Adnan MENDERES dönemi gelişmeleri-Tarih ders notu



ADNAN MENDERES DÖNEMİ GELİŞMELERİ 

Atatürk’ü Koruma Kanunu çıkarıldı (25 Temmuz 1951). Atatürk’ün heykellerine ve manevi şahsiyetine yönelik saldırılara karşı çıkarılan bu kanun ile birlikte; Atatürk’ün resmi dışında devlet dairelerine başka resimlerin asılması ve Türk parasında Atatürk resmi dışında bir resmin kullanılması yasaklandı.

* Türk Devrim Ocakları kuruldu. Atatürk devrimlerinin geliştirilmesi hedeflendi.

* Atatürk’ün naaşı Etnoğrafya Müzesi’nden Anıtkabir’e taşındı.

* Ceza Kanunu’nun 141. ve 142. maddelerinde değişikliklere gidilerek komünizm ile mücadele edildi (3 Aralık 1951).

* 31 Temmuz 1952’de Türk- İş (Türkiye işçi Sendikaları Konfederasyonu) kuruldu.

* 1950’den sonra ezan tekrar orjinal haliyle Arapça ile okunmaya başlandı. 1932’de başlayan camilerde Türkçe ezan uygulaması sona erdirildi.

 * Okullarda din dersi zorunlu hale getirildi (21 Ekim 1950). 13 Eylül 1956’da ise Din dersi ortaokulların ders programına girdi.

* Halkevleri kapatıldı (1951).

* Köy Enstitüleri ve Öğretmen Okulları birleştirildi. 6254 sayılı yasa ile Köy Enstitüleri kapatıldı (1954).

 * 1958’de IMF’den ilk defa dış borç alındı.

* ”CHP’nin Haksız Kazançları’nın Hazineye Devri Yasası” çıkarıldı (1953). CHP’nin mal varlıklarından bir çok taşınmazı  hazineye devredildi.

* Demokrat Parti’ye oy vermedikleri gerekçesiyle Kırşehir, Nevşehir’e bağlanarak ilçe haline getirildi.

* Demokrat Parti’ye oy vermedikleri gerekçesiyle Malatya il sınırları küçültüldü. Adıyaman bu ilden dışarı çıkarıldı.

* Başbakan Adnan Menderes, 12 Ekim 1958’de; kin ve husumet cephesine karşı milletin vatan cephesi kurması gerektiğini belirtti. Kurulan ”Vatan Cephesi”ne üye olanların isimleri her gün radyodan duyuruldu.

Demokrat Parti

 * Üniversiteler kanununda değişiklik yapılarak profesörlerin siyasete katılması yasaklandı.

* 1960’da Tahkikat Komisyonu kurularak meclis içinde ve dışında iktidara muhalif sesler, tüm muhalefet susturulmaya çalışıldı.

* 1950’de Sınai Kalkınma Bankası kuruldu.

* 1956’da ODTÜ (Orta Doğu Teknik Üniversitesi) kuruldu.

* 1957’de Erzurum Atatürk Üniversitesi kuruldu.

* Yabancı Sermayeyi Teşvik Yasası çıkarıldı.

* Petrol Kanunu çıkarılarak yabancıların petrol aramasına ve çıkarmasına izin verildi.

* Karayolu yapımına önem verildi. 1950’deki 1600 km’lik sert yol 10 yıl sonra 5400 km’ye çıkarıldı.

* Marshall Yardımı ile alınan kredilerin desteğiyle ithal makinalar alındı. 1940’da 1000 civarında olan traktör sayısı 1952’de 30 katına çıkarıldı.

* Ekip biçilen tarım alanları 1948’de 14.5 milyon hektarken 1956’da 22.5 milyon hektara çıkarıldı.

* Tarımsal artış ile birlikte Türkiye ekonomisi 1954 yılına kadar % 11- 13’lük bir büyüme gösterdi.

* Sağlığa ayrılan bütçe artırıldı. 1950’de 60 milyon TL civarında olan sağlık bütçesi, 1957’de 714 milyon küsür TL’ye çıkarıldı. Veremle mücadele edildi.

* Edebiyatta ”İkinci Yeniler” ve ” Hisar” Grubu gibi akımlar ortaya çıktı.

* Hollywood sineması Türkiye’de ilgi görmeye başladı.

* Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) kuruldu. Örneğin; Makina Kimya Endüstrisi Kurumu (MKE), Devlet Malzeme Ofisi (DMO), Ereğli Demir-Çelik Fabrilası, Türkiye Selüloz ve Kağıt Fabrikası, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı, Türk Traktör Fabrikası, Et ve Balık Kurumu.

İlgili Kategoriler

Tarih Ders Notları



Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir