TİCARET HUKUKU
ACENTE:bir sözleşmeye dayanarak muayyen bir yer veya bölge içinde daimi bir şekilde ticari işletmeyi ilgilendiren akitlerde aracılık etmeyi meslek edinen kimseler.(bağımsız tacir yardımcısıdır)
ALAMETİ FARİKA: imal edilen mallar için saptanan işaret,yapımcıların ya da satıcıların mallarını başka mallardan ve rakip firmalardan ayırmak için kullandıkları markalar.
HAKSIZZ REKABET:aldatıcı hareket veya iyiniyet kaidelerine aykırı sair suretlerle ekonomik rekabetin her türlü suistimali.Şu davalar açılır:tespit davası,haksız rekabetin meni davası,eski hale iade,maddi ve manevi tazminat davası)
İHTİRA BERATI:ticari değeri olan yeni bir şey bulana,bir yenilik ortaya atana bulduğu şeyden belli bir süre yalnız kendisinin yararlanmasını sağlamak için devletçe verilen belge.
İLTİBAS:başkasının haklı olarak kullandığı unvan,marka gibi tanıtma araçları kullanmak ve karışıklığa neden olan malları satışa sürmek.(puma yerine pama gibi)
İŞLETME ADI:ticaret mahalli olarak bizzat işletmeyi tanıtmaya ve benzer işletmelerden ayırmaya yarayan addır.(ör;hilton oteli)Tescil edilen işletme adı sicil dairesinde korunur,tescil edilmeyen ise haksız rekabet hukümlerince korunur.
KOMİSYONCU:ücret karşılığında kendi adına ve müvekkili hesabına kıymetli evrak ve menkul eşya alım satımını yürüten kişi.
LİSANS SÖZLEŞMESİ:bir fikri veya sınai hakkın sahibi tarafından belli bir süre ve ücret karşılığında kullanılmasının bir başkasına devredilmesini sağlayansözleşmeler.
MARKA:üretilen veya satışa çıkarılan her türlü malı başkalarınınkınden ayırt etmek için mal veya ambalaj üzerine konulan işaretler.Ülke çapında ve tescil tarihinden itibaren 10 yıl süreyle korunur.
MUTLAK TİCARİ DAVALAR:*TTK’da düzenlenen hususlardan doğan davalar
*patent ve markalarla ilgili davalar
*bankalar ve ödünç para verme işleri kanunlarında düzenlenen hususlardan doğan davalar
*iflas davaları
*yayın sözleşmesinden doğan davalar
SEYYAR TÜCCAR MEMURU:bir müesssesenin merkezinin dışında müessese adına işlemlerde bulunan temsilci.
TACİR:bir ticari işletmeyi kısmen dahi olsa kendi adına işleten kimse.
TACİR OLMANIN SONUÇLARI:iflasa tabi olma,tescil zorunluluğu,defter tutma,basiretli davranma,tacirler ihbar ve ihtarlarını noter aracılığıyla veya iadeli taahhütlü mektupla ya da telgrafla yapmak zorundadır.
TELLAL:taraflardan hiçbirisine tabi olmaksızın ücret karşılığında ticari işlere ilişkin sözleşmelerin akdi hususunda taraflar arasında aracılığın meslek edinilmesi.
TESELSÜL:alacaklının,birden fazla borçlu olması halinde borçlulardan herhangi birini borcun tamamı için takip edebilmesi.
TESELSÜL KARİNESİ:ticari nitelik taşıyan borç ilişkilerinde borcun kural olarak müteselsil nitelik arz etmesidir.
TİCARİ İŞ: bir ticarethane,fabrika yahut ticari şekilde işletilen bir müesseseyi ilgilendiren bütün muamele,fiil ve işler.
TİCARİ İŞLETME:devamlılık ve kazanç sağlamak amacıyla,esnaf işletmesi sınırını aşan müesseselerdir.
TİCARİ MÜMESSİL:ticari işletme sahibi tarafından işleri idare ve müessesenin imzasını kullanarak vekil sıfatıyla imza atmak üzere açık veya zımni olarak kendisine izin verilen kimsedir.
ALONJ:kambiyo senetlerinde yer kalmadığı zaman senet üzerine yapılacak işlemleri göstermek için senede eklenen kağıt parçası.
AÇIK POLİÇE:tamamen doldurulmadan yani unsurların tamamı yer almaksızın tedavüle çıkarılan poliçe.En azından keşidecinin imzası olmalıdır.
AVAL:poliçe ile yükümlülük altına girmiş kimseler lehine bir tür kefalettir.Poliçe üzerine keşideci ve muhataptan başkasının imza atması aval sayılır.
BONO: borçlunun senette alacaklı olarak görülen kimseye karşı senetle gösterilen alacağı vadesinde ödemeyi kabul ve taahhüt ettiği kıymetli evrak.ZORUNLU UNSURLAR:
*bono kelimesi,kayıtsız şartsız ödeme vaadi,lehdarın adı,bonoyu düzenleyenin imzası,ihdas günü,
BEYAZ CİRO:cironun kime yapıldığı belli olmayan ,sadec ciroyu yapan kişinin imzasının bulunduğu ya da imzasıyla birlikte ‘ödeyiniz’ibaresinin yapıldığı ödeme şekli.Geçerliliği için ciro ya senedin arka yüzüne ya da alonja yapılmalıdır,ön yüzüne yapılırsa aval olur.
BEYAZ POLİÇE:keşidecinin beyaz bir kağıda imza atarak lehdara vermesi ve lehdarınkendisine verilen talimat uyarınca doldurması sonucunda oluşan poliçe.
CİRO:emre yazılı bir senetteki hakkın devri veya tahsili yahut rehnedilmesi amacıyla yapılan yazılı beyan.
ÇEK:kanunen emre yazzılı senet olan,ödeme aracı niteliği olan ve muhatabın banka olduğu senetlerdir.ZORUNLULAR:çek kelimesi,kayıtsız şartsız bir bedelin ödeneceği,muhatap banka adı,keşide günü ve keşidecinin imzası
*emre yazılı çekler ‘ciro ve teslimle’;nama yazılı çekler’alacağın temliki ve teslimle’;hamiline yazılıda ise ‘yalnızca teslimle’devredilebilir.
EUROBOND:tahvili çıkaran ülkenin dışında diğer ülkelere satılmak üzere çıkartılan tahviller.
KAMBİYO SENETLERİ:alacak hakkının senetle beraber doğduğu,kanunen emre yazılı senet niteliği bulunan ve kendine has şekil şartları bulunan senetlerdir.
KATILMA İNTİFA SENEDİ:nakit karşılığı satılmak üzere anonim ortaklıklar tarafından çıkartılan ve sahibine ortaklık hakkı vermeksizin kar payı,tasfiye payı ve yeni paylar edinmede rüçhan hakkı vb birtakım imkanlardan yararlanma hakkı tanıyan menkul kıymetlerdir.
KIYMETLİ EVRAK:hakkın senetten ayrı olarak değerlendirilemediği,senet üzerindeki hakkın devredilmesi için senedin de devir ve teslim edilmesi gereken evraklardır.
MÜRACAAT BORÇLULARI:keşideci,cirantalar,bunlara aval veren kimseler ve araya girmek suretiyle kabul eden kişilerdir.
MÜRACAAT HAKKI:senedin kabul edilmemesi,zamanında ve havaleye uygun olarak ödenmemesi ve vadede ödeneceği hususunda şüphe doğması hallerinde sorumlu kişilere başvurma hakkı.
POLİÇE:üçlü bir ilişkiye dayanan havale mahiyetindeki kredi aracı niteliğine sahip ticari senetlerdir.ZORUNLU UNSURLAR:poliçe kelimesi,ödeme emri,muhatabın adı ve soyadı,lehdarın adı,keşide tarihi,keşidecinin imzası
PROTESTO:hamile müracaat hakkını kullanma imkanı veren olayların tespitini sağlayan resmi bir vesikadır.
RETRET:muhatabın poliçeyi ödememesi halinde hamil,protesto çekip müracaat borçlularına başvurmak yerine kendine karşı sorumlu olan şahıslardan biri üzerine yeni bir poliçe düzenleyebilir.Bu yeni poliçeye denir.
TASARRUF BONOSU:hazine yada kamu kuruluşları tarafından belli bir tarihte geri ödenmek koşuluyla halka satılan bonolardır.