Falkland Savaşı

[belsuyu]

Falkland Savaşı, (İspanyolca: Guerra de la Malvinas) 1982’de Birleşik Krallık ve Arjantin arasında gerçekleşmiştir. Arjantin, 1982 yılında üzerinde hak iddia ettiği Falkland (Islas Malvinas), Güney Georgia ve Güney Sandwich Adaları’nı işgal etmiş, Birleşik Krallık’ın hava ve deniz yoluyla savunmaya geçmesinin ardından savaş durumuna geçilmiştir. Altı hafta süren savaşta Birleşik Krallık galip gelmiştir ve Arjantin geri çekilmiştir.

1- Çatışma Tarafları
Çatışmanın birincil tarafları; Arjantin ve Birleşik Krallık’tır. İkincil taraflar; Birleşik Krallık’a destek veren ABD, Fransa, Şili ve Norveç ile Arjantin tarafında yer alan Peru, Libya ve Brezilya’dır.
Üçüncül taraf ise çatışmanın yatıştırılması için çalışmalarda bulunan Birleşmiş Milletler’dir.

2- Çatışma Konuları ve Çatışma Tarihi

Falkland Adaları’na ilk kez 1690’da İngilizler ayak basmıştır. Adalar, tarihsel süreçte Fransa ve İspanya’nın da eline geçmiş, sonunda 1833 yılında İngiliz egemenliğine girmiş, 1842’de de İngiliz Kolonisi statüsüne sahip olmuştur. Ancak adaların Arjantin’e olan yakın konumu dolayısıyla Arjantinliler Islas Malvinas’ın kendi hakları olduğunu iddia etmekte ve adanın bir dönem İspanyol egemenliğinde olmasına atıf yaparak, kendilerinin İspanyolların mirasçısı olduklarını ileri sürmekte idiler. Islas Malvinas, bir anlamda Arjantinlilerin “seçilmiş travma”sıdır.

Arjantin Nisan 1982’de adayı işgal ettiğinde ada nüfusu 1800’dü. Ada halkı İngiliz vatandaşıydı ve geçimlerini tarım ve hayvancılıktan sağlıyorlardı. En önemli ihraç kalemleri yün ve koyun derisiydi. 1980’lerin başında, adada petrol rezervlerinin bulunduğuna dahil söylentiler çıkmıştı.

Çatışma türü: Çıkar Çatışması
Arjantin’de iktidarda olan askeri cunta, Falkland Adaları’nı alarak içinde bulundukları ekonomik kriz zamanında halkın desteğini artırmayı amaçlıyordu. Birleşik Krallık için ise Atlantik Okyanusu’ndaki egemenliği için Falkland Adaları’nı stratejik olarak görüyordu.

3- Çatışma Nedenleri ve Koşulları
Falkland Savaşı’nda ilk saldırı Arjantin tarafından yapılmıştır. Birleşik Krallık buna çok kısa süre içinde karşılık vermiş sonunda çatışma başlamıştır. Bu, “Uluslararası Düzeyde Çatışma”dır.
Çatışmanın nedenleri arasında “Engelleme-Saldırı Teorisi” ağır basmaktadır. Bu teoriye göre saldırma, engelleme sonucu ortaya çıkar. Arjantin’in Falkland’ı işgaliyle Margaret Thatcher yönetimindeki Birleşik Krallık hiç vakit kaybetmeden 8000 mil uzaklıktaki adaya havadan ve denizden birliklerini göndermiştir. Çatışmalar hem havadan hem denizden devam etmiştir.

4- Çatışma Bağlamı (Context)
Çatışma bağlamı, çatışmanın yaşandığı kültürel ortam ve kültürlerarası iletişim stilleri, çatışma çözüm sistemleri ve çatışma amaçlarını kapsar.
Çatışmada, Arjantin sistemin değişmesini isterken, Birleşik Krallık var olan durumun devamını savunmaktadır.

5- Çatışma Dinamiği ve Çatışma Stilleri
Çatışma stilleri; rekabetçi, işbirliği, uzlaşma, kaçınma ve sağlama olarak beşe ayrılır.

Arjantin-Birleşik Krallık çatışmasında taraflar rekabetçi bir yol izlemişlerdir. Arjantin ada üzerindeki haklarını öne sürüp Falkland’ı işgal etmiş, Birleşik Krallık da adaya gönderdiği görev gücü ile karşılık vermiştir. Savaşın Birleşik Krallık’ın Arjantin’e askeri üstünlük sağlamasıyla bitmesi ve Falkland Adaları’nın geleceği hakkında yeni bir uzlaşıya varılmamış olması nedeniyle çatışma rekabetçi olarak değerlendirilmektedir. Savaş sonucunda Arjantin kaybetmiş, Birleşik Krallık ise kazanmıştır. (Kazan-Kaybet)

6- Çatışmanın Sonucu ve Müdahale Yöntemleri
Çatışmanın sonucunda 649 Arjantinli askeri personel, 255 İngiliz askeri personel ve 3 de Falkland Adaları vatandaşı hayatını kaybetmiştir. Savaş sonucunda Arjantin de Birleşik Krallık da savaş gemileri başta olmak üzere birçok askeri kayıp vermiştir.
Çatışmanın sonunda “negatif barış” sağlanmıştır. Arjantin Islas Malvinas üzerindeki iddiasından vazgeçmemiştir.