HUKUK MÜLAKAT SORULARI VE HUKUK TERİMLERİ

Meclisin Bilgi Edinme ve Denetim Yolları Nelerdir? 1- Soru: Bakanlar Kurulu adına sözlü veya yazılı olarak cevaplandırılmak üzere Başba-kan veya Bakanlardan bilgi istemektir. Soru önergesi sadece bir milletvekili tarafından imzalanabilir ve danışma niteliğinde konuları içermez. 2- Genel görüşme: Toplum ve Devlet faaliyetlerini ilgilendiren belli bir konunun TBMM Genel Kurulunda görüşülmesidir. Hükümet, parti grupları ve en az 20 milletvekili tara-fından bir önergeyle istenebilir. 3- Meclis araştırması: Belli bir konuda bilgi edinmek için yapılan incelemedir. Hükümet, parti grupları ve en az 20 milletvekili tarafından bir önergeyle istenebilir. 4- Meclis soruşturması: Başbakan ve bakanların görevleri ile ilgili cezai sorumlulukların araştırılmasını sağlar. TBMM üye tam sayısının en az onda biri verebilir ve Meclis bu istemi en geç bir ay içinde görüşüp gizli oyla karara bağlar. 5- Gensoru: Bakanlar Kurulunun genel politikası ya da bir bakanın kendi bakanlığında izlediği politika ve etkinlikleri denetler. Hükümetin veya bir bakanın siyasal sorumlulu-ğuna yol açabilir. Gensoru önergesi bir siyasi parti grubu adına ve en az yirmi millet-vekilini imzasıyla verilir.
Merkezi İdareye Yardımcı Kuruluşlar Nelerdir?
Danıştay, Sayıştay, MGK, Ekonomik ve Sosyal Konseydir.
Mevzuu Hukuk Nedir?
Bir ülkede yetkili makamlar tarafından konulmuş olan ve yürürlükte bulunan hukuk ku-rallarının tümüne birden denir.
Müspet Hukuk Nedir?
Bir ülkede belirli bir zamanda yürürlükte bulunan hukuk kurallarının tümüne birden denir.
Belediyeleştirme Nedir?
Sosyal, ekonomik mali ve teknik nedenlerle, daha önce piyasaya gördürülen bazı hizmetlerin yerel yönetim kuruluşları tarafından gerçekleştirilmesine denir.
Devletleştirme Nedir?
Kamu yönetimi taşıyan özel teşebbüslerin devlet kontrolüne alınmasıdır, takdir yetkisi TBMM’ye ait ve karşılık, üzerinden yapılır.
Şube ve Merkezin Değerlendirilmesi Nedir?
Şubeler, tüzel kişiliği olmayan, dernek amaç ve hizmet konuları doğrultusunda özerk çalışmalarda bulunmakla görev ve yetkili, tüm işlemlerinden doğan alacak ve borçla-rından ötürü kendisinin sorumlu olduğu özerk muhasebe yapısına sahip olan dernek iç örgütüdür.
Şubeler gerek yönetsel gerekse mali bakımdan Merkez Yönetim Kuruluna bağlı olup tüzük hükümleriyle Merkez Genel Kurul ve Merkez Yönetim Kurulunun kararları çer-çevesinde dernek amaçlarını gerçekleştirmekle görevli ve yetkilidirler.

Yetki Gaspı Nedir?
İdareye tamamen yabancı, idarenin ve kamusal makamların dışındaki yabancı kişi ya da makamların idare adına işlem yapmasıdır. Yoklukla sakattır.
Yetki Tecavüzü Nedir?
Bir idari makamın başka bir idari makamın görev alanına giren bir konuda işlem yap-masına denir. Üstün ast yerine, astın üst yerine ve aynı hiyerarşik yapıdaki kuruluşla-rın birbirlerinin yerine işlem yapmasını örnek verebiliriz. Yoklukla sakattır.
Görev (Fonksiyon) Gaspı Nedir?
İdari makamlardan hiçbir biçimde yürütme organının görev alanına girmeyen yasa-maya da yargı organının görev alanına giren bir konuda kendilerini görevli sayıp işlem yapmasıdır. Yoklukta sakattır.
Geçici İşgal Nedir?
Bir bayındırlık hizmetinin görülmesi esnasında kum, çakıl gibi maddelerin hazırlanma-sı ve korunması amacıyla özel mülkiyette bulunan bir taşınmaza idarenin el koyması-dır.
Hiyerarşik Denetimi Nedir?
Aynı kamu tüzelkişiliği içinde hukuki bağ içinde astların eylem ve işlemlerini yerindelik ve hukukilik, bakımından denetlenmesidir.
Vesayet Denetimi Nedir?
Merkezi yönetim farklı tüzel kişiliğe sahip yerinden yönetim kuruluşları üzerindeki de-netimidir. Vesayet yetkisi yasada açıkça düzenlenmiştir.
İstimval Nedir?
Olağanüstü durumlarda idarenin kamu gücünü kullanarak taşınır malları elde etme yetkisine denir.
Kamulaştırma Nedir?
Devlet ve kamu tüzel kişilerinin kamu yararının gerektiği hallerde karşılıklarını peşin ödemek şartıyla özet mülkiyette olan taşınmazlara kanunda gösterilen usullere göre el koymasıdır.
Fiilî Yol Nedir?
İdarenin açıkça hukuki ve idari usullere aykırı olarak bireylerin temel hak ve özgürlük-lerine, özellikle mülkiyet hakkına müdahale etmesine denir.
Raçhat Nedir?
İmtiyaz sözleşmesinin süresi içinde imtiyazın tüm tesisatıyla birlikte bedeli karşılığında idarece satın alarak imtiyaz sözleşmesine son verilmesine denir.
Yurt Dışına Çıkma Yasağı Nedir?
Önceki anayasa göre vatandaşlık ödevi ya da ceza nedeniyle yurtdışına çıkma hürri-yeti kısıtlanabilirken 2010 değişikliğine göre suç soruşturması ve kovuşturması nede-niyle kısıtlanabilmektedir.

Alacağın Temliki Nedir?
Alacaklının borçlunun rızası aranmadan alacağını 3. bir şahsa devretmesine denir. Alacağın temlikinde alacak hakkı temlik edilen kişiye geçmesine rağmen eski alacak-lının borç ilişkisinden doğan sorumluluğu devam eder. Yazılı şekle tabidir. Kaynağı ne olursa olsun Bütün alacaklar temlik edilebilir.
Borcun Nakli Nedir?
Alacaklının, rızası alınmak koşuluyla yapılan bir sözleşmeyle eski borçlunun yerme yeni borçlunun geçmesidir. Şekle Bağlı değildir. Bu sözleşme yapılınca borçlu alacak-lıya olan borcundan kurtulur.
Alacağın Temerrüdü Nedir?
Borçlunun borcunu edime uygun biçimde ifa etmek istemesine karşın alacaklının haklı bir nedene dayanmaksızın ifayı reddetmesine denir.
Borçlunun Temerrüdü Nedir?
Muaccel ve ifası mümkün olan bir borcun, borçlu tarafından yerine getirilmemesidir. Borcun muaccel olması, ifasının mümkün olması ve alacaklının ihtarda bulunması ge-rekir.
Butlan Nedir?
Belirli bir sakatlık nedeniyle baştan itibaren kendisine bağlanan hukuki sonucu do-ğurmayan ve geçerli hale getirilemeyen işlemlere denir.
Cezai Şart Nedir?
Borcun hiç veya gereği gibi ifa edilememesi halinde borçlunun alacaklıya karşı yerine getirmeyi yüklendiği edimdir. Cezai şart bizzat sözleşmede kararlaştırılabileceği gibi sonradan da kararlaştırılabilir.
Düzeltme Hakkı Nedir?
Çekin karşılıksız çıkması halinde çekte yazılı keşide gününe göre ibraz süresinden sonra 10 gün içinde çek bedelinin karşılıksız kalan kısmının tazminatın ve faizin ödenmesi gerekir.
Eksik Borç Nedir?
Dava ve talep hakkı bulunmayan ancak ödendiği takdirde geri istenemeyen borçlara denir. Kumar ve bahis borçları, evlenme tellallığı, zamanaşımına uğramış borçlar ve ahlaki görevden doğan borçları örnek verebiliriz.
Gabin Nedir?
İki tarafa borç yükleyen sözleşmelerde karşılıklı edimler arasında taraflardan birinin darda kalması, tecrübesizliği ya da düşüncesizliğinden kaynaklanan edimler arasın-daki aşırı orantısızlıktır.
Hata Nedir?
Bir kimsenin iradesinin oluşması esnasında ya da beyan etmesi sırasında dikkatsizlik tedbirsizlik gibi istenmeyen nedenlerle ve herhangi bir dış etki olmadan gerçek irade-sine uymayan bir beyanda bulunmasıdır.
Hile Nedir?
Bir kimseyi sözleşme yapmaya sevk etmek amacıyla gerçek dışı beyanlarla ve kasıtlı olarak o kimsede yanlış bir kanaat uyandırmak ya da yanlış bir kanaatin devamını sağlamak şeklinde ortaya çıkan irade fesadı halidir.
İbra Nedir?
Alacaklının sözleşmeyle alacaklarından vazgeçmesidir.
İkrah Nedir?
Bir kimsenin aslında yapmak istemediği bir sözleşmeyi karşı tarafın ya da 3. bir kişinin kendisine ya da yakınlarına derhal oluşacak nitelikte bir tehdidi altında sözleşme yapması halinde ortaya çıkan irade fesadı halidir.
İnançlı İşlem Nedir?
Mutemedin (kendisine inanılan), itimat edenin (inananın) devrettiği bir hakkı onun ta-limatı dairesinde kullanmayı ve bazı şartların gerçekleşmesi halinde ona iade etmeyi taahhüt ettiği bir sözleşmedir.
İstirdat Davası Nedir?
Haksız fiil teşkil eden işlemler sonucunda malvarlıklarında azalma meydana gelen ki-şilere verdikleri şeyleri geri alabilme hakkı veren davadır.
Konkordato Nedir?
Elinde olmayan sebeplerden dolayı iflas etmek üzere olan kimseye borcun bir kısmını ödemek için alacaklılar tarafından son kez verilen süredir.
Muvazaa Nedir?
Tarafların 3. kişileri aldatmak amacıyla kasten beyan ettikleri iradeleri ile gerçek irade-leri arasındaki uygunsuzluk durumudur.
Pey Akçesi Nedir?
Bir sözleşmenin yapıldığının kanıtı olarak taraflardan birinin diğer tarafa verdiği bir miktar paradır.
Takas Nedir?
İki şahıs arasındaki karşılıklı ve aynı cinsten borçların bu taraflardan birinin tek taraflı irade beyanıyla az olan borç oranında sona erdirilmesidir.
Trampa Sözleşmesi Nedir?
Bir hak veya bir malın başka bir hak veya mal ile değiştirilmesini amaçlayan anlaşma-lara denir.
Gaiplik Nedir?
Ölüm tehlikesi içinde kaybolan veya çoktan beri haber alınamayan kimsenin haktan ölüme bağlı olanların başvurusu üzerine mahkeme tarafından verilen ve bu kimsenin kişiliğini sona erdiren karardır.
Ölüm Karinesi Nedir?
Ölümüne kesin gözle bakılacak şekilde ortadan kaybolan ve cesedi bulunamayan kimsenin mahkeme kararıyla ölmüş sayılmasına denir.
Mülkiyet Hakkı Nedir?
Ayni hakların sahibine tam ve en geniş yetkiler verenidir. Bu hak malike eşyadan hu-kuka uygun şekilde istenildiği gibi kullanma ve yararlanma ya da tasarrufta bulunma hakkı verir.
İrtifak Hakkı Nedir?
Sahiplerine bazen sadece kullanma veya yararlanma bazen de hem kullanma hem de yararlanma hakkı verir.
İntifa Hakkı Nedir?
Taşınırlar, taşınmazlar, haklar veya bir malvarlığı üzerinde kurulabilen ve sahibine hakkın konusu üzerinde tam yararlanma yetkisi sağlayan bir irtifak hakkıdır.
Oturma Hakkı Nedir?
Sahibine bir binadan veya onun bir bölümünden konut olarak yararlanma yetkisi veren bir irtifak hakkıdır.
Kaynak Hakkı Nedir?
Başka birinin arazisi üzerinde bulunan su kaynağından su almak ve arazisine akıtmak konusunda yetki veren haktır.
Üst Hakkı Nedir?
Üst hakkı, hak sahibine başkasının arazisinin üstünde veya altında yapı yapmak veya mevcut bir yapıyı muhafaza etmek yetkisi veren bir irtifak hakkıdır.
Rehin Hakkı Nedir?
Sahibine alacağını borçludan alamadığı takdirde rehin konusu eşyayı paraya çevirte-rek alacağını elde etme yetkisi verir.
İpotek Hakkı Nedir?
Bir alacağın güvencesi olarak bir taşınmazın karşılık gösterilmesi yani bir taşınmazın bir borcun güvencesine ayrılması demektir.
Önalım Hakkı Nedir?
Taşınmazın maliki tarafından bir 3. şahsa satılması durumunda sözleşmenin taraf olan kişiye satış şartlarına uymak koşuluyla o taşınmazı öncelikli satın alma hakkı ve-rir.
Zilyetlik Nedir?
Bir eşyayı iktisadi gayesine uygun olarak kullanmak ve ondan faydalanmak amacıyla fiili hâkimiyeti altında bulundurmaya denir.
Etkin Pişmanlık Nedir?
Failin icra hareketlerin tamamladıktan sonra sonucun gerçekleşmesini önlemeye ça-lışmasıdır.
Gönüllü Vazgeçme Nedir?
Fail suçun icra hareketlerinden gönüllü vazgeçer ya da kendi çabalarıyla suçun ta-mamlanmasına engel olursa teşebbüsten dolayı cezalandırılmaz.
Fikri İçtima Nedir?
İşlediği bir fiil ile birden fazla suçun oluşmasına neden olan kişi bunlardan en ağır ce-zayı gerektiren suçtan dolayı cezalandırılır.
Haksız Tahrik Nedir?
Haksız bir filin doğurduğu öfke veya şiddetli üzüntünün etkisi altında kalarak faile kar-şı suç işleyen kişiye daha az ceza verilir.
Meşru Savunma Nedir?
Gerek kendisine gerek başkasına ait bir hakka yönelmiş gerçekleşen ya da gerçek-leşmesi kesin olan haksız saldırıya, saldırı ile orantılı şekilde sona erdirmeye denir.
Zamanaşımı Nedir?
Bir hakkın kazanılması ya da kaybı için belirli bir sürenin geçmesine denir.
Zorunluluk Hali Nedir?
Kendisinin bilerek sebep olmadığı ve başka türlü korunma olanağı bulunmayan ağır ve muhakkak bir tehlikeyle karşı karşıya kalan kişi, kendisini veya 3. bir kişiyi kurtar-mak için tehlikenin ağırlığıyla, kullanılan vasıtayla oranlı olarak suç işlerse zaruret ha-linden faydalanarak cezalandırılmaz.
Hüküm Uyuşmazlığı Nedir?
Adli, idari ve askeri yargı yerlerinden en az ikisi tarafından aynı kişinin aynı konuda açtığı davalar dolayısıyla verilen kesinleşmiş kararlar Arasındaki Çelişkinin Bir Hakkın Yerine Getirilmesini Engelleyecek Şekilde olması durumunda ortaya çıkan uyuşmaz-lıktır.
İdari Dava Açma Süreleri Nedir?
İdare, Danıştay, AYİM 60 gün; vergi mahkemesinde 30 gün.
İdari Davalarda Merci Tayini Nedir?
Yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına fiili ya da hukuki bir engel çıktığı veya iki mahkemenin aynı davaya bakmaya yetkili olduklarına karar vermeleri hakkında dava dosyaları tarafların ya da mahkemenin istemi üzerine eğer uyuşmazlık aynı yargı çevresindeki mahkemeler arasında çıkmışsa BİM’ e, eğer farklı yargı çevrelerindeki mahkemeler arasında çıkmışsa Danıştay’a gönderilir ve hangi mahkemenin yetkili olduğu-na karar verilir.
İptal Davası Nedir?
İdari işlemlerin yetki, sebep, konu yönünden birinin hukuka aykırılığı nedeniyle menfaati ihlal edilen kimsenin veya kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında ortaya çıkan uyuşmazlıklar yü-zünden açılan davadır.
Tam Yargı Davası Nedir?
İdarenin bir işlem eylem ya da eylemsizlik şeklindeki tutum ve davranışlarından dolayı kişisel hakkı ihlal edilen maddi ya da manevi zarar gören kimsenin zararın tazmini ya da hakkın iadesini istemek için açtığı davadır.
İtiraz Nedir?
İdare ve vergi mahkemelerinin tek hakimle verdiği kararlara karşı mahkemelerin bulunduğu yargı çevrelerindeki BİM’ e yapılan başvurudur, tebliğ tarihinden itibaren 30 gündür.
Kararın Bozulması Nedir?
Temyiz incelenmesi sonunda Danıştay görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması, hukuka aykırı karar verilmesi ya da usul hükümlerine uyulmamış olması nedeniyle incelenen kararı bozar.
Karar Düzeltme Nedir?
Kararın esasına etkisi olan iddia ve itirazların kararda karşılanmamış olması, bir kararda birbirine aykırı hükümler bulunması, kararın usul ve kanuna aykırı bulunması ve hükmün esasını etkileyen belgelerde hile ve sahtekârlığın ortaya çıkmış olması halinde taraflar 15 gün içinde kararın düzeltilmesini talep edebilirler.
Temyiz Nedir?
Danıştay dava daireleri ile idare ve vergi mahkemelerinin kurum halinde vermiş oldukları nihai kararlara karşı Danıştay’a yapılan başvurudur.
Yargılanmanın Yenilenmesi Nedir?
Danıştay ile BİM, idare ve vergi mahkemeleri arasında verilen kararlar hakkında aşağıdaki nedenlerden dolayı yargılanmanın yenilenmesi istenilebilir;
– Lehine karar verilen tarafın işlediği bir fille elde edilemeyen belgenin karardan sonra ele geçirilmesi,
– Karara esas olarak alınan bir ilam hükmünün kaldırılması,
– Lehine karar verilen tarafın karara etkisi olan bir hile kullanması
– Vekil veya kanuni temsilci olmayan kimseler ile davanın görülüp karara bağlan-masını örnek ve verebiliriz.
Yürütmenin Durdurulması Nedir?
Danıştay veya idari mahkemeler idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkansız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması şartlarından birinin gerçekleşmesi durumunda gerekçe göstererek yürütmenin durdurulması kara-rını verebilir.
Devlet Adına Kamulaştırma Kararını Kim Alır?
Kamu yararı kararı verecek merciler şunlardır: a) Kamu idareleri ve kamu tüzelkişileri; 1. 3 üncü maddenin ikinci fıkrasında sayılan amaçlarla yapılacak kamulaştırmalarda ilgili bakanlık, 2. Köy yararına kamulaştırmalarda köy ihtiyar kurulu, 3. Belediye yararına kamulaştırmalarda belediye encümeni, 4. İl özel idaresi yararına kamulaştırmalarda il daimi encümeni,
5. Devlet yararına kamulaştırmalarda il idare kurulu, 6. Yükseköğretim Kurulu yararına kamulaştırmalarda Yükseköğretim Kurulu, 7. Üniversite, Türkiye Radyo – Televizyon Kurumu, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yük-sek Kurumu yararına kamulaştırmalarda yönetim kurulları, 8. Aynı ilçe sınırları içinde birden çok köy ve belediye yararına kamulaştırmalarda il-çe idare kurulu, 9. Bir il sınırları içindeki birden çok ilçeye bağlı köyler ve belediyeler yararına kamu-laştırmalarda il idare kurulu, 10. Ayrı illere bağlı birden çok kamu tüzelkişileri yararına kamulaştırmalarda Bakanlar Kurulu, 11. Birden çok il sınırları içindeki Devlet yararına kamulaştırmalarda Bakanlar Kurulu. b) Kamu kurumları yararına kamulaştırmalarda yönetim kurulu veya idare meclisi, bunların olmaması halinde yetkili idare organları,
Gerçek kişiler yararına kamulaştırmalarda bu kişilerin, özel hukuk tüzelkişileri yararına kamulaştırmalarda ise; yönetim kurulları veya idare meclislerinin, yoksa yetkili yöne-tim organlarının başvurulan üzerine gördükleri hizmet bakımından denetimine bağlı oldukları köy, belediye, özel idare veya bakanlık.
Çoğunluk Demokrasi Nedir?
Azınlık haklarını ve sivil toplumu gözetip demokrasinin kalıcı olmasını sağlayarak ço-ğunluk iktidarını sınırlamayı amaçlayan demokrasi anlayışına denir. Çoğulcu Demokrasi Nedir?
Toplumun çoğunluk tarafından yönetildiğini reddetmez ancak mutlak ve sınırsız bir çoğunluğu reddeder ve çoğunluğun yönetim hakkının azınlığın temel haklarıyla sınırlı olduğunu söyler. Ülke için en iyi olan çeşitli grupların varlığı ve bunlar arasındaki öz-gür tartışmadan doğar.
Alonj Nedir?
Kambiyo senedi üzerinde yer kalmadığında senetle ilgili işlemleri göstermek amaçlı senede eklenen kâğıt.
Asli ve Tali Kurucu İktidar Nedir?
İlk anayasayı kuran asli, kurulu anayasayı değiştiren talidir. Kanunsuz Emir Nedir?
Kamu hizmetlerinde herhangi bir sıfat ve suretle çalışmakta olan kimse, üstünden al-dığı emri, yönetmelik, tüzük, kanun veya Anayasa hükümlerine aykırı görürse yerine getirmez ve bu aykırılığı o emri verene bildirir. Ancak, üstü emrinde ısrar eder ve bu emrini yazı ile yenilerse emir yerine getirilir; bu halde, emri yerine getiren sorumlu ol-maz. Konusu suç teşkil eden emir, hiçbir suretle yerine getirilmez; yerine getiren kim-se sorumluluktan kurtulamaz. Hapis Hakkı Nedir?
Alacaklı tacirin, borçluya ait olup onun rızasıyla zilyedi bulunduğu taşınırı veya kıy-metli evrakı, borcun muaccel olması ve niteliği itibarıyla bu eşyanın alacak ile bağlan-tısı bulunması halinde, borç ödeninceye kadar hapsetmesidir.
Uygun İlliyet Bağı Nedir?
Haksız fiilin genel yaşam deneyimlerine, olayların olağan akışına göre böyle bir zara-rın oluşumuna neden olmasıdır.
Alıkoyma Hakkı Nedir?
Bir kişinin hayvanı bir taşınmaza zarar verdiğinde taşınmazın sahibi o hayvanı, zara-rın ödenmesine kadar alıkoyabilir.
Giderim Yükümlülüğü Nedir?
Bir hayvanın bakımını ve yönetimini sürekli veya geçici olarak üstlenen kişi hayvanın verdiği zararları giderme yükümlülüğündedir.
Daimi Defi Nedir?
Bir haksız fiilden dolayı alacağı zamanaşımına uğrayan taraf aynı borç ilişkisinden do-layı karşı tarafa vermekle yükümlü olduğu ifayı yerine getirmekten kaçınabilir.
Ayni Hak Nedir?
Eşya üzerinde doğrudan doğruya mutlak egemenlik yetkisi veren ve herkese karşı ile-ri sürülebilen haktır. Azınlık Hakkı Nedir?
Şirket sermayesinin %50’sinden fazlasına sahip olanların, şirketi yönetme ve denet-leme hakkının karşısında, azınlıkta kalan ortakların kanunen sahip oldukları haklar.
Beyaz Ciro Nedir?
Senet malikinin, senedin arkasına sadece imzasını atarak yaptığı cirodur.
Defi Nedir?
Bir talep karşısında kalan borçlunun, talebin varlığını kabul ve ancak özel bir nedene dayanarak, bunu yerine getirmekten kaçınacağı yolundaki savunması.
Elbirliği Mülkiyeti Nedir?
Kanun veya kanunda öngörülen sözleşmeler uyarınca oluşan topluluk dolayısıyla mal-lara birlikte malik olanların mülkiyeti.
Huzur Hakkı Nedir?
Ana sözleşmeye hüküm konarak veya sonradan genel kurul kararıyla miktarı belirle-nerek, yönetim kurulu üyelerine, katıldıkları her toplantı için verilen para.
Haksız Fiil Nedir?
Bir kimsenin, ister bile bile, ister savsama yoluyla olsun, bir başkasını hukuka aykırı olarak zarara uğratmasına neden olan eylem. Donatma İştiraki Nedir?
Birden fazla şahsın ortak mülkiyet şeklinde sahip oldukları bir gemiyi deniz ticaretinde kullanmalarıyla meydana gelen bir çeşit şirkettir.
Hazirun Cetveli Nedir?
Anonim şirketlerde genel kurul toplantısına katılan pay sahipleri ya da temsilcilerin, ad ve soyadlarını, ikametgâhlarını ve pay miktarlarını gösteren tablodur. Murahhas Aza Nedir?
Anonim şirketlerde yönetim kurulunun yetkilerinin tümünü veya bir kısmını bu kurulun kararıyla üzerine alan üyeye denir.
Ultra Vires Nedir?
Tüzel kişiliğin ehliyetini şirketin konusu ile sınırlandıran yaklaşımdır.
Yoksulluk Nafakası Nedir?
Medeni kanun hükümleri uyarınca boşanma neticesinde hükmedilen bir nafakadır. Şartları: 1- Kesinleşmiş bir boşanma kararı olmalıdır. 2- Mutlaka açık bir talep olması gerekir. Yazılı yada tutanağa geçirilmek şartı ile söz-lü olabilir. Eşlerin her ikisi de isteyebilir. 3- Nafaka isteyen eşin kusurunun diğer eşten fazla olmaması gerekir.
Yani asli kusurlu olmamalıdır. Eşit kusur halinde de nafakaya hükmedilebilir. 4- Boşanma sonucu eşin yoksulluğa düşmesi gerekir. Hakim tarafından araştırılma-lıdır.
Yoksulluk nafakası süresiz olarak hükmedilmelidir. ”Bir yıl, 5 yıl yada10 ay süre ile1″‘ gibi süre konulamaz.
Yargı Yoluna Kapalı İşlemler Hangileridir?
Ohal komutanının aldığı kararlar, Cumhurbaşkanının tek başına yaptığı işlemler, ohal khkleri, hsyk’nın meslekten çıkarma dışındaki kararları, yaşın kadrosuzluk nedeniyle emekliye ayırma kararı, uluslararası antlaşmalar
Fiili Memurluk Nedir?
İdare tarafından görev verilmediği halde idari işlemi yapan kişinin yaptığı işlem iyi ni-yetli 3. kişilerin hakkını ihlal etmemek için geçerli sayılır. Örneğin orman yangınında köylülerin olaya müdahale etmesidir.
Olağanüstü KHK Nedir?
Cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulunun yetki kanununa dayan-maksızın olağanüstü dönemlerde belirli bölgelerde ohal süresince uygulanmak ama-cıyla çıkarttığı ve Anayasa Mahkemesi denetiminden muaf olan hukuki kararlardır
Bağlı ve İlgili Kuruluşlar Hangileridir?
Bağlı kuruluşlar: İçişleri Bakanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Sahil Güvenlik Komu-tanlığı, Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü
İlgili kuruluşlar: KİT’ler, Ulaştırma Bakanlığı, TCDD, PTT, Devlet Hava Meydan İşlet-meleri
İlişkili kuruluşlar: Düzenleyici ve Denetleyici Üst Kurullar.
Yeni TTK ne zaman yürürlüğe girecektir?
1 Temmuz da yürürlüğe girecek ancak bazı maddeler 2015 e kadar aralıklarla yürürlüğe konulacak
Somut Norm Denetimi Nedir?
Bir mahkeme bakmakla görevli olduğu bir davayı görürken uyguladığı Kanun veya KHK’nın esas bakımından Anayasa’ya aykırı olduğu şüphesine resen veya dava ta-raflarının itirazını ciddiye alarak düşmesi 5 aylığına davayı erteleyip AYM’ ye başvur-masıdır
Olağan KHK Nedir?
1971 den beri var. Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılır yetki arttırır Cumhurbaşkanı onaylar çıkarıldığı gün meclis onaylar resmi gazetede çıkar anayasa denetimine tabi kalıcıdır, yurt çapındadır, sadece pozitif hakları düzenleyebilir, AYM iptal edebilir.
Soyut Norm Denetimi Nedir?
SOYUT NORM DENETİMİ (İptal Davası Yolu)
Hangi normlar için iptal davası açılabilir?
Kimler iptal davası açabilir?
Hangi sürelerde dava açılabilir?
1. Anayasa Değişikliği
(Sadece şekil bakımından iptali için)
2. Kanunlar
3. KHK’lar
4. TBMM İçtüzüğü (Hem şekil hem de esas
Bakımından iptali için)
1. Cumhurbaşkanı
2. 110 milletvekili
(HER DURUMDA)
3.İktidar veya
4.Anamuhalefet
Partisi meclis grubu
( Kanunun esas,
KHK ve İçtüzüğün
Hem şekil hem
Esas bakımından
İptali için…)
10 GÜN
Anayasa değişikliği ile
Kanunun şekil bakımından iptali;
60 GÜN
Kanunun esas,
KHK ve İçtüzüğün hem şekil hem
esas bakımından iptali için…
Köy Derneği Kimlerden Oluşur?
Köy derneği köyde oy kullanma hakkı olan kişilerden oluşur yani 18 yaşından büyük-ler
Çekirdek Haklar Hangileridir?
Maddi manevi bütünlük, din vicdan düşünce özgürlüğü, yaşam hakkı, masumiyet ka-rinesi, suçların geriye yürümemesi
Başkanlık, Yarı Başkanlık ve Parlamenter Sistem Nedir?
Amerika, Fransa, Türkiye
Demokratik Toplum Düzeninin Gerekleri?
Ülkede siyasal makamların seçimle iş başına gelmesi, seçimler düzenli aralıklarla tek-rarlanmalıdır, seçimlere en az iki parti katılmalıdır, seçim ilkeleri uygulanmalıdır, mu-halefetin iktidar olma şansı olmalıdır, seçimler döneminde propaganda özgürlüğü ta-nınmalı ve garanti altına alınmış olmalı
Esnaf İle Tacirin Farkı Nedir?
Tacir bir işletmeyi kısmen dahi olsa kendi adına işleten ve kar etmeyi amaçlayandır. Esnaf ise sermayeden çok beden gücüne dayalı çalışan ve geçimini sağlayacak ka-dar kazanabilendir
Takasın Şartları Nelerdir?
Borçların karşılıklı olması, muaccel olması, tek taraflı bir teklif olması
Olağan ve Olağanüstü Kanun Yolları Nelerdir?
İtiraz, istinaf, temyiz olağan kanun yollarıdır. Yargılamanın yenilenmesi, kanun yararı-na bozma, başsavcı itirazı olağanüstü kanun yollarındandır.
Borcun Nakli Nedir?
İşlem, borçlu ile onun yerine geçecek 3. kişinin arasında yapılan bir iç işlemdir. 3.şahıs borçluya, alacaklının da rızasını alarak borcu üzerine almayı ve kendisini borçtan kurtarmayı taahhüt eder. Borçtan kurtulma akdi denir
Derdestlik Nedir?
Daha önceden açılmış ve halen görülmekte olan bir davanın aynı ya da farklı bir mahkemede ikinci kez açılması halinde, ikinci kez açıldığı mahkemede ileri sürülen ve bu davanın daha önceden açılmış ve halen görülmekte olması sebebiyle açılmamış sayılmasını konu alan itirazdır.
Yürütmenin Durdurulması Nedir?
İptal davası ile birbirine bağlı bir kurumdur fakat hâkim resen karar vermez tarafın is-temesi lazım şartları açıkça hukuka aykırılık ve telafisi güç bir zarar. Burada talep edi-lecek mahkeme davaya bakan mahkeme bu idarede olur vergide Danıştay’da hepsi ilk derece mahkemesi olarak davaya bakıyor
Vasi ve Kayyım Nedir. Aralarındaki Fark Nedir?
Kayyım belli bir görevi yerine getirmek amacıyla atanan kişidir, örn yönetim kayyımı gibi. Vasi ise kısıtlı olan kişiler adına işlem yapma yetkisi olan kişilerdir. Not: vasiler hiç bir şekilde temsil ettiği kişiler adına kefalet sözleşmesi yapamazlar
Plebisit Nedir?
Doğrudan demokrasi yoludur. Bu yöntem, kamunun siyasi meselelerde görüşlerini doğrudan ifade etmesini mümkün kılar. Örneğin Yeni bir anayasa yapılması noktasın-da halkoyuna başvurulur referanduma A.Y. değişiklikleri noktasında başvurulur.
Mecra Hakkı Nedir?
Her taşınmaz maliki, uğrayacağı zararın tamamının önceden ödenmesi koşuluyla, su-yolu, kurutma kanalı, gaz ve benzerlerine ait boruların, elektrik hat ve kablolarının, başka yerden geçirilmesi olanaksız veya aşırı ölçüde masraflı olduğu takdirde, kendi arazisinin altından veya üstünden geçirilmesine katlanmakla yükümlüdür.
İstinabe Nedir?
Yer yönünden yetkili olan bir mahkemenin bir işlemin yapılması için o yerde bulunan yetkisiz mahkemeye yer vermesidir
Yetki Genişliği Nedir?
Merkezi idare adına taşrada karar alma yetkisidir, yetki kullanılırken masraflar merkezi bütçeden karşılanır, sadece illerde valilere tanınmıştır.
Ticaret Unvanı Nedir?
Ticaret unvanı, tacirin Ticari işletmesine ilişkin işlemleri yaparken kullandığı isimdir. Ticaret unvanı, taciri tanıtmaya ve onu diğer tacirlerden ayırt etmeye yarar. Ticaret unvanını sadece tacirler kullanabilir.
Miras Sözleşmesi Nedir?
Miras Sözleşmesi, miras hukukunda miras bırakan ile ikinci bir kişi arasında, resmi vasiyetnamenin biçim koşullarına uyularak yapılan ölüme bağlı işlem
Vasiyetname Nedir?
Miras aktarmanın başlıca biçimlerinden olan vasiyet, bir kişinin ölümünden sonra mal-varlığının ne olacağına ilişkin isteklerini bildirdiği hukuki belgedir. Vasiyet, resmî şekil-de veya miras bırakanın el yazısı ile ya da sözlü olarak yapılabilir. Vasiyet yapabilmek için ayırt etme gücüne sahip ve on beş yaşını doldurmuş olmak gerekir.
Ölüme Bağlı Tasarruf Nedir?
Bir kimsenin ölümden sonra sonuç doğurması için yapmış olduğunu irade açıklama-sıdır. İki şekilde yapılır miras sözleşmesi ve vasiyetname
Fiili Yol Nedir?
İdarenin açıkça hukuki ve idari usullere aykırı olarak bireylerin temel hak ve özgürlük-lerine özellikle mülkiyet haklarına müdahale etmesine denir. Ayrıca idarenin usulüne uygun bir kamulaştırma kararı almaksızın hukuka aykırı şekilde özel kişiye ait hakka zarar verdiği her durum fiili yoldur.
Bağlı Yetki Nedir, Takdir Yetkisi Nedir?
İdarenin somut bir olay karşısında önceden belirlenmiş olan şartların gerçekleşip ger-çekleşmediğine bakarak belirlenmiş kurallara göre karar vermesidir ancak takdir yet-kisinde idarenin hareket serbestîsi vardır.
İptal Davaları İle Tam Yargı Davalarının Farkları Nelerdir?
İdarenin işlemleriyle menfaati ihlal olanlar iptal davası açar, idarenin eylem ve işlemle-riyle hakları ihlal edilenler tam yargı davası açarlar tanzim için tam yargı davaları idari işlem eylem ve kararlar için açılırken iptal davaları sadece idari işlemler için açılır
Ecrimisil Nedir?
Devletin tasarrufunda veya mülkiyetinde bulunan şeylerin kişi veya kurumlar tarafın-dan işgal edilmesi sonucu ortaya çıkan devlet alacağı kamu mallarından haksız olarak kullanmanın karşılığının tazmin edilmesi
Yetki Devri ve İmza Devri Nedir, Farkları Nelerdir?
Yetki devrinde yetkiyi devreden sorululuktan kurtulurken imza devrinde birlikte sorum-luluk esastır, yetki devrinde tüm yetkiler devredilemez yetki devredildiğinde devredilen kişi değişse bile yeni gelen devam eder çünkü makama devredilir ancak imza devrin-de kişiye devir olduğundan kişi değişirse imza devri sona erer
Mutlak Dokunulmazlık Nedir?
Milletvekilleri, meclis çalışmalarındaki oy, söz, düşüncelerinden dolayı ömür boyu so-rumlu tutulamaz ve ceza göremezler.
Araseçim Nedir?
Ara seçim TBMM üyeliklerinde boşalma olması durumunda yapılır. Genel seçimlerden sonra 30 ay geçmedikçe ara seçim yapılmaz. Bunun istisnası ise bir ilin veya seçim çevresinin TBMM’de hiç üyesi kalmaması durumunda boşalma durumunu takip eden 90. günde yapılabilir veya TBMM ÜYE TAMSAYISININ YÜZDE 5’İ BULDUĞU TAK-DİRDE 30 AY GEÇMESİ BEKLENMEZ
Kamu Denetçiliği Nedir?
Kamu denetçiliği idarenin hukuka aykırı kararlarına karşı kişilerin şikayette bulunabi-leceği bir kuruluş ombudsmanda denilir, kamu baş denetçisi TBMM tarafından seçilir. TBMM başkanının seçimiyle aynıdır seçim usulü ilk 2 seçim 2/3 3.salt çoğunluk 4üncü de en çok oy alan 2 kişi arasından seçilir
Çekin Mecburi Unsurları Nelerdir?
Çek kelimesi kayıtsız şartsız bedelin ödeneceği muhatap adı keşide günü ve keşide-cinin imzası bir de ibraz tarihi
Bakanlar Kurulu Kararıyla Şirket Kurulabilir mi?
Evet kurulur çünkü anonim şirketlerden bazılarının kuruluşu bakanlar kurulu kararına bağlıdır bunlara örnek olarak holdingler finansal kiralama şirketleri döviz büfesi işle-tenler vs
İdari Yargıda İtiraz Davası?
İdare ve vergi mahkemelerinin tek hâkimle verdiği kararlara karşı mahkemenin bulun-duğu yargı çevresindeki bim’e yapılan başvurudur. Tebliğ tarihinden itibaren 30 gün-dür.
Ticari Vekil İle Ticari Mümessil Farkları Nelerdir?
Ticari mümessil en geniş yetkiye sahiptir. Ticari vekil ise sadece bir bölüm ile sınırlıdır (örneğin fabrika müd. ticari vekildir ceo ise ticari mümessildir) tic vekil sadece olağan işleri yapar mümessil ise hem olağan hem de olağanüstü işleri yapar
Menfi Müspet ve Munzam Zarar Farkları Nelerdir?
Menfi zarar, bir sözleşmenin yapılmamış olması sonucu o sözleşmenin yapılacağına olan inançla yapılmış olan masrafların toplamı. Müspet zarar ise borçlunun borcunu gerektiği gibi ifa etmemesi sebebiyle (mesela geç ifa etmesi)uğradığın zarardır.(henüz masraf yapmamışsın, sözleşme yapılmış olsaydı sağlayacağın “kar”dan mahrum kalı-yorsun)Munzam zarar-aşkın zarar; alacağını alamadığı için dava açan alacaklı, yasa-lar çerçevesinde alacağını geç almasından dolayı, yasal veya sözleşmesel faizlerini alır özellikle para borçlarında, temerrüt durumunda, faizi aşan zarardır.
Tellal İle Acente Farkları Nelerdir?
Tellalın ilişkisi geçici acentenin süreklidir tellal sadece tarafları bir araya getirir acente ise işlem de yapar tellal gerçek kişidir acente gerçek veya tüzel kişidir
Defi ve İtirazın Farkları Nelerdir?
İtiraz’da hak ya hiç doğmamıştır ya da son bulmuştur. Buna karşılık def ide hak vardır; fakat davalı, özel bir nedenle o hakkı yerine getirmekten kaçınabilir. Davalı defiyi açıkça ileri sürmemişse, hakim taraflardan birinin bildirdiği vakıalardan definin varlığı-nı öğrense bile, bunu kendiliğinden gözetemez. İtirazda ise hakim, taraflarca açıkça sürülmemiş olsa bile ileri sürülen vakıalardan anladığı itirazları res’en gözönüne alacaktır.
Hak Düşürücü Süre Nedir?
Hak düşürücü süre bazı hakların kanunen belirlenen süre içerisinde kullanılmaması, hakkın sona ermesi sonucunu doğurur. İl İdare Kurulunda Kimler Bulunur?
Hukuk işleri müdürü, Defterdar, Milli Eğitim, Bayındırlık, Sağlık, Tarım, Veteriner il müdüründen oluşur. Kamu Hakkı Nedir?
Kamu hakları, kişiler ile devlet arasındaki ilişkileri düzenleyen hukuk kurallarından, yani kamu hukukundan doğan haklardır. Sübjektif İyi Niyet Nedir?
İyi niyet bir hakkın geçerli surette kazanılmasını önleyen herhangi bir hususun hakkı kazanacak olan kimse tarafından bilinmemesi demektir. Objektif İyi Niyet Nedir?
Bir hak sahibinin hakkını kullanırken veya bir borçlunun borcunu yerine getirirken iyi ve doğru hareket etmesi, yani dürüst, namuslu, makul, fiilinin neticesini bilen, orta zekâlı her insanın benzer olaylarda takip edecek olduğu yolda hareket etmesi demek-tir. Bağlantılı Dava Nedir?
Aynı maddi ve hukuki nedenden doğan ya da biri hakkında verilecek hüküm ötekini etkileyecek nitelikte olan davalar arasındaki bağ demektir. Tek Dilekçeyle Dava Açma?
Birden çok işleme bir dilekçe ile davada aynı yargı yeri görevli olmalı, süreler uygun olmalı, işlemler aynı tür olmalı, davalılar aynı olmalı aksi takdirde şartlar gerçekleş-memişse dilekçenin reddine karar verilir. Borcun Kaynakları Nelerdir?
Hukuki işlemler, haksız fiil, sebepsiz zenginleşme Normlar Hiyerarşisi Nedir?
Hukuk düzeninde her türlü normların hiyerarşik olarak birbirine bağlı olması ve bir sonra gelenin bir öncekine aykırı olmamasını ifade eder.
Buna göre normlar arasındaki ilişki ve sıralama şu şekildedir:
Anayasa
Kanun
Uluslararası Antlaşmalar
KHK
Tüzük
Yönetmelik
Diğer düzenleyici işlemler Kanun Hükmünde Kararname Nedir?
Yasama organının konu, süre ve amacı belirleyen bir yetki kanunu ile verdiği yetkiye veya doğrudan doğruya anayasadan aldığı yetkiye dayanarak, hükümetin çıkardığı, maddi anlamda kanun gücüne sahip, parlamentonun tasdiki ile şekli ve organik an-lamda kanun gücünü kazanacak olan kararnamelerdir. Ceza Hukukunun İlkeleri Nelerdir?
İnsancılık ilkesi, kusur ilkesi, kanunsuz suç ve ceza olmaz ilkesi, kanun önünde eşitlik ilkesi ve orantılılık ilkesidir. Ceza Sorumluluğunu Azaltan veya Kaldıran Sebepler Nelerdir?
– Hukuka uygunluk sebepleri: Kanunun hükmü, amirin emri, meşru savunma, zo-runluluk hali hakkın kullanılması, ilgilinin rızası
– Kusur yeteneğini etkileyen haller: Yaş küçüklüğü, sağır ve dilsizlik, akıl hastalığı, geçici sebepler, alkol ve uyuşturucu etkisinde olma
– Kusurluluğu etkileyen haller: cebir, şiddet, korkutma ve tehdit, haksız tahrik, hata. Hukuk Devleti Nedir?
Sınırları içerisinde kamu erkinin değişmezlik ve süreklilik temeline dayalı olarak değer ve hukuk düzenine bağlı olduğu bir devlet şeklidir. Suç Nedir? Suçun Unsurları Nelerdir?
Suç, bir toplumdaki hukuki kurumlar tarafından ceza veya güvenlik tedbiri yaptırımına bağlanmış fiildir. Suçun unsurları: Hareket, netice (sonuç), nedensellik bağı, hukuka aykırılık Kast Nedir? Taksir Nedir?
Kast: Suçun kanuni tanımındaki unsurların bilerek ve istenerek gerçekleştirilmesidir.
Taksir: Dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık dolayısıyla bir davranışın suçun ka-nuni tanımında belirtilen neticesi öngörülmeyerek gerçekleştirilmesidir.
Şahıs Şirketleri ve Sermaye Şirketlerinde Kar Dağıtım Usulü Nasıldır?
Şahıs şirketlerinde sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa her ortağın kazanç ve za-rardaki payı, katılım payının değerine ve niteliğine bakılmaksızın eşittir. Sermaye şir-ketlerindeki her ortağın kazanç ve zarardaki payı katılım payı oranındadır. ADR Belgesi Nedir?
ADR (Tehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığına İlişkin Avrupa Anlaş-ması), tehlikeli maddelerin, insan sağlığına ve çevreye zarar vermeden, güvenli ve düzenli şekilde kamuya açık karayolu ile taşınmasını sağlayan bir yönergedir. Yasama Organı Nedir?
Yasaları yapan organ; teşriî uzuv; kuvvetler ayırımında yer alan üç kuvvetten birisidir; ülkemizde, yasama organı Türkiye Büyük Millet Meclisidir. Yasama Yetkisi Nedir?
Bir ülkede, yasalar çıkarabilme hak ve görevleridir. Yürütme Organı Nedir?
Yasama organının koyduğu kurallar çerçevesinde ülkenin yönetimi ile görevli ve yetkili organ; icra organıdır.
Uyrukluk Nedir?
Tabiiyet; vatandaşlık; yurttaşlık; kişileri ve şeyleri devlete bağlayan siyasal ve hukuki bağdır. Uyuşmazlık Mahkemesi Nedir?
Adlî, idarî ve askerî yargı mercileri arasındaki görev ve hüküm uyuşmazlıklarını kesin olarak çözmeye yetkili olan bağımsız yüksek mahkemedir. Sayıştay Nedir?
Genel ve katma bütçeli dairelerin bütün gelir ve giderleri ile mallarını T.B.M.M. adına denetleyen ve sorumluların hesap ve işlemlerini kesin yargıya bağlayan kurumdur. Özerklik Nedir?
Yönetim bakımından dış denetimden bağımsız olma; otonomi; bir kurumun kendi kendini yönetmesi; örneğin, üniversiteler özerk kurumlardır. Noter Nedir?
Sözleşme, belgit ve diğer belgeleri doğrudan doğruya yasalarıyla istenilen biçimde düzenleyerek onaylayan ve bunların tıpkılarını yanında saklayan ve bu işleri yapmak üzere devletçe yetkilendirilen kişidir. İnsan Hakları Nedir?
Devlet karşısında, hiçbir ayırım gözetmeksizin bireye ait eşitlik, mülkiyet, özgürlük, güvence gibi haklardır. Grev Nedir?
İşbırakımı; işçilerin, işverene isteklerini kabul ettirmek ve onlara bu yolda baskıda bu-lunmak için aralarında verdikleri karara göre toplu olarak işi bırakmalarıdır. Federasyon Nedir?
Savunma ve dış politika alanında dayanışma amacıyla birden fazla devletin bir birlik devleti içinde birleşmesi. Aynı alandaki çeşitli kuruluşları bir arada toplayan dayanış-ma birliğidir. Feragat Etme Nedir?
Vazgeçme. Feshi İhbar Nedir?
Sözleşmelerde, taraflardan birinin sözleşme hükümlerine devam etmemek hakkındaki iradesini diğer tarafa bildirmesi; sürekli borç ilişkilerinde, sözleşmenin tek yanlı olarak ileriye dönük şekilde ortadan kaldırılacağı yolundaki beyan; feshin bildirilmesidir. Fesih Nedir?
Bozmak; geçersiz hale getirmek; hükümden düşürmektir. Equity Law (Hakkaniyet ve Nefaset Hukuku) Nedir?
İngiliz hukukunda, geleneklerin sertliğini gidermek üzere hakkaniyete dayanılarak ve-rilen kararlardan doğan hakkaniyet ve nesafet hukukudur.
Yap-İşlet-Devret Yöntemi Nedir?
Bir kamu hizmetiyle ilgili üretim, iletim ve dağıtım etkinliklerine ilişkin işletmelerin yerli veya yabancı özel hukuk özneleri tarafından kurulup işletilmesi ve belli bir süre sonra karşılıksız olarak söz konusu hizmete ilişkin işletmelerin herhangi bir karşılık öden-meden idareye devredilmesi yöntemidir. Yaptırım Niteliğinde Fesih Nedir?
Sözleşmenin uygulanmasında karşı tarafın ağır kusurunun söz konusu olduğu durum-larda idare bir yaptırım olarak sözleşmeyi tek yanlı sona erdirebilir. Buna “yaptırım ni-teliğinde fesih” denmektedir. Yararlanmanın Geçiciliği İlkesi Nedir?
Özel yararlanmalarda geçicilik esastır. İzin ile yararlanmalarda, idarenin kamusal ma-lının korunması amacıyla malı her zaman kendi kullanımına alabileceği; verdiği izni süresi sona erdiğinde yenilemeyebileceği ve izin süresi sona ermeden de kamu yara-rının gerektirdi¤i durumlarda izni geri alabileceği kabul edilmektedir. Vesayet Makamları Nedir?
Yerinden yönetim ilkesine göre kurulan kamu tüzel kişileri üzerinde vesayet denetim yetkilerini kullanan idari makamlardır. Virtüel Kamu Hizmetleri Nedir?
Ortak gereksinimleri karşılamaya yönelik bir özel girişim faaliyeti kamusal mallar üze-rinde yürütülüyorsa, bu faaliyet “virtüel kamu hizmeti” olarak kabul edilebilir ve kamu hizmetlerinin hukukî rejimine tabi olabilir. Uzlaşma Komisyonu Nedir?
Kamulaştırılacak taşınmaz mal, kaynak veya irtifakın bedeli belirlendikten sonra idare, taşınmaz sahibiyle anlaşma, pazarlık veya trampa yoluyla bunları satın almak zorun-dadır. İdare bu isteğini malike bildirdikten sonra, malikle yapılacak pazarlığı yürütecek komisyona, uzlaşma komisyonu denilmektedir. Ücret Nedir?
Aslî görevleri dışında ve buna ek olarak belli bir kadro işgal etmeden yerine getirilen bir görev karşılığında ödenen paradır. Üniversite Nedir?
Bilimsel özerkliğe ve kamu tüzel kişiliğine sahip yüksek düzeyde eğitim-öğretim, bi-limsel araştırma, yayın ve danışmanlık yapan; fakülte, enstitü, yüksekokul ve benzeri kuruluş ve birimlerden oluşan bir yükseköğretim kurumudur. Şart İşlem Nedir?
Bir kişi, nesne ya da olaya ilişkin olarak yapılan genel bir hukuksal durumdan bir diğer hukuksal duruma geçme, hukuksal bir durumun içinde bulunma veya ondan çıkma sonucunu doğuran işlemlerdir.
Sivil Toplum Örgütü Nedir?
Sivil toplum örgütü; devlet teşkilatı içinde yer almayan, kendi idârî ve mâlî bağımsızlı-ğı olan, kamu yararına hizmet verdiği Bakanlar Kurulu kararı ile tespit edilen ve kâr amacı gütmeyen hükmî şahsiyeti haiz kuruluşlar olarak tanımlanmaktadır. Siyasi Polis Nedir?
Devletin milli güvenli¤in korunması için giriştiği gizli polis faaliyetleridir. Sosyal Devlet Nedir?
Vatandaşların toplumsal hâlleriyle, refahlarıyla ilgilenen ve vatandaşlara asgarî bir ya-şam düzeyi sağlamakla kendini görevli kılan devlettir. Sözleşmeli Personel Nedir?
Özel bir meslek bilgisine ve uzmanlığa gerek gösteren, geçici işlerde ve zorunlu du-rumlara özgü olmak üzere kullanılan kamu personelidir. Suç Nedir?
Cezaî yaptırıma bağlanmış hukuka aykırılıklardır. Sicil Amirleri Nedir?
Sicil raporlarını düzenleyen kişiler memurların sicil amirleridir. Her kurumda sicil üstle-ri Devlet Personel Başkanlığının görüşü alınmak suretiyle çıkarılacak özel yönetmelik-lerle belirlenmektedir. Kurumların taşra teşkilatlarında bulunan memurların sicil amir-leri, vali ve kaymakamlardır. Savunma Hakkı Nedir?
Savunma, disiplin soruşturmasında memura anayasal bir hak olarak tanınmıştır (AY m. 129/2). Devlet Memurları Kanunu’nun 130. maddesinde de devlet memuru hakkın-da savunma alınmadan disiplin cezası verilemeyeceği ifade edilmektedir. Parlamenter Hükümet Sistemi Nedir?
Yumuşak erkler ayrılığın dayanan ve yasama ile yürütmenin işbirliği içinde bulunduğu bir hükümet sistemi olan parlamenter sistem, yürütmenin yasamadan kaynaklandığı ve onun güvenine dayandığı anayasal bir demokrasi biçimidir. Mücbir Sebep Nedir?
İdarenin iradesi dışında oluşan, öngörülmesi ve en büyük bir dikkat ve özenle dahi ön-lenmesi mümkün olmayan ve de bir kamu hizmetinin yürütülmesini imkânsızlaştıran olaylardır. Müsteşar Nedir?
Bakanın emrinde ve ona yardımcı olan müsteşar, meslekten yetişmiş bir kişi olarak bakanlığın en üst düzey kamu görevlisidir. Müşterek Emanet Usulü Nedir?
Bir özel kişinin idareyle yaptığı bir sözleşme gereğince, gerçekleştirilen hasılat üzerin-den bir gelir karşılığında, kâr ve zararı idareye ait olmak üzere idare adına kamu hiz-metini işletilmesi usulüdür.
Müşterek Kararname Nedir?
İlgili bakanın teklifi, başbakanın onayı ve Cumhurbaşkanının imzasıyla oluşan karar-namedir. Devlet Memurları Cezaları Nelerdir?
Uyarma: Memura görevinde ve davranışlarında daha dikkatli olmasının yazılı olarak bildirilmesidir. Göreve geç gelmek, kıyafet hükümlerine aykırı davranmak.
Kınama: Görevinde ve davranışlarında kusurlu olduğunun yazı ile bildirilmesini olarak ifade edilir. Amire saygısız davranma, devlete ait resmi araç ve belgeyi kaybetme)
Aylıktan Kesme: 1-2 gün göreve gelmemek, toplu müracaat ve şikayet.
Kademe İlerlemesinin Durdurulması: Göreve sarhoş gelmek, mazeretsiz 3-9 gün gelmemek. Memurluktan Men Cezası: Bir daha devlet memurluğuna alınmamak üzere memur-luktan men edilmektir. Siyasi partiye girmek, amirine fiili tecavüzde bulunmak. Yetki ve İmza Devri Nedir?
Aynı KTK içerisinde üstten asta doğru üstün yetkisini asta devretmesidir. Disiplin ce-zası verme ve düzenleyici işlem yapma yetkisi devredilemez. İmza yetkisi ise imzayı kullanma yetkisi veriliyor. YETKİ DEVRİ İMZA DEVRİ İşlemi devralan sorumludur. Yetkiyi devreden sorumludur. Üst asta yetkiyi devrettikten sonra yetki devrini kaldırmadığı müddetçe devreden o yetkiyi kullanamaz. Devreden bu yetkiyi her zaman kullanabilir. Bir makamdan bir makama olduğundan dolayı yetkiyi devra-lan veya devreden kişi değişse bile yetki devri devam eder. İmza kişilere verildiği için kişiler değişirse yetki devri sona erer. Kanunda belirtilen hallerde kullanılabilen bir yetki olmasından dolayı daima özel bir işlemdir. İmza genel bir işlemdir. Kanunda belirtilmiş olmasına gerek yoktur. Yetki devrinde alt emir yasağı vardır. İmza devrinde alt emir yasağı yoktur. Her ikiside aynı KTK içerisinde üstten asta doğru yapılır. Her ikiside kısmi, yeterli açıklıkta ve yazılı olmalıdır. Kefalet Sözleşmesi Nedir, Türleri Nelerdir?
Kefalet akdi ile kefil, asıl borçlunun alacaklısına karşı asıl borcun ödenmesini taahhüt eder. Bu sözleşmeye kefalet sözleşmesi denir.  Adi kefalet  Müteselsil kefalet  Birlikte kefalet  Kefile kefalet ve rücuya kefalet
Yönetmelik ile tüzük arasındaki farklar nelerdir?
Yönetmelik kanun ve tüzüklerin uygulanmasına açıklık getiren ve bunlara aykırı hü-kümler taşımayan bakanlıklar ile kamu tüzel kişilerinin çıkardığı hukuki metinlerdir. Geniş halk kitlelerini ilgilendiren yönetmeliklerin resmi gazetede yayımlanması esastır.
Tüzük kanunların uygulanmasını göstermek ve madde hükümlerine açıklık getirmek üzere Danıştay incelemesinden geçirildikten sonra Bakanlar Kurulu tarafından çıkartı-lan ve Cumhurbaşkanı tarafından onaylandıktan sonra resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren hukuki metindir.
Kambiyo senedinde keşide tarihi yoksa ne olur?
Keşide tarihi kambiyo senedi için zorunlu unsur olup, keşide tarihinin olmaması sene-din geçersiz kılar. Adi Senet hükmü taşır.
Usulsüz Tebligat Hakkında Bilgi veriniz?
Tebligatın kimlere, hangi koşullarda, nerede yapılacağı tebligat kanunu ve tebligat tü-züğünde düzenlenmiştir. Bu sebeple yapılacak olan tebligatın ilgili kanun ve tüzüğe uygun olması ve bu durumunda belgelendirilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde tebli-gat usulüne uygun olarak yapılmamış olur. Usul aykırı olarak yapılmış olan tebligat mutlaka geçersiz değildir. Çünkü tebligat usule aykırı da olsa muhatap sözkonusu tebligatı öğrenmiş olabilir. Muhatap tebliği öğrenmişse geçerlidir ancak bu durumda usulsüz tebliğin geçerli olabilmesi için muhatabın usulsüz tebliği öğrenmiş olduğunu bildirmesi gerekir. Muhatabın usulsüz tebliği öğrendiği tarih tebliğ tarihi sayılır Poliçede kabule arzı açıklayınız?
Poliçe’yi elinde bulunduran şahsın muhataba kabul için ibraz etmesidir. Kabul Muha-tabın poliçenin üzerine “Kabulümdür, ödeyeceğim veya benzeri şey yazmasıyla olur. İbraz süresi poliçenin düzenlendiği andan vadeye kadar olan süre içerisinde yapılır. Vade günü kabule arz söz konusu değildir. Kabule arza hamil veya senedin herhangi bir zilyeti yetkilidir. İbraz yeri muhatabın ikametgâhıdır.
Tam Ciro Nedir? Nasıl Yapılır? Beyaz Ciro Nedir? İki ciro arasındaki farklar nelerdir?
Tam Ciro: Ciro şerhinde kime ciro yapıldığı gösterilmiş ise tam cirodur.
Beyaz Ciro: Ciro yapılan kişinin belirtilmediği cirodur. “Hamiline” yapılan ciro beyaz ci-rodur.
İki ciro arasındaki fark birinde ciro yapılan kişi belirtilmiştir, diğerinde ise cironun yapı-lacağı kişi belli değildir.
Rehin Cirosu nedir ve nasıl yapılır? Rehin cirosunun yapılmasındaki amaç nedir?
Rehin edildiğini ifade eden herhangi bir kaydı içeren ya da “Bedeli teminattır”, “Bedeli rehindir” ifadelerini taşıyan ciroya denir. Senedin arkasına “bedeli teminattır”, “bedeli rehindir” veya buna benzer bir kaydın koyulması şekliyle yapılır.
Senetten kaynaklanan hakkı ciro edilen kişiye rehnetmektir.
Yazılı ve Sözlü Hukuk Kuralları Nelerdir?
Yazılı Hukuk Kuralları; Kanunlar, Yönetmelikler, Tüzükler, Kanun Hükmünde Karar-nameler.
Sözlü Hukuk Kuralları; örf ve adetler, görgü kuralları, ahlak kuralları, din kuralları.
Doğrudan Doğruya Temsil Nedir?
Bir kimsenin sahip olduğu temsil yetkisine dayanarak başkasının ad ve hesabına hu-kuki işlem yapması. Doğrudan doğruya temsilde sorumluluk doğrudan doğruya temsil edilene aittir.
Yüksek Mahkemeler Nelerdir?
1. Anayasa Mahkemesi: Anayasa Mahkemesi, kanunların, kanun hükmünde karar-namelerin ve TBMM içtüzüğünün Anayasa’ya şekil ve esas bakımlarından uygunlu-ğunu denetler. Anayasa değişikliklerini ise sadece şekil bakımından inceler ve denet-ler. Ayrıca Yüce Divan sıfatıyla gerektiğinde Cumhurbaşkanını, Bakanlar Kuru-luüyelerini ve Yüksek Yargı organları üyelerini yargılar.
2. Yargıtay: Adliye Mahkemelerince verilen ve kanunun başka bir adli yargı merciine bırakmadığı karar ve hükümlerin son inceleme merciidir. Kanunla gösterilen belli da-valara da ilk ve son derece mahkemesi olarak bakar.
3. Danıştay: İdari mahkemelerce verilen ve kanunun başka bir idari yargı merciine bı-rakmadığı karar ve hükümlerin son inceleme merciidir. Kanunda gösterilen belli dava-lara da ilk ve son derece mahkemesi olarak bakar.
4. Askeri Yargıtay: Askeri Mahkemelerde verilen karar ve hükümlerin son inceleme merciidir. Ayrıca, asker kişilerin kanunla gösterilen belli davalarına ilk ve son derece mahkemesi olarak bakar.
5. Askeri Yüksek İdare Mahkemesi: Askeri olmayan makamlarca tesis edilmiş olsa bile, asker kişileri ilgilendiren ve askeri hizmete ilişkin idari işlem ve eylemlerden do-ğan uyuşmazlıkların yargı denetimini yapan ilk ve son derece mahkemesidir. Ancak askerlik yükümlülüğünden doğan uyuşmazlıklarda ilgilinin asker kişi olması şartı aranmaz.
6. Uyuşmazlık Mahkemesi: Adli, idari ve askeri yargı mercileri arasındaki görev ve hüküm uyuşmazlıklarını kesin olarak çözümlemeye yetkilidir.
7. Sayıştay: Genel ve katma bütçeli dairelerin bütün gelir ve giderleri ile mallarını TBMM adına denetlemek, sorumluların hesap ve işlemlerini kesin hükme bağlamak ve kanunla verilen inceleme, denetleme ve hükme bağlama işlerini yapmakla görevli-dir.
Yetki Gasbı Nedir?
Kişi yönünden yetki kurallarına aykırılık veya kişi yönünden yetkisizlik yetki gaspı ola-rak tanımlanır ve böyle bir işlem yok hükmündedir.
Fonksiyon Gasbı Nedir?
İdarenin genel olarak görevli olmadığı, bir başka devlet organının görev alanına giren konularda işlem tesis etmesi nedeni ile ortaya çıkan yetki sakatlığına denir.
Fonksiyon gaspı nedeni ile sakat olan işlem sadece görünürde bir idari işlem veya ka-rar niteliği taşır. Aslında böyle bir işlem yok hükmündedir.
Açık ve Bariz Yetki Tecavüzü Nedir?
Yetki tecavüzünün açık ve bariz olması durumunda idari kararın yok hükmünde oldu-ğu kabul edilmektedir. Örneğin bir bakanlıkta çalışmakta olan bir memurun bir başka bakanlık tarafından emekliye sevkedilmesi halinde olduğu gibi.
İdari İşlemin Geri Alınması Nedir?
Sakat, hukuka aykırı bir kararın, idarenin alacağı bir başka idari kararla hükümsüz ha-le getirilmesi, alındığı tarihten itibaren hukuk aleminden silinmesidir. Sakat bir idari ka-rarı geri alan ikinci karar, sakat idari kararı hükümsüz hale getirmekte ve onu doğur-duğu ve doğuracağı tüm sonuçlarıyla birlikte hukuk aleminden silmektedir. Diğer bir deyişle sakat bir idari karar geri alınmakla sanki hiç alınmamış sayılır. Geri almaya yetkili merci kural olarak geri alınan işlemi yapmış olan idari mercidir.
Bileşik ve Zincirleme Suçu Kısaca Açıklayanız?
Bileşik suç: YTCK 42.maddesinde, biri diğerinin unsurunu veya ağırlaştırıcı nedenini oluşturması dolayısıyla tek fiil sayılan suça bileşik suç denir. Hırsızlık, kendine ait ol-mayan bir taşınır malı izinsizce alıkoyma, kullanma, nesneden menfaat sağlama işidir. Bu eylemi yaparken özel bir mülkiyete de izinsizce girilmesi başka bir suçtur. Yanıt B seçeneğidir.
Zincirleme suç: YTCK’nun 43.maddesine göre, bir suç işleme kararının icrası kap-samında, değişik zamanlarda bir kişiye karşı aynı suçun birden fazla işlenmesi duru-mu şeklinde tanımlanmaktadır.
Kesintisiz Suç Nedir? Kısaca açıklayınız.
Failin hareketi ile ortaya çıkan neticenin, failin iradesine bağlı olarak bir süre devam ettiği suçlardır. Örneğin kişi hürriyetinden yoksun kılma suçunda fail mağduru bir oda-ya kilitlemişse mağdur serbest kalıncaya kadar suçun neticesi failin iradesine bağlı olarak devam eder. Elektrik hırsızlığı, suç işlemek amacıyla örgüt kurma, ruhsatsız si-lah bulundurma, uyuşturucu bulundurma gibi suçlar da kesintisiz bir suçtur. Fail neti-ceye son verme iktidarına sahip değilse kesintisiz suç söz konusu olmaz. İz bırakan suçlar (durum suçları) kesintisiz suç değildir. Örneğin yaralama ve öldürme suçları. Kesintisiz suçlarda suç tamamlanmış ancak sona ermemiştir.
Meşru Savunma Nedir? Koşullarını kısaca açıklayınız?
Hukuka aykırılığı ortadan kaldıran nedenlerden biridir. TCK’na göre, kendisine veya başkasına ait bir hakka yönelmiş haksız bir saldırıyı derhal uzaklaştırma zorunluluğu ile işlenen suçlardan dolayı faile ceza verilemez.
Haksız bir saldırıdan korunmak için yapılan hareketlerin suç oluşturması durumunda eylemin hukuka aykırı sayılmayacağı bazı koşullarda kabul edilmiştir. Bunlar;
1. Meşru savunmada bulunan kişinin kendisinin veya üçüncü bir kişinin şahıs veya malvarlığına karşı yönelmiş bir saldırı yahut hemen başlamak üzere olan bir saldırı bulunmalıdır. Dolayısıyla saldırı henüz başlamamış ancak başlaması muhtemel ise meşru müdafaa söz konusu olacaktır.
2. Meşru savunma sırasında saldırı devam ediyor olmalıdır
3. Saldırı hukuka aykırı olmalıdır
4. Müdafaa, saldırıyla orantılı olmalıdır
5. Saldırganın kendisine veya malına zarar verilmiş olmalıdır
6. Saldırı ciddi ve gerçek olmalıdır
Hukuk Boşluğu Nedir?
Bir konuda yasada, örf adet hukukunda bir hükmün bulunmamasıdır. Yani hukukun kaynaklarında düzenleme olmaması durumudur.
Çekte Düzeltme Hakkı Nedir?
Hesap sahibi, ihtar mektubunu aldığı veya Çek Yasası’nın 12. maddesine göre almış sayıldığı tarihten itibaren yedi iş günü içinde çek tutarını veya karşılıksız kalan bölü-münü yüzde 10 tazminatı ve gecikme faizi (T.C. Merkez Bankası’nca uygulanmakta olan kısa vadeli reeskont kredi faiz oranı üzerinden) ile birlikte hamil adına muhatap bankaya yatırdığı takdirde çek keşide etme hakkını yeniden kazanır. Düzeltme hakkı, karşılıksız çekin ibraz tarihini takip eden bir yıl içinde ancak iki defa kullanılabilir. An-cak 1.düzeltme hakkının kullanılmaması durumunda çek yasağına girileceğinden 2. düzeltme hakkı söz konusu olmayacaktır.
Haksız Fiilin Unsurları Nelerdir?
1. Hukuka aykırı bir fiil
2. Bu fiilin ortaya çıkmasında kusurlu bir irade
3. Maddi veya manevi bir zarar
4. Zararla davranış arasında sebep sonuç ilişkisi (illiyet bağı)
Somut Norm Denetimi Nedir?
Mahkemede görülmekte olan bir dava sırasında o davada kullanılacak hukuk normu-nun, taraflarca ya da re’sen mahkeme tarafından Anayasa’ya aykırılığının ileri sürül-mesi sonucunda Anayasa Mahkemesi’ne görülmesidir.
Soyut Norm Denetimi Nedir?
İptal davası olarak da adlandırılan bu denetimde; anayasada belirtilen bazı organla-rın, yasama organı tarafından yeni kabul edilen bir kanun aleyhine; kanunun anaya-saya aykırılığı iddiasıyla doğrudan doğruya anayasa mahkemesine başvurmalarıyla gerçekleştirilen denetimdir. Sadece kanunlar değil anayasa değişikliklerine karşı da açılabilir. Farkı anayasa değişikliklerinde esasa yönelik değil sekile yönelik itirazın ya-pılabilmesidir. Bir kanuna karşı hem esasa hem sekle yönelik iptal davası açılır ise, anayasa mahkemesi önce şekle sonra esasa yönelik kararını verir.

İlgili Kategoriler

Hukuk Ders Notları Mülakat Kavramları