Yaratıcı zekâya sahip çocukları nasıl fark edersiniz? Geliştirmek için neler yaparsınız?

[öğretmenim]

Yaratıcı zekâya sahip çocukları nasıl fark edersiniz? Geliştirmek için neler yaparsınız?

Yaratıcılık kişinin hayal gücünü kullanarak yeni, özgün, farklı bir ürün ortaya koyabilme becerisidir. Yaratıcı zekâya sahip çocukların analiz, sentez, çok yönlü düşünebilme gibi üst düzey zihinsel yetileri gelişmiştir. Çok geniş bir hayal dünyası vardır ve çok meraklıdır. Biz yaratıcılıklarını geliştirmek için soru sorma çabalarını ve merak duygularını desteklemeliyiz. Hayal gücünü besleyecek aktiviteler ve oyunlar yapılabilir. Yine resim, müzik gibi sanatsal kültürel faaliyetlere yönlendirerek yaratıcılıklarının daha çok gelişmesini sağlayabiliriz.

Öğretmen sınıfta yaptığı etkinliklerde, soru cevaplarda öğrencilerin verdiği cevaplardan, öne sürdüğü fikirlerden yola çıkarak öğrencilerinin zekâ yönleri ile ilgili fikir edinebilir. Yaratıcı zekâya sahip çocukları gözlemler ve onlara sunduğu ek öğretimlerle, sonu olmayan hikâyeleri tamamlaması gibi etkinliklerle geliştirmek için destekler.

"Yaratıcı zekâya sahip bireyleri fark etmek aslında zordur. Çünkü yaratıcı olan kişilerin davranışları çelişki ve karmaşıklık içerir. Tipik davranışları yoktur tekdüze yaşamdan kaçınırlar. En belirgin özellikleri hayal kurarlar hayallerinde başlangıç ve bitiş noktalarını birleştirerek olaylar arasında bağlantı kurarlar. Girdikleri yeni bir ortamı keşfetmeye başlarlar. Her yeri gözlemlerler ve not alırlar. Risk severler, deneyim yaşamaya bayılırlar, kimi yaratıcı olan kişiler sosyalken kimi içine kapanık olabilir. Onlar genel de resim yaparlar, hikâye yazarlar, atık maddeleri işlevi dışında kullanıp yeni ürünler ortaya çıkartırlar. Onlara evrenin kapılarını açmalıyız. Ucu bucağı olmayan hayaller âleminde yolculuk yapmalarını ve bunu hikâyeleştirmelerini isteyebiliriz.

Yaratıcı zekâya sahip öğrenciler, sınıf içerisinde yapılan etkinliklerde veya sorulan sorularda yaratıcı zekâlarını kullanarak verdikleri cevaplarla kendilerini öne çıkarırlar. Bu çocuklar sınıfta bulunan diğer öğrencilere göre sınıf içi etkinliklere daha farklı, etkileyici ve ilginç şekilde katılım gösterirler. Bu öğrencilerin yaratıcı zekâlarını geliştirmek için sınıf içi etkinliklerde onların dikkatini çekecek ve onlarda merak uyandıracak faaliyetler yapılabilir. Örneğin; "Bir kilo pamuk mu daha ağırdır yoksa bir kilo demir mi?" veya "Deniz mi mavidir yoksa gökyüzü mü?" gibi zihinlerini çalıştıracak sorular sorulabilir.

Öncelikle yaratıcılığın sadece üstün zekâlı çocukların özelliği olmadığını belirtmek isterim. Aslında çocukların var olan yaratıcılık özelliklerini geliştirememek ve hatta yaratıcılıklarını kaybetmelerine neden olmakta nedenleri araştırılması gereken ve çözülmesi gereken bir problemdir. Bunun yanı sıra küçük yaştaki birçok çocuk yaratıcılık özelliğini gösteren davranışlar sergilemektedir. Örneğin, çok fazla soru sorması, işleve takılı kalmayıp nesneleri farklı işlevlerde kullanması, nesneleri merak edip parçalaması, resimlerini alışılagelmişin dışında renklerin dışında renklerle boyaması gibi özellikleri yaratıcılıklarını gösterir. Önemli olan davranışlarının ne anlama geldiğini fark edebilmektir. Yaratıcılığı geliştirebilmek için; çocukların sorduğu sorulara cevap vermek, oyun hamurlarıyla oynamasını sağlamak, resimlerinde müdahaleci olmamak gerekir