Duran varlıklar ders notları



DURAN VARLIKLAR

DURAN VARLIKLAR

Bir yıldan veya bir faaliyet döneminden daha uzun sürelerde, işletme faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi için kullanılmak amacıyla elde edilen ve ilke olarak bir yılda yada bir faaliyet dönemi içinde elden çıkarılması yada tüketilmesi öngörülmeyen varlıklardır.

DURAN VARLIKLAR
  1. Ticari Alacaklar
  2. Diğer Alacaklar
  3. Mali Duran Varlıklar
  4. Madi Duran Varlıklar
  5. Maddi Olmayan Duran Var
  6. Özl Tükenmeye Tabi Var.
  7. Gelecek Yıllara Ait Gideler ve Gelir Tah.
  8. Diğer Duran Varlıklar
MADDİ DURAN VARLIKAR
250 Arazi ve Arsalar

251 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri

252 Binalar

253 Tesis, Makine ve Cihazlar

254 Taşıtlar

255 Demirbaşlar

256 Diğer Maddi Duran Varlıklar

257 Birikmiş Amortismanlar
Yapılmakta Olan Yatırımlar

MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR
260 Haklar

261 Şerefiye

262 Kuruluş ve Örgütlenme Giderleri

263 Araştırma Geliştirme Giderleri

264 Özel Maliyetler

267 Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar

268 Birikmiş Amortismanlar

  1. MADDİ DURAN VARLIKLAR

İşletme faaliyetlerinde kullanılmak üzere edinilen ve tahmni yararlanma süresi bir yıldan fazla olan fiziki arlıklardır.
Maddi Duran varlıklar ile ilgili hesaplar bilançonun aktif tarafında yer alırlar, yani borç bakiyeli çalışan hesaplardır. ( Birikmiş Amortismanlar hariç) Maddi Duran Varlıklar edinildiğinde maliyet bedeliyle ilgili hesabın borcuna kaydedilir, çeşitli nedenlerle elden çıkarıldığındaysa alacak kaydedilir. Amortismana tabii tutulan duran varlıkların edinilmesi sırasında ödenen kdv\\\’ler, 3 yıl içinde ve eşit miktarlarda indirim konusu yapılabilir.

İlk aşamada Kdv\\\’nin 1/3\\\’ü İndirilecek Kdv Hs. da kalan 2/3\\\’ü ise Gelecek yıllarda indirilecek kdv hs da izlenir. Maddi Duran varlıkları kullanma sırasında yapılan harcamalar, duran varlığın ekonomik değerini arttırdığı takdirde aktifleştirilir; sadece iyi çalışır durumda tutmak amacıyla yapıldığındaysa dönem gideri olarak kaydedilir. İşletmelerde duran varlıkları cins, miktar ve değerlerini ve de bu varlıklara ayrılan amortismanları (Arazi ve rsalar hariç) birarada gösteren Duran Varlıklar ve Amortismanlar Defteri tutulur. Duran varlıkların çeşidi ve sayıları az ise hepsi tekbir defterde tutulabilir ancak çeşit ve sayı fazlaysa binalar defteri, makinalar defteri, demirbaşlar defterigibi ayrı ayrı defterde izlenirler.

  1. Arazi ve Arsalar Hs.:

Arazi:

Tarım faaliyetlerine ayrılan veya parsellenerek arsa haline getirilmeye uygun geniş toprak parçasıdır.

Arsa :

Belediye sınırları içinde olup, inşaata elverişli parsellenmiş arazi parçasıdır. Arazi ve arsalar edinildiğinde maliyet bedeliyle bu hesabın borcuna, elden çıkarıldığındaysa alacağına kayıt yapılır.

Arazi ve arsaların maliyet bedeli; satınalma maliyetine noter, tapu, mahkeme, kıymet takdiri, komisyon ve tellaliye gider ve harçları ile emlak vergisi eklenerek bulunur. Eğer satın alınan arsa üzerinde daha önceden yapılmış bir yapı varsa, bunun yıkılması, hurdanın kaldırılması ve arsanın düzenlenmesi için yapılan harcamalarda maliyet bedeline eklenir, enkaz satışından elde edilen gelir ise maliyetten düşülür.

  1. Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hs.:

Herhangi bir işin gerçekleşmesini yada kolaylaştırılmasını sağlamak amacıyla, yeraltında yada yerüstüde inşaa edilmiş hertürlü yol, köprü, kanal, tünel, park, bahçe, iskele, sarnıç gibi yapılar bu hesaapta muhasebeleştirilirler.
Yeraltı ve Yerüstü düzenlerinin yapımı tamamlanıncaya kadar yapılan harcamalar 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar hs.nın borcunda takip edilir. Yapım tamamlanınca oluşan maliyet tutarı 251 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri hs\\\’nın borcuna aktarılır. Herhangi bir nedenle hizmetdışı kalmasında yada elden çıkarılmasındaysa bu hesabın alacağına kayıt yapılır.

  1. Binalar Hs.:

Binalar:

İşletmenin faaliyetlerini sürdürebilmesi için belli amaçlarla tahsis edilmiş yapılardır. Bina elde edildiğinde, binanın iktisadi değerini artırıcı bir harcama yapıldığında ve yeniden değerleme yapıldığında bu hesap maliyet bedeliyle borçlandırılır, herhangi bir nedenle elden çıkarıldığındaysa hesap alacaklandırılır. Binaların maliyet bedeli; satınalma maliyetine noter, tapu, mahkeme, kıymet takdiri, komisyon ve tellaliye gider ve harçları ile emlak vergisi eklenerek bulunur. Eğer bina inşaa halindeyse tamamlanıp teslim edilene kadar oluşan maliyet tutarı 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar hs.nın borcunda takip edilir, tamamlandığındaysa 252 Binalar hs\\\’nın borcuna devrolunur.

  1. Tesis, Makina ve Cihazlar Hs.:

İşletme faaliyetlerine kullanılan hertürlü makina, tesis ve cihazlar ile bunların eklentisi ve bu amaçla kullanılan taşıma gereçleri bu hesapta muhasebeleştirilir. Elde edildiklerinde hesap maliyet bedeliyle borçlandırılır, elden çıkarıldıklarındaysa hesap alacaklandırılır.
Tesis, makina ve cihazların maliyet bedeli; alış bedeli, taşıma, hammaliye, taşıma sırasındaki sigorta giderleri, gümrük vergileri, kdv haricinde alımla ilgili diğer vergiler, montaj öncesi depolama giderleri, montajla ilgili diğer giderlerinden oluşur.

  1. Taşıtlar Hs.:

İşletme faaliyetlerinde kullanılan hertürlü taşıma araçlarının takip edildiği hesaptır. Taşıtlar alındığında maliyet bedeliyle borçlandırılır, elden çıkanldığındaysa alacaklandırılır. Taşıtların maliyet bedeli; satın alma bedeli, gümrük vergisi, taşıma giderleri, taşıma sırasındaki sigorta giderleri, taşıt alım vergisi ve alımla ilgili belgeli giderlerden oluşur.

  1. Demirbaşlar Hs.:

İşletmenin yönetim fâaliyetleri sırasında yararlanılan kasa, hesap makinası, daktilo, masa, sandalye gibi büro eşyaları bu hesapta muhasebeleştirilir.
Demirbaşlar elde edinildiğinde maliyet bedeliyle bu hesabın borcuna, elden çıkarıldığında yada tüketildiğindeyse alacağına kaydedilir.

  1. Yapılmakta Olan Yatırımlar Hs.:

İşletmede yapımı süren ve tamamlandığında ilgili maddi duran varlık hesabına aktarılacak olan hertürlü madde ve malzeme, işçilik ve genel giderlerle ilgili harcamaların takip edildiği hesaptır.
Yapılan harcamalar bu hesabın borcuna kaydedilirken yapım tamamlandığında ilgili maddi duran varlık hesabına aktarılırken alacaklandırılır.

  1. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR :

Herhangi bir fiziksel varlığı bulunmayan ve işletmenin belli birşekilde yararlandığı veya yararlanmayı beklediği aktifleştirilen giderler ile belli koşullar altında hukuken himaye gören haklar ve şerefiyeler bu grubu oluştururlar.
Maddi olmayan duran varlıklar için yapılan harcamalar ve ortaya çıkan değerler üzerinden borçlandırılırlar. İtfa olmaları, yok olmaları ve amorti edilmeleri durumunda alcaklandırılır. Maddi olmayan duran varlıklar maliyet bedeli üzerinden muhasebeleştirilir ve en uygun sürede itfa edilir yani gidere dönüştürülür.

  1. Haklar Hs.:

İmtiyaz, patent, lisans, ticari marka ve unvan gibi bedel ödenerek elde edilen bazı hukuki tasarruflar ile kamu otoriterlerinin, işletmeye belli alanlarda tanıdığı kullanma, yararlanma gibi yetkiler dolayısıyla yapılan harcamalar bu hesapta izlenir.

  1. Şerefiye Hs.:

Bir işletme devralınırken katlanılan maliyet ile sözkonusu işletmenin rayiç bedelle hesaplanan net varlıklarının değeri arasındaki olumlu farklar bu hesapta izlenir.

  1. Kuruluş ve Örgütlenme Giderleri Hs.:

İşletmenin kurulması, yeni bir şubenin açılması, işlerin sürekli olarak genişletilmesi için yapılan ve karşılığında maddi bir değer elde edilmeyen; iş ve piyasa etüdleri, şirket sözleşmesinin hazırlatılması, hisse senetlerinin basılması gibi giderlerin izlendiği hesaptır.

  1. Araştırma ve Geliştirme Giderleri Hs.:

İşletmede yeni ürün ve teknolajiler oluşturulması, mevcutların geliştirilmesi ve benzeri amaçlarla yapılan hertürlü harcamalar bu esapta izlenir.

  1. özel Maliyetler Hs.:

Kiralanan gayrimenkullerin geliştirilmesi veya değerinin sürekli olarak arttırılması amacıyla yapılan giderler (normal bakım, onarım ve temizleme giderleri hariç) ile bu gayri menkullerin kullanılması için yapılıp kira süresinin sonunda mülk sahibine bırakılacak olan kalorifer gibi varlıklar bu hesapta izlenir.

 

Ünite 10 Degerlendirme Sorulari

 

1- Bir yıldan veya normal faaliyet döneminden daha uzun sürelerle işletme faaliyetlerinde kullanılmak amacıyla elde edilen ve ilke olarak bir yılda veya normal faaliyet dönemi içinde paraya çevrilmesi öngörülmeyen varlıklara ne ad verilir?

 

Mali Duran Varlıklar
Duran Varlıklar
Maddi Olmayan Duran Varlıklar
Uzun Vadeli Alacaklar
Maddi Duran Varlıklar

Hata bildir

2- Kiralanan gayrimenkullerin geliştirilmesi veya ekonomik değerinin sürekli olarak arttırılması amacıyla yapılan giderler hangi hesapta izlenir?

 

Özel Maliyet Hs.
Kuruluş ve Örgütlenme Giderleri Hs.
Tesisler Hs.
Arsa ve Araziler Hs.
Binalar Hs.

çözüme bak   –  Hata bildir

3- İşletme, sahibi olduğu bina için aşağıdaki işlerden hangisi ile ilgili olarak yaptığı ödemeyi gider kaydetmeyip, binalar hesabında aktifleştirmelidir?

 

Çatı aktarma
Asansör koyma
Boya-badana
Temizlik
Elektrik tesisatı onarımı

Hata bildir

4- İşletme 2.000.000.000 + 200.000.000 KDV liraya peşin bir makine satın almış, bu makinenin montajı için ayrıca 100.000.000 + 10.000.000 KDV lira ödemiştir. Bu işlemler için yapılması gereken kayıt aşağıdakilerden hangisidir?

 

Hata bildir

5- İşletme, 2.000.000.000 liraya satın aldığı bir arsa üzerinde yer alan eski bir yapıyı 100.000.000 liraya yıktırmış, enkazdan çıkan bazı malzemeleri de 250.000.000 liraya satmıştır. Bu bilgilere göre, Arazi ve Arsalar Hesabında arsanın değeri kaç lira olarak görülecektir?

 

2.000.000.000 lira
1.850.000.000 lira
2.150.000.000 lira
1.750.000.000 lira
2.100.000.000 lira

Hata bildir

6- İşletme, sahibi olduğu taşıtın eskiyen motorunu yenilediğinde, bunun için yaptığı ödeme hangi hesaba kaydedilmelidir?

 

258 – Yapılmakta Olan Yatırımlar
264 – Özel Maliyetler
254 – Taşıtlar
689 – Olağandışı Gider ve Zararlar
659 – Olağan Gider ve Zararlar

Hata bildir

7- Bir duran varlık alımıyla ilgili olarak yapılan bu kayıtta hangi hesap yanlış kullanılmıştır?

 

Kasa
Hesaplanan KDV
Demirbaş
İndirilecek KDV
Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri Hs.

çözüme bak   –  Hata bildir

8- Bir arsa satın alınırken ödenen tapu, noter harcı, vb. giderler hangi hesaba ve hesabın hangi tarafına kaydedilir?

 

Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabının Alacağına
Arazi ve Arsalar Hesabının Alacağına
Arazi ve Arsalar Hesabının Borcuna
Özel Maliyet Hesabının Borcuna
Kuruluş ve Örgütlenme Giderleri Hesabının Borcuna

 

İlgili Kategoriler

Anadolu AÖF Muhasebe Ders Notları



Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir