Mali Müşavirlik Ders Notları ( İş kanunu çıkmış sorular)



4857 SAYILI İŞ KANUNU

SORULARI

  1. İş Kanunu için işyeri kavramı neyi ifade eder? (Madde 2) 2012/Haziran
    • İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve olmayan unsurlar ile işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir.
    • Dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden ve mesleki eğitim ve avlu gibi eklentiler ve araçlar da işyerinden sayılır.

  1. İşyerinin bildirimine ilişkin hükümler nelerdir? (Madde 3)
    • İşveren 1 ay içinde işyerini Bölge Müdürlüğüne bildirmek zorundadır. (5510 Ek madde 1, bu yükümlülüğü ortadan kaldırmıştır.)
    • Ticaret sicil memurlukları kendilerine yapılan bildirimleri 1 ay içinde Bölge Müdürlüğüne bildirirler.

 

  1. İş Kanunu hangi işlerde uygulanmaz? (Madde 4) 2014/Haziran
    • Deniz ve hava taşıma işlerinde
    • 50’den az işçi çalıştırılan (50 dâhil) tarım ve orman işlerinin yapıldığı işyerlerinde veya işletmelerinde,
    • Aile ekonomisi sınırları içinde kalan tarımla ilgili her çeşit yapı işlerinde,
    • Bir ailenin üyeleri ve 3 üncü dereceye kadar (3 üncü derece dâhil) hısımları arasında dışardan başka biri katılmayarak evlerde ve el sanatlarının yapıldığı işlerde
    • Ev hizmetlerinde
    • Çıraklar hakkında
    • Sporcular hakkında
    • Rehabilite edilenler hakkında
    • 507 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Kanununun 2 nci maddesinin tarifine uygun üç kişinin çalıştığı işyerlerinde

  1. Aynı işi yapan işçilere işverenin eşit davranmaması (eşit işlem) durumunda işçi işverenden ne tür bir talepte bulunma hakkına sahiptir? (Madde 5) 2010/Haziran-2011/Kasım-2012/Mart-2013/Haziran
    • İşçi dört aya kadar ücreti tutarında uygun bir tazminat ve diğer yoksun bırakıldığı haklarını talep edebilir.
    • İşveren tarafından işçiye eşit davranılmadığının ispatı işçiye aittir.

  1. İşyerinin devri durumunda işçilerin sözleşmelerinin durumu nedir? (Madde 6)
    • İşyeri veya işyerinin bir bölümü hukuki bir işleme dayalı olarak başka birine devredildiğinde, devir tarihinde işyerinde veya bir bölümünde mevcut olan iş sözleşmeleri bütün hak ve borçları ile birlikte devralana geçer.

  1. İşyerinin devri halinde işverenlerin sorumluluklarının kapsamı nedir? (Madde 6)
    • Devir halinde, devirden önce doğmuş olan ve devir tarihinde ödenmesi gereken borçlardan, devreden ve devralan işveren birlikte sorumludurlar. Ancak bu yükümlülüklerden devreden işverenin sorumluluğu devir tarihinden itibaren iki yıl ile sınırlıdır.
    • Tüzel kişiliğin birleşme veya katılma ya da türünün değişmesiyle sona erme halinde birlikte sorumluluk hükümleri uygulanmaz.

  1. Geçici iş ilişkisi ne kadar süre için yapılabilir? (Madde 7) 2011/Mart-2014/Mart
    • Altı ayı geçmemek üzere yazılı olarak yapılır ve gerektiğinde en fazla iki defa yenilenebilir. En fazla 18 ay sürer.
    • Toplu işçi çıkarılan işyerlerinde çıkarma tarihinden itibaren 6 aylık süre içinde geçici iş ilişkisi uygulanamaz.

  1. İş sözleşmesi belli bir şekil şartına tabi midir? (Madde 8)
    • Kanunda aksi belirtilmedikçe belli bir şekil şartına bağlı değildir.
    • Süresi bir yıl ve daha fazla olan iş sözleşmelerinin yazılı şekilde yapılması zorunludur.
    • Yazılı sözleşme yapılmayan hallerde işveren işçiye en geç iki ay içinde genel ve özel çalışma koşullarını ve karşılıklı sorumlulukları gösteren yazılı bir belge vermekle yükümlüdür.

  1. Sürekli ve süreksiz iş nedir? (Madde 10) 2010/Mart-2012/Haziran
    • Nitelikleri bakımından en çok otuz iş günü süren işlere süreksiz iş denir
    • Nitelikleri bakımından otuz iş gününden fazla devam eden işlere sürekli iş denir.

  1. Belirli ve belirsiz süreli iş sözleşmesi nedir? (Madde 11) 2013/Kasım
    • Belirli süreli işlerde veya belli bir işin tamamlanması veya belirli bir olgunun ortaya çıkması gibi objektif koşullara bağlı olarak işveren ile işçi arasında yazılı şekilde yapılan iş sözleşmesi belirli süreli iş sözleşmesidir.
    • İş ilişkisinin belli bir süreye bağlı olarak yapılmadığı durumlarda gerçekleşen sözleşme belirsiz süreli iş sözleşmesidir.
    • Belirli süreli iş sözleşmesi esaslı bir neden olmadığı müddetçe birden fazla üst üste yapılamaz. Aksi halde iş sözleşmesi başlangıcından itibaren belirsiz süreli olur.
    • Esaslı nedene dayalı zincirleme iş sözleşmeleri, belirli süreli olma özelliğini korurlar.

  1. Emsal işçi nedir? (Madde 12) 2013/Haziran
    • İşyerinde aynı veya benzeri işte belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalıştırılan işçidir.

  1. Kısmi süreli ve tam süreli iş sözleşmesi ayırımı nasıl yapılır? (Madde 13)
    • Normal haftalık çalışma süresinin, tam süreli çalışmaya oranla önemli ölçüde daha az belirlendiği sözleşme kısmi süreli iş sözleşmesidir. Bu rakam günlük 5 saatten daha az bir rakama tekabül etmektedir.

 

  1. Çağrı üzerine çalışmanın özellikleri nelerdir? (Madde 14)
    • Yazılı sözleşme ile, işçiye ihtiyaç duyulması halinde iş görme ediminin yerine getirileceğinin kararlaştırıldığı kısmi süreli iş sözleşmesidir.
    • Hafta, ay veya yıl gibi bir zaman dilimi içinde işçinin ne kadar süreyle çalışacağını taraflar belirlemedikleri takdirde, haftalık çalışma süresi yirmi saat kararlaştırılmış sayılır. İşçi bu sürede ücrete hak kazanır.
    • İşveren çağrıyı en az dört gün önceden yapmak zorundadır.
    • Sözleşmede günlük çalışma süresi belirlenmemiş ise işçi en az dört saat çalıştırılmak zorundadır.

  1. Deneme süreli iş sözleşmesinin özellikleri nelerdir? (Madde 15)
    • Deneme süresi en çok iki ay olabilir. Bu toplu sözleşme ile dört aya kadar uzatılabilir. Deneme süresi, sigortasız çalıştırılma anlamına gelmez.
    • Deneme süresi içinde taraflar bildirime gerek duymadan sözleşmeyi tek taraflı olarak feshedebilir. Tazminat ödenmez. Ücret alacakları saklıdır.

  1. Belirsiz süreli iş sözleşmesinde fesih süreleri nelerdir? (Madde 17) 2013/Haziran-2013/Kasım
    • İşi altı aydan az sürmüş işçi için iki hafta öncesinden bildirilmelidir.
    • İşi altı ay ile birbuçuk yıla kadar sürmüş işçi için dört hafta öncesinden bildirilmelidir.
    • İşi birbuçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş işçi için altı hafta öncesinden bildirilmedir.
    • İşi üç yıldan fazla sürmüş işçi için sekiz hafta öncesinden bildirilmelidir.
    • Bu süreler asgari olup sözleşmelerle artırılabilir.
    • İşveren bildirim süresine ait ücreti peşin vermek suretiyle iş sözleşmesini feshedebilir.
    • Fesih hakkının kötüye kullanılarak sona erdirildiği durumlarda işçiye bildirim süresinin üç katı tutarında tazminat ödenir.

  1. Feshin geçerli nedene dayandırılmasında (iş güvencesi) hangi şartlar gereklidir? (Madde 18) 2010/Mart-2011/Mart-2013/Mart
    • İşyerinde 30 veya daha fazla işçinin çalışması
    • İşçinin en az 6 ay kıdeminin bulunması
    • İşçinin belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışması
    • İşçinin işveren vekili sıfatını taşımaması
    • Yer altı işlerinde çalışan işçilerde altı ay kıdem şartı aranmaz.(6552 S.K.)

  1. Sözleşmenin feshinde usul nedir? (Madde 19)
    • İşveren fesih bildirimini yazılı olarak yapmak ve fesih sebebini açık ve kesin bir şekilde belirtmek zorundadır.

  1. Sözleşmesi feshedilen işçi ne kadar süre içinde feshin iptali için dava açmalıdır? (Madde 20)
    • Fesih bildiriminin tebliğinden itibaren bir ay içinde iş mahkemesinde dava açabilir. Aynı süre içinde özel hakeme de götürülebilir.
    • Feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir.
    • Dava iki ay içine sonuçlandırılır ve bir ay içinde Yargıtay kararını verir.

  1.  Geçersiz sebeple yapılan feshin sonuçları nelerdir? (Madde 21)
    • Feshin geçersizliğine karar verildiğinde işveren işçiyi bir ay içinde işe başlatmak zorundadır.
    • İşveren işçiyi işe başlatmazsa, en az dört aylık ve en fazla sekiz aylık ücreti tutarında tazminat ödemekle yükümlü olur.
    • Kararın kesinleşmesine kadar çalıştırılmadığı süre için işçiye en çok dört aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer hakları ödenir.
    • İşçi, mahkeme kararının tebliğinden itibaren on işgünü içinde işe başlamak için işverene başvurmalıdır. Başvurmazsa fesih geçerli bir fesih olur.

  1. Çalışma koşullarının değişikliği durumunda işveren neleri önceden yapmalıdır? (Madde 22)
    • Durumu işçiye yazılı olarak bildirmek zorundadır.
    • Şekle uygun olarak yapılmayan ve işçi tarafından altı işgünü içinde yazılı olarak kabul edilmeyen değişiklikler işçiyi bağlamaz.
    • İşveren değişikliğin geçerli bir nedene dayandığını ileri sürerek ve bildirim süresine uyarak iş sözleşmesini feshedebilir.

  1. İşinden bildirim süresine uymadan veya sözleşme süresi bitmeden ayrılan işçinin başka bir işverenin yanında çalışmaya başlaması durumunda yeni işveren hangi hallerde sorumlu tutulur? (Madde 23)
    • İşçinin bu davranışına yeni işe girdiği işveren sebep olmuşsa,
    • Yeni işveren işçinin bu davranışını bilerek onu işe almışsa,
    • Yeni işveren işçinin bu davranışını öğrendikten sonra onu çalıştırmaya devam ederse işçi ile birlikte sorumludur.

  1. İşçi hangi hallerde iş sözleşmesini haklı nedenlerle feshedebilir? (Madde 24)
    • Sağlık sebepleri
    • Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri
    • Zorlayıcı sebepler-Bir haftadan fazla işin durmasına sebep olan bir durum

  1. İşveren hangi hallerde iş sözleşmesini haklı nedenlerle feshedebilir? (Madde 25) 2014/Mart
    • Sağlık sebepleri
    • Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri
    • Zorlayıcı sebepler
    • İşçinin gözaltına alınması veya tutuklanması halinde devamsızlığının 17 nci maddedeki bildirim süresini aşması

  1. Derhal fesih hakkının kullanılma süresinde dikkate alınan hususlar nelerdir? (Madde 26)
    • İki taraftan birinin bu çeşit davranışlarda bulunduğunu diğer tarafın öğrendiği günden başlayarak altı işgünü geçtikten ve her halde fiilin gerçekleşmesinden itibaren bir yıl sonra kullanılamaz.
    • İşçinin olayda maddi çıkar sağlaması durumunda bir yıllık süre uygulanmaz.

  1. Yeni iş arama izni süresi ne kadardır? (Madde 27) 2012/Mart
    • Günde 2 saatten az olamaz.
    • Bu sürelerde ücret kesintisi yapılamaz.
    • İşçi isterse iş arama iznini işten ayrılacağı günden evvelki günlere rastlatarak toplu olarak kullanabilir.
    • Verilmeyen iş arama izninin ücreti yüzde yüz zamlı olarak işçiye ödenir.
    • Bildirim süreleri içindeki günlerde iş arama izni verilir.

  1. İşveren işten ayrılan işçiye hangi belgeyi vermek zorundadır? (Madde 28) 2012/Kasım
    • İşveren, işten yarılan işçiye, işinin çeşidinin ne olduğunu ve süresini gösteren çalışma belgesini vermek zorundadır.
    • Bu belge, her türlü resim ve harçtan muaftır.

  1. Toplu işçi çıkarma halleri olarak kabul edilen durumlar nelerdir? (Madde 29)
    • İşyerinde çalışan işçi sayısı 20 ile 100 işçi arasında ise en az 10 işçinin,
    • 101 ile 300 işçi arasında ise en az yüzde on oranında işçinin 301 ve daha fazla ise en az 30 işçinin işine 17 inci madde uyarınca ve 1 aylık süre içinde aynı tarihte veya farklı tarihlerde son verilmesi durumunda toplu işçi çıkarma sayılır.
    • İşveren bu durumu en az otuz gün önceden işyeri sendika temsilciliğine, ilgili bölge müdürlüğüne ve iş kurumuna bildirir.

  1. Özürlü ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu oranları nelerdir? (Madde 30)
    • Elli ve daha fazla işçi çalıştıran işverenlerden özel sektör işverenleri yüzde üç özürlü işçiyi, kamu işverenleri yüzde dört özürlü ve yüzde iki eski hükümlü işçiyi ve terör mağduru engelliyi çalıştırmakla yükümlüdür.
    • İşyerindeki işçi sayısının tespitinde yarıma kadar olanlar dikkate alınmaz, yarımdan fazla olanlar tama tamamlanır.
    • İşyerinin işçisi iken engelli duruma düşenlere öncelik tanınır.
    • Çalıştırmakla yükümlü olunan işçiler Türkiye İş Kurumu tarafından sağlanır.
    • Yar altı ve su altı işlerinde özürlü işçi çalıştırılamaz.

  1. İşyerinden malulen ayrılmak zorunda kalıp da maluliyeti ortadan kalkan işçinin işverenine müracaat etmesi ve uygun yer olmasına rağmen işe alınmaması durumunda işverenin katlanacağı külfet nedir? (Madde 30)
    • İşveren bu yükümlülüğünü yerine getirmezse eski işçiye altı aylık ücret tutarında tazminat öder.

  1. Özürlü istihdamında işverence ödenen prim için devlet katkısı nasıl uygulanır? (Madde 30)
    • Özürlü istihdam etmek zorunda olan işverenin istihdam ettiği özürlünün prime esas kazanç alt sınırının işveren hissesinin tamamı hazine tarafından karşılanır. Özürlü sigortalı kendi hissesini öder.
    • Özürlü istihdam etmek zorunda olmayan veya kontenjan fazlası istihdam eden işverenin prime esas alt kazanç sınırının işveren hissesinin tamamı hazine tarafından karşılanır. (06.02.2014 tarih 6518 sayılı yasa ile değişti)

  1. Özürlü işçi istihdam etmeyen işverenden tahsil edilecek cezalar hangi amaçla kullanılır? (Madde 30)
    • Özürlülerin ve eski hükümlülerin mesleki eğitim, iş kurma, iş bulma ve teknoloji desteği gibi projelerde kullanılmak üzere bir hesapta toplanır.

  1. Muvazzaf askerlik dışında askere alınan veya kanuni bir ödev dolayısıyla işinden ayrılan işçinin iş sözleşmesi ne zaman feshedilmiş sayılır? (Madde 31)
    • İşinden ayrıldığı günden başlayarak iki ay sonra işverence feshedilmiş sayılır.
    • İşçinin bu haktan faydalanabilmesi için o işte en az bir yıl çalışmış olması şarttır.
    • Bir yıldan fazla olan her yıla iki gün eklenir ve toplam gün 90 günü geçemez.
    • Bu şekilde işinden ayrılan işçiler bu ödevin sona ermesinden itibaren iki ay içinde işlerine geri başvururlarsa ve uygun yer olduğu halde işveren işçiyi işe başlatmazsa işçiye üç aylık ücret tutarında tazminat öder.

  1. Ücret nedir? (Madde 32) 2011/Mart
    • Bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutardır.
    • Ödeme kural olarak Türk parası ile yapılır.
    • Emre muharrer senetle, kuponla veya yurtta geçerli parayı temsil ettiği iddia olunan bir senetle veya diğer herhangi bir şekilde ücret ödemesi yapılamaz.
    • Ücret en geç ayda bir ödenir. İş sözleşmeleri ile bir haftaya kadar indirilebilir.
    • Meyhane ve benzeri eğlence yerleri ve perakende mal satan dükkan ve mağazalarda, buralarda çalışanlar hariç, ücret ödemesi yapılamaz.
    • Ücret alacaklarında zamanaşımı süresi beş yıldır.
    • Ücreti ödeme gününden itibaren yirmi gün içinde ödenmeyen işçi iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabilir.
    •  (Madde 34)

  1. Ücretin gününde ödenmemesi durumunda işçinin ne gibi hakları vardır? (Madde 34) 2014/Haziran
    • Ödeme gününden itibaren yirmi gün içinde ücreti ödenmeyen işçi, iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabilir.
    • İş görmeye durduran işçi sayısı çok olsa da, bu durum grev olarak nitelendirilemez.
    • Gününde ödenmeyen ücretlere, mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanır.
    • Bu işçilerin iş akitleri çalışmadıkları için feshedilemez ve yerlerine yeni işçi alınamaz.

  1. Ücretin saklı kısmı ne kadardır? (Madde 35)
    • İşçinin aylık ücretlerinden dörtte birinden fazlası haczedilemez veya başkasına devir ve temlik olunamaz.
    • Nafaka alacaklılarının hakları saklıdır.

  1. Ücret kesme cezasının limiti ne kadardır? (Madde 37)
    • Bir ayda iki gündelikten veya parça başına göre verilen ücretlerde işçinin iki günlük kazancından fazla olamaz.
    • Bu paralar işçiler eğitimi için kullanılmak üzere Bakanlık hesabına açılan banka hesabına bir ay içinde yatırılır.

 

  1. Asgari ücret sınırları en geç ne kadar sürede bir belirlenir? (Madde 39)
    • Asgari ücret tespit komisyonu aracılığıyla en geç iki yılda bir belirlenir.

  1. Asgari ücret tespit komisyonu kararları için neler söylenebilir? (Madde 39)
    • En az 10 üyenin katılmasıyla toplanır.
    • Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış olur.
    • Üye oylarının çoğunluğu ile karar verir.
    • Komisyon kararları kesindir.
    • Resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girer
    • Sekreterya hizmetlerini Çalışma Bakanlığı yerine getirir.

 

  1. Zorlayıcı sebepler nedeniyle çalışamayan veya çalıştırılmayan işçiye ödenecek ücretin miktarı ne kadardır? (Madde 40)
    • Bekleme süresi içinde bir haftaya kadar her gün yarım ücret ödenir.

 

  1. Fazla çalışma nedir? (Madde 41)
    • Haftalık kırkbeş saati aşan çalışmalardır.
    • Ülkenin genel yararları, işin niteliği veya üretimin arttırılması gibi nedenlerle fazla çalışma yapılabilir.
    • Fazla çalışma ücreti normal saatlik çalışmanın yüzde elli fazlasıdır.
    • Fazla saatlerle çalışmak için işçinin onayının alınması gerekir.
    • Fazla çalışma süresinin toplamı bir yılda ikiyüzyetmiş saatten fazla olamaz.
    • Gece çalışmasında, çalışma süresi 7,5 saati aşamayacağından fazla çalışma yapılamaz.(Madde 69)
    • Yer altında maden işlerinde çalışan işçilere fazla çalışma yaptırılamaz. (6552 s.k.)

 

  1. Fazla sürelerle çalışma nedir? (Madde 41)
    • Haftalık çalışma süresinin kırkbeş saatin altında belirlendiği durumlarda kırkbeş saate kadar olan çalışmalar fazla sürelerle çalışmadır.
    • Normal çalışma ücretinin yüzde yirmibeş fazlası ödenir.
    • İşçi fazla çalıştığı süreler için her bir saatini bir buçuk saat serbest zaman olarak kullanabilir. Bu zamanları altı ay içinde kullanmalıdır.

 

  1. Hafta tatili nedir? (Madde 46)
    • Belirlenen işgünlerinde çalışmış olmaları koşuluyla yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz en az yirmidört saat için verilen dinlenmedir. Bu sürenin ücreti tam olarak verilir.
    • Hafta tatili için belirlenmiş bir gün yoktur.

 

  1. Çalışılmış gibi kabul edilen günler nelerdir? (Madde 46)
    • Çalışmadığı halde kanunen çalışma süresinden sayılan zamanlar ile kanundan veya sözleşmeden doğan tatil günleri
    • Evlenmede üç gün, ana veya babanın, eşin kardeş veya çocuğun ölümünde üç gün verilen izin süreleri
    • Hekim raporuyla verilen hastalık ve dinlenme izinleri ve işveren tarafından verilen diğer izinler

  1. Genel tatil ücretinin ödemesi nasıl yapılır? (Madde 47)
    • Bu günlerde çalışılmamışsa, çalışılmış gibi günlük ücreti ödenir. Tatil yapmadan geçirilirse çalışılan her gün için ayrıca bir günlük ücreti ödenir.

  1. Hastalık nedeniyle çalışılmayan günlerde SGK tarafından işçiye ödenen ücretler için ne söylenebilir? (Madde 48)
    • Aylık ücretli işçilerin ücretlerinden mahsup edilir.

  1. Saat ücreti ile çalışan işçilerin tatil günü ücreti ne kadardır? (Madde 49)
    • Saat ücretinin yedibuçuk katıdır.

  1. Yüzde usulü ne demektir? (Madde 51) 2013/Mart
    • İşçiye, sattığı maldan komisyon verilmesi usulüdür.
    • Yüzdelerin dağıtıldığını işveren belgelemek zorundadır.

  1. Yıllık ücretli izin süreleri nelerdir? (Madde 53) 2014/Haziran
    • Hizmet süresi bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dâhil) olanlara ondört günden az olamaz.
    • Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlara yirmi günden az olamaz.
    • Onbeş ve daha fazla hizmeti olanlara yirmialtı günden az olamaz.
    • Onsekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek ücretli izin süresi yirmi günden az olamaz.
    • Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri dörder gün artırılarak uygulanır. (6552 s.k.)
    • Hak edilmiş yılın izni gelecek yıl içinde kullanılır.(Madde 54)

  1. Yıllık izin bakımından çalışılmış gibi sayılan haller nelerdir? (Madde 55)
    • İşçinin hastalığı nedeniyle işe gidemediği süreler
    • Kadın işçilerin doğumdan önce ve sonra çalışamadığı süreler
    • Askerlik hizmeti dışında silâhaltına alınan ve 90 günü geçmeyen süreler
    • Zorlayıcı sebepler nedeniyle çalışılmayan 15 gün
    • Hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri
    • Röntgen muayenehanelerinde çalışanlara verilen fazladan yarım günlük süreler
    • Evlenme ve ölüm izinleri
    • Yıllık ücretli izinler

  1.  Yıllık ücretli iznin uygulaması nasıldır? (Madde 56)
    • İzin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz.
    • Gidiş ve dönüşler için toplam dört güne kadar ücretsiz yol izni verilir.
    • İşveren tarafından yıl içinde verilmiş olan diğer ücretli ve ücretsiz izinler, dinlenme ve hastalık izinleri yıllık izne mahsup edilemez.
    • Farklı taşeronlar bünyesinde aynı işyerinde çalışan işçilerin yıllık izinleri kullandırılır.(6552 s.k.)

  1. Yıllık ücretli izin süresinde ücret karşılığı bir işte çalıştığı anlaşılan işçi için ne uygulanır? (Madde 58)
    • Bu izin süresi içinde kendisine ödenen ücret işveren tarafından geri alınabilir.

  1.  Yıllık ücretli iznini kullanan işçi için bu sürelerde hangi sigorta primi bildirilmez? (Madde 61)
    • İş kazaları ve meslek hastalıkları primi bildirilmez. Primin diğer adı kısa vadeli sigorta kolları primidir.

  1. Genel bakımdan haftalık çalışma süresi ne kadardır? (Madde 63) 2014/Mart
    • En çok kırkbeş saattir.
    • Yer altı maden işlerinde çalışan işçiler için çalışma süresi haftada en fazla otuz altı saat olup, günlük altı saatten fazla çalışılamaz.(6552 s.k.)

  1. Telafi çalışması günlük en fazla ne kadardır? (Madde 64) 2013/Kasım
    • Günlük en fazla çalışma süresini aşmamak koşulu ile günde üç saatten fazla olamaz.
    • Tatil günlerinde telafi çalışması yapılamaz.

  1. Çalışma süresinden sayılan haller nelerdir? (Madde 66) 2014/Mart
    • Ocaklara, kuyulara, dehlizlere iniş çıkışlarda geçen süreler
    • İşveren tarafından başka bir yere göndermelerde yolda geçen süre
    • İşçinin işe hazır halde beklediği süre
    • İşçinin işveren tarafından asıl işini yapmaksızın meşgul edildiği süre
    • Çocuk emziren kadının süt verme süreleri
    • Demiryolu, köprü vb. yapılarda toplu olarak işyerine gidip gelme süreleri
    • Sosyal yardım amaçlı işçilerin evlerinden işe getirilmesinde geçen süre çalışma süresinden sayılmaz.

  1. Ara dinlenmeleri için kabul edilen süreler nelerdir? (Madde 68) 2013/Haziran-2014/Haziran
    • Dört saat ve daha kısa süreli işlerde onbeş dakika,
    • Dört saatten fazla yedibuçuk saate kadar süreli işlerde yarım saat,
    • Yedibuçuk saten fazla süreli işlerde bir saat ara dinlenmesi verilir.
    • Bu dinlenme süreleri en az olup aralıksız verilir.
    • Ara dinlenmeleri çalışma süresinden sayılmaz.

  1. Gece süresi nedir? (Madde 69) 2014/Mart
    • En geç saat 20.00’da başlayarak en erken saat 06.00’a kadar geçen ve her halde onbir saat süren dönemdir.
    • İşçilerin gece çalışmaları yedibuçuk saati geçemez.
    • Postası değiştirilecek işçi aralıksız onbir saat dinlendirilmeden diğer postada çalıştırılamaz.

  1. Çalıştırma yaşı ve çocukları çalıştırma yasağı hakkında neler söylenebilir? (Madde 71)
    • Onbeş yaşının doldurmamış çocukların çalıştırılması yasaktır. Okulunu aksatmayacak şekilde bedenen ve zihnen gelişmelerine katkı sağlayacak işlerde ondört yaşını doldurmuş çocuklar çalıştırılabilir.
    • Temel eğitimini tamamlamış ve okula gitmeyen çocukların çalışma saatleri günde yedi ve haftada otuzbeş saatten fazla olmaz.
    • Okula devam eden çocukların eğitim dönemindeki çalışma süreleri günde iki saatten ve haftada on saatten fazla olamaz.
    • Maden ocakları ile yer altı işlerde onsekiz yaşından küçükler ile her yaştaki kadınların çalıştırılması yasaktır.(Madde 72)
    • Sanayie ait işlerde onsekiz yaşını doldurmamış çocuk ve genç işçilerin gece çalıştırılması yasaktır.(Madde 73)

  1. Ağır ve tehlikeli işlerde kimler çalışamaz? (6331 SK)
    • Onaltı yaşını doldurmamış genç işçiler ve çocuklar ile çalıştığı işle ilgili mesleki eğitim almamış işçiler çalıştırılamaz.
    • Ağır ve tehlikeli işlerde çalışacak olanlar için işe başlama esnasında rapor istenir ve bu raporlar yılda bir yenilenir.
    • Ondört yaşından Onsekiz yaşına kadar olan işçiler için altı ayda bir rapor alınır.

  1. Analık halinde kadın işçiler hangi sürelerde çalıştırılamaz? (Madde 74)
    • Doğumdan önceki sekiz ve doğumdan sonraki sekiz haftalık sürede kadın işçilerin çalıştırılmaması esastır.
    • Çoğul gebelik halinde doğumdan önceki süre on hafta olarak dikkate alınır.
    • Ücretli izin sürelerinden sonra altı aya kadar kadın işçiye ücretsiz izin verilir.

  1. Kadın işçilere çocuklarını emzirmek için günde ne kadar izin verilir? (Madde 74)
    • Çocuk bir yaşına gelene kadar günde birbuçuk saat süt izni verilir.
    • Bu süreler çalışma süresinden sayılır.

  1. Özürlü işçi çalıştırmayan işverene uygulanan müeyyide nedir? (Madde 101)
    • Çalıştırmadığı her özürlü için çalıştırmadığı her aya binyediyüz Türk Lirası idari para cezası verilir.

  1. İşçi özlük dosyası tanzim etmeyen işverene verilen ceza nedir? (Madde 104)
    • Binikiyüz Türk Lirası idari para cezası verilir.

  1. Yapılan tebligata rağmen kayıt ve belgelerini yasal süresi içinde ibraz etmeyen işverene uygulanan müeyyide nedir? (Madde 106)
    • 8 bin Türk Lirası idari para cezası verilir.

  1. Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem tazminatı hakkındaki düzenlemenin içeriği nedir? (Madde 112)
    • Farklı taşeronlarda çalışmış olsalar da, kıdem tazminatına hak edecek şekilde işten ayrılanlara tazminat ödenecektir.(6552 s.k.)

 

  1. İşçi sayısı kaçın üzerinde olan işveren işyerinde kantin açılması için yer tahsis edebilir? (Madde 115)
    • 150 ve daha fazla işçisi olan işverenler

İlgili Kategoriler

Muhasebe Ders Notları



Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir