyotta iyonlaşma enerjileri en küçük, atom ve iyon çapları ise en büyük olan elementlerdir.
Diğer metallerin aksine, yoğunlukları ve erime noktaları oldukça düşüktür. Lityum, sodyum ve potasyum yoğunlukları ilginç bir şekilde sudan daha küçüktür. Sezyumun erime noktası o kadar düşüktür ki, sıcak günlerde sıvı halde bulunabilir.


Alkali metaller su ile reaksiyona girip, hidrojen gazı verirler. Alkali metallerin su ile etkileşimi oldukça şiddetlidir. Reaksiyonun şiddeti yukarıdan aşağı inildikçe artar.
2) Toprak Alkali Metaller (2A)
Periyodik cetvelin 2A grubundaki bütün elementler toprak alkali metallerdir. Değerlik katmanındaki elektronları kolayca vererek bileşiklerde +2 yüklü iyonlar oluştururlar.

Sıklıkla beyaz renkli olup, yumuşak ve işlenebilir yapıdadırlar.
Alkali metallerden daha az tepkimelere girmeye eğilimlidirler.
Erime ve kaynama noktaları alkali metallere göre daha düşüktür.
İyonlaşma enerjileri de alkali metallerden daha yüksektir.
Toprak elementleri ismi, bu gruptaki elementlerin toprakta bulunan oksitlerinin, eski kimya bilimciler tarafından ayrı birer element olarak düşünülmesinden gelir.
3) Halojenler (7A)
Halojenler, periyodik tablonun 7A grubunda bulunan “flor, klor, brom ve iyot” elementlerinden oluşan ametallerin özel bir sınıfıdır.

Bu gruptaki elementlerin hepsinin elektronegatifliği yüksektir. Diğer bir deyişle elektron alma eğilimi en yüksek olan elementlerdir.
Tepkimeye girmeye eğilimindedirler (özellikle alkali metal ve toprak alkali metalleri ile).
Oda koşullarında flor ve klor gaz, brom sıvı, iyotsa katı haldedir. Erime ve kaynama noktaları grupta aşağıdan yukarıya doğru azalır.
Halojenler metallerle reaksiyona girerek iyonik tuzları oluştururlar.
Zehirli ve tehlikeli elementler olarak bilinirler.
Doğada elementel olarak değil, mineraller halinde bulunurlar.
4) Soy Gazlar (8A)
8A grubunda bulunan He, Ne, Ar, Kr, Xe ve Rn elementlerinin oluşturduğu gruba soy gazlar denir.

Soy gazlar reaksiyon verme eğiliminde olmayan ametallerdir. Soy gazların tepkimeye girme istekleri şöyle sıralanabilir. Ne > He > Ar > Kr > Xe > Rn .
Bu elementlerin atomlarının son katmanlarındaki kabuklar tamamen doludur ve helyum hariç (helyumun 2) son katmanlarında 8 elektron bulunur.


Bütün asal gazlar havanın içerisinde bulunur (hatta havanın %1’i argondan oluşmaktadır).
Doğada element halinde bulunur.
Normal koşullarda gaz halinde bulunur.
Metallerle, ametallerle ve birbirleriyle bileşik oluşturmaz.
Kararlı bir yapıya sahiptir.
Diğer moleküller bileşiklerde dış katmanlarındaki elektron sayısını soy gazlara benzetmeye çalışırlar. Bunun sonucu olarak oktet ve dublet kuralları çıkmıştır.

Oktet Kuralı: Oktet kuralı atomların son katmanındaki elektron dizilimini soy gazlara benzetmeye çalışır. Yani son katmandaki elektron sayısını 8e tamamlar. Örnek: CO2 molekülü oktet kuralına uyar.



Dublet Kuralı: Son katmanın, helyuma benzemek isteyen elementlerde gözlemlenen kuraldır. Yani elektron sayısını ikiye tamamlamak için kullanılır. Örnek olarak lityumun oluşturduğu bileşikler verilebilir.
Cevapla
  • Bilgi
  • Kimler çevrimiçi

    Bu forumu görüntüleyen kullanıcılar: Hiç bir kayıtlı kullanıcı yok ve 11 misafir