GELİŞİM PSİKOLOJİSİ AKIMLARI
Yapısalcılık: W.Wunt
Davranışçılık: Watson, Pavlov, Skinner
Psiko-Analitik Yaklaşım: a)Psiko-Analiz Kuram: Freud
b)Psiko-Sosyal Kuram: Erikson
Bilişsel Yaklaşım: Gestalt Ekolü(Wertheimer,Koffka,Köhler,Levin),Piaget,Brune r,Ausebel
İnsancıl Yaklaşım: Maslow(ihtiyaçlar hiyerarşisi),Rogers(benlik kuramı),Kholberg(Evrensel ahlak İlkeleri)
Nöro-Biyolojik Yaklaşım: James. Hebb
BİLİŞSEL GELİŞİM TEMSİLCİLERİ
Piaget,Bruner.Vygotsky
DİL GELİŞİM YAKLAŞIMLARI
Davranışçı Yaklaşım: Skinner, Thorndike, Watson, Pavlov
Sosyal Öğrenme Kuramı: Bandura
Biyolojik Kuram: a)Dil kazanma mekanizmasi teorisi: Chomsky
b)Kavram gelişimi ilkesi: Vygotsky
AHLAKİ GELİŞİM KURAMLARI
Psiko-Analitik Kuram: Freud
Sosyal Öğrenme Kuramı: Bandura
Bilişsel Gelişim Kuramları: Piaget, Kholberg, Gilligan
BENLİK GELİŞİMİeröpatik Öğrenme Kuramı: Rogers
BİLİŞSEL GELİŞİME GÖRE ZEKA MODELLERİ
İki Etmen Kuramı: Spermen
Çoklu Etmen Kuramı: Thorndike
Küp Kuramı: Guilfort
Çoklu Zekâ Kuramı: Gardner
Duygusal Zekâ Kuramı: Goleman
GÜDÜLENMENİN KURUMSAL DAYANAKLARI
İhtiyaç Kuramı: Murray
İhtiyaçlar Hiyerarşisi: Maslow
BİLİŞSEL ÖĞRENME KURAMLARI
Bilişsel Alan Kuramı: Bruner, Gagne
GestaltEkolü:Wertheimer,Koffka,Köhler,Lewin
Bilgiyi İşleme Kuramı: Dewey
Sosyal Öğrenme Kuramı: Bandura
Tam Öğrenme Modeli: Bloom
Programlı Öğrenme Modeli: Skinner
Kavrayış Yoluyla Öğrenme Modeli: Köhler(gestalt)
Amaçlı Öğrenme: Klausmeir
Anlamlı Öğrenme İlkesi: Ausebel
Gözlem Yoluyla Öğrenme: İlk olarak Thorndike kullanmıştır.
Yakınlık Kuramı: Guthrie
En Son Tepki İlkesi: Guthrie
Hebb: Öğrenmeyi hem bilişsel hem de nöro-biyolojik yaklaşımla incelemiştir.
Not: Guthrie’nin temel ilkeleri eşik, yorgunluk ve zıt uyarıcılardır.
DAVRANIŞÇI ÖĞRENME KURAMLARI
Klasik Koşullanma: Pavlov, Watson
Bağlaşımcılık Kuramı: Thorndike
Bitişiklik İlkesi: Guthrie
Edimsel Koşullanma: Skinner, Thorndike
İşlevselcilik: Dewey(yapısalcılığakarşıdır.)
Bilişsel Davranışçılık Kuramı: Tolman. Amaçlı davranışçılık, işaret gestalt da denilir.
Temel Öğrenme Modeli: Glaser
Gizil Öğrenme İlkesi: Tolman, Hoznik
Sunuş Yoluyla Öğretme Modeli: Ausebel
Buluş Yoluyla Öğretme Modeli: Bruner
Araştırma inceleme Stratejisi: J.Dewey
İşbirliğine Dayalı Öğretim: Jhonson
Doğrudan Öğretim ve Aşamalı Öğretim: Ausebel ve Gagne
Öğretim Etkinlikleri Modeli: Gagne(bilgiyi işleme kuramına paralel.)
Bilişsel Öğrenme Teorisi: Gagne
Tyler’ın Öğrenme İlkeleri: Süreklilik, sıralama, bütünleştirme.(aşamalı değil, kendine göre belirlediği Ölçütlere göre belirlemiştir.)
Öğrenilmiş Çaresizlik Modeli: Abramson, Seligman, Teasdale
ÖĞRENME- ÖĞRETME MODELLERİ Tam Öğrenme Modeli: Bloom
Programlı Öğrenme : Skinner
Bilgisayar Destekli Öğretim:
Probleme Dayalı Öğrenme:Jhon Dewey
Proje Tabanlı Öğrenme: Yapısalcılık:
Vico,Kant,Hegel,Dewey,Kelly,Vygutsky,Bruner,Ausebe l,Piaget
İşbirliğine Dayalı Öğrenme: Kurt Lewin,Deustch,Dewey,Slavin,Kagan,Vygotsky,Piaget,S kinner Bandura,Sharan
Anlamlı Öğrenme:Ausebel
Bireyselleştirilmiş Öğretim Planı:Keller Planı
Gagne’nin Öğrenme Modeli
Okulda Öğrenme Modeli :Carrol
Temel Öğrenme Modeli: Glaser
DAVRANIŞ SINIFLANDIRMA DA KULLANILAN ALANL Bilişsel Alan: *Bloom: Bilgi-kavrama-uyglama-analiz-sentez *Guilford: Üç boyutlu zekâ; içerik, işlevsel, ürünsel *De Corte Modeli: a)iletişimi algılama, b)bilgi ve ürünü yeniden üretme, c)yorumlama, d)yakınsak Düşünme, e)ıraksal düşünme
TabaModeli:a)sayma, listeleme, fark etme, gruplama, etiketleme
b)yorumlama, çıkarım yapma ve genelleme c)açıklama, yorumlama
Gerlach ve Sullivan modeli: a)kimlik verme,
b)adlandırma,
c)betimleme,
d)inşa etme,
e)düzenleme
f)yapıp gösterme
Duyusal Alan Basamakları: Alma: Farkında olma, almaya açıklık, kontrollü seçici dikkat
Tepkide Bulunma: uysallık, isteklilik, doyum
Değer Verme: Değeri kabullenme, değeri yeğleme, değere adanmışlık
Örgütleme: değeri kavramsallaştırma, değere adanmışlık
Bir Değer ya da Değerler Bütünüyle Nitelenmişlik: Genellenmiş örüntü, niteleme
PSİKO-MOTOR ALAN KURAMCILARI
*Ragsdale’nin sınıflandırması
*Guilford’un sınıflandırması
*Dave’nin sınıflandırması
*Kibler’in sınıflandırması
*Ramizowski’nin sınıflandırması
*Simpson’ınsınıflandırması
*Horrow’ın sınıflandırması
Sönmez’in sınıflandırması
EĞİTİM PROGRAMLARINDA TASARIM YAKLAŞIMLARI
Konu Merkezli (derslere göre)Program Tasarımları
1)Konu Tasarımı
2)Disiplin Tasarımı
3)Geniş Alan Tasarımı
4)Süreç Tasarımı
Öğrenen Merkezli (Etkinliklere Göre) Program Tasarımları 1)Çocuk Merkezli Tasarım
2)Yaşantı Merkezli Tasarım
3)Romantik Tasarım
4)Hümanistik Tasarım
Sorun Merkezli (Çekirdek) Program Tasarımı
1)Yaşam Şartları Tasarımı
2)Çekirdek(Core) Tasarım
3)Toplumsal Sorunlar ve Yeniden Kurmacılık
PROGRAM GELİŞTİRME MODELLERİ Rasyonel Planlama Modeli: Taylor ve Richard
Süreç Yaklaşımı Modeli: Stenbaus
Yenilikçi /Durumsal Model:Skilbeck
Sistem Yaklaşımı Modeli:Wulf, Shave
İÇERİK DÜZENLEMEYAKLAŞIMLARI *Doğrusal Programlama Yaklaşımı Tyler ve Bloom
*Sarmal Programlama Yaklaşımı: Bruner
Modüler Programlama Yaklaşımı: Vygotsky
Çekirdek Programlama: J.Dewey
Pramitsel Programlama Yaklaşımı: kucusu belli değil.. Konu Ağı, Proje Merkezli Yaklaşım: J.Dewey Sorgulama Merkezli Yaklaşım: J.Dewey Disiplinler Arası Programlama Yaklaşımı
PROGRAM DEĞERLENDİRME MODELLERİ *Davranışsal Hedef Modeli
*Karar Verme Model
i*Amaçtan Bağımsız Karar Verme
*Yeterlilik Modeli*İhtiyacı Yanıtlayan Model
PROGRAM GELİŞTİRMEDE YENİ YÖNELİMLER
*Çoklu Zeka Modeli
*Nörofizyolojik öğrenme
*Quantum Öğrenme
*Aktif/Etkin Öğrenme
*İşbirliğine Dayalı Öğrenme
*Yaşam Boyu Öğrenme
*Yaratıcı Düşünme
*Eleştirel Öğrenme
*Yansıtıcı Düşünce
*Kurmacılık/Bilgiyi Yapılandırma
REHBERLİK
Mesleki rehberlikte Öz kavramı sistemleri: Super
Kişisel Problemlilik İlkesi: Adler, Freud
Psikolojik iyi olma: Maslow, Glasser
Hümanistik Psikoloji Akımı: a)Kendini Gerçekleştirme: Maslow
b)Tam Verimlilik: Rogers
PSİKOLOJİK DANIŞMA KURAMLARI
Psiko-Analitik Danışma Kuramı:Freud
Davranışçı Danışma Kuramı:Pavlov,Watson,Skinner
Hümanist DanışmKuramı:Rogers,Maslow
Bilişsel Danışma Kuramı:Beck
Akılcı Duygusal Danışma Kuramı:Ellis
Varoluşçu Danışma Kuramı:Kierkgeard,Kaam,Franki
Gestalt Danışma Kuramı:Werthaimer,Köhler,Koffka
Fenomenolojik Kuram:Kelly,Snygg,Combs
Not: Esasicilik; idealizim ve realizme
Daimicilik: realizme
İlerlemecilik; yararcılığa
Y.Kurmacılık; varoluşçuluk ve yararcılığa dayanır.
Esasicilik zihinsel yetilerle ilgilenir.
İlerlemecilik sosyal ve demokratik yaşamı geliştirmeyi amaçlar.
Daimicilik seçkin bireyler yetiştirmeye önem verir
Y.Kurmacılık toplumsal değişimi savunur.