TORBA (LUMP-SUM) BÜTÇELEME
Bütçeleme sistemleri içersinde en basit olanı “lump-sum” veya “torba bütçe” olarak bilinen sistemdir. Bu bütçe sisteminde kamu kesimi çeşitli açılardan geniş kategorilere ayrılır. Örneğin eğitim, sosyal güvenlik ve sağlık gibi veya Millî Eğitim Bakanlığı, Sosyal Güvenlik Bakanlığı gibi. Daha sonra bu kategorilerin kullanacakları toplam kaynak genellikle başbakanlar belirlenir. Bir benzetme yapmak gerekirse belirli bir miktar para torbanın içersine konulur ve o parayı kullanacak bakana veya sorumlu kişiye teslim edilir. Verilen bütçeyi kullanacak kişinin, ödeneklerini harcayacağı yerler konusundaki yetkileri çok geniştir ve herhangi bir kısıtlama yoktur. Torba bütçeleme tekniğinin belirli üstünlükleri vardır. Birinci olarak torba bütçelerin hazırlaması kolaydır ve hazırlıklar için geçecek zaman ve katlanılacak maliyetler çok düşüktür. İkinci olarak ödeneklerin büyüklükleri konusunda karar vericilerin uzlaşması oldukça kolaydır
Torba bütçeleme tekniğine yönelik eleştiriler, üstün yanlarından oldukça fazladır, bunlar;
*İlk olarak harcamanın nereye yapıldığı bilinmek isteniyorsa bu tür bilgiye torba bütçede ulaşmak zordur *İkinci ve belkide daha önemli eleştiri, yapılan harcamaların etkilerinin neler olduğu konusunda da bilgi edinilmesinin zor olmasıdır.
*Üçüncü eleştiri bütçelerin ayrıntılarının bu bütçeleme tekniğinde görülmemesi, bürokrasiye çok geniş takdir yetkisi vermektedir.
*Son eleştiri ise hizmet veya bakanlık önceliklerinin belirlenerek farklı programların bu önceliğe göre sıralandırma torba bütçe sisteminde imkânsız olmasıdır.