Enflasyon : fiyatların devamlı artması
TALEP ENFLASYONU: talebin artmasından dolayı fiyatların sürekli artışı
MALİYET ENFLASYONU : üretim maliyetlerinin artmasından dolayı fiyatların artışı
ÜCRET FİYAT SPİRALİ : ücret yada fiyatlardaki artışın diğerini uyararak enflasyona neden olması (fiyat artışı ücret artışına neden olacak buda üretim ve maliyetlere yansıyacağından fiyatlar artacak )
YAPISAL ENFLASYON: gelişmekte olan ülkelerde nitelikli eleman sermaye ve ham madde kıtlığı nedeniyle üretimin düşük olmasına bağlı olan fiyat artışı
ENFLASYON GELİR DAĞILIMINI BOZAR en çok maaş ve sabit ücret alanlar etkilenir çünkü bu kişilerin gelir artışları enflasyonu geriden talip eder
BORÇ VERENLER ENFLASYONDAN ETKİLENİR
YÜKSEK ENFLASYON FİYAT SİSTEMİNİN İŞLEVİNİ KAYBETMESİNE YOL AÇAR,
ENFLASYONUN YARATTIĞI BELİRSİZLİKTEN DOLAYI UZUN DÖNEMLİ YATIRIMLARDAN KAÇINILIR
MENÜ MALİYETLERİ : enflasyon nedeniyle fiyatlarının artıran firmaların fiyat etiketleri katalog gibi fiyatların duyurulduğu ortamları yenilemek zorunda kalmaları nedeniyle katlanmak zorunda kaldıkları maliyetler
ENFLASYON VERGİSİ : devletin para basması sonucunda kişilerin elinde tuttukları paranın değerinin azalması sonucunda kişilerin ellerinden tuttukları paranın gerçek değerini korumak için tüketimlerini azaltmaları
TANZİ ETKİSİ :enflasyonist dönemlerde vergilerin tarh ve tahsili arasındaki sürenin uzaması nedeniyle vergi gelirlerinin reel değerinin azalmasıdır
ENFLASYONUN OLUMSUZ ETKİLERİNDEN BİRİDE DIŞ TİCARET ALANINDADIR. ARTAN FİYATLAR NEDENİYLE O ÜLKENİN ÜRETTİĞİ MAL VE HİZMETLER DİĞER ÜLKELERİN ÜRETTİĞİNE ORANLA YÜKSEK OLACAK BU DURUMDA İTHALATIN ARTMASINA İHRACATIN ZORLAŞMASINA NEDEN OLACAKTIR.
ENFLASYONLA MÜCADELE
KEYNESYEN YAKLAŞIM
Enflasyonun nedenini toplam talebin toplam arzdan fazla olması olarak gördüğü için kısa dönemde toplam talep yönetimi politikasının daraltıcı maliye politikası uygulayarak bütçe fazlası vermesiyle enflasyonla mücadeleyi önerirler
MONETARİST YAKLAŞIM
Enflasyonu para tabanının hızla büyümesine bağlarlar sıkı para politikası uygulayarak mücadeleyi önerirler enflasyonun her zaman ve her yere parasal bir olgu olduğunu savunurlar
POST KEYNESYEN
Enflasyonu sınıfsal atışmanın sonucu görürler ve gelir politikasını önerirler
ARZ YANLI YAKLAŞIM
Enflasyonun nedenini vergilerin üretim üzerindeki olumsuz etkilerine bağlarlar vergi oranlarının azaltılmasını önerirler
KEYNESYEN YAKLAŞIM: daraltıcı maliye politikasını savunur
MONETARİST YAKLAŞIM: sıkı para politikasını savunur
POST KEYNESYEN: gelir politikasını savunur
ARZ YANLI YAKLAŞIM:vergi oranlarının azaltılmasını savunur
KAMU HARCAMALARI
1-GELİR YARATICI KAMU HARCMLRI 2-TRANSFER HARCAMALARI
Mal ve hizmet alımına yönelik hrcml. Karşılıksız nitelikte yapılan harcamalardır
A-Cari Harcamalar (emekli-dul yetim aylıkları)
a-TÜKETİM HARCAMALARI
Kamu kesimi hizmetlerinin sağlanması İçin yapılır.bu harcamaların azaltılması
-kamu hizmetlerinin miktar ve niteliğini olmusuz etkiler
-atıl kapasite sorununu ortaya çıkmasına neden olur
b-PERSONEL HARCAMALARI
bu harcamalarda kısıntıya gidilmesi politik dirençle karşılanacağı için uygulanması GÜÇ tür. aksine kısılmasından ziyade en az enflasyon kadar artırılması gerekir
B-Yatırım Harcamaları
Kısıntıya gidilmesinde politik direnç yaratmadığından
En kolay azaltılan harcamadır. FAKAT;
Yatırım harcamaları azaltılırsa KISA DÖNEMDE toplam talep azalır enflasyonla mücadele için uygundur
UZUN DÖNEMDE toplam arzı azaltır enflasyonla Mücadele hedefi ile çelişir
ENFLASYONLA MÜCADELE VE KAMU GELİRLERİ
Kamu gelirlerini özellikle de vergi gelirlerini artırmak kişilerin elinde daha az harcanabilir gelirin kalması nedeniyle tüketim ve yatırım harcamalarını ve enflasyonist baskıyı azaltacaktır
GELİR VERGİSİ : artan oranlıdır bunun için enflasyonla mücadelede etkin bir araçtır, az kazanandan az, çok kazanandan çok alındığından toplumsal adalet ilkesine uygundur
GİDER VERGİLERİ : mal ve hizmet alımının vergilendirilmesi fiyatları artıracak ve tüketim azalacaktır. DOLAYLI VERGİLER enflasyonla mücadeledeson derece etkin vergilerdir toplam talebi azaltır, gerileyici yapıya sahiptir, düşük gelirli kesimi daha çok etkiler
SERVET VERGİLERİ : etkinliği çok azdır. Nedeni de hem tabanı dar hem de toplam talep artışını yakından izlememesidir.
BORÇ YÖNETİMİ: kamu borçlanmasının bütçeye olan maliyetini minimize etmek ve çeşitli makroekonomik hedefleri gerçekleştirmek amacıyla kamu borçlarının ve bileşimlerinin değiştirilmesidir.
PARASAL TABAN : bir ekonomide dolaşımda olan nakit parayla banka mevduatlarının toplamıdır.
KISA DÖNEMLİ DEVLET BORÇLARI : faiz oranları düşer, likidite artar
UZUN DÖNEMLİ DEVLET BORÇLARI : faiz oranları artar likidite azalır
- Enflasyonla mücadelede devlet uzun vadeli borçlanmayı tercih ederek likiditeyi kısacak, yüksek faiz ödeyeceğinden bütçe yükü artacaktır
FİNANSAL KIRILGANLIK : finansal sistemin krize ne kadar açık olduğunun ölçüsüdür
MAASTRİCH KRİTERLERİNE GÖRE
KAMU AÇIĞININ MİLLİ GELİRE ORANI İÇİN ÖN GÖRÜLEN ÜST SINIR % 3
BORÇ YÜKÜ İSE % 60’ dır
- Otomatik istikrar sağlayıcılar içerisinde vergilerin otomatik istikrar gücü kamu harcamalarına göre daha yüksektir. Bu nedenle kişisel gelir vergisinin diğer kamu harcamaları türlerine göre etkisi daha fazladır
ENFLASYONUN MAKUL SEVİYESİ : % 2-3