Icra hukuk şikayet

[ziyaarslan]

İcra ve iflas daireleri, cebri icranın yürütülmesinde birinci derecede görevlidirler. Bu dairelerde çalışan icra veya iflas müdürlerine, icra ve iflas takibinde geniş yetki ve görevler verilmiştir.

Kendilerine geniş yetkiler verilmiş olan ve geniş anlamda yargı mercileri içinde yer alan icra ve iflas memurlarının, bu yetkilerini kötüye kullanmalarını önleyebilmek için bir denetime tabi tutulmalarının gereği açıktır. Ancak her ne kadar denetim yapılsa da bazı aksaklıklar yaşanması muhtemeldir. Bu nedenle icra organlarının işlemlerinden hoşnut olmayan kimselerin başvuruda bulunmaları için düzenlenen kanuni yol “şikayet” olarak tanımlanır. şikayet bir hukuki çare olmakla birlikte, bir dava değildir; bu sebeple davaya ilişkin kurallar şikayet yolunda tamamen uygulanmaz.
Şikayet, şikayete konu işlemi yapmış olan icra dairesinin bağlı bulunduğu icra mahkemesince incelenir ve karara bağlanır. Ancak;

Kambiyo senetlerine Özgü İflas Takibinde şikayet icra dairesine yapılır.
Ortaklığın Satış Suretiyle Giderilmesi.
Terekenin İflas Hükümlerine göre tasfiyesi.
Ortaklığın Satış Suretiyle Giderilmesi ve Terekenin İflas Hükümlerine göre tasfiyesinde şikayet Sulh hukuk mahkemesine yapılır.

Şikayet icra takibini durdurmaz.
Şikayetin Nedenleri

İşlemin kanuna Aykırı Olması: kanuna aykırılıktan anlaşılması gereken, bir kanun hükmünün hiç uygulanmaması veya yanlış uygulanmasıdır.
İşlemin olaya uygun olmaması: İcra memuru tarafından yapılan bir işlemin olaya uygun olmaması hali, kanunun icra memuruna taktir yetkisi tanımış olduğu durumlarda söz konusudur. Takdir yetkisinin tanındığı hallerde çoğu kez takdir yetkisinin sınırları da çizilmiştir. Örneğin, açık arttırma ilanının şekli, yeri, günü, ve gazete ile yapılıp yapılmayacağı icra memuru tarafından takdir edilir. Ancak icra memuru bu yetkisini ilgililerin yararına en uygun şekilde kullanmak zorundadır.
Bir Hakkın Yerine Getirilmesi: İcra memurunun görev alanı içerisindeki bir işi yapmayı reddetmesi haklinde bir hakkın yerine getirilmemesi durumu ortaya çıkar. İcra memuru, bir işlemi yanlış da olsa yaptığı takdirde, artık bir hakkın yerine getirilmemesine değil; kanuna aykırılık veya olaya uygun olmama nedenine dayanılarak şikayet yoluna başvurulabilir.
Bir hakkın Sebepsiz Yere Sürüncemede Bırakılması: İcra memuru, kendiliğinden veya ilgilinin talebi üzerine yapmak zorunda olduğu bir işlemi, açıkça yapmayı reddetmekte birlikte, kanunda öngörülen veya uygun olan bir süre içinde, haklı bir neden olmaksızın yapmazsa bir hakkın sebepsiz yere sürüncemede bırakılması hali gerçekleşmiş olur.
Şikayetin Süresi

İcra iflas hukukunda şikayet süresi

Şikayet süresi, kural olarak şikayet edenin şikayet konusu işlemi öğrendiği tarihten itibaren başlar ve yedi gündür. Şikayet konusu işlem tebliğ edilmişse, süre tebliğden itibaren işlemeye başlar. İşlem ilgiliye tebliğ edilmemişse, şikayet edenin, söz konusu işlemi hangi tarihte öğrendiği ispat etmek zorunda olmaksızın, öğrenme tarihi olarak bildirdiği tarih, dikkate alınır. şikayet süresi, hak düşürücü niteliktedir.

Şikayet için geçerli olan yedi günlük sürenin iki önemli istisnası vardır.

İstisnalar

Bir Hakkın Yerine Getirilmemesi veya Sebepsiz Yere sürüncemede Bırakılması: Şikayet, bir hakkın yerine getirilmemesi ve sebepsiz yere sürüncemede bırakılması nedenine dayanıyorsa, ilgililer yedi günlük süreye bağlı olmaksızın her zaman şikayet yoluna başvurabilir. Bu hükmün amacı, ilgilileri, icra memurunun bir hakkı yerine getirmekten kaçınmasına karşı korumaktadır. Kaldı ki, icra dairesinin hareketsiz kalması, daima yeni bi vakıa oluşturur, bu her yeni vakıadan sonra her zaman şikayet yoluna başvurulabilir. ,
Kamu Düzenine Aykırılık: Bu durum, kanunda düzenlenmiş değildir. Ancak gerek öğretide, gerekse Yargıtay kararlarında, kamu düzenine aykırılık durumunda, şikayetin süreye bağlı olmayacağı kabul edilmektedir. Çünkü kamu düzenine aykırı işlemlere karşı şikayetin bir süreye bağlanması mümkün değildir. Örneğin tarafın takip ehliyetine sahip bulunmaması, borçluya ödeme emri gönderilmeden savunma hakkı ihlal edilerek takibe devam edilmesi, devlet mallarının haczedilmesi, birinci haciz ihbarnamesine itiraz edilmiş olunmasına rağmen ikinci haciz ihbarnamesinin gönderilmesi, takibin dayanağı olan ilama aykırı takip ve icra işlemleri yapılması durumlarında şikayet, kamu düzenine aykırılık nedeniyle yedi günlük kanuni süreye tabi olmaksızın süresizdir.Şikayet, icra mahkemesine incelenir ve karara bağlanır. Şikayetin icra dairesine yapılması geçerli olmayıp herhangi bir hukuki sonuç doğurmaz; ayrıca icra mahkemesi yerine icra dairesine şikayet yoluna başvurulması durumunda şikayet süresi korunmuş olmaz. Şikayet edenin şikayetini doğrudan icra mahkemesine yapması gerekir. yetkili İcra mahkemesi, şikayet konusu işlemi yapan icra dairesinin bağlı bulunduğu icra mahkemesidir. İcra mahkemesinin buradaki yetkisi kesindir.
Şikayet Usulü

Şikayet usulü

Şikayetin Sonuçları

Şikayet, süresi içinde yapılmamışsa veya şikayet nedenleri yerinde değilse, icra mahkemesi, şikayet talebini, ilk durumda usulden, ikinci durumda esastan reddeder. Şikayet incelemesi esnasında icranın durdurulmasına karar verilmişse, şikayetin reddi üzerine icraya devam olunur. Buna karşılık icra mahkemesi, şikayet nedenleri yerinde görürse şikayeti kabul eder. şikayetin kabulü, sadece şikayet eden ilgili için değil; diğer tüm ilgililer hakkında da hüküm ifade eder. İcra mahkemesi, şikayet hakkında verdiği karardan kendiliğinden dönemez; bu karar ancak temyiz edildiği taktirde Yargıtay tarafından bozulabilir.

Şikayetin kabulü üzerine icra mahkemesi, “şikayet konusu işlemin iptaline, düzeltilmesine, veya icra memurunun sebepsiz olarak yapmadığı veya geciktirdiği işlemlerin yapılamasını emretmeye” karar verebilir.