İSLAM DEVLETİ
1-HZ MUHAMMED DÖNEMİ
- İlk MüslümanHz. Hatice
- Müslümanlarınilk fetihleri Hz peygamber zamanında başlamıştır
- Müslümanların kazandığıilk savaş bedir savaşıdır
- Müslümanlarilk yenilgilerini uhud savaşında almışlardır
- İlk İslam site(şehir) devletimedinede hicretten sonra kurulmuştur
- Bizansile yapılan ilk savaş mute savaşıdır
- Arabistan dışındayapılan ilk savaş mute savaşıdır
- İlk karantina uygulamasıtebük seferinde görülmüştür(631)
- Müslümanlarınilk hicreti Habeşistan’a yapılmıştır(615)
- İlk İslam anayasasımedinede yahudiler’le yapılan vatandaşlık antlaşmasıdır
- Şamticaret yolunun güvenliği kısmi olarak ilk kez bedir’de(624)tam olarak hayberin fethi(629) ile sağlanmıştır
- Arap olmayanbir kavimle yapılan ilk savaş hayber savaşıdır
- Müslümanların siyasi varlığı Mekkeli müşrikler tarafından ilk kez hudeybiyebarışı ile (628) resmen tanınmıştır.
2-DÖRT HALİFE DÖNEMİ
- İlk halifeHz ebubekirdir
- İslam tarihinde devlet başkanlarınınseçimle belirlenmesi ilk kez 4 halife döneminde görülmüştür
- Kur’an-ı kerimilk defa Hz Ebubekir zamanında kitap haline getirilmiştir.
- Arap yarımadası dışındakiilk fetihler Hz. Ebubekir döneminde başlamıştır.
- Dinden dönenlerleilk mücadeleyi Hz. Ebubekir yapmıştır.(Ridde olayları)
- Hz. Ebubekir dönemindeilk defa değişik kültürlerle karşılaşılmıştır.
- İslam devletindeilk hazineyi Hz. Ömer oluşturmuştur. (Beytü’l-Mal)
- Bizans ile yapılanilk büyük savaş Yermük savaşıdır.
- İlk divan teşkilatını(mali amaçlı) Hz. Ömer kurmuştur.
- Fethedilen yerleriilk defa Hz. Ömer yönetim birimlerine ayırmıştır.
- Düzenli ordular ve ordugah şehirlerilk defa Hz. Ömer zamanında kurulmuştur.
- İkta sistemi ilk defa Hz. Ömertarafından uygulanmıştır.
- Hicret olayı (622)Hz. Ömer zamanında takvim başlangıcı kabul edilerek ilk defa hicri takvimoluşturulmuştur.(639)
- Adli teşkilat ilk defa Hz. Ömertarafından kurulmuştur.
- İllere kadıları ilk defa Hz. Ömergöndermiştir.
- İlk İslam donanmasıHz. Osman zamanında kurulmuştur.
- Müslümanlar tarafındanKıbrıs ilk defa Hz. Osman zamanında fethedilmiştir.
- Kur’an-ı Kerim ilk defa Hz. Osman zamanındaçoğaltılmıştır.
- Müslümanlar ile Türkler arasındaki ilk mücadelelerHz. Osman zamanında başlamıştır.
- İslam tarihindekiilk karışıklıklar Hz. Osman zamanında ortaya çıktı.
- Siyasi nedenlerleşehit edilen ilk halife Hz. Osman’dır.
- Müslümanlar arasında yapılan ilk mücadele Cemel Vakası’dır.
- İslam tarihindeki ilk ayrılıklarHz. Ali zamanında başlamıştır. (Sıffın Savaşı)
3- EMEVİ VE ABBASİ DÖNEMİ
- İslam tarihinde kesin ayrılıklarKerbela olayı ile başlamıştır.
- Halifelik ilk defa, Muaviye’den sonra oğlu Yezidin tahta geçmesiyle, Emeviler döneminde saltanata dönüştü.
- İstanbulMüslümanlar tarafından ilk defa Emevi halifesi Muaviye zamanında kuşatılmıştır.
- İlk posta teşkilatıEmeviler zamanında kurulmuştur.
- İlk İslam parasıEmevi halifesi Abdulmelik tarafından basılmıştır.
- Avrupa’dakurulmuş ilk İslam devleti Endülüs Emevileridir.
- İlk kez hellenistik,Eski Yunan,Roma dönemieserleri Avrupa’ya Endülüs Emevileri tarafından götürülmüştür.
- Müslümanlarilk defa velid zamanında ispanyanın fethi ile avrupaya geçmiştir
- MüslümanlarınAvrupa’daki ilerleyişleri ilk defa puvatya savaşı ile durduruldu
- İslam mimarisi ilk kez Emeviler zamanındaAvrupa ile yarışacak seviyeye gelmiştir
- Orta doğu kavimleri ile uzak doğu kavimleri tarihte ilk defaTavas savaşında (751) karşı karşıya gelmişlerdir(Arap-Çin)
- İslam tarihindekiyabancı dildeki eserler ilk kez Abbasiler zamanında tercüme edilmeye başlanmıştır
- İslam tarihindekiilk medreseler Abbasiler zamanında açılmıştır
- Büyük kütüphaneler ilk defaAbbasiler zamanında kurulmuştur
- İslam tarihindekiilk rasathaneler Abbasiler zamanında kurulmuştur
- Devlet işlerinin görüldüğütam teşekküllü divan teşkilatını ilk defa Abbasiler kurmuşlardır
- Türkler ilk defaAbbasiler zamanında devlet yönetiminde etkili olmaya başlamıştır
- Bizans yönetimine karşı kurulanavasım şehirlerini ilk defa Abbasiler kurmuşlardır
- Arapça ilk defahalife Abdulmelik zamanında resmi dil olarak kabul edilmiştir
TÜRK İSLAM TARİHİ
- İlk Türk -İslam devletikarahanlılardır.
- Türk tarihindekikervansarayları ilk defa Karahanlılar kurmuşlardır. (Ribat)
- İlk Türk-İslam eserleriniKarahanlılar vermişlerdir.
- Türkçe’yi ilk defaKarahanlılar resmi dil olarak kabul etmişlerdir.
- Sultan unvanını kullanan ilk Türk hükümdarıGazneli Mahmut’tur.
- Hicaz bölgesineegemen olan ilk Türk devleti Akşitlerdir.
- İlk posta teşkilatınıKarahanlılar kurdu.
- Türkler İslamiyet’eilk defa Talas Savaşı’ndan sonra topluca girmeye başladılar.
- Müslüman olan ilk Türk boyuKarluklardır.
- Abbasi halifesini Şii baskısından kurtaran ilk Türk hükümdarıGazneli Mahmut’tur.
- Hindistan’da İslamiyet’i yaymaya çalışan ilk Türk hükümdarıGazneli Mahmut’tur.
- Mısır’da kurulan ilk Müslüman Türk devletleriTolunoğlu ve İhşitlerdir.
- Malazgirt Savaşı’ndan sonra kurulanİlk Türk Beylikleri Danişmentliler,Saltuklar,Mengücekler, ve Artukoğullarıdır.
- Anadolu’da ilk medreseDanişmentliler tarafından kurulmuştur.(12.yy ilk yarısı )
- Nizamiye Medresesiilk kez Alparslan zamanında Nizamülmülk tarafından kurulmuştur.
- İlk Türk denizcisiÇaka Bey’dir.
- Anadolu Selçukluların ilk başkentiİznik’tir.
- Anadolu’daTürkçe yi resmi dil olarak kabul eden ilk hükümdar Karamanoğlu Mehmet Bey (1277)
- Büyük Selçukluların Bizans’a karşı kazandıklarıilk büyük savaş Pasinler Savaşıdır. (1408)
- SelçuklularlaHassa Ordusunu ilk defa Tuğrul Bey Gazne ordusunu örnek alarak kurmuştur.
- Büyük Selçuklularınilk başkenti Nişapur’dur.
- Türk tarihindeki ilk medreseTuğrul Bey tarafından Nişapur’da kurulmuştur.
- İkta sistemi ilk defaNizamülmülk tarafından uygulanmaya başlanmıştır.
- Büyük Selçuklulardadivan teşkilatı ilk defa Melik şah ve veziri Nizamülmülk tarafından kurulmuştur.
- Anadolu’nun kapısı ilk defaMalazgirt Savaşı (1071) ile Türklere açılmıştır.
- Anadolu Selçuklularındailk tersane 1. İzzeddin Keykavus tarafından Sinop’ta kurulmuştur.
- Anadolu Selçuklularında2. tersane Alaaddin Keykubat tarafından Alanya’da kurulmuştur.
- Anadolu Selçuklularındailk gümüş ve altın parayı 2. Kılıçarslan, bakır parayı 1. Mesud bastırmıştır.
- Haçlılarla ilk savaş1. Kılıçarslan zamanında yapılmıştır.
- Venediklilerle ilk ticaret anlaşması1. Gıyaseddin Keyhüsrev tarafından yapılmıştır. (Anadolu Selçuklu Devleti)
- Anadolu Selçuklularındaİlk donanma 1. Gıyaseddin Keyhüsrev tarafından kurulmuştur.Böylece ilk kez denizcilik faaliyetleri başlamıştır.
- Anadolu Türk birliğini ilk defa1. Mesud sağlamıştır.
- Anadolu’dailk dini nitelikli isyan hareketi Baba İshak İsyanıdır. (1240)