Bütçe sistemleri nelerdir? Bütçe sınıflandırması nasıl yapılır?



BÜTÇE SİSTEMLERİ:

  1. Klasik bütçe sistemi: Kuruluşlar düzeyinde verildiği için bu bütçelere örgüt bütçeleri de denir.Her yılın ödenekleri ile önceki yılın ödeneklerinin belli bir yüzdesi alınarak artırılır.Sadece harcamalar dikkate alınır.Fayda –maliyet analizi yapmak mümkün değildir.
  2. Torba bütçe sistemi:Kuruluşlar düzeyinde ayrıntıya inilmeden toplulaştırılarak verilir.Torba bütçelerde kamu yöneticilerine harcama öncesi servetsi verildiği için çağdaş yönetim anlayışına uygun bir nitelik taşımaktadır.
  3. Program bütçe sistemi: Kalkınma planları ekonomik programlar ve bütçeler arasında koordinasyon ve eşgüdüm  esasına dayanan bütçe sistemidir.
  4. Sıfır tabanlı bütçeleme sistemi: Bütçenin önceki yıl bütçeleri ile ilişkisi kesilir.Her yılın bütçesi sıfırdan ele alınır.
  5. Yatırım bütçesi sistemi:Devlet bütçesindeki yatırım harcamalarını önce makro büyüklükler olarak saptayıp daha sonra bunu kamu hizmetleri arasında bölüştürmeye tabi tutan dokümanlarda yatırım bütçesi denir.
  6. Performans esaslı yatırım bütçesi:Türkiye de uygulanmakta olan bütçe sistemi türüdür. Hem hukuki hem performans sistemine göre hazırlanmaktadır. Kaynak kullanımında maliyet ve hasıla etkinliği ile verimlilik  odaklı bir sistemdir.
  7. Analitik bütçe sistemi: En önemli katkısı:kurumsal sınıflandırmayı detaylandırarak program sorumluluklarının tespitini sağlaması bütçe verilerinin konsolidasyonunu kolaylaştırılması ülkeler arası bütçe karşılaştırılmasına imkan vermesi.

Analitik Bütçe Sınıflandırılması: Genel idare tanımına giren tüm kamu kurumu ve kuruluşları kullanacağı bir kod yapısıdır. Analitik bütçe uygulamasında performans kriterlerine uygun bir yapılanma gerçeklenmek istemiştir. Dört ayrı sınıflandırılmadan oluşmaktadır.

  1. Kurumsal sınıflandırma: Analitik bütçe sınıflandırılmasının ilk bölümünü oluşturan kurumsal sınıflandırmada siyasi veya bürokratik olarak yönetim yetkisi temel kriter kabul edilmiştir. Kurumsal sınıflandırmayla siyasi ve idari sorumluluğun belirlenmesi ve program sorumluluklarının tespiti ve hesap sorulması hedeflenmektedir.
  2. Fonksiyonel sınıflandırma:Devlet faaliyetlerini ve hizmet türünü göstermektedir. Ayrıca bütçe politikalarının oluşturulmasında sektör el ayrımların yapılabilmesi de bu sınıflandırmanın hedefleri arasındadır.
  3. Finansman tipi sınıflandırma:Yapılan harcamaların hangi kaynaktan (genel bütçe,katma bütçe,sosyal güvenlik kurumları,özerk kuruluşları,döner sermayeler ve bütçe dışı fonlar) finanse edildiğini gösterir. Ödemenin nereye yapıldığı önem taşımamaktadır.
  4. Ekonomik sınıflandırma : devletin görev ve fonksiyonlarını yerine getirirken yürüttüğü faaliyetlerin milli ekonomiye piyasalara ve gelir dağılımına etkilerini planlamak, izlemek ve değerlendirmek hedeflemektedir. Ekonomik sınıflandırma; Gelirin harcama ve borç vermenin finansmanın(gelir-gider farkı) sınıflandırması şeklinde 3 bölümden oluşur.

 

İlgili Kategoriler

Mülakat Kavramları



Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir