AÖF Ders notları-Bilgi teknolojileri ortamında denetim



Bilgi: Verinin işlenerek kullanılabilir, anlamlı ve yararlı bir biçime dönüştürülmesiyle elde edilir.

İŞLETMELERDE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ ORTAMI
Bilgisayar donanımı: Bilgisayar sistemine ilişkin fiziksel öğeler bütünüdür.
Yazılım: Bilgi işleme amacıyla donanımın çeşitli bileşenlerinin işlevini sağlayan ve denetleyen her türdeki programlardan oluşur. Donanıma yaşam veren yazılımdır.
Yazılım programları iki ana grupta ele alınabilir:
Uygulama yazılımları: Kullanıcının özel uygulamalarına ilişkin gereksinimlerini karşılamak üzere hazırlanmış programlardır.
Sistem yazılımları: Uygulama programındaki komutları yorumlayarak bunları nasıl yürüteceğini donanıma söyleyen programlar dizisidir.
İşletim sistemi: Ana işlem birimindeki işlemleri denetleyen programlar bütünüdür.

BİLGİ İŞLEME SİSTEMLERİ
Yığın işlem sistemleri
Genel anlamıyla benzer işlemlerin bir araya getirilmesi, gruplanması ve işlenmesidir.

Çevrimiçi sistemler
Girdi verilerinin oluştuğu yerden ve anında girildiği, çıktı bilgilerinin ise gereksinilen yerde ve gereksinilen anda alınabildiği bir kullanım biçimini ifade etmektedir.

VERİ TABANI SİSTEMİ
Birbiriyle ilişkili kütüklerin birleştirilerek birbirinden bağımsız alanlarda ortaklaşa kullanımına olanak veren bir yapılanmadır.
Veri tabanı uygulamasının faydaları
Verilerin birden fazla yerde gereksizce saklanmasını önler.
Belirlenmiş olan bir konudaki tüm bilgileri kapsar.
Disk belleğinde tasarruf sağlar.
Veriye erişimi hızlandırır.
Kullanıcının öğrenmesi kolaydır.

BT ORTAMINDA DENETİM YAKLAŞIMALARI
Bilgisayarın çevresinde denetim
Denetçi; bilgisayar ortamında yer alan girdi, işlem, çıktı sürecinin öğelerine doğrudan ulaşabilir durumda değildir ve bu denetçinin izlerini görememesine yol açacaktır. Bu durumda denetçi, bilgisayarın çevresinde denetim yapmak zorunda kalacaktır.

Bilgisayarın içinden denetim
Denetçi, bilgisayar kullanılan muhasebe sistemleriyle ilgili olarak bilgisayar olgusunu dışlamayan, yani bilgisayarı bir kara kutu olarak görmeyen, bir yaklaşımı benimsemek durumundadır.
Bilgisayarla denetim
Bu yaklaşım, BDDT’nin bir türü olarak anılan ve veri analizleri yaparak denetçinin denetim etkinliğini çok önemli ölçüde artıran yazılımların kullanılmasını içermektedir.
BİLGİ TEKNOLOJİLERİ ORTAMINDA DENETİMİN TEMEL SÜRECİ
BT ortamına özgü denetim amacının belirlenmesi ve denetim planının yapılması
BT temelli iç kontrolün değerlemesi ve risklerin belirlenmesi
BT ortamı kontrol testlerinin yapılması (BDDT kullanımı)
Tözel testlerin yapılması ve değerlendirilmesi (BDDT kullanımı)
Genel Kontroller: İşletmelerini BT ortamında yürüten bir işletmenin çok geniş bir kesimine ya da tümüne uygulanan ve onların faaliyetlerini güvence altına alan politikaları ve yordamları ifade etmektedir.

GENEL KONTROLLERİN KAPSAMI
Örgütsel Kontroller
İşletim Sistemi Kontrolleri
Veri Kaynağı Kontrolleri
Sistem Geliştirme Kontrolleri
Sistem Bakım Kontrolleri
Bilgi İşlem Merkezi Güvenliği ve Kontrolü
Veri İletişim Kontrolleri
Elektronik Veri Değişim Kontrolleri

Uygulama Kontrolleri: Girdi verisinin doğru, tam ve yetkilendirilmiş olmasını, verinin kabul edilebilir bir zaman aralığında işlenmesini, verinin doğru ve tam olarak elde edilmesini, bir kaydın, girdiden saklanmaya ve çıktısının elde edilmesine kadarki süreçte izinin sürülebilir olmasını sağlamak üzere tasarlanmış kontrollerdir.

UYGULAMA KONTROLLERİNİN KAPSAMI:
Girdi kontrolleri
Bilgi işleme kontrolleri
Çıktı alanlarında yer alan kontroller

BİLGİ TEKNOLOJİLERİ ORTAMINDA KONTROL TESTLERİ
Veri Testi Tekniği: Burada temel amaç, sistemdeki programlanmış kontrollerin işlev görüp görmediğinin denetçi tarafından test edilmesidir.
Bütünleşik Test Tekniği: BTT ile denetçi, işletme uygulama programlarının mantığını ve kontrollerini tüm muhasebe bilgi sistemini içerecek biçiminde test edebilir.
Paralel Benzetim: Bir muhasebe uygulamasında verinin, işletmenin ve denetçinin programlarında paralel olarak işlenmesi sürecidir.

BİLGİ TEKNOLOJİLERİ ORTAMINDA DENETİMDEKİ GELİŞMELER
Karar Destek Sistemleri (KDS): Karar alma sürecinde bilgisayar donanımı ve yazılımı desteğiyle karar alıcının gereksindiği bilgiyi üreterek sunan sistemlerdir.
Uzman Sistemler: Bellek biriminde sakladığı bilgileri işleyerek uzmanlık gerektiren sorunlara çözüm önerileri üretebilen bilgisayar yazılımıdır.
Yapay Sinir Ağları: Biyolojik zekânın benzetimi kavramını temel almaktadır. Gerçekleştirilen, insan zekâsının beyindeki nöronların diğer nöronlarla sinyal göndermesiyle etkileşiminden ortaya çıkan beynin fonksiyonunun taklit edilmesidir.
Yapay Zekâ: Bilgisayar biliminin insana özgü olan dili kullanabilme, öğrenme, akıl yürütme, problem çözme gibi karakteristiklerini bir araya getirerek insan davranışlarını taklit eden bilgisayar donanımını tasarlayan daldır.

İlgili Kategoriler

Anadolu AÖF AÖF Ders Notları



Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir