Babıali Baskını Nedir?



Babıâli Baskını ve İttihat ve Terakki İktidarı

1910 yılında patlak veren Arnavut isyanı ve Yemen isyanı, 1911 yılında İtalya ile yapılan Trablusgarp Savaşı’nı, Osmanlı Devleti açısından ağır sonuçlar yaratan Balkan Savaşları izledi. Karadağ’ın 8 Ekim 1912’de Osmanlı Devleti’ne savaş ilan etmesi ve Sırbistan, Bulgaristan, Yunanistan’ın da katılmasıyla Balkan Savaşları başladı. Büyük bir yenilgi alan Osmanlı Devleti, 3 Aralık’ta ateşkesi kabul etti. Bulgarlar Çatalca’ya kadar gelmiş, Edirne’yi kuşatmışlardı. Hükûmetin Edirne’nin kaybına yol açacak bir barış antlaşması imzalaması ihtimali İttihatçıları harekete geçirdi. 23 Ocak 1913’te aralarında Enver, Talat ve Cemal Beyler de olmak üzere İttihatçı bir grup subay Babıâli’ye yürüdü. Toplantı hâlindeki kabineyi basan İttihatçılar, Sadrazam Kamil Paşa’yı istifaya zorladıkları gibi, Harbiye Nazırı Nazım Paşa’yı öldürdüler. Siyasal tarihe Babıâli Baskını olarak geçen bu darbe, İTC’nin siyasal iktidarını pekiştirmesini sağladı. Ocak 1913 darbesinden sonra İTC, iç siyasete tamamen hakim oldu.  Darbenin hemen ardından Balkan devletleri yeniden saldırıya geçtiler. 26 Mart’ta Edirne Bulgaristan’ın eline geçti. 10 Haziran 1913’te imzalanan Londra Antlaşması’yla Osmanlı Devleti Midye-Enez hattının batısında kalan tüm Balkan topraklarını kaybetti. Bulgaristan’ın kazandığı topraklar karşısında diğer Balkan Devletlerinin Bulgaristan’a saldırmasıyla savaşın ikinci evresi başladı. İttihatçılar bu fırsatı değerlendirdiler ve Enver Bey yönetiminde Edirne’ye girerek şehri geri almayı başardılar. Muhalefetin idam, hapis ve sürgünlerle sindirilmesinden sonra İTC iç siyaseti tümüyle tekeline aldı ve ilk defa hükûmeti içerden yönetmeye başladı. Talat Bey, 12 Haziran 1913’te kurulan Sait Halim Paşa kabinesinde bir kez daha Dâhiliye Nazırı oldu. 1917’de ise sadrazamlığa yükselerek Talat Paşa oldu. 1914 yılı başlarında rütbesi paşalığa kadar yükseltilen Enver Paşa, yeni kabinede Harbiye Nazırı oldu. İstanbul muhafızı Cemal Bey de terfi ettirilerek paşalığa yükseltildi. Ardından da sırasıyla Nafıa Nazırı ve Bahriye Nazırı oldu. Birinci Dünya Savaşı süresince tüm otoriteyi elinde tutan bu üç kişilik idareye Enver, Talat ve Cemal triumvirası denir. Babıâli Darbesi, 1908-1913 arasında süre giden görece çoğulcu ve demokratik dönemi sonlandırarak İTC’nin mutlak iktidarını başlattı. 1914 genel seçimleriyle bütün üyeleri İttihatçılardan oluşan Mebusan Meclisi, I. Dünya Savaşı süresince hükûmetin gölgesinde bir onay organı hâline geldi. Savaşın doğurduğu olağanüstü şartlar rejimin otoriter niteliğini güçlendirdi.

İlgili Kategoriler

Mülakat Kavramları



Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir